نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه

2 عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی

چکیده

به نظر می­رسد تولید موسیلاژ در سطح پوسته بذر یکی از جنبه­های تطابق پذیری گیاهان به شرایط محیطی بیابانی باشد. دانه­ بالنگو شیرازی (Lallemantia royleana) به دلیل وجود موسیلاژ در پوسته بذر قدرت فوق‌العاده‌ای در جذب آب تا چندین برابر حجم اولیه خود را دارد. به منظور تعیین نقش موسیلاژ در جوانه‌زنی، دو نوع بذر موسیلاژدار و بدون موسیلاژ در آزمایش­های جداگانه تنش خشکی (صفر ، 0.1-، 0.2-، 0.3-، 0.4-، و 0.5- مگا پاسکال) و تنش شوری (صفر، 2، 4، 6، 8، و 10 دسی­ زیمنس بر متر) بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. در آزمایش تنش خشکی درصد جوانه‌زنی بذر موسیلاژدار با اختلاف معنی­ داری کمتر از بذر بدون موسیلاژ بود اما در آزمایش شوری اختلاف درصد جوانه‌زنی آنها معنی­ داری نبود. متوسط زمان جوانه‌زنی(MGT ) بذر موسیلاژدار در هر دو آزمایش پائین­تر از بذر بدون موسیلاژ بود. در آزمایش شوری طول ریشه‌چه، ساقه­ چه، نسبت طول ریشه‌چه به ساقه­ چه،و وزن خشک گیاهچه بذر موسیلاژدار بطور معنی­ داری بالاتر از بذر بدون موسیلاژ بود اما در آزمایش خشکی اختلافی بین آنها وجود نداشت. بود. اثر متقابل خشکی و نوع بذر معنی­ دار نبود اما تنش شوری و نوع بذر اثر متقابل معنی­ داری داشتند.

