نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو

2 پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 .

4 گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی،مشهد، ایران

چکیده

گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) از گیاهان مهم صنعتی است که در دسته گیاهان روغنی طبقه‌بندی می شود. دامنه تحمل گیاهان مختلف، نسبت به تنش کمبود آب متفاوت است و همچنین گیاهان دارای نیازهای دمایی و رطوبتی مختلفی می‌باشند و شناخت این نیازها می‌تواند به بقا و تکثیر آن ها کمک کند. هدف از این تحقیق ارزیابی پاسخ های دما رطوبتی و امکان پیش بینی قدرت سازگاری گیاه گلرنگ تحت شرایط دمایی و رطوبتی مختلف می‌‌باشد. بدین منظور جوانه‌زنی بذر گلرنگ (رقم فرامان) در دماهای ثابت 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی‌گراد درانکوباتور مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه از سه تابع دوتکه‌ای، بتا و دندان مانند برای تعیین دماهای کاردینال گلرنگ استفاده شد. سپس به منظور بررسی واکنش جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گلرنگ نسبت به سطوح مختلف تنش کمبود آب آزمایش دیگری با 6 سطح تنش کمبود آب، شامل 3-، 5-، 7-و 9- ، 10- بار و شاهد (پتانسیل 0) در دمای ثابت 20 درجه سانتی‌گراد انجام شد. بر اساس مدل های محاسبه شده، دمای پایه جوانه‌زنی گلرنگ در مدل های بتا، دندان مانند و دوتکه ای به ترتیب برابر 6/4، 1/4، 1/4 درجه سانتی‌گراد، دمای بهینه جوانه‌زنی نیز برابر با 02/22، 20 تا 3/24 و 5/22 درجه سانتی‌گراد و دمای بیشینه شامل 3/43، 3/50 و 3/50 درجه سانتی‌گراد بدست آمد.

