مریم زمانیان؛ رضا توکل افشاری؛ جعفر نباتی؛ علیرضا سیفی
چکیده
این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با دو عامل رقم (مودنا و اوکاپی) ، سطح پیری (صفر و 24 و 72 ساعت در دمای 40 درجه سانتیگراد و رطوبت اشباع) و چهار تکرار برای ارزیابی سرعت و درصد جوانهزنی (GP)، شاخص بنیه (SV)، هدایتالکتریکی (EC)، فعالیت کاتالاز(CAT)، آسکورباتپراکسیداز (APX)، گلوتاتیونردوکتاز (GR) و اس-نیتروزوتیول (SNO) ...
بیشتر
این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با دو عامل رقم (مودنا و اوکاپی) ، سطح پیری (صفر و 24 و 72 ساعت در دمای 40 درجه سانتیگراد و رطوبت اشباع) و چهار تکرار برای ارزیابی سرعت و درصد جوانهزنی (GP)، شاخص بنیه (SV)، هدایتالکتریکی (EC)، فعالیت کاتالاز(CAT)، آسکورباتپراکسیداز (APX)، گلوتاتیونردوکتاز (GR) و اس-نیتروزوتیول (SNO) در سال 1399-1398 در دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای پیری تسریع شده (AA) باعث کاهش معنیدار کلیه صفات (به جز EC) در بذرهای کلزا شدند. رقم مودنا در صفات جوانهزنی قویتر و رقم اوکاپی در فعالیتهای بیوشیمیایی برتر بود که این را میتوان با تفاوت ژنتیکی ارقام توجیه کرد. بر اساس نتایج، در تیمارهای 72 ساعت اکاپی نسبت به شاهد، 86% GP، 88% CAT، %89 APX و 36% SNOها کاهش یافته است. همچنین، همبستگی مثبتی بین SNOها و آنزیمهای آنتیاکسیدانی وجود داشت؛ به عنوان نتیجهگیری، نیتریک اکسید (NO)به طور غیرمستقیم و به وسیله SNOها بر آنزیمهای آنتی-اکسیدانی در بذرهای پیرشده کلزا تاثیرگذار است. پیری بذر با کاهش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی و NO و در نتیجه افزایش سرعت مرگومیر سلولها، فیزیولوژی سلول را هدف قرار میدهد.
سجاد ارغا؛ حمیدرضا بلوچی؛ علی مرادی؛ علیرضا یدوی
چکیده
به منظور ارزیابی قابلیت انبارداری بذر گندم تولید شده در شرایط تنش کمبود آب و کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی نیتروژندار در مزرعه گیاه مادری، آزمایش به صورت فاکتوریل اسپلیت در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار صورت گرفت. عامل اصلی آزمایش شامل فاکتوریل اثر ترکیبات مختلف تنش خشکی (در مرحله شیری شدن دانه، در مرحله خمیری شدن دانه ...
بیشتر
به منظور ارزیابی قابلیت انبارداری بذر گندم تولید شده در شرایط تنش کمبود آب و کاربرد کودهای شیمیایی و زیستی نیتروژندار در مزرعه گیاه مادری، آزمایش به صورت فاکتوریل اسپلیت در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار صورت گرفت. عامل اصلی آزمایش شامل فاکتوریل اثر ترکیبات مختلف تنش خشکی (در مرحله شیری شدن دانه، در مرحله خمیری شدن دانه و بدون تنش) و منابع کود نیتروژن (کود اوره 100، 75، 50 و 25 درصد نیاز گیاه به همراه نیتروکسین و نیتراژین) در 12 سطح و اثر شرایط انبارداری در 4 سطح (رطوبت 7 درصد بذر (رطوبت اولیه) و دمای 20 و 4 درجه سانتیگراد انبار، رطوبت 14 درصد بذر و دمای 20 و 4 درجه سانتیگراد انبار) و عامل فرعی شامل اثر دوره انبارداری در 4 سطح 50، 100، 150 و 200 روز بود. نتایج نشان داد که محتوای پروتئین محلول و شاخص بنیه بذر در بذرهایی که گیاه مادری کود نیتروکسین و نیتراژین به همراه 25 درصد اوره دریافت کردند، به ترتیب با افزایش تنش خشکی از 208/1 تا 581/0 میلیگرم بر گرم و از 945/1 تا 376/0 نسبت به دریافت اوره 100 درصد افزایش یافت. همچنین بذرهایی تولیدی در شرایط تنش خشکی و کاربرد کود زیستی، میزان فعالیت کاتالاز کمتری داشتند که میزان فعالیت آن در دمای بالای انبار افزایش یافت. به طور کلی اگر آبیاری گیاه مادری در مرحله خمیری دانه قطع گردد و گیاه با تلفیق کود زیستی و شیمیایی تغذیه گردد، آنگاه بذور تولیدی قابلیت انبارداری بیشتری دارند.
