نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، کرج، ایران

2 محقق مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، کرج،

چکیده

در استاندارد ملی تولید بذر کلزا، خردل‌وحشی جزء علف‌های هرز غیر‌مجاز بشمار می‌رود. علارغم اینکه کلزا و خردل-وحشی با صفات ریخت‌شناسی قابل تمایز هستند ولی تشخیص بذرو دو گونه بخصوص بذرو پوشش‌دار امکانپذیر نمی‌باشد. پژوهش حاضر در راستای بهینه نمودن شناسایی و تشخیص بذر خردل وحشی در محموله‌های بذری کلزا با روش‌های ریخت‌شناسی، شیمیایی و مولکولی صورت گرفت. آزمون شمارش سایر بذور براساس قوانین ‌بین‌المللی آزمون ‌بذر در نمونه‌کاری کلزا انجام گرفت. درآزمون شیمیایی بذرها تحت تیمار KOH قرار گرفت. نتایج آزمون شیمیایی پنج حالت تظاهر داشت. در آزمون مولکولی سه نشانگر اختصاصی DA، DC و 5S rDNA کلزا و خردل وحشی و نشانگر Cruc به عنوان کنترل داخلی ویژه تیره شب‌بویان بکار برده شد. براساس نتایج M-PCR ، نشانگرهای اختصاصی بذرو خردل وحشی با نشانگر 5S rDNA قطعه 190 جفت بازی تکثیر نمود که در بذورکلزا تکثیر نداشت و نشانگرهای DA و DC به ترتیب دو قطعه 239 و 625 جفت بازی در بذور کلزا تکثیر نمود که در خردل وحشی تکثیر نداشت. مقایسه حالت‌های متفاوت بذور کلزا و خردل وحشی درآزمون شیمیایی با نتایج مولکولی نشان داد حالت دوم و پنجم با خردل وحشی مطابقت دارد. محدودیت ویژگی‌های ریخت‌شناسی و حالت‌های تظاهر صفات مرتبط با بذر خردل وحشی و کلزا و نیز عواملی مانند پوشش‌دار بودن بذر و ایجاد محدودیت با تیمار شیمیایی شناسایی خردل وحشی از توده‌های بذری کلزا را مطابق استانداردهای بین‌المللی آزمون بذر با ابهام مواجه می‌کند، در چنین مواردی ابزارهای مولکولی مبتنی بر DNA نتایج قابل اطمینان و قطعی ارائه خواهند نمود.

