بیتا اسکویی؛ لیلا صادقی؛ فاطمه دوروشی
چکیده
در استاندارد ملی تولید بذر کلزا، خردل‌وحشی جزء علف‌های هرز غیر‌مجاز بشمار می‌رود. علارغم اینکه کلزا و خردل-وحشی با صفات ریخت‌شناسی قابل تمایز هستند ولی تشخیص بذرو دو گونه بخصوص بذرو پوشش‌دار امکانپذیر نمی‌باشد. پژوهش حاضر در راستای بهینه نمودن شناسایی و تشخیص بذر خردل وحشی در محموله‌های بذری کلزا با روش‌های ریخت‌شناسی، شیمیایی ...
بیشتر
در استاندارد ملی تولید بذر کلزا، خردل‌وحشی جزء علف‌های هرز غیر‌مجاز بشمار می‌رود. علارغم اینکه کلزا و خردل-وحشی با صفات ریخت‌شناسی قابل تمایز هستند ولی تشخیص بذرو دو گونه بخصوص بذرو پوشش‌دار امکانپذیر نمی‌باشد. پژوهش حاضر در راستای بهینه نمودن شناسایی و تشخیص بذر خردل وحشی در محموله‌های بذری کلزا با روش‌های ریخت‌شناسی، شیمیایی و مولکولی صورت گرفت. آزمون شمارش سایر بذور براساس قوانین بین‌المللی آزمون بذر در نمونه‌کاری کلزا انجام گرفت. درآزمون شیمیایی بذرها تحت تیمار KOH قرار گرفت. نتایج آزمون شیمیایی پنج حالت تظاهر داشت. در آزمون مولکولی سه نشانگر اختصاصی DA، DC و 5S rDNA کلزا و خردل وحشی و نشانگر Cruc به عنوان کنترل داخلی ویژه تیره شب‌بویان بکار برده شد. براساس نتایج M-PCR ، نشانگرهای اختصاصی بذرو خردل وحشی با نشانگر 5S rDNA قطعه 190 جفت بازی تکثیر نمود که در بذورکلزا تکثیر نداشت و نشانگرهای DA و DC به ترتیب دو قطعه 239 و 625 جفت بازی در بذور کلزا تکثیر نمود که در خردل وحشی تکثیر نداشت. مقایسه حالت‌های متفاوت بذور کلزا و خردل وحشی درآزمون شیمیایی با نتایج مولکولی نشان داد حالت دوم و پنجم با خردل وحشی مطابقت دارد. محدودیت ویژگیهای ریخت‌شناسی و حالت‌های تظاهر صفات مرتبط با بذر خردل وحشی و کلزا و نیز عواملی مانند پوشش‌دار بودن بذر و ایجاد محدودیت با تیمار شیمیایی شناسایی خردل وحشی از توده‌های بذری کلزا را مطابق استانداردهای بین‌المللی آزمون بذر با ابهام مواجه می‌کند، در چنین مواردی ابزارهای مولکولی مبتنی بر DNA نتایج قابل اطمینان و قطعی ارائه خواهند نمود.
بهاره نیک پی؛ حسین صادقی؛ حمید مدنی
چکیده
به منظور بررسی و تعیین ارزش زراعی، هفت رقم جدید کلزای بهاره با نام‌های فروزان، مهتاب، زمان، موج، دلگان، Z10B، SAN14 و هفت رقم تجارتی کلزا (ساری گل، RGS003، هایولا420، هایولا308، هایولا401، هایولا50 و ظفر) به عنوان برخی از ارقام کلکسیون مرجع کلزای کشور آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات ثبت و ...
