نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 محقق، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج، ایران

2 محقق، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

3 محقق، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل (مغان)

4 محقق، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد دزفول

5 محقق، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه

6 عضو هیات علمی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

7 کارشناس، معاونت زارعت وزارت جهاد کشاورزی

چکیده

به منظور بررسی اثر اندازه بذر ذرت هیبرید (رقم KSC704) در زمانهای مختلف کاشت بر شاخصهای مربوط به درصد، سرعت، قدرت و یکنواختی ظهور بذر در مزرعه، آزمایشی دو ساله بصورت فاکتوریل در کرج اجرا شد. در هر کرت، والد مادری (لاین B73) کاشته شده در سه تاریخ مختلف توسط والد پدری همان کرت (لاین Mo17) گرده افشانی گردید. بعد از برداشت، درصد وزنی اندازه های مختلف بذر هر تاریخ کاشت تعیین و به تفکیک در سال بعد در مزرعه کشت شدند. در سال اول، بذر متوسط و در سال دوم، بذر پهن بطور معنیداری بالاترین درصد ظهور گیاهچه در مزرعه و بذر گرد در هر دو سال پایینترین درصد را نتیجه دادند. بذر پهن در هر دو سال گیاهچه هایی با بالاترین وزن خشک را تولید کردند. اما از نظر یکنواختی ظهور گیاهچه، بذرهای متوسط نسبت به دو اندازه و شکل دیگر برتری داشتند. با وجود برتری بذر پهن در برخی شاخصهای مرتبط با ظهور گیاهچه و بوته در مزرعه، برتر بودن یک موضوع قطعی نبوده و در برخی شاخصهای مهم ظهور، بسته به شرایط محیطی رشد و نمو بذر در روی بلال بوته مادری و نیز فشردگی بذرها در نقاط مختلف بلال، بذر متوسط و حتی گرد بر اساس شرایط محیطی کاشت و اهداف مورد نظر در زمان کاشت برتری داشت. در صورتیکه بوته های قویتری مورد نیاز باشد، بذر پهن، ولی در صورتیکه سرعت ظهور و یکنواختی بالاتری مد نظر باشد بذر متوسط و حتی گرد میتواند مناسبتر باشد.