کلیدواژه‌ها

Adam, N. R., D. A. Dierig., T. A. Coffelt., M. J. Wintermeyer., B. E. Mackey., and G. W. Wall.   2007. Cardinal temperatures for germination and early growth of two Lesquerella species. Indus. Crops Prod. 25: 24- 33.
Alvarado, V., and K.J. Bradford, 2002. A hydrothermal time model explains the cardinal temperatures for seed germination. Plant Cell Environ. 25: 1061-1069.
Armah-Agyeman, G., Loiland, J., Karrow, R., Hang, A. 2002. Safflower. Corvallis, Or.: Extension Service, Oregon State University.
Bagheri, H., Sam-Daliri, M. 2011. Effect of water stress on agronomic traits of spring safflower cultivars (Carthamus tinctorius L.). Aust. J. Basic Appl. Sci. 5(12): 2621-2624.
Baskin, J. M and C.C. Baskin, 2004. A classification system for seed dormancy. Seed Sci. Res. 14: 1–16.
Bloomberg, M., J.R. Sedcole, E.G.  Mason, and G. Buchan, 2009. Hydrothermal time germination models for radiata pine (Pinus radiata D. Don). Seed Sci Res. 19: 171-182.
Bradford, K.J., and D.W. Still, 2004. Applications of hydrotime analysis in seed testing. Seed Technol. 26: 74-85.
Bradford, K.J. 2002. Applications of hydrothermal time to quantifying and modeling seed germination and dormancy. Weed Sci. 50(2): 248-260.
Brindle, M., and K. Jensen. 2005. Effect of temperature on dormancy and germination of Eupatorium L. achenes. Seed Sci. Res. 15: 143-151
Colbach, N., B. Chauvel, C. Dürr, and G. Richard. 2002. Effect of environmental conditions on Alopecurus myosuroides germination. I. Effect of temperature and light. Weed Res. 42(3): 210-221.
Dodd, G.L.,  and L.A. Donovan. 1999. Water potential and ionic effects on germination and seedling growth of two cold desert shrubs. Am. J. Bot. 86(8):1146-1153.
Ellis, R.H., and E.H. Roberts. 1981. The quantification of ageing and survival in orthodox seeds. Seed Sci. Technol. 9: 373–409.
Grzesik, M., and Z. Romanowska-Duda. 2014. Improvements in germination, growth, and metabolic activity of corn seedlings by grain conditioning and root application with cyanobacteria and microalgae. Polish J.  Environ. Stud. 23(4):1147-1153.
Hardegree, S.P. 2006. Predicting germination response to temperature. I. Cardinal-temperature models and subpopulation-specific regression. Ann. Bot. 97(6):1115-11.125
Hashemi, A, R. Tavakkol Afshari, and L. Tabrizi. 2016. investigation of germination properties and important temperatures of  Plantago ovate seed. J. Iran Agric. Plants Sci. 47(1): 1-7. (In Persian, with English Abstract)
Jame, Y., and H. Cutforth. 2004. Simulating the effects of temperature and seeding depth on germination and emergence of spring wheat. Agric. Forest Meteorol. 124(3): 207-218.
Kamkar, B., H. Zolfagharnezhad, and N. Khalili. 2016. Quantifying of germination rate response to temperature of three sunflower varieties using nonlinear regression models. J of plant product research.22(2)(119-136).
Karavani, B., R. Tavakol Afshari, N. MajnoonHoseini, and S.A. Moosavi. 2014. Investigation of seed germination peroperties of Scrophularia Striata under droght and salinity stressess in different temperatures. J. Iran Agric. Plants Sci. 45(2): 265-275. (In Persian, with English Abstract)
Kaufman R, E. Barlyn, and N. Michel.1973. The osmotic potential of polyethylene glycol 6000. Plant Physiol. 51: 914-916.
Kaya, M.D., G. Okcu, M. Atak, Y. Cıkılı, and O. Kolsarıcı. 2006. Seed treatments to overcome salt and drought stress during germination in sunflower (Helianthus annuus L.). Eur. J. Agron. 24: 291-295.
Kazeruni Monfared, A., P. Rezvani Moghadam., M. Nasiri Mahalati, and S. Tokasi. 2012. Proc. Iranian Weed Sci. Congr., 4th, Ahvaz, Iran. 6-7 Feb. Investigation on the cardinal temperatures for germination of Solanum nigrum.
Khan, M.A., and S. Gulzar. 2003. Germination responses of Sporobolus ioclados: a saline desert grass. J. Arid Environ. 53(3): 387-394.
Mahasi, M., F. Wachira, R. Pathak, and T. Riungu. 2009. Genetic polymorphism in exotic safflower (Carthamus tinctorious L.) using RAPD markers. J. Plant Breed. Crop Sci. 1(1): 008-012.
McCormick, J.I., R.A. Goodger, and R.J. Chynoweth. 2014. Cardinal temperatures and vernalisation requirements for a selection of vegetables for seed production. Agro. New Zealand. 44: 71-83.
Merrill, S.D., D.L. Tanaka, and J.D. Hanson. 2002. Root length growth of eight crop species in Haplustoll soils. Soil Sci. Soc. Am. J. 66(3): 913-923.
Mizrahi, Y., and D.O.V. Pasternak. 1985. Effect of salinity on quality of various agricultural crops. Plant and Soil, 89(1-3), 301-307.
Nadjafi, F., L.Tabrizi., J. Shabahang., and A.M. Damghani. 2009. Cardinal germination temperatures of some medicinal plant species. Seed Technol. 31(2): 156-163.
Poordad, S. 2018. Carthamus tinctorius L. Faraman Cultivar Suitable for cultivation in dryland areas. Agric. Educ. Publ.
Rauf, M., M. Munir, M. ul Hassan, M. Ahmad, and M. Afzal. 2007. Performance of wheat genotypes under osmotic stress at germination and early seedling growth stage. Afr. J. Biotechnol. 6(8): 971-975.
Raziei, T., B. Saghafian, A.A. Paulo, L.S. Pereira, and I. Bordi. 2009. Spatial patterns and temporal variability of drought in western Iran. Water Resour. Manage. 23(3): 439-455.
Saha, P., S. Raychaudhuri, D. Mishra, A. Chakraborty, and M. Sudarshan. 2008. Role of trace elements in somatic embryogenesis – A PIXE study. Nucl. Instrum. Methods in Physics Res. Section B. 266(6): 918–920.