بیشتر
به منظور بررسی و تعیین ارزش زراعی، هفت رقم جدید کلزای بهاره با نام‌های فروزان، مهتاب، زمان، موج، دلگان، Z10B، SAN14 و هفت رقم تجارتی کلزا (ساری گل، RGS003، هایولا420، هایولا308، هایولا401، هایولا50 و ظفر) به عنوان برخی از ارقام کلکسیون مرجع کلزای کشور آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج در سال زراعی 95-1394 انجام گردید. صفات زراعی شامل وزن هزاردانه، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، درصد روغن، تاریخ رسیدگی و عملکرد دانه براساس دستورالعمل UPOV اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که، ارقام هیبرید بهاره نظیر هایولا 50 و هایولا401 دارای بیشترین عملکرد بودند و با توجه به برتری ارقام مهتاب، زمان و دلگان از نظر عملکرد و دارا بودن ارزش زراعی نسبت به سایر ارقام می توان این ارقام رابه عنوان ارقام جدید و بررسی های مربوط به منظور ثبت و تجاری سازی معرفی نمود. کلمات کلیدی: ارقام بهاره ،کلزا، کلکسیون مرجع
جواد زاد؛ سیامک رحمانپور؛ وحید رهجو؛ سعیده جعفرپور؛ پریسا همتی
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 51-62
چکیده
آلودگیهای بذری در روی کلزا همانند سایر محصولات از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و همه ساله امکان بروز تغییرات در آن ها وجود دارد. بیماری های ساق سیاه کلزا و پوسیدگی سفید اسکلروتینیایی در حال حاضر مهمترین عوامل خسارت این محصول در ایران به شمار می آیند. احتمال انتقال مستقیم عوامل قارچی این دو بیماری از راه آلودگی های بذری و یا غیر مستقیم ...
بیشتر
آلودگیهای بذری در روی کلزا همانند سایر محصولات از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و همه ساله امکان بروز تغییرات در آن ها وجود دارد. بیماری های ساق سیاه کلزا و پوسیدگی سفید اسکلروتینیایی در حال حاضر مهمترین عوامل خسارت این محصول در ایران به شمار می آیند. احتمال انتقال مستقیم عوامل قارچی این دو بیماری از راه آلودگی های بذری و یا غیر مستقیم آن ها در بقایای آلوده موجود در محموله های بذری خطر استقرار و گسترش آن ها را به همراه دارد. در این راستا برای بررسی آلودگی بذرها به عوامل قارچی نمونه های بذری از محموله های بذر کلزای تولید شده در مناطق سرد شامل استان های البرز، کرمانشاه و مرکزی جمع آوری شدند. با هدف مشاهدات ماکروسکوپیک سطوح بذرهای برداشتی، بررسی نشانه های غیر طبیعی سطح بذرها شامل چروک، ترک، ریسه یا شبیه آن، اووز مشکوک به بیماری های باکتریایی و لکه های سیاه صورت گرفت. همچنین احتمال حضور اسکلروت های قارچ عامل بیماری پوسیدگی سفید ساقه و بقایای گیاهی دارای آلودگی به پیکنیدهای قارچ عامل بیماری ساق سیاه کلزا در نمونه های بذری بررسی شدند. شناسائی عوامل قارچی همراه بذرها نیز در آزمایشگاه با استفاده از کلید های معتبر قارچ شناسی صورت گرفت. در هیچکدام از نمونه ها اسکلروت های قارچ عامل بیماری پوسیدگی سفید ساقه یافت نشدند. همچنین بقایای غلاف و قطعات ساقه موجود در نمونه های تهیه شده در مقطع پیش از عملیات بوجاری علایم مشکوک به آلودگی به پیکنیدهای قارچ عامل ساق سیاه نداشتند. نتایج حاصل از بررسی قارچ های همراه بذرهای کلزا حاکی از آن بود که این بذرها به قارچهای مختلفی از جنس های ریزوپوس (Rhizopus sp.,)، آسپرژیلوس (Aspergillus sp)، آلترناریا (Alternaria sp.) و پنی سیلیوم (Penicillium sp.)آلوده بودند.
محسن جمالی؛ یوسف سده؛ رضا توکل افشاری؛ ابوذر اسدی
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 63-74
چکیده
به منظور مطالعه و تعیین بهترین رابطه بین آزمونهای قدرت بذر در شرایط آزمایشگاهی و استقرار گیاهچه در شرایط مزرعه آزمایشی در دو مرحله و بر روی بذر سه رقم کلزا به نام‌های RG003، ساری‌گل و زرفام انجام شد. در مرحله اول، آزمونهای مختلف قدرت بذر شامل جوانهزنی استاندارد، سرعت جوانهزنی، تسریع پیری و هدایت الکتریکی در قالب طرح کاملاً تصادفی ...
