نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

در این تحقیق، اثر تیمارهای پرایمینگ بذر بر پارامترهای جوانه‌زنی بذر گیاه دارویی عدس الملوک در شرایط تنش سرما مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا بذرها در معرض هشت سطح دمائی (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی گراد) قرار گرفتند. سپس تیمارهای آزمایشی شامل تیمارهای مختلف پرایمینگ‌ (هیدروپرایم، اسموپرایم شامل نیترات پتاسیم و کلرید کلسیم و عدم پرایم) جهت بهبود خصوصیات جوانه زنی تحت تنش سرما مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که درجه حرارت به طور معنی‌دار سبب کاهش درصد و سرعت جوانه‌نی، طول و وزن خشک گیاهچه، درصد گیاهچه نرمال و بنیه بذر شد. تیمار 5 میلی‌مولار کلرید کلسیم در دمای 10 درجه سانتی گراد به مدت 20 ساعت بیشترین درصد جوانه‌زنی، تیمار 1 درصد نیترات پتاسیم در دمای 10 درجه سانتی گراد به مدت 20 ساعت بیشترین وزن خشک گیاهچه و تیمارهای 5/0 درصد نیترات پتاسیم در دمای 10 درجه سانتی گراد به مدت20 ساعت و10 میلی-مولار کلرید کلسیم در دمای 15 درجه سانتی گراد به مدت20 ساعت بالاترین درصد گیاهچه نرمال را به خود اختصاص دادند اما تیمار هیدروپرایم در دمای 15 درجه سانتی گراد به مدت 20 ساعت بالاترین سرعت جوانه‌زنی، طول گیاهچه و بنیه بذر را دارا بود و همچنین در صفت درصد گیاهچه نرمال نیز جز بهترین تیمارها محسوب شد. بنا براین این تیمار به لحاظ این که در اکثر صفات جوانه زنی بهتر بوده و انجام آن ساده تر و ارزان تر می باشد می توان آن را به عنوان تیمار مناسب برای این گیاه معرفی نمود.