سید اسماعیل موسوی؛ حشمت امیدی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر بیوپرایمینگ بر شاخصهای جوانهزنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلیمولار کلرید سدیم) و هشت سطح تیمار بیوپرایمینگ (عدم تلقیح، تلقیح با قارچ Trichoderma harzianum، تلقیح ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر بیوپرایمینگ بر شاخصهای جوانهزنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلیمولار کلرید سدیم) و هشت سطح تیمار بیوپرایمینگ (عدم تلقیح، تلقیح با قارچ Trichoderma harzianum، تلقیح با کود زیستی ازتوبارور1، تلقیح با کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با قارچ و کود زیستی ازتوبارور1، تلقیح با قارچ و کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با کود زیستی ازتوبارور1 و کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با تلفیقی از قارچ و هر دو کود زیستی) بودند. اثر متقابل بیوپرایمینگ و شوری بر فعالیت آنزیمهای آنتی-اکسیدانت و شاخصهای رشدی و جوانهزنی به غیر از شاخص وزنی بنیه بذر و وزن خشک گیاهچه معنی-دار بود. تیمار کود زیستی فسفاته بیشترین تأثیر مثبت بر درصد جوانهزنی با افزایش شوری را داشت. در تیمار تلفیق قارچ با کود زیستی فسفاته با افزایش شوری ضریب جوانهزنی کاهش کمتری یافت. سطوح پایین شوری بر شاخصهای رشدی تأثیر مثبت داشت و باعث افزایش این شاخصها گردید. وزن خشک با افزایش سطح شوری کاهش یافت و در تیمار قارچ بیشترین مقدار را دارا بود. با افزایش شوری میزان آنتیاکسیدانتها افزایش یافت و استفاده از تیمارهای بیوپرایمینگ میزان این آنزیمها را نسبت به تیمار شاهد بیشتر افزایش داد که نشان از مؤثر بودن این تیمارها در تعدیل اثر شوری به وسیله افزایش آنزیم میباشد. استفاده از میکروارگانیسمها با افزایش بیشتر آنزیمهای آنتیاکسیدانت نسبت به شاهد سبب کاهش اثرات منفی تنش شوری شد.
علی حسینی پور؛ علیرضا یدوی؛ حمیدرضا بلوچی؛ علی مرادی
چکیده
جوانهزنی از حساسترین مراحل زندگی گیاه میباشد که تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی از جمله دما و رطوبت قرار دارد.از آنجا که آزمون جوانهزنی استاندارد بذر به تنهایی نمیتواند توصیف دقیقی از سبز شدن گیاهچه در شرایط مزرعه باشد، از آزمونهای بنیه بذر مانند آزمون پیری تسریع شده (زوال بذر) استفاده میگردد. در این پژوهش شاخصهای جوانهزنی ...
بیشتر
جوانهزنی از حساسترین مراحل زندگی گیاه میباشد که تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی از جمله دما و رطوبت قرار دارد.از آنجا که آزمون جوانهزنی استاندارد بذر به تنهایی نمیتواند توصیف دقیقی از سبز شدن گیاهچه در شرایط مزرعه باشد، از آزمونهای بنیه بذر مانند آزمون پیری تسریع شده (زوال بذر) استفاده میگردد. در این پژوهش شاخصهای جوانهزنی و بیوشیمیایی بذر کتان روغنی رقم نرمن (Linum usitatissimum Var. Norman) در پتانسیلهای رطوبتی صفر، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0-، 1- و 2/1- مگاپاسکال در دماهای 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتیگراد تحت شرایط پیری تسریع شده ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که شاخصهای درصد و سرعت جوانهزنی و شاخص بنیه گیاهچه در بذرهای زوال یافته و بدون زوال به ترتیب با افزایش دما تا 20 و 25 درجه سانتیگراد روند افزایشی و سپس تا دمای 35 درجه سانتیگراد روند کاهشی داشتند و با کاهش پتانسیل آب و در شرایط زوال، پایینترین حد خود را در هر دما نشان داد. میزان پروتئین محلول، فعالیت آنزیم کاتالاز و محتوی پرولین بذر نیز با کاهش پتانسیل آب و اعمال پیری تسریع شده در هر دما افزایش یافت. همچنین در حالیکه با افزایش دما میزان پروتئین و فعالیت آنزیم کاتالاز بذر افزایش یافت؛ محتوی پرولین بذر روند کاهشی داشت. نتایج این پژوهش نشان داد گیاه کتان روغنی در ابتدای مسیر جوانهزنی در شرایط مساعد دمایی گیاهی متحمل به کم آبی و در شرایط بدون تنش اسمزی، گیاهی متحمل در برابر دماهای بالا و پایین میباشد.
