نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 -عضو هیأت علمی(استادیار پژوهش) مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان.

چکیده

به منظور بررسی اثر قابلیت جوانهزنی بذر بر ظهور گیاهچه در مزرعه، عملکرد وش و برخی ویژگیهای مـرتبط ارقـام تجـاری پنبـه آزمایشی در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر و مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج بـه اجـرا در آمـد . قابلیـت جوانه زنی بذرهای پنبه ارقام تجاری مهـر، ورامـین، سـاحل و بختگـان در آزمایشـگاه بـا آزمـون جوانـه زنـی اسـتاندارد بـه میـزان 70 ،80 و90درصد تعیین گردید. بذرها در مزرعه به صورت آزمایش فاکتوریل دو فاکتوره با 12 تیمار(4 رقم× 3 قابلیت جوانه زنی بذر) در قالـب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار کشت شدند. سپس19 ویژگی شامل ظهور اولیـه گیاهچـه ، ظهـ ور نهـایی گیاهچـه ، سـرعت ظهورگیاهچه در مزرعه، سرعت ظهور تجمعی گیاهچه، متوسط زمان ظهور گیاهچه، شاخص ظهور گیاهچه در مزرعه، وزن خشک اولیـه گیاهچه، وزن خشک نهایی بوته، ارتفاع اولیه گیاهچه، ارتفاع گیاهچه در نمونه برداری دوم، ارتفاع گیاهچه در نمونه برداری سوم، ارتفاع نهایی گیاهچه، شاخص بنیه گیاهچه درمزرعه اولیه، شاخص بنیه گیاهچه درمزرعه نهایی، تعداد شاخه رویشی،تعداد شاخه زایشی، ارتفـاع نهایی بوته، تعداد قوزه و عملکرد وش در هکتار تعیین گردیدند نتایج نشان داد بذرهایی که دارای قابلیت جوانهزنی بالای استاندارد بودند شاخص ظهور گیاهچه، سرعت ظهور گیاهچه و ظهور اولیه و نهایی گیاهچه در مزرعه و ارتفاع گیاهچه و شاخص بنیه گیاهچه در مزرعـه اولیه و نهایی بالایی داشتند و بنابراین در مزرعه نیز از ظهور و استقرار بهتری برخوردار بودند. همچنین بـذرهای دارای قابلیـت جوانـه زنـی استاندارد و بالای استاندارد دارای ارتفاع نهایی بوته و تعداد شاخه رویشی کمتری بودند که حاکی از رشد رویشی کمتر آنها بود و دارای تعداد شاخه زایشی و تعداد و وزن قوزه در هر بوته بالاتر و درنتیجه عملکرد وش در هکتار بیشتری بودند. از ایـن رو بـه منظـور کـاهش مصرف بذر تا میزان توصیه شده به طور کلی بر اساس نتایج این پژوهش مصرف بذرهای استاندارد و بالای استاندارد قابل توصیه می باشد. بهطورکلی بر اساس نتایج این آزمایش کاشت بذرهای دارای قابلیت جوانه زنی90 درصد توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها

Abdul-Baki, A.A., and J.D, Anderson. 1973. Vigor determination in soybean by multiple criteria. Crop
Science , 13: 630-633.
Anonymus, 2003. Handbook for Seedling Evaluation(3rd.Ed.). International Seed Testing
Association(ISTA), Zurich , Switzerland.
Anonymus, 2008. a Agricuture statistics, first volume-horticultural and field crops, 2005-6 crop year. Ministry of
Jihad-e-Agricuture, Programing and economics deputy, Statistics and information technology office, no. 85/09. (In
Farsi).
Anonymus, 2008. bInternational rules for seed testing . International seed testing association(ISTA), Zurich,
, Switzerland.
Basra, S.M.A., N. Ahmad, M.M. Khan, N. Iqbal and M.A. Cheema, 2003. Assessment of cottonseed
deterioration during accelerated ageing. Seed Science and Technology, 31: 531-540.
Bird, L.S. 1981. Cottonseed and germination stand establishment. Proc. Beltwide Cotton Prod. Res. Conf.
1981:318-320.
Bishnoi, U.R and M.M. Santos. 1996. Evaluation of seed of there Mungbean cultivars. For storability,
quality and field performance. Seed Science and ssTechnology.4 24:237-243.
Caldwell, W.P., and R.E Parker. 1961. Field environment may affect cotton quality.
MississippiStateUniversity Agriculture Experiment Station Information Sheet 719.
Colwick , R.F.,T.H Garner, G.D. Christenbury, G.B. Welch, R. L. Clark, J.C. Delouche , C.C. Baskin.
J.W. Sorenson, L.H. Wilkes, N.K. Person and H.W. Schroder. 1972. Factors affecting cottonseed damage
in harvesting and handling USDA- ARS Product Research Report 135.
Cothren, J. T. 1999. Physiology of cotton plant. In: cotton, orgin, history, technology and production, pp: 207-208,
Wayne Smith, C. and Cothren, J. T.(eds.), John Wiley and Sons, lnc.
Delouche, J.C. and C.C. Baskin. 1973. Accelerated ageing technique for predicting the relative storability
of seedlots. Seed science and Technology 1, 427-452.
Desai, B.B. 2004. Seeds handbook ,biology, production, processing and storage(2nd
 ed.).Marcel
Dekker,Inc.,New York,U.S.A.
 
Gregory, S.R., Hernandez, E. and B.R. Savoy. 1999. Cottonsed processing, p: 793-823, in: Cotton, origin,
technology and production,by: Wayne Smith, C.and Cothran, J. T. (eds.), John Wiley and Sons, Inc.
Hafeez, F.Y., Safdar, M.E., Chaudry, A.U. and K.A. Malik. 2004. Rhizobial inoculation improves
seedling emergence, nutrient uptake and growth of cotton. Australian J. Exp. Agric., 44:617-622.
Hampton, J.G. 1992. Prolonging seed quality. Proceeding of the 4th Australian Seeds Research Conference,
181-194.
Heilman, M.D., L.N. Namken, and R.V. Cantu. 1976. Effect of stand loss on lint cotton vields in single and
double-drilled rows. Proc. Beltwide Cotton Prod. Res. Conf. 1976:101-102.
Hopper, N.W.and R.G. McDaniel 1999.The cotton seed.p:289-317. In: cotton, orgin, history, technology
and production, pp: 207-208, Wayne Smith, C. and Cothren, J. T.(eds.), John Wiley and Sons, lnc.
Khadi, B.M., V. Santhy and M.S. Yadav, 2010. Cotton:an introduction, In: Cotton, biotechnological
advancas, By: Brawale Zehr, U.(Ed.), pp: 1-14. Springer.
Orchard, T. 1977. Estemating the parameters of plant seedling emergence. Seed Sci Technol. 5:61-69.
Ram,C., Kumari, P., Singh, O. and Sardana, R.K. 1989.Relationship betweenseed vigour tests and field
emergence chickpea. Seed Science and Technology, 17:169-177.
Steiner, J. J. 1990. Seedling rate of development index: indicator of vigour and seedling growth response.
Crop Sci., 30: 1264-1271.
TeKrony, D.M., Egli, D.B. and D.A. Wickham. 1989. Corn seed vigour effect on notillage field
performance. I.field emergence. Crop Sci., 29:1523- 1528.
TeKrony, D.M. and D.B. Egli 1992. Relationship of seed vigor to crop yield: A review. Crop Sci., 31:816-822.
Wanjura, D.F. 1981. Germination and stand establishment. Proc. Beltwide Cotton Prod. Res. Conf. 1981:321.
Wheeler, T. A., J.R. Gannaway, H.W. Kaufman, J.K. Dever, J.C. Mertley and J.W. Keeling. 1997.
Influence of tillage, seed, quality, and fungicide seed treatments on cotton emergence and yield. J. Prod. Agric.
10:394-400.
Wanjura, D.F., E.B. Hudspeth, Jr., and J.B. Bilbro, Jr. 1969. Emergence time, seed quality, and planting
depth effects on yield and survival of cotton(Gossypium hirsutum L.). Agron. J., 61:63-65.