کلیدواژه‌ها

Agrawal, R.L., and A. Pawar. 1990. Identification of soybean varieties based on seed and seedling characteristics. Seed Res. 18:77-81.
Allen, L. M. 1917. The chloral hydrate test for Brassica arvensis. Proceedings of the Association of Official Seed Analysts of North America. 9: 29-30.
SPCRI. 2016. National standard for rapeseed production. Seed and Plant Certification and Registration Institute (SPCRI). [Online] Available at https://spcri.ir/dorsapax/userfiles/file/m.fani/kolza.pdf.
ISTA. 2021. International rules for seed testing. International Seed Testing Association (ISTA). Zurich, Switzerland.
ISTA. 2021. ISTA List of Stabilised Plant Names. The International Seed Testing Association (ISTA) Zurich, Switzerland.
Baxter, D., and L.O. Copeland. 2008. Seed Purity and Taxonomy. Michigan State University Press, East Lansing, Michigan, U.S.
Chèvre, A.M., P. Barret, F. Eber, P. Dupuy, H. Brun, X. Tanguy, and M. Renard. 1997. Selection of stable Brassica napus-B. juncea recombinant lines resistant to blackleg (Leptoshaeria maculans).1. Identification of molecular markers, chromosomal and genomic origin of the introgression. Theor. Appl. Genet. 95:1104-1111.
Cheng, F., W. Jian, and W. Xiaowu. 2014. Genome triplication drove the diversification of Brassica plants. Hortic. Res. 1: 14024. Doi: 10.1038/hortres.2014.24.
Flannery, M., F. Mitchell, S. Coyne, T. Kavanagh, J. Burke, N. Salamin, P. Dowding, and T. Hodkinson. 2006. Plastid genome characterization in Brassica and Brassicaceae using a new set of nine SSRs. Theor. Appl. Genet. 113(7): 1221-1231.
Ghadami, N. 2010. Agricultural and breeding (Canola). (Planting, Had, Harvest) Agricultural education and promotion publications, Tehran, Iran. (In Persian)
Himanshu, Rai., O. Hamid Peerzada, O.S. Dahiya, and S.S. Jakhar. 2018. Varietal Identification Based on Chemical Methods in Different Varieties of Indian Mustard (Brassica juncea L.) (Czern. & Coss.). Int. J. Curr. Microbiol. Appl. Sci. 7 (5): xx-xx. https://doi.org/10.20546/ijcmas.2018.705.xx
Holm, L., J. Doll, E. Holm, J. Poncho, J. Herberger. 1997. World Weeds. Natural Histories and Distribution. John Wiley and Sons, Inc., USA.
Hosaka, K., S.F. Kianian, J.M. McGrath, and C.F. Quiros. 1990. Development and chromosomal localization of genome-specific DNA markers of Brassica and the evolution of amphidiploids and n=9 diploid species. Genome. 33: 131-142.
Jamali, H., L. Sadeghi, L., and M. Najafian. 2017. A Multiplex PCR assay for Discriminating Charlock from Rapeseed: Implications for Seed Testing. Biol. Forum – Int. J. 9 (2): 87-91.
Koh, J.C.O., D.M. Barbulescu, S. Norton, B. Redden, Ph. A. Salisbury, S. Kaur, N. Cogan, and A.T. Slater. 2017. A multiplex PCR for rapid identification of Brassica species in the triangle of U. Plant Methods.13:49. Doi: 10.1186/s13007-017-0200-8.
La Mura, M., C. Norris, S. Sporle, D. Jaya weera, A. Greenland, and D. Lee. 2010. Development of genome-specific 5S rDNA markers in Brassica and related species for hybrid testing. Genome. 53(8): 643-649.
Liu, J., D. Mei, Y. Li, S. Huang, and Q. Hu. 2014. Deep RNA-Seq to unlock the gene bank of floral development in Sinapis arvensis. Plos one 9(9): e105775.
Liu, J., R. Xiang, W. Wang, D. Mei, Y. Li, A.S. Mason, L. Fu, and Q. Hu. 2015. Cytological and molecular analysis of Nsa CMS in Brassica napus L. Euphytica. 206 (2): 279-286.
Mennan, H. 2003. Economic Thresholds of Sinapis arvensis (Wild Mustard) in Winter Wheat Fields. J. Agron, 2: 34-39. Doi: 10.3923/ja.2003.34.39.
Nagendra, M.S., P. Selvaraju, R. Jerlin, K. Ganesamurthy, and N. Senthil. 2020.  Identification and characterization of popular rice (Oryza sativa L.) varieties through chemical tests. Journal of Phytology.12: 82-85. Doi: 10.25081/jp. 2020.v12.6513.
Quiros, CF., J. Hu, P. This, A.M. Chèvre, and M. Delseny. 1991. Development and chromosomal localization of genome-specific markers by polymerase chain reaction in Brassica. Theor. Appl. Genet. 82: 627-632.
Rashed Mohasel, M. 2001. Cereal production, Jehad-e-university- Ferdosi University of Mashhad, Iran. (In Persian)
Rieger, M. A., C. Preston, and S.B. Powles. 1999. Risks of gene flow from transgenic herbicide-resistant canola (Brassica napus) to weedy relatives in southern Australian cropping systems. Aust J. Agric. Res 50: 115-128.
Schelfhout, C., R. Snowdon, W. Cowling,W., Wroth, J. 2004. A PCR based B-genome-specific marker in Brassica species. Theor Appl Genet. 109(5): 917-921.
Snowdon, R., H. Winter, A. Diestel, and M. Sacristan. 2000. Development and characterization of Brassica napus-Sinapis arvensis addition lines exhibiting resistance to Leptosphaeria maculans. Theor. Appl. Genet. 101(7): 1008- 1014.
Somers, D. J., and G. Demmon. 2002. Identification of repetitive, genome-specific probes in crucifer oilseed species. Genome. 45: 485–492.
Song, K. M., T.C. Osborn, and P.H. Williams. 1988. Brassica taxonomy based on nuclear restriction fragment length polymorphisms (RFLPs) 1. Genome evolution of diploid and amphidiploids species. Theor. Appl. Genet. 75: 784-794.
Truco, M.J. J. Hu, J. Sadowski, and C.F. Quiros. 1996. Inter- and intragenomic homology of the Brassica genomes: implications for their origin and evolution. Theor. Appl. Genet. 93: 1225-1233.
Van der Burg, W.J., and G. Vierbergeen. 1979. Distinguishing Sinapis arvensis from Brassica napus and B. rapa (B. compestris). Seed Sci. Technol.7: 567.
Vishwanath, K., H.M. Pallavi, N. Nethra, and S.  Rajendra Prasad. 2013. Chemical tests for identification and characterization of tomato cultivars. Plant breeding and seed science. 68: 3-13. Doi: 10.2478/v10129-011-0076-0.
Warwick, S. I., H.J. Beckie, A.G. Thomas, and T. McDonald. 2000. The biology of Canadian weeds. 8 Sinapis arvensis L. (Updated). Can. J. Plant Sci. 80: 939–961.
Yan, M., X. Liu, C. Guan, L. Liu, J. Xiang, Y. Lu, and Z. Liu. 2014. Cloning of TTG1 gene and PCR identification of genomes A, B and C in Brassica species. Genetica. 142(2): 169-176.