سامان شیدایی؛ آیدین حمیدی؛ حسین صادقی؛ بیتا اسکویی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تغییرات بیوشیمیایی در طی زوال بذر سویا، تحقیقی بهصورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل قوه نامیه در دو سطح قوه نامیه 80% و 90%، سه میزان رطوبت اولیه بذر شامل رطوبت پایین (10%)، رطوبت متوسط (12%) و رطوبت بالا (14%) و دو شرایط انبارکردن شامل انبار متداول نگهداری بذر سویا در مغان و انبار ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تغییرات بیوشیمیایی در طی زوال بذر سویا، تحقیقی بهصورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کامل تصادفی اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل قوه نامیه در دو سطح قوه نامیه 80% و 90%، سه میزان رطوبت اولیه بذر شامل رطوبت پایین (10%)، رطوبت متوسط (12%) و رطوبت بالا (14%) و دو شرایط انبارکردن شامل انبار متداول نگهداری بذر سویا در مغان و انبار با دما و رطوبت کنترل شده در نظر گرفته شد. صفات درصد جوانهزنی، بنیه، میزان پروتئین، قندهای محلول، مالون دی آلدئید، فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز مورد سنجش قرار گرفتند. بررسی تغییرات بیوشیمیایی بذرهای زوال یافته در طی انبار کردن نشان داد که با افزایش زوال بذرها میزان قندهای محلول و درصد پروتئین کاهش یافت و نگهداری بذرها در شرایط نامناسب باعث کاهش معنیدار در میزان قندهای محلول و پروتئین کل بذر شد. همچنین با افزایش رطوبت بذر که افزایش زوال بذر را در پی داشت از محتوای قندهای محلول و پروتئین کل به-طور معنیداری کاسته شد. بین بذرهای با قوه نامیه اولیه متفاوت تفاوت معنیداری دیده شد و بذرهای با قوه نامیه اولیه 90 درصد بهطور معنیداری محتوای قندهای محلول و درصد پروتئین بالاتری داشتند. همچنین با اندازهگیری میزان مالون دی-آلدئید و فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز مشخص گردید بین میزان زوال بذر با میزان مالون دیآلدئید و فعالیت آنزیمهای تنظیف همبستگی بالایی مشاهده گردید. همراه با کاهش میزان جوانهزنی و کیفیت بذر سویا پس از انبارکردن، میزان پراکسیداسیون چربیها افزایش و زوال بذر از فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز در طی انبارکردن کاست.
