نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران، گروه زراعت، تهران

2 دانشیار علوم گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

چکیده

به منظور بررسی اثرات پرایمینگ بر خصوصیات جوانهزنی و گیاهچهای در ارقام مختلف گندم، آزمایشی در آزمایشگاه دانشـگاه آزاد اسـلامی واحد قائمشهر در سال 1389 به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سه لاین گندم (دریـا ، -N81 18 و نای 60 (و هفت محلول پرایم (نیترات پتاسیم 1 و 2 درصد، پلی اتیلن گلیکول 5 و 10 درصد و کلرید پتاسیم 2 و 4 درصـد ، آب) و شـاهد (بدون پرایم) بود. هر چند هیچکدام از صفات از نظر آماری تحت تأثیر رقمها تفاوت معنیداری را نشان ندادند، اما حداکثر سرعت جوانهزنـی برای لاین نای ـ 60 و بیشترین طول ریشهچه و ساقهچه برای رقم دریا حاصل شد. حداکثر سرعت جوانهزنی برای محلول پـرایم نیتـرات پتاسـیم یک درصد، هیدروپرایمینگ (آب) و شاهد بدست آمد و بیشترین طول ریشهچه و میانگین جوانهزنـی بـرای نیتـرات پتاسـیم دو درصـد ، آب و شاهد حاصل شد. حداکثر طول ساقهچه برای پرایم نمودن با نیترات پتاسیم دو درصد و کمترین طول ریشهچه و ساقه برای پرایم نیتـرات پتاسـیم با غلظت یک درصد نتیجه شد. حداکثر سرعت جوانهزنی و میانگین جوانهزنی روزانه تحت اثـر متقابـل دو عامـل بـرای لایـن 18-N81 بـا پـرایم نمودن توسط آب به دست آمد و بیشترین نسبت وزن خشک ریشهچه به ساقهچه و کمترین طول ریشهچه برای رقم دریا با پرایم نیترات پتاسـیم دو درصد حاصل شد. حداکثر متوسط زمان جوانهزنی برای رقم دریا با محلول پرایم شده توسط نیترات پتاسـیم دو درصـد و کلریـد پتاسـیم دو درصد بدست آمد.

کلیدواژه‌ها

Akbari, G., S.A.M. Modarres sanavy and S. Yousefzadeh. 2007. Effect of auxin and salt stress (NaCl) on seed germination
of wheat cultivars (Triticum aestivum L.). Pak. J. Bio. Sci. 10: 2557-2561.
Afzal , I., S. M. A. Basra., R. Ahmad., and A. Igbal. 2002. Effect of different seed vigour enhancement techniqueson
hybrid maize (Zea mays L.). Pak. J. Agri, Sci. 39:109-112.
Bagheri Kazemabad, A. and G. H. Sarmadnia. 1987. Studying ability to use polyethylene glycol 6000 to study drynees in
(Onobrychis viciolis Scoop) in plantlet stage. Agric. Sci. Industries. 5: 1-9.
Basra, A. S., R. Dhillon, and C. P. Malik. 1989. In fluence of seed pretreatment with plant growth regulators on metabolic
alterations of germinating maize embryos under stressing temperature regimes. Ann. Bot. (London) 64: 37-41.
Basra, S.M. A., I. A. Pannu, and. I. Afzal. 2003. Evaluation of seedling vigour of hydro and matriprimed wheat (Triticum
aestivum L.) seeds. Int. Agri. Biol. 5:121- 123.
Bewley, J.D. and M.Blak. 1998. Seed:physiology of development and germination second edition. Plenum Press, New
York.
Burris, J. S., A. H. Wahab and O. T. Edje. 1971. Effect of seed size on seedling performance in soybean. I: seedling
growth and respiration in the dark. Crop Sci. 11: 492-496.
Chojnowski, F. C., and D. Come. 1997. Physiological and biochemical changes induced in sunflower seeds by osmopriming
and subsequent drying, storage and aging. Seed Sci. Res. 7: 323-331.
Cramer, G. R., E. Epstein, and A. Lauchli. 1991. Effect of sodium, potassium and calcium on salt – stressed barley. II.
element analysis. Physiol. Planta. 81: 187-292.
Das, M., and P. H. Zaidi. 1996. Effect of various soil matric potentials on germination and seedling growth of chickpea
(Cicer arietimum L.) biotypes. Legume Res. 19: 211-217.
De, F. and R. K. Kar. 1994. Seed germination and seedling growth of mung bean (Vigna radiate) under water stress induced
by PEG-6000. Seed Sci. Technolo. 23: 301-304.
Eissenstat, D. M., E. L. Whaley, and A. Volder. 1999. Recovery of citrus surface roots following prolonged exposureto
dry soil. J. Exp. Bot. 50: 1845-1854.
Farooq, M., S. M. A., Basra, and H. U. Rehman. 2006. Seed priming enhances emergence, yield, and quality of directseeded
rice. Crop Manag. Physiol. IRRN31. 2: 42-44.
Garg, B. K., and I. C. Gupta. 1997. Plant relations to salinity. In: salin wastelands environments and plant growth. PP 79-
121. Scientific Publishers, Jodhpur.
Ghana S. G., and W.F. Schillinger. 2003. Seed priming winter wheat for germination, emergence, and yield, Crop Sci.
43:2135-2141.
Ghavami, F., M. A. Melboy, M. Ghanadha, B. Yazdi Samadi, G. Mozafari, and M. G. Aghaee. 2004. Surveying reaction
of possible varieties of Iranian wheat to salt tension in seeding and plantlet stage. Iran Agric. Sci. Magazine. 35: 453-461.
Giri, G. S., and W. F. Schillinger. 2003. Seed priming winter wheat for germination, emergence and yield. Crop Sci. 43:
2135-2141.
Hafeez, U. R., M. Faroog and I. Afzal. 2007. Lat sowing of wheat by seed priming – DAWN-Business.
Hardegree, S. P., T. A. Jones, and S.S. Van Vactor. 2002. Variability in thermal response of primed and non-primed seeds
of squirreltall. (Elymus elymoides L. and Elymus Multisetus L.). Ann. Bot. 89: 311-319.
Harris, D., A. K. Pathan., P. Gothkar., A. Joshi., W. Chivasa., and P. Nyamudeza. 2001. on farm seed priming: using
participater. Methods to revive and refine a key technology. Agric. Sys. 69:151-164.
Hosseini, H. and P. Rezvani Moghaddam. 2006. The effect of drought and salt tension on (Ovata plantago) seeding. Iran
Agri. Res. J. 4: 15-22.
 