کلیدواژه‌ها

Adebisi, M.A., T.O. Kehinde, M.O. Ajala, E.F. Olowu, and S. Rasaki. 2011. Assessment of seed quality and potential longevity in elite tropical soybean (Glycine Max L.) Merrill grown in Southwestern Nigeria. Niger. Agric. J. 42: 94-103.
Adebisi, M.A., T.O. Kehinde, A.W. Salau, L.A. Okesola, J.B.O. Porbeni, A.O. Esuruoso, and K.O. Oyekale. 2013. Influence of different seed size fractions on seed germination, seedling emergence and seed yield characters in tropical soybean (Glycine max L. Merrill). Int. J. Agric. Res. 8: 26-33.
Ambika, S., V. Manonmani, and G. Somasundaram. 2014. Review on Effect of Seed Size on Seedling Vigour and Seed Yield. Res J. of Seed. Sci. 7 (2): 31-38.
Association of Official Seed Analysts (AOSA). 2009. Seed Vigor Testing Handbook, Contribution No. 32: the Handbook on Seed Testing. Association of Official Seed Analysts, NY, USA.
Beck, D. L. 2001. Management of Hybride maize seed production.CIMMYT.
Cárcova, J., and M. E. Otegui. 2001. Ear temperature and pollination timing effects on maize kernel set. Crop Sci. 41(6): 1809-1815.
Choukan, R. 2004. Maize seed production. Agricultural research, education and extention organization of Iran's publication. (In Persian)
Dar, F.A., M. Gera, and N. Gera. 2002. Effect of seed grading on germination pattern of some multi-purpose tree species of Jammu Region. Indian For. 128: 509-512.
Estakhr, A., and R. Choukan. 2006. Effect of sowing date and density of female parent B73 on the hybrid seed production of KSC704 in Fars. J. Seed. Plant. 22:167-185. (In Persian, with English abstract)
Farhoudi, R., and M. Motamedi. 2010. Effect of salt stress and seed size on germination and early seedling growth of safflower (Carthamus tinctorius L.). Seed Sci. Technol. 38: 73-78.
Ghorbani, M.H., A. Soltani, and S. Amiri. 2007. The effect of salinity and seed size on germination and seedling growth of wheat. J. Agric. Sci. Nat. Res. 14(6):44-52. (In Persian, with English abstract)
Grieve, C. M., and L.E. Francoise. 1992. The importance of initial seed size in wheat response to salinity. Plant and Soil. 147:197-205.
Hampton, J.G. 1981. The extent and significant of seed size variation in Newsland wheats. N. Z. J. Exp. Agric. 9: 179-183.
Hampton, J.G., B. Boelt, M.P. Rolston, and T.G. Chastain. 2013. Effects of elevated CO2 and temperature on seed quality. J. Agric. Sci. 151:154–162.
International Seed Testing Association (ISTA). 2013. International rules for seed testing.  Seed Science and Technology. Basserdorf, Switzerland.
International Seed Testing Association (ISTA). 2013. ISTA Handbook on Seedling Evaluation. 3rd Edition.Basserdorf, Switzerland.
Jerlin, R., and K.K. Vadivelu. 2004. Effect of fertilizer application in nursery for elite seedling production of Pungam (Pongamia pinnata L. Picrre). J. Trop. Agric. Res. Extension. 7: 69-71.
Jorge, M.H.A., and D. T Ray. 2004. Germination characterization of guayule seed by morphology mass and X-ray and analysis. Indust. Crops and Products. 23:59-63.
Kering, M.K, and B. Zhang. 2015. Effect of Priming and Seed Size on Germination and Emergence of Six Food-Type Soybean Varieties. Int. J. Agron. Article ID 859212, 6 pages
Khah, E.M., E.H. Roberts, and R.H. Ellis. 1989. Effects of seed ageing on growth and yield of spring wheat at different plant population densities. Field Crop Res. 20: 175-190.
Kranner, I., E. Arc, H.W. Pritchard, C. Seal, L. Colville, A. Borner, M. Neal, C. Baily, W. Soppe, M. Koornneef, S. Awan, A. Marion-Poll, L. Rajjou, M. Baily, C.H. Foyer, C. West, W. Waterworth, O.L. Sanchez, A. Krieger-Liszkay, P. Cayrel, and  W. Finch-savage. 2016. Effects of the maternal environment on seed quality. Proc. 31st ISTA Seed Symp. 21-22.
Kumar, A., R.P.S.Tomer, R. Kumar, and R.S. Chaudhary. 2005. Seed size studies in relation to yield attributing parameters in Indian mustard [Brassica juncea (L) Czern and Coss]. Seed. Res. 33: 54-56.
Lopez, C.C., R.A. Richards, D.G. Farquhar, and R.E. Williamson. 1996. Seed and seeding characteristics contributing to variation in early vigour among temperate cereals. Crop Sci. 36:1257-1266.
Lovato, A., E. Noli, and A.F.S. Lovato. 2005. The relationship between three cold test temperature, accelerated ageing test and field emergence of maize seed. Seed Sci. Technol. 33: 249-253.
Malcolm, P.J., P. Holford, Mc. Glasson, and S. Newman. 2003. Temperature and seed weight affect the germination of Peach rootstock seeds and the growth of root stock seedlings. Scientia Horti. 98:247-256
Mian, A.R., and E.D. Nafziger. 1992. Seed size effect on emergence, head number and grain yield of winter wheat. J. Prod. Agric. 5:265-268.
Moles, T.A., and M. Westoby. 2004. Seedling survival and seed size: A synthesis of the literature. J. Ecol. 92: 372–383.
Noli, E., E. Casarini, G. Urso, and S. Conti. 2008. Suitability of three vigour test procedures to predict field performance of early sown maize seed. Seed Sci. Technol. 36: 168-176.
Ojo, D.K. 2000. Studies on soybean seed quality and longevity improvement in the humid tropics. Ph.D. Thesis, Univ. of Agriculture. Abeokuta. Nigeria.
Peksen, E., A. Peksen, H. Bozoglu, and A. Gulumser. 2004. Some seed traits and their relationships to seed germination and field emergence in pea (Pisum sativum L.). J. Agron.3: 243-246.  
Rastegar, Z., and M.A.S. Kandi. 2011. The effect of salinity and seed size on seed reserve utilization and seedling growth of soybean (Glycin max). Int. J. Agron. Plant Prod. 2: 1-4.
Rezvani, E., M. Rahmani, S. Sheidaiim, A. Zareian, and L. Zare. 2010. Effect of Fusarium fungi disease on the germeination percentages of maize seed and the relation of seed size with it (In persion, with English abstract).. Proc. 11th Iranian conf. on agro. & plant breed. Univ. Shahid Beheshti.
Rezvani, E., M. Rahmani, J. Rezazadeh, and R. Soltani. 2012. Technical guideline for maize seed control and certification. (In persion). J. Seed Plant Regist. Certific. SPCRI of Iran. 1:38-45.
Rezvani, E., F. Ghaderi-Far, A. Hamidi, and E. Soltani. 2016a. Effect of dessication tolerance on the germination and vigor of maize seed.  Iranian J. Seed Sci. Technol. 5(2):51-63. (In Persian, with English abstract)
Rezvani, E., F. Ghaderi-Far, A. Hamidi, and E. Soltani. 2016b. Evaluation of different indicators related to physiological maturity, harvest time and detemining naximum seed quality in maize hybrid seed (Zea mays L.).  Iranian J. Seed Sci. Res. 4(2):121-140. (In Persian, with English abstract)
Roy, S.K.S., A. Hamid, M.G. Miah, and A. Hashem. 1996. Seed size variation and its effects on germination and seedling vigour in Rice. J. Agron. Crop Sci. 176: 79-82.
Soltani, A., S. Galeshi, E. Zeinali, and N. Latifi. 2002. Germination, seed reserve utilization and seedling growth of chickpea as affected by salinity and seed size. Seed Sci. Technol. 30:51-60.
Soltani, A., and V. Maddah. 2010. Simple Applied Programs for Education and research in Agronomy. Issa Press. Iran. (In Persian)
Sprague, G. F., and J.W. Dudley. 1988. Corn and corn improvement. 3rd edition. Am. Soc. Agron.
Sulochanamma, B.N., and Y.T. Reddy. 2007. Effect of seed size on growth and yield of rainfed groundnut. Legume Res. 30: 33-36.
Tekrony, D.M., and D.B. Egli. 1997. Accumulation of seed vigour during development and maturation. Pp. 369-384. In: R.H. Ellis, M. Black, A.J. Murdoch, and T.D. Hong (Eds). Basic and Applied Aspects of Seed Biology. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht.
Thompson, L.M. 1986. Climatic changes variability and corn production. Agron. J. 78:649-653.
Turnbull, L.A., M. Rees, and M.J. Crawley. 1999. Seed mass and the competition colonization trade-off: A sowing experiment. J. Ecol. 87: 899-912.