کلیدواژه‌ها

Arsovski, A.A., M.M.Villota, O. Rowland, R. Subramaniam, and T.L.Western. 2009. Mum enhancers are important for seed coat mucilage production and mucilage secretory cell differentiation in Arabidopsis thaliana. J. Exp. Bot. 60: 2601–2612.
Fahn, A.1990. Plant Anatomy, fourth ed. Pergamon Press, Oxford.
Garwood N.C. 1985. The Role of mucilage in the germination of Cuipo, Cavanillesia platanifolia (H. & B.) HBK (Bombacaceae), A tropical tree. Am. J. Bot. 72: 1095-1105.
Gutterman, Y. 1993. Seed Germination in Desert Plants. Berlin: Heidelberg: Springer-Verlag.
Harper, J.L., and R.A. Benton. 1966. The behaviour of seeds in soil II. The germination of seeds on the surface of a water supplying substrate. J. Ecol. 54: 151-166.
Hajrezaie, M., H. Sodaeizade, A.M. Mirmohammadi Meibodi, and A. Mosleh Arani. 2012. The role of mucilage in improving germination and early growth of plants under drought stress (Case study: Plantago ovata and Plantago major). Arid Biomed. Sci. Res. J. 2: 12-24. (In Persian, with English Abstract.).
Hasegawa, P.M., R.A. Bressan, J.K. Zhu, and H.J. Bohnert. 2000. Plant cellular and molecular responses to high salinity. Annu. Rev. Plant Physiol. Plant Mol. Biol. 51:463–99.
Heydecker, W., and P. Orphanos. 1968. The effect of excess moisture on the germination of Spinacia oleracea L. Planta. 83: 237–247.
Hosseini, H., and P. Rezvani Moghadam. 2006. Effect of water and salinity stress in seed germination on Isabgol (Plantago ovata). Iranian J. Field Crops Res. 4: 15-22. (In Persian, with English Abstract.)
Huang, Z., I. Boubriak, D.J. Osborne, M. Dong, and Y. Gutterman. 2008. Possible role of pectin-containing mucilage and dew in repairing embryo DNA of seeds adapted to desert conditions. Ann. Bot. 101: 277–283.
Huang, Z., and Y. Gutterman. 1998. Artemisia monosperma achene germination in sand: effects of sand depth, sand/water content, cyanobacterial sand crust and temperature. J. Arid Environ. 38: 27–43.
Khajeh-Hosseini, M., A. Lomholt, and S. Matthews. 2009. Mean germination time in the laboratory estimates the relative vigour and field performance of commercial lots of maize. Seed Sci.Technol. 37: 446-461.
Khajeh-Hosseini, M., and T. Mostashar-Shahidi. 2016. Role of mucilage in germination of fourteen species of medicinal plants. Seed Sci. Technol. 44: 435-440.
Kreitschitz, A., and J. Va`lles . 2007. Achene morphology and slime structure in some taxa of Artemisia L. and Neopallasia L. (Asteraceae). Flora. 202: 570–580.
Li X., D. Jiang, Z. Liu, and Q. Yu. 2008. Annual plants in arid and semi-arid desert regions. Front. Biol. China. 3: 259–264.
Michel, B.E., and Kaufmann, M. R. 1973. The osmotic potential of polyethylene glycol 6000. Plant Physiol. 51: 914-917.
Mott, J. 1974. Factors affecting seed germination in three annual species from an arid region of Western Australia. J. Ecol. 62: 699–709.
Mozaffarian, V. 1996. A Dictionary of Iranian Plant Names: Latin, English, Persian. Farhang-e Moaser, Tehran.
Niknam, V. 1999. Identification of secondary metabolits (N-aliphatic composition, mucilage polyssacharides, saponines, sterols, phenolic compositions). Ph.D. Thesis, Faculty of Science, Tehran University. (In Persian, with English Abstract).
Osunkoya, O.O., J.E. Ash, M.S. Hopkins, and A.W. Graham. 1994. Influence of seed size and seedling ecological attributes on shade-tolerance of rain-forest tree species in northern Queensland. J. Ecol. 82: 149–163.
Sohrabizadeh, Z., H. Sodaeizadeh, and A. Mosleh Arani. 2015. Effect of mucilage on salinity tolerance of Lallemantia ibrica at seed germination stage. Iranian J. Filed Crops Sci. 46: 463-472.1(In Persian, with English Abstract). 2
Thapliyal, R.C., S.S. Phartyal, J.M. Baskin, and C.C. Baskin. 2008. Role of mucilage in germination of Dillenia indica (Dilleniaceae) seeds. Aust. J. Bot. 56: 583-589.
Uhvits, R. 1946. Effect of osmotic pressure on water absorption and germination of alfalfa seeds. Am. J. Bot. 33: 278–285.
Werner J.E., and R.R. Finkelstein. 1995. Arabidopsis mutants with reduced response to NaCl and osmotic stress. Physiol. Plant. 93: 659-666.
Western, T.L. 2012. The sticky tale of seed coat mucilages: production, genetics, and role in seed germination and dispersal. Seed Sci. Res. 22: 1–25.
Witztum, A.,Y. Gutterman, and M. Evenari. 1969. Integumentary mucilage as an oxygen barrier during germination of Blepharis persica (Burm.) Kuntze. Bot. Gaz. 130: 238-241.
Yang, X., J.M. Baskin, C.C. Baskin, and Z. Huang. 2012. More than just a coating: ecological importance, taxonomic occurrence and phylogenetic relationships of seed coat mucilage. Perspect. Plant Ecol. 14: 434–442.
Yang, X., M. Dong, and Z. Huang, 2010.Role of mucilage in the germination of Artemisia sphaerocephala (Asteraceae) achenes exposed to osmotic stress and salinity. Plant Physiol. Biochem. 48: 131–135.
Zhou, D. 2012. Seed germination performance and mucilage production of sweet basil (Ocimum basilicum L.). Master of Science Thesis In Horticulture. Blacksburg, Virginia
Zhou, D., M. Ponder, J. Barney, and G. Wlbaeum. 2016. Germination response of six sweet basil (Ocimum bacilicum) cultivars to temperature. Seed Tech. 37(1): 43-51.