بیشتر
به منظور مطالعه و تعیین بهترین رابطه بین آزمونهای قدرت بذر در شرایط آزمایشگاهی و استقرار گیاهچه در شرایط مزرعه آزمایشی در دو مرحله و بر روی بذر سه رقم کلزا به نام‌های RG003، ساری‌گل و زرفام انجام شد. در مرحله اول، آزمونهای مختلف قدرت بذر شامل جوانهزنی استاندارد، سرعت جوانهزنی، تسریع پیری و هدایت الکتریکی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. در مرحله دوم، آزمایشی مزرعه‌ای در قالب بلوک‌های کامل تصادفی بر روی سه رقم و در سه تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که بین ارقام مختلف کلزا از نظر صفاتی همچون درصد جوانهزنی استاندارد و سرعت رشد گیاهچه اختلاف معنیداری از لحاظ آماری وجود نداشت. همچنین، تسریع پیری به مدت 24 ساعت بر صفات وزن خشک گیاهچه، طول گیاهچه و هدایت الکتریکی ارقام تأثیرگذار نبود. اما، پس از تسریع پیری به مدت 24 و 48 ساعت در دمای 41 درجه سانتی‌گراد بین ارقام مختلف کلزا از نظر سرعت جوانهزنی، هدایت الکتریکی، طول گیاهچه و درصد جوانهزنی اختلاف آماری معنیداری وجود داشت. پس از انجام تجزیه رگرسیون، از جمله بهترین آزمونهای قدرت بذر جهت پیش‌بینی درصد سبزشدن گیاهچه کلزا در شرایط مزرعه‌ایی می‌توان به آزمون هدایت الکتریکی، جوانهزنی استاندارد، تسریع پیری به مدت 24 و 48 ساعت ، وزن خشک گیاهچه بعد از 48 ساعت تسریع پیری، طول گیاهچه پس از 24 و 48 ساعت تسریع پیری و هدایت الکتریکی پس از 24 ساعت تسریع پیری) اشاره کرد. بنابراین، از این آزمون‌ها می‌توان به طور موفقیت‌آمیزی جهت پیش‌بینی درصد سبزشدن گیاهچه کلزا در شرایط مزرعه استفاده نمود.
عباس ده شیری؛ سید علی محمد مدرس ثانوی
دوره 4، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 97-106
چکیده
در این تحقیق سه رقم کلزا با تحمل متفاوت در برابر شوری شاملرقم اکاپی،زرفام وRGS003 تحت تأثیر چهار غلظت شوری(صفر،5 ،10 ، و 15 دسی زیمنس بر متر) قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل با سه تکرار انجام شد.محصول بذر برداشت شده در سال بعد در آزمایش- های تعیین درصد جوانهزنی و سرعت جوانهزنی و تعیین وزن خشک گیاهچه و سایر آزمونهای مرتبط به ویژگیهای جوانهزنی ...
بیشتر
در این تحقیق سه رقم کلزا با تحمل متفاوت در برابر شوری شاملرقم اکاپی،زرفام وRGS003 تحت تأثیر چهار غلظت شوری(صفر،5 ،10 ، و 15 دسی زیمنس بر متر) قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل با سه تکرار انجام شد.محصول بذر برداشت شده در سال بعد در آزمایش- های تعیین درصد جوانهزنی و سرعت جوانهزنی و تعیین وزن خشک گیاهچه و سایر آزمونهای مرتبط به ویژگیهای جوانهزنی استفاده شد.نتایج نشان داد شاخصهای مرتبط با قوه نامیه بذر در ارقام تفاوت معنی داری نشان نداد. همچنین این صفات تحت تأثیر شوری قرار نگرفت. درصد گیاهچههای عادی نیز در سطوح مختلف تیمار رقم و شوری تفاوت معنی دار نداشت. از بین شاخصهای بنیه بذر، طول ریشه- چه در بین ارقام تفاوت معنی داری نشان داد و رقم RGS003 کمترین طول ریشهچه را نسبت به ارقام اکاپی و زرفام داشت. وزن تر ساقهچه در هر دو آزمون جوانهزنی استاندارد و پیری تسریع شده با افزایش شوری افزایش یافت. وزن خشک ساقهچه نیز با افزایش شوری افزایش یافت (غیرمعنی دار) و با رسیدن سطح شوری به 15 دسی زیمنس بر متر کاهش یافت. بنابراین تولید بذر در شرایط شور بر قوه نامیه و بنیه بذر تولیدی تأثیر منفی ندارد و حتی برخی از شاخصهای بنیه بذر تولیدی را بهبود خواهد بخشید.