کلیدواژه‌ها

Ahmadipour, B., H. Hassanpour, F. Rafiei, and F. Khajali. 2015. Antioxidative, Antihyperlipidemic, and Growth-Promoting Effects of Kelussia odoratissima in Meat-type Chickens. Poult. Sci. J. 3 (1): 37-46.
Alipoor, Z., and S. Mahmodi. 2015. Effect of Different Temperature on Germination Properties of Fennel (Foeniculum vulgare Mill.), Cannabis (Cannabis sativa L.) and Sesame (Sesamus indicum L.). Iranian J. Seed Res. 2(1): 37-52. (In Persian, with English Abstract)
Alipoor, Z., and S. Mahmodi. 2016. Determination of cardinal temperatures and response of Securigera
securidaca L. to different temperatures of germination. Iranian J. seed Res. 2(2): 137-147.
Ansari, O., and F. Sharifzadeh. 2012. Osmo and hydro priming mediated germination improvment under cold stress conditions in mountain rye (Secale montanum). Cercetă. Agron. Moldova. 3(151):53-62.
Ashraf, M., and M.R. Foolad. 2005. Pre-sowing seed treatment a shotgun approach to improve germination, plant growth, and crop yield under saline and nonsaline conditions. Adv. Agron. 88:223-271.
 Baharvand-Ahmadi, B., M. Bahmani,  P. Tajeddini,  N. Naghdi,  and M. Rafieian-Kopaei. 2016. An ethno-medicinal study of medicinal plants used for the treatment of diabetes. J. Nephropathol. 5(1): 44–50.
Bannayan, M., F. Nadjafi, M. Rastgoo, and L. Tabrizi. 2006. Germination properties of some wild medicinal plants from Iran. Seed Technol. 28: 80-86.
Cokkizgin, H., and Y. Bolek. 2015. Priming treatments for improvement of germination and emergence of cotton seeds at low temperature. Plant Breed. Seed sci. 71 (1).
El-Bassiony, A.M. 2006. Effect of potassium fertilization on growth, yield and quality of onion plant. Appl. Sci. Res. 2:780-785.
Ellis, R.H., and E.H. Roberts. 1980. Towards a rational basis for testing seed quality. Pp 605-635. In P.D. Hebblethwaite (ed). Seed Production. Butterworths, London.
Ganji Arjenaki, F., M. Amini Dehaghi, and R. Jabbari. 2011. Effects of Priming on Seed Germination of Marigold (Calendula officinalis). Adv. Environ. Biol. 5(2): 276- 280.
Garjani, A., F. Fathizad, and A. Zakheri. 2009. The effect of total extract of securigera securidaca (L.) seeds on serum lipid profiles, antioxidant status, and vascular function in hypercholesterolemic rats. J. Ethnopharmacol. 126(3): 525-532.
Ghahraman, A. 1988. Color flora of Iran. 1st ed. 4:1478. Research Institute of Forest and Rangeland, Tehran.
Hussain, S., F. Khan, H.A. Hussain, and L. Nie. 2016. Physiological and Biochemical Mechanisms of Seed Priming-Induced Chilling Tolerance in Rice Cultivars. Front. Plant Sci. 7: 116
Ikic, I., M. Maric evic, S. Tomasovic, J. Gunjaca, Z.S.  Atovic, and H.S. Arcevic. 2012. The effect of germination temperature on seed dormancy in Croatian-grown winter wheats. Euphytica. 188:25-34.
International Seed Testing Association. 2009. International Rules for Seed Testing. ISTA. Inter. Seed Test. Associate Bassersdorf Switzerland.
Kalsa, K.K., and B. Abebie. 2012. Influence of seed priming on seed germination and vigor traits of Vicia villosa ssp., dasycarpa (Ten,). Afr. J. Agric. Res. 7 (21):3202–3208.
Karkanisa, A., D. Bilalis, and A. Efthimiadouc. 2011. Cultivation of milk thistle (Silybum marianum L. Gaertn.), a medicinal weed. Ind. Crops. Prod. 34(1): 825-830.
Kaur, H., B. Petla, N. Kamble, A. Singh, V. Rao, P. Salvi, S. Goosch, and M. Majee. 2015. Differentially expressed seed aging responsive heat shock protein OsHSP18.2 implicates in seed vigor, longevity and improves germination and seedling establishment under abiotic stress. Front. Plant Sci. 6: 713-723.
Li, X., H. Jiang, F. Liu, J. Cai, T. Dai, W. Cao, D. Jiang. 2013. Induction of chilling tolerance in wheat during germination by pre-soaking seed with nitric oxide and gibberellin. Plant Growth Regul. 71:31–40.
Li, X., J. Cai, F. Liu, T. Dai, W. Cao, and D. Jiang. 2014. Cold priming drives the sub-cellular antioxidant systems to protect photosynthetic electron transport against subsequent low temperature stress in winter wheat. Plant Physiol. Biochem. 82: 34–43.
Li, X., and F. Liu. 2016. Drought Stress Memory and Drought Stress Tolerance in Plants. p.17-44. In: M.A. Hossain, Sh. Hussain, W. Soumen, B. David, B.J. Lam-Son (eds.) Biochemical and Molecular Basis.. Spring Inter. 1. Pub. Switzerland. Copenhagen, Højbakkegaard Allé 13, Taastrup 2630, Denmark.
Nawaz, H., N. Hussain, A. Yasmeen, S.A.H. Bukhari, and M.B. Hussain. 2017. Seed priming: A potential stratagem for ameliorating soil water deficit in wheat. Pakistan J. Agric. Sci. 54:241-254.
Orr, W., A.I. De La Roche, J. Singh, and H. Voldeng. 1983. Imbibition chilling injury in cultivars of soybeans differing in temperature sensitivity to pod formation and maturation period. Can. J. Bot. 61:2996-3005.
Parmoon, G., A. Ebadie, S. Jahanbakhsh, and S.A. Mossavi. 2017. Effect of salicylic acid on antioxidant enzymes of accelerated aging seeds of milk thistle (Silybum marianum). J. Plant Proc. Fun. 6(20):57-65.
Patade, V.Y., K. Maya, and A. Zakwan. 2011. Seed priming mediated germination improvement and tolerance to subsequent exposure to cold and salt stress in capsicum. Res. J. Seed Sci. 4: 125-136.
Rajeev, N., and S.V. Krishna. 2015. Temperature regulation of plant phonological development. Environ. Exp. Bot. 111: 83–90.
Rehman, H., H. Iqbal, S. Basra, H. Afzal, M. Farooq, A. Wakeel, and N. Wang. 2015. Seed priming improves early seedling vigor, growth and productivity of spring maize. J. Integr. Agric. 14(9):1745–54.
 Riazi A.A.S., and  F. Sharifzadeh. 2009. Germination Response of Primed Forage Millets Species Seeds to Low Temperature, Drought and Salt Stress. Iranian J. Field Crop Sci. (Iranian J. Agric. Sci.). 40(2): 53- 66. (In Persian)
Ruelland, E., M.N. Vaultier, A. Zachowski, and V. Hurry. 2009. Cold signaling and cold acclimation in plants. Adv. Bot. Res. 49:35–150.
Sadeghi, H., F. Khazaei, L. Yari, and S. Sheidaei. 2011. Effect of seed osmopriming on seed germination behavior and vigor of soybean (Glycine max L.). ARPN J. Agric. Biol. Sci. 6 (1): 39-43.
Tiwari, R.K.S., and K. Das. 2014. Impact of differential storage conditions on seed germination and viability of some medicinal plants. Afr. J. Agric. 9(20):1578-1585.
Umair, A., S. Ali, K. Bashir, and S. Hussain. 2010. Evaluation of different seed priming techniques in mung bean (Vigna radiate). Soil Environ. 29:181-186.
Ventura, L., M. Donà, A. Macovei, D. Carbonera, A. Buttafava, A. Mondoni, G. Rossi, and A. Balestrazzi. 2012. Understanding the molecular pathways associated with seed vigor. Plant Physiol. Biochem. 60:196-206.
Yusefi Tanha, E., and S. Fallah, and A. Tadayon. 2015. Effect of seed priming on some physiological characteristics affecting pea (Pisum sativum L) seed germination under cold stress. J. Plant Proc. Fun. 4(13): 1-15. (In Persian)
Yusefi Tanha, E., and S. Fallah. 2016. The effect of seed priming on germination parameters of annual medic (Medicago scutellata L.) seed under chilling stress conditions. J. Plant Res. (Iranian J. Biol.). 29(3): 659-674. (In Persian, with English abstract)