نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران.

2 دانش آموخته ی کارشناسی ارشد رشته مهندسی منابع طبیعی ، بیابانزدایی ، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

3 استادیار گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران.

4 دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیز- مدیریت حوزههای آبخیز، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

چکیده

گز روغن (Forssk.) Fiori ) Moringa peregrina) از گونه‌های با ارزش جنگلی مناطق گرمسیری است که به سبب ویژگی های خاص رویشی و نیز برداشت بی رویۀ بذر و زادآوری نامناسب سال هاست در معرض خطر قرار گرفته است. بررسی اثر برخی پیش‌تیمارها بر بذر گیاه گزروغنی به منظور افزایش میزان جوانه‌زنی و رشد و توسعه آن ضروری به نظر می‌رسد. این تحقیق به منظور بررسی اثر پیش تیمار بر صفات جوانه‌زنی بذر گزروغنی در منطقه بشاگرد- استان هرمزگان به صورت طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 1396 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل اسیدجیبرلیک (صفر، 200، 400 و 600 پی‌پی‌ام) و نیترات‌پتاسیم (صفر، 1، 2 و 3 درصد)، هرکدام به مدت 24 ساعت بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌های مربوط به درصد جوانه‌زنی، شاخص وزنی بنیه، میانگین روزانه جوانه‌زنی، ارزش جوانه‌زنی در کشت آزمایشگاهی نشان داد که تنها فاکتور اسیدجیبرلیک بر این صفات در سطح 05/0 دارای اثر معنی‌داری می‌باشد. بر سرعت جوانه‌زنی، شاخص طولی بنیه هیچ یک از فاکتورها معنی‌دار نشد. همچنین نتایج مربوط به حداکثر میانگین جوانه‌زنی نشان داد که اثرات متقابل اسیدجیبرلیک در نیترات‌پتاسیم در سطح 05/0 دارای تأثیر معنی‌داری بر این صفت می‌باشد. بر شاخص میانگین زمان جوانه‌زنی هر دو فاکتور اسیدجیبرلیک و نیترات‌پتاسیم در سطح 05/0 معنی‌دار شدند. به طورکلی نتایج نشان دادند که اثر غلظت 200 پی‌پی‌ام اسیدجیبرلیک و غلظت 1 درصد نیترات‌پتاسیم، بیشترین تأثیر را بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر گیاه داشته و باعث افزایش تقریبا دوبرابری درصد جوانه‌زنی گردیده است.