رکسانا نظری؛ سهیل پارسا؛ رضا توکل افشاری؛ سهراب محمودی
چکیده
به منظور بررسی اثر پرایمینگ بر بهبود شاخص های فیزیولوژیکی فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی بذور زوال یافته سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه تهران در سال 1396 انجام گرفت. فاکتورهای مورد مطالعه عبارت بودند از دو سطح زوال (48 و 72 ساعت)، سه سطوح مختلف هورمون اسید ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر پرایمینگ بر بهبود شاخص های فیزیولوژیکی فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی بذور زوال یافته سویا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه تهران در سال 1396 انجام گرفت. فاکتورهای مورد مطالعه عبارت بودند از دو سطح زوال (48 و 72 ساعت)، سه سطوح مختلف هورمون اسید سالیسیلیک (صفر، 300 و 600 میکرومولار) و سه زمان کاربرد اسید سالیسیلیک (قبل زوال، بعدزوال و قبل و بعد زوال) بود. صفات مورد اندازهگیری شامل آنزیمهای آنتیاکسیدانی (گلوتاتیون رداکتاز، سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون پراکسیداز، پراکسیداسیون غشایی یا مالون دی آلدهید) بود. نتایج نشان داد با افزایش سطح زوال فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی کاهش و پراکسیداسیون غشایی افزایش یافته است و پرایمینگ بذر سویا با هورمون اسید سالیسیلیک موجب بازیابی بذور زوال یافته و افزایش فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی شد. بیشترین میزان فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در سطح 72 ساعت زوال با زمان کاربرد اسید سالسیلیک به صورت قبل و بعد زوال با غلظت 300 میکرومولار میزان 98/6 در میلیگرم پروتئین بافت مشاهده شد.کاهش میزان نشت مالون دیآلدهید در زمان کاربرد توام اسیدسالسیلیک با غلظت 300 میکرومولار به میزان 45/1 میکرومول بر گرم بافت مشاهده شد. نتایج همچنین نشان داد که پرایم در زمان توام بهبود خصوصیات شیمیایی بذر را در شرایط وجود زوال به همراه دارد.
سمیرا پارسایی؛ محسن موحدی دهنوی؛ حمیدرضا بلوچی؛ محمود عطارزاده
چکیده
تنش خشکی روی گیاه مادری میتواند سبب کاهش خصوصیات جوانهزنی بذرهای حاصل شود و استفاده از عناصر کممصرف اثرات سو تنش را کاهش داده و سبب تولید بذرهای با قابلیت جوانهزنی بهتر میگردد. این پژوهش در قالب 2 آزمایش در سال 1393 در آزمایشگاه بذر دانشگاه یاسوج اجرا شد. در آزمایش اول بذرهای کنجد رقم داراب 1، بدست آمده از آزمایش مزرعهای ...
بیشتر
تنش خشکی روی گیاه مادری میتواند سبب کاهش خصوصیات جوانهزنی بذرهای حاصل شود و استفاده از عناصر کممصرف اثرات سو تنش را کاهش داده و سبب تولید بذرهای با قابلیت جوانهزنی بهتر میگردد. این پژوهش در قالب 2 آزمایش در سال 1393 در آزمایشگاه بذر دانشگاه یاسوج اجرا شد. در آزمایش اول بذرهای کنجد رقم داراب 1، بدست آمده از آزمایش مزرعهای شامل سطوح آبیاری پس از 75، 110 و 145 میلیمتر تبخیر از تشت تبخیر و محلولپاشی سولفات روی 3000 پیپیام، اسید بوریک 2000 پیپیام، ترکیب سولفاتروی + اسید بوریک و شاهد (بدون محلولپاشی) در دمای 30 درجه سلسیوس، مورد آزمون جوانهزنی قرار گرفتند. در آزمایش دوم اعمال تنش خشکی با پلیاتیلنگلایکول 6000 در 3 سطح شامل پتانسیل اسمزی صفر، 2/0- و 4/0- مگاپاسکال و خیساندن بذرها با آب مقطر، محلولهای سولفات روی 3/0 درصد، اسید بوریک 3/0 درصد، سولفات روی+ اسید بوریک و بذرهای غنیشده شامل بذر با مقدار روی 159 پیپیام (روی بالا)، بذر با مقدار بور 3/15 پیپیام (بور بالا) و بذر با مقدار 5/139 و 14 پیپیام (ترکیب روی و بور بالا) و بذر خشک بدون پیش تیمار بود. نتایج آزمایش اول نشان داد که با تاخیر در آبیاری، محلولپاشی عناصر ک روی، بور و ترکیب روی با بور سبب افزایش صفات جوانهزنی شدند. در آزمایش دوم هر چند تیمارهای خیساندن بذر با محلولهای روی و بور، موجب کاهش صفات جوانهزنی شد، اما تیمارهای بذر محتوی روی و بور بالا، تاثیر بسزایی بر افزایش بنیهی بذر و فعالیت آنزیمهای پاداکساینده در برابر تنش خشکی داشت.