غزاله صفاری؛ ایرج اله دادی؛ سید محمد جواد آروین؛ حمید ایران نژاد؛ غلامعلی اکبری؛ ابوذر نعمتی قاسم آبادی
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، ، صفحه 185-192
چکیده
به منظور بررسی اثر تیمار بذر با تنظیم کننده های رشد متیل جاسمونات(MJ (و اسیدسالیسیلیک(SA (بر جوانهزنی و خصوصیات گیاهچه بذر کلزای رقم هایولا401 ،این تحقیق در آزمایشگاه و مزرعه بر پایه طرح کاملاً تصادفی و با چهار تکرار اجرا شد. سطوح اسیدسالیسیلیک(SA (و متیلجاسمونات(MJ (بهترتیب عبارت بودند از غلظتهای 0 ،05/0 ،1/0 ،5/0 ،1 و 5/1 میلی مولار و 0 ،1 ،3 ،5 ،10 ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تیمار بذر با تنظیم کننده های رشد متیل جاسمونات(MJ (و اسیدسالیسیلیک(SA (بر جوانهزنی و خصوصیات گیاهچه بذر کلزای رقم هایولا401 ،این تحقیق در آزمایشگاه و مزرعه بر پایه طرح کاملاً تصادفی و با چهار تکرار اجرا شد. سطوح اسیدسالیسیلیک(SA (و متیلجاسمونات(MJ (بهترتیب عبارت بودند از غلظتهای 0 ،05/0 ،1/0 ،5/0 ،1 و 5/1 میلی مولار و 0 ،1 ،3 ،5 ،10 و 12 میکرو مولار و اثر آنها در آزمایشگاه بر درصد جوانهزنی، تعداد روزهایی که50 درصد بذرها جوانه زدند (G50 (و طول ساقه چه و ریشهچه و در گلخانه درصد ظهور نهایی گیاهچه (FEP ،(تعداد روزهای ظهور50 درصد گیاهچهها (E50 ،(تعداد روزهای بین10 تا 90 درصد ظهور گیاهچهها(90-E10 ،(میزان کلروفیل گیاهچهها و تعداد گیاهچههای باقیمانده در پایان آزمایش(نسبت بقاء) تعیین شدند. نتایج آزمایش نشان داد متیلجاسمونات(MJ (و اسیدسالیسیلیک(SA (بهطور معنیداری موجب بهبود صفات درصد جوانه زنی، طول ریشهچه و ساقه چه بذر کلزا نسبت به شاهد شدند. همچنین کاربرد این دو ماده موجب افزایش میــزان کلروفیــل و بقــای گیاهچهجهــای کلــزا در مقایســه با شاهــد شــد و از بین غلظــتهـــای مختلف مــورد بررســـی اسیدسالیسیلیک(SA (غلظت1/0 میلیمولار و غلظت5 میکرومولار متیلجاسمــونات(MJ (مــوجـب بیشترین بهبــود خصوصیــات جوانهزنی شدند.