کلیدواژه‌ها

Asadicorom, F., H. Mirzaie-Nodoushan, M. Emam, and Gh. R. Bakhshi-Khaniki. 2013. Drumstick Plant Population Responses to Culture Media in Callus Induction and Regeneration. Quarterly J. For. Wood P. (62)2:167-176.
Al-Menaie, H. S., N. R. Bhat, M. A., El-Nil, S. M., Al-Dosery, A. A., Al-Shatti, P. Gamalin, and N. Suresh. 2007. Seed germination of Argan (Argania spinosa L.). Am.-Euras. J. Sci. Res. (2)1: 1-4.
Agrawal, R. L. 1992. Seed technology. Oxford and IBH Publishing Co. LTD. New Delhi. 376p.
Bahmani, M., D. Rahimi, A. Sadeghipour, and D. Kartooli Nejad. 2016. Effects of priming with different concentrations of potassium nitrate salt on seed germination and vigor indices of Capparis cartilaginea. J. Range. Manage. (10)2:180-190. (In Persian, with English Abstract)
Cetinbas, M. and F. Koyuncu. 2006. Improving germination of Prunus avium L. seeds by gibberellic acid, potassium nitrate and thiourea. Hortic. Sci. (Prague), (33)3: 119–123.
Hegazy, A.K., O. Hammouda, J. Lovett-Doust, and N. H. Gomaa. 2008. Population dynamics of Moringa peregrina along altitudinal gradient in the northwestern sector of the Red Sea. J. Arid Environ. (72)9: 1537-1551.
Javanshir, K. 1994. A New Species and new family for flora of Iran. Iranian J. Nat. Res. Annex. (9)4:  31-46
Keneshloo, H. Gh. R. Damizadeh, and Y. Achak. 2014. Investigation on some autecology characteristics of Moringa peregrina (Forssk.) Fiori in south of Iran. Iranian J. Forest and Poplar Res. (21) 3:481-494. (In Persian, with English Abstract)
Kulkarni, M. G., R. A. Street & J. Van Staden. 2007. Germination and seedling growth requirements for Propagation of Dioscorea dregeana (Kunth) Dur. And Schinz-a tuberous medicinal plant. South Afr. J. Bot. (73)1: 131-137.
Kumari, N. 2017. Effect of halo priming and hormonal priming on seed germination and seedling vigor in maize (Zea mays L.) seeds. J. Pharmacognosy  Phytochem. (6)4: 27-30. (In Persian).
Mahdavi, B., A. K. Ziaf and M. Amjad. 2015. Effect of halo-Priming on germination and vigor index of cabbage (Brassica olercea Var. capitata). J. Environ. Agric. Sci. 7(2): 8-17.
Mardanluo, S., M. K. Souri, and M. Ahmadi. 2018. Plant growth and fruit quality of two pepper cultivars under different potassium levels of nutrient solutions. J. Plant Nutr. 4 (2) 1-11.
Mozaffarian, V. 2005. Trees and shrubs of Iran. Farhang Moaser Publishers, Tehran, Iran.
Rafatpoor, Sh. and A. R. Shahriari. 2017. Effects of Seed Priming on Germination Improvement and Seedling Vigor in Zygophyllum Atriplicoides under Temperature Conditions Temperature Conditions. Eng. J. Desert Ecosyst. (6)15:1-10. (In Persian, with English Abstract)
Rakesh, S. 2017. Effects of hydro priming on seed germination and vigor of Aegle marmelos. J. Pharmacognosy Phytochem. (6)5: 446-449.
Rasouli, M., R. Tavakkoli Benizi and A. Imani. 2016. Effect of some chemical and hormonal treatments on breaking of seed dormancy of some Almond species and peach (Prunus spp). Iranian J. Hortic. Sci. (46) 4: 623-635. (In Persian, with English Abstract)
Rood, S. B., R. I. Buzzell, D. J. Major and R. P. Pharis. 1990. Gibberellins and heterosis in   maize: quantitative relationship. Crop Sci. 30 (3):281–286.
Santini, B. A. 2017. Priming effect on seed germination: It is always positive for cacti species. J. Arid Environ. 147 (1): 155-158.
Sarmadnia, Gh. H. 1995. Principles of Seed Science and Technology, Jihad- University Press, Tehran, Iran. (In persian)
Souri, M. K., M. S. Arab, G. Tohidloo, and A. Kashi. 2016. Effects of some priming treatments on germination quality of artishock (Cynara scolymus). Iranian J. Seed Sci. Technol. 5(2): 85-94. (In Persian, with English Abstract)
Souri, M. K., S. Goodarzizadeh, M. Ahmadi, and M. Hatamian. 2018.  Characteristics of postharvest quality of chrysanthemum cut flower under pretreatment with nitrogenous compounds. Hortorum Cultus, (17)3: 83–90.
Payamnour, V., Gh. Salavati, A. R. Ali arab and V. Mohamadi chianeh. 2016. Overcoming seed dormancy and improving germination characteristics in Acer monspessulanum sub turcomanicum. Q. J. For. Wood Prod. (69) 3:485-494.
Price, M. L. 2000. The Moringa tree. ECHO technical note. [Online] Available at http://WWW.echotech.org.
Vashisth, A., S. Nagarajan. 2010. Effect on germination and early growth characteristics insunflower (Helianthus annuus) seeds exposed to static magnetic field. J. Plant Physiol. 167: 149-156.