نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زراعت- دانشکده کشاورزی- دانشگاه آزاد اسلامی-اراک

2 گروه علوم و تکنولوژی بذر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آشتیان

چکیده

به منظور القاء جوانه‌زنی بذر و واکنش رشدی گیاهچه گل پامچال به تیمارهای مختلف خراش‌دهی مکانیکی و پیش‌تیمار شیمیایی، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با تیمارهای شاهد (بذر بدون تیمار)، خراش‌دهی بذر (سمباده نرم به مدت سه دقیقه)، تیمار بذر با آب گرم 70 و 90 درجه سانتی‌گراد، پرایمینگ با نیترات پتاسیم 2 و 4 درصد، اسید جیبرلیک با غلظت‌های 250 و 500 میلی‌گرم در لیتر در سه تکرار در سال 1392 انجام شد. نتایج نشان داد که تیمارهای خراش‌دهی، آب گرم 70 و 90 درجه سانتی‌گراد، جیبرلیک اسید 250 و 500 میلی‌گرم در لیتر درصد ظهور گیاهچه را نسبت به شاهد افزایش دادند. بیشترین درصد ظهور گیاهچه در تیمار جیبرلیک اسید 250 میلی‌گرم در لیتر بود. تیمار بذرها با نیترات پتاسیم 2 و 4 درصد متوسط زمان ظهور گیاهچه را نسبت به شاهد به ترتیب به میزان 2/61 و 7/51 درصد کاهش دادند. بیشترین ضریب سرعت جوانه زنی معادل 0946/0 و 0926/0 از تیمارهای نیترات پتاسیم 2 و 4 درصد حاصل شد. بیشترین طول گیاهچه (53/5 سانتی‌متر)، وزن خشک گیاهچه (0299/0 گرم) و شاخص بنیه وزنی گیاهچه (51/1) از تیمار جیبرلیک اسید 250 میلی‌گرم در لیتر حاصل شد. استفاده از تیمارهای خراش‌دهی، آب گرم 70 و 90 درجه سانتی‌گراد، تیمارهای جیبرلیک اسید 250 و500 میلی‌گرم در لیتر بطور معنی‌داری شاخص بنیه وزنی گیاهچه را نسبت به شاهد افزایش دادند. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که پیش تیمار بذر گل پامچال با جیبرلیک اسید 250 میلی‌گرم در لیتر باعث بهبود جوانه زنی و خصوصیات رشدی گیاهچه شد.

کلیدواژه‌ها

Ajmal khan, M., and S. Zia. 2007. Alleviation of salinity effects by sodium hypochlorite on seed germination of Limonnium stocksii. Pak J. Bot. 39(2): 503-511.

Alaey, M., R. Naderi, V. Khalighi, and A.R. Salami. 2007. Effect of different factors on seed germination of Persian Cyclamen (Cyclamen persicum mill). Pajouhesh and Sazandgi. 67:36-43. (In Persian, with English Abstract).

Baskin. C.C., and J.M. Baskin. 2004. A classification system for seed dormancy. Seed Sci. Res. 14:1-16.
Bewley, J.D., and M. Black. 1994. Seed physiology of development and germination. Plenum Press New York. USA.
Black, M., J.D. Bewley, and P. Halmer. 2006. The encylopedia of seeds-science technology and uses. CAB International, London U.K.
Copeland, L.O., and M. McDonald. 2009. Principles of seed science and technology. Translated by:Akram Gaderi, F., B. Kamkar, and A. Soltani. 2009. Jahad University of Mashhad Press.
Cerabolini, B., R. De Andreis, R.M. Ceriani, S. Pierce, and B. Raimondi. 2004. Seed germination and conservation of endangered species from the Italian Alps: Physoplexis comosa and Primula glaucescens. Biol Conserv. 117: 351–356.
Dadfar, G. 2013. Effects of GiberlicAcid , potassium nitrate and  temperature on germination of Primulavulgaris white cultivar. M.Sc. Thesis. Univ. of Zanjan. 
Delanoy, M., P. Damme, X. Scheldeman, and J. Beltran. 2006. Germination of Passiflora mollissima (Kunth), Passiflora tricuspis seeds. Sci. Hortic. 110: 198-202.
Dole, J.M. and H.F. Wilkins. 1999. Floriculture: Principles and species. Prentice cultivated in the United States and Canada.3rd ed. Macmillan, New York.
Eisvand, H.R., S. Shahrosvand., B. Zahedi., S.Heidari, and Sh. Afroughe. 2011. Effects of hydropriming and hormonal priming by gibberellin and salicylic acid onseed and seedling quality of carrot (Daucus carotavar. sativus). Iranian J. Plant Physiol. 1: 233-239.
Ellis, R.H, and E. H. Roberts. 1980. Towards a rational basis for testing seed quality. pp. 605-635. In P.D. Hebblethwaite (Ed.). Seed Production. Butterworths, London.
Finch-Savage, W.E. and G. Leubner- Metzger. 2006. Seed dormancy and control of germination. New Physiol.  171: 501-523.
Finkelstein, R., W. Reeves, T. Ariizumi, and C. Steber. 2008. Molecular aspects of seed dormancy. Annu. Rev. Plant Biol. 59: 387-415.
Gashi, B., K. Abdullai, S. Fetahu, F. Millaku, M. Osmani, S. Aliu, J. R Vata, and I. Ahmeti. 2013. Breaking Seed Dormancy in Cowslip (Primula veris L.) by Cold Stratification and Exogenous Application of Gibberellic Acid and Potassium Nitrate. 8th International Symposium on In Vitro Culture and Horticultural Breeding. June 2-7 University of Coimbra Portugal.
Griffiths, M. 1994. Index of garden plants. Timber Press, Portland, Ore. USA.
Gupta, V. 2003. Seed germination and dormancy breaking techniques for indigenous medicinal and aromatic plants. Journal of Medicinal and Aromatic Plants Science. 25: 402-407.