حسین صادقی؛ مهران شرفی زاده؛ ویکتوریا عسکری
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، ، صفحه 139-146
چکیده
به منظور بررسی اثر میزان رطوبت بذر در هنگام برداشت بر قابلیت جوانهزنی دو رقم کلزا، پژوهشـی در منطقـه دزفـول اجـرا گردیـد . بدین منظور نمونه بذرها از مزارع تولید بذر ارقام هایولا 401 و هـایولا 308 بـا رطوبـت هـای 35 ،25 ،15 و 10 درصـد در منطقـه دزفـول برداشت گردید و در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج با اجرای ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر میزان رطوبت بذر در هنگام برداشت بر قابلیت جوانهزنی دو رقم کلزا، پژوهشـی در منطقـه دزفـول اجـرا گردیـد . بدین منظور نمونه بذرها از مزارع تولید بذر ارقام هایولا 401 و هـایولا 308 بـا رطوبـت هـای 35 ،25 ،15 و 10 درصـد در منطقـه دزفـول برداشت گردید و در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج با اجرای آزمون جوانهزنی استاندارد شاخصهای درصد جوانهزنی اولیه و نهایی (قابلیت جوانهزنی) و سرعت جوانهزنی روزانه اندازهگیری شدند. دادههای حاصل با استفاده از آزمایش عاملی (فاکتوریل) 4×2 بر مبنای طرح پایه کاملاً تصادفی تجزیه مرکب گردید. نتـایج تجزیـه و تحلیـل آمـاری داده هـا مشـخص ساخت که جوانهزنی اولیه و نهایی تحت تأثیر اثر متقابل رقم × رطوبت هنگام برداشت × سال و سرعت جوانه زنی روزانه نیز تحت تأثیر اثر متقابل رقم × رطوبت هنگام برداشت قرار گرفتند. بالاترین درصد جوانهزنی اولیه و نهایی برای هر دو رقم در رطوبت 15 درصد بـ هدسـت آمد. همچنین میانگینهای بیشترین سرعت جوانهزنی روزانه نیز در رطوبت10 و 15 درصد حاصل شد و در یک گروه آماری قرارگرفتند. بین دو رقم نیز، درصد جوانهزنی اولیه و نهایی رقم هایولا 401 نسبت به هایولا 308 بیشتر بود. بهطورکلی باتوجه بـه نتـایج حاصـل از ایـن پژوهش مشخص گردید که کیفیت بذر و جنبه های مختلف آن تحت تأثیر شـرایط محـیط محـل اجـرای آزمـایش قـرار گرفتـه و درصـد جوانه زنی بذرهای حاصله با رطوبت 15 درصد بیشتر از سایر رطوبتها بود.
مجید آقاعلیخانی؛ حسام اشعرین
دوره 1، شماره 1 ، فروردین 1391، ، صفحه 1-19
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف مصرف کود نیتروژن در مزرعه تولید بذر بر قابلیت جوانهandshy;زنی (قوه نامیه) و برخی شاخصandshy;های مرتبط با کیفیت بذر سه رقم کلزای پاییزه آزمایشی به صورت فاکتوریل (3andtimes;4) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی ورامین andndash;پیشوا به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف مصرف کود نیتروژن در مزرعه تولید بذر بر قابلیت جوانهandshy;زنی (قوه نامیه) و برخی شاخصandshy;های مرتبط با کیفیت بذر سه رقم کلزای پاییزه آزمایشی به صورت فاکتوریل (3andtimes;4) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی ورامین andndash;پیشوا به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل مقادیر 70، 140 و210 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره و عدم مصرف کود نیتروژن (شاهد) و سه رقم کلزا به نامandshy;های اکاپی، اورینت و مودنا بودند. نتایج آزمون جوانهandshy;زنی استاندارد نشان داد که اختلاف ارقام از لحاظ قوه نامیه، وزن خشک گیاهچه و شاخص وزنی بنیه گیاهچه معنیandshy;دار بود. اثر نیتروژن بر تمامی صفات به جز شاخص وزنی بنیه گیاهچه معنیandshy;دار شد. همچنین اثر متقابل رقم و نیتروژن برای درصد جوانهandshy;زنی نهایی، طول گیاهچه، متوسط زمان لازم برای جوانهandshy;زنی و شاخص طولی بنیه گیاهچه معنیandshy;دار بود. علاوه براین مشاهده گردید که مصرف نیتروژن در هر سه رقم باعث کاهش قوه نامیه شد و بیشترین قوه نامیه مربوط به رقم اکاپی به میزان 98 درصد در تیمار عدم مصرف نیتروژن (شاهد) بود. بیشترین شاخص طولی بنیه گیاهچه نیز از رقم اکاپی با مصرف 210 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. ضمناً بذرهای رقم مودنای تولید شده با مصرف 140 کیلوگرم نیتروژن در هکتار سریعandshy;تر از سایر بذرها جوانه زدند.