روزبه فرهودی؛ فاطمه پورحسن
چکیده
به منظور بررسی تاثیر عصاره آبی اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulesis)بر جوانه زنی، رشد گیاهچه، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتت و آلفا آمیلاز بذر قیاق (Sorghum halapense) آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در 5 تکرار و 6 تیمار شامل غلظت های عصاره آبی برگ اکالیپتوس ( صفر، 10، 20، 30، 40 و 50 درصد) در سال 1391 انجام شد. نتایج نشان داد افزایش غلظت عصاره اکالیپتوس سبب کاهش ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر عصاره آبی اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulesis)بر جوانه زنی، رشد گیاهچه، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتت و آلفا آمیلاز بذر قیاق (Sorghum halapense) آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در 5 تکرار و 6 تیمار شامل غلظت های عصاره آبی برگ اکالیپتوس ( صفر، 10، 20، 30، 40 و 50 درصد) در سال 1391 انجام شد. نتایج نشان داد افزایش غلظت عصاره اکالیپتوس سبب کاهش درصد جوانه زنی، وزن گیاهچه، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانتت و آلفاآمیلاز در بذر قیاق شد اما غلظت مالون دی آلدهید و درصد اسید چرب بافت گیاهچه قیاق افزایش یافت. کمترین فعالیت آلفاآمیلاز (3.1 و 3.5 نانومول بر میلی گرم پروتئین در دقیقه)، وزن تر گیاهچه (0.10 و 0.08 میلی گرم) و درصد جوانه زنی (54 و 42 %) تحت تاثیر تیمارهای عصاره 40 و50% اکالیپتوس مشاهده شد. بیشترین اسید چرب بافت گیاهچه قیاق نیز تحت تاثیر تیمار محلول پاشی با عصاره 40 و 50% اکالیپتوس به میزان 23.6 و23.1%مشاهده شد. نتایج بیانگر تاثیر منفی عصاره اکالیپتوس بر جوانه زنی، فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز و پایداری غشاء سلولی گیاهچه قیاق است.
معصومه اسدی آقبلاغی؛ امید انصاری؛ محمد صدقی
دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1393، ، صفحه 31-40
چکیده
به منظور بررسی اثر کاربرد اسید سالیسیلیک(SA (و جیبرلیک اسید(GA3 (بر اصلاح شاخصهای جوانهزنی و تغییرات آنزیمهای آنتی اکسیدانی بذر آفتابگردان تحت شرایط پیری تسریع شده، آزمایشی بهصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملا تصافی با 3 تکرار انجام شد. عامل اول شامل تیمار بذر با اسید سالیسیلیک(SA ،(جیبرلیک اسید(GA3 (و بذر بدون پیشتیمار و عامل دوم شامل 4 مدت ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کاربرد اسید سالیسیلیک(SA (و جیبرلیک اسید(GA3 (بر اصلاح شاخصهای جوانهزنی و تغییرات آنزیمهای آنتی اکسیدانی بذر آفتابگردان تحت شرایط پیری تسریع شده، آزمایشی بهصورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملا تصافی با 3 تکرار انجام شد. عامل اول شامل تیمار بذر با اسید سالیسیلیک(SA ،(جیبرلیک اسید(GA3 (و بذر بدون پیشتیمار و عامل دوم شامل 4 مدت پیری (صفر، 2 ،4 و 6 روز با اعمال دمای 41 درجه سانتیگراد) بود. نتایج نشان داد اثر پیشتیمار بذر و القاء پیری بر درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، درصد گیاهچه طبیعی، طول گیاهچه، بنیه بذر، درصد گیاهچه غیر عادی، میزان فعالیت کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز معنی دار بود. ولی بر متوسط مدت زمان جوانه زنی معنیدار نبود. همچنین نتایج نشان داد بالاترین شاخصهای جوانهزنی اندازهگیری شده از پیشتیمار بذر با اسید سالیسیلیک(SA (و جیبرلیک اسید(GA3 ( در شرایط عادی بدون پیری بدست آمدند. همچنین پیشتیمار بذر سبب افزایش در میزان فعالیت آنزیمهای سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و آسکوربات پروکسیداز در مقایسه با بذر پیشتیمار نشده در شرایط القاء پیری و عدم القاء پیری شد. بهطور کلی پیشتیمار بذر با استفاده از اسید سالیسیلیک (SA(و جیبرلیک اسید(GA3 (سبب بهبود شاخصهای جوانه زنی و افزایش در فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانت در بذر آفتابگردان شد