Hadi, N., M.K. Souri, and R. Omidbigi. 2011. Effects of pre-treatments with stratification and GA3 acid on Germination of Angelica glaucaand Chelidoniummajus. J. Hortic. Sci. 25(4): 397-403. (In Persian).

Hay, D. J. and E. E. Gamble. 1987. Field performance in soybean with Seeds of differing size and density. Crop Sci. 27:121-126.
Hunter, R.B. and L.W. Kannenberg. 1972. Effects of seed size on emergence, grain yield and plant height in corn. Canadian J. Plant Sci. 52: 252-256
Kim, S. H. and C. Kang. 1987. Vigor determination in barley seed by the multiple criteria. Korean J. Crop Sci. 32: 417- 427.
Koornneef, M., L. Bentsink, and H. Hilhorst. 2002. Seed dormancy and germination. Curr. Opin. Plant Biol. 5: 33-36.
Kucera, B., M.A. Cohn, and G. Leubner-Metzger. 2005. Plant hormone interaction during seed dormancy release and germination. Seed Sci. Res. 15: 281-307.
Le Page-Degivry, G., L. Petruzzelli, R. Waldvogel, R. Vogeli-lange, and F. Meins. 1998. Ethylene-responnsive element binding protein (EREBP) expression and the transcriptional regulation of class 1 β-1, 3-glucanase during tobacco seed germination. Plant Mol. Biol. 38: 785-795.
Liberty Hyde Bailey Hortorium. 1976. Hortus third: A concise dictionary of plants Hall, Inc., Upper Saddle River, N.J.
Maguire, J.D. 1962. Speed of Germination, aidin selection and evaluation for seedling emergence and vigour. Crop Sci. 2:176-177.

Malekzade, S., S. Fallah, and A. Azari. 2016. The role of zinc sulfate and potassium nitrate on seed germination parameters improvement of black cumin (Nigella sativa) medicinal plant. Plant Prod. Technol. 16(2): 139-151. (In Persian, with English Abstract).

McNertney, D., M. Khademi, and D. Koranski. 1991. Raise your primula germination rates. Grower Talks.55: (8):43, 45.
McIntyre, G.I., A.J. Cessna, and A.I. Hsiao. 1996. Seed dormancy in Avena fatua: interacting effects of nitrate, water and seed coat injury. Physiol Plant. 97: 291-302.
Miller, E.A., and E.J. Holcomb. 1982. Effect of GA3 on germination of Primula vulgaris Huds. And Primula × polyantha Hort. Hort Sci. 17:814–815.
Misra. N.M. and D.P. Dwivedi. 1980. Effect of pre-sowing seed treatment on Growth and dry-matteraccumulation of high-yielding wheat under rainfed conditions. Indian J. Agron. 25: 230-234.

Mohamadi, O., S.N, Mortazavi, J. Mohamadi, and H. Rabi Angourani. 2013. The effect of gibberllic acid and bed substrate on seed germination and Seedling characteristics of Persian Cyclamen (C. persicum). J. Plant Prod. 36(3): 25-33. (In Persian).

Nau, J. 1999. Ball culture guide.The encyclopedia of seed germination, 3rd ed. Ball Publ. Batavia, Ill.
Neumaier, E. E., T.M. Blessington, and J.A. Price. 1987. Effect of gibberellic acid on flowering and quality of double Persian violet. Sci. Hortic. 22: 908– 911.
Otroshi, M., A. Zamani, M. Khodambashi, M.Ebrahimi, and P.C. Struik. 2009. Effect of exogenous hormons and chilling on dormancy breaking of seeds of Asafoetida (Ferula assafoetida L). Res. J. Seed Sci. 2: 9-15.
Paulsen, G.M. and A.S. Auld. 2004. Pre-harvest sprouting of cereals. Pp. 199-214. In R.L. Benech-Arnold, and R.A. Sanches (Eds). Handbook of seed physiology: applications to agriculture. New York, USA: Food Product Press and the Haworth Reference Press New York, USA.
Shengzuo, F., W. Jiayuan, W. Zhaoyang, and Z. Zhenxian. 2006. Methods to break dormancy in Cyclocarya paliurus (Batal) Iljinskaja. Sci. Hortic. 110: 305- 309.
Shanmugavalli, M., P.R. Renganayaki, and C. Menaka. 2007. Seed dormancy and germination improvement treatments in fodder sorghum [Online]. SAT eJournal. Available at www.semanticscholar.org/paper/seed-dormancy. 3(1). dio:10.1.1.527.9695.
Verma, S.S., V. Verma, and R.P.S. Tomer. 2003. Studies on seed quality parameters in deterioration seeds in Brassica. Seed Sci. Technol. 31: 389-396.
Ward, P. 1997. Primroses and polyanthus: A guide to the species and hybrids. Batsford, London.
Yamaguchi, S. 2008. Gibberellin Metabolism and its Regulation. Annu. Rev. Plant Biol. 59:387-415.