Karaki. G. N. 1998. Response of wheat and barley during germination to seed osmopriming at different water potential. J.
Agron. Crop. Sci. 181:229-235(Abstract).
Kaur, S., A. K. Gupta., and N. Kaur. 2002. Effect of osmo and hydro priming of chickpea seedson seedling growth and
carbohydrate metabolism under water deficit stress. Plant Growth Reg. 37:12-22.
Kiani, M., R. Bagheri, and A. Nezami. 1997. Reactions genotypes to drought tension resulting from polyethylene glycol
6000 in seeding stage. Agric. Indu. Sci. Mag. 2: 45-55.
Khajeh hosseini, A., A. Powell, and I. J. Bingham. 2003. The interaction between salinity stress and vigour during germination
of soyabean seeds. Seed Sci. Technol. 31: 715-725.
Maguire, J. D. 1962. Speed of germination – aid in selection and evaluation for seedling emergence and vigour. Crop Sci.
2:176-177.
Michel, B. E., and M. R., Kaufman. 1973. The osmotic potential of polyethylenglycol 6000. Plant Physiol. 51: 914-916.
Mohammad, F., and M. A. Shahza. 2005. Rice cultivation by seed priming DAWN Business; August 2005.
Moradi Dezfuli, P.,F. Sharif-Zadeh, and M. Janmohammadi. 2008. In fluence of priming techniques on seed Germination
behavior of maize inbred lines (Zea mays L.). ARPN. J. Agric. Biol. Sci. 3: 38-46.
Nichols, M. A., and W. Heydecker, 1968. Two approaches to the study of germination date. Proc. Int. Seed Test. Ase.
33:531-540.
Rashid, A., P. A. Hollington, D. Harpis, and P. Khon. 2006. On farm seed priming for barely on normal saline and sodic
soils in north west Frontier province, Pakistan. 24:276-281.
Singh, D. K. N., and K. N. Agrawal. 1997. Effect of varieties, soil covers, forms of nitrogen and seed soaking on the uptake
of major nutrients ( NPK ) in late sown wheat. Indian, J. Agron. 22: 96-98.
Soeda, Y., C. J. M., Konings, O. Vorst, A. M. M. L. V., Houweelingen, G. M. Stoopen, C. A. Maliepaard, J. Kodde, R.
J. Bino, S. P. C., Groot, and A. H. M. V., Geest. 2005. Gene expression programs during Brassica oleracea seed maturation,
osmopriming and germination are indicators progression of the germination process and the stress tolerance level. Plant
Physiol. 137: 345-368.
Sung, F. J., and Y. H. Chang. 1993. Biochemical activites associated with priming of sweet corn seeds to improve vigor.
Seed Sci. Technol. 21: 97-105.
William, E., and P. Stuart. 1990. Polyethlenglycol solution contact effects on seed germination. Agron. J. 82: 1103-1107.
Zeinali, A., A. Soltani and S. Golshani. 2001. Reaction of seeding parts to tension in rape (Brassica napus L.). Iran Agric.
Sci. J. 33: 137-145.