نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 محقق، معاونت شناسایی و ثبت ارقام گیاهی، مؤسسه ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

2 استادیار، معاونت شناسایی و ثبت ارقام گیاهی، مؤسسه ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

چکیده

گوجه فرنگی (Solanum lycopersicum L.) یکی از مهمترین و محبوب ترین سبزیجات میوه ای در جهان است، هم در فضای باز و هم گلخانه قابل کشت است. برای ورود یک رقم جدید گوجه فرنگی به فهرست ملی ارقام گیاهی ایران ویا دریافت حق بهنژادگر انجام آزمون تمایز، یکنواختی وپایداری یک الزام قانونی است. به همین منظور بررسی تمایز،یکنواختی تهیه شناسنامه مورفولوژیک تعداد 19 رقم گوجه فرنگی با تیپ رشد نامحدود(15مورد جدید و 4 رقم شاهد) درسالهای 1400و 1401 درگلخانه، بر پایه طرح کاملا تصادفی و با دو تکرار و طی دوسال مورد بررسی قرار گرفتند. ارقام بر اساس صفات شانه سبز میوه، شکل میوه دربرش طولی، سفتی میوه، نوع گل آذین، بر جستگی دمگاه میوه، تاول زنی برگ، اندازه اثر شکوفه درگلگاه، اندازه اثر دمگل در دمگاه، عمق دمگاه میوه، رنگیزه آنتوسیانین یک سوم بالایی ساقه، وضعیت برگ، شدت رنگ سبز برگ، شدت رنگ سبز میوه وتعداد حفره میوه ازیکدیگر متمایز گردیدند، اما رقم سامورای ازرقم شاهد لیزا متمایز نگردید. نتایج حاصل ازتجزیه واریانس داده ها نشان داد که برای صفات طول میوه، قطر میوه، نسبت طول به قطر میوه، ضخامت پریکارپ، قطرکل میوه، قطر هسته و وزن میوه از نظرآماری تفاوت معنی داری بین ارقام درسطح احتمال یک درصد مشاهده گردید. بررسی یکنواختی ارقام گوجه فرنگی دراین آزمون براساس شمارش بوته‌های خارج از تیپ انجام گردید ونتایج نشان دادکه ارقام جدید متقاضی تجاری شدن گوجه فرنگی براساس استاندارد اتحادیه بین المللی حمایت از از ارقام گیاهی ازیکنواختی لازم برخوردار بودند، چون بوته خارج از تیپ بین آنها دیده نشد.

کلیدواژه‌ها

Anonymus, 2023. Seed and Plant Certification and Registration Institute. [Online] Available at https://spcri.ir/page-Main/fa/0/form/pId388. (In Persian)
Anonymus, 2022. Iran's rank in the production of 20 agricultural products. Donya-e-eqtesad. Newspaper number: 5459. 25 May 2022. News no. 3868295. Tehran, Iran. (In Persian)
Anonymus, 2009. National protocol of Distinctness, Uniformity and Stability (DUS) in tomato. seed and plant certification and registration research institute. Agricultural Research and Education Organization, Seed and Plant Certification and Registration Institute, Karaj, Iran. (In Persian)
Bahrami, H.2003. Evaluation of quantitative and qualitative traits of New Tomato Cultivars. Project of Ministry of Jihad-e-Agriculture. Agricultural Research Education and Extension Organization, Iran. (In Persian)
Bai, Y., and P. Lindhout. 2007. Domestication and breeding of tomatoes: What have we gained and what can we gain in the future. Ann. Bot. 100: 1085–1094. DOI: 10.1093/aob/mcm150.
Bhattarai, K., S. Sharma, and D.R. Panthee. 2018. Diversity among modern tomatogenotypes at different levels in fresh-market breeding. Int. J. Agron. 1–15. DOI:10.1155/2018/4170432.
Blanca, J., J.Cañizares, L. Cordero, L. Pascual, M.J. Diez, and F. Nuez. 2012. Variation revealed by SNP genotyping and morphology provides insight into the origin of the tomato. PloS One 7. e48198.  DOI:10.1371/journal.pone.0048198.
Borys, J., B. Kowalczyk, and J. Waszak . 2000. Distinctness, uniformity and stability testing of tomato varieties in Poland. Acta physiologiae Plantarum. 22: 225-229. DOI:10.1007/s11738-000-0016-3.
Figàs, M. R., J. Prohens, M.D. Raigón, L.Pereira-Dias, C. Casanova, M. D. García-Martínez, E. Rosa, E. Soler, M. Plazas, and S. Soler. 2018. Insights into the adaptation to greenhouse cultivation of the traditional mediterranean long shelf-life tomato carrying the alc mutation: A multi-trait comparison of landraces, selections, and hybrids in open field and greenhouse. Front. Plant Sci. 9: 1-16. DOI:10.3389/fpls.2018.01774.
Garcia-Gusano, M., S. Garcia-Martinez, and J.J. Ruiz. 2004. Use of SNP markers togenotype commercial hybrids and Spanish local cultivars of tomato. TGC Report 54. Univ. Florida, Gulf Coast Research and Education Center, U.S.
Giovannucci, E.A., E.B. Ascherio, M.J. Rimm, G.A. Stampfer, G.A. Golditz , and W.C. Willet. 1995. Intake of carotenoids and retinol in relation to risk of prostate cancer. J.Natl Cancer Inst. 87: 1767–1776. DOI: 10.1093/jnci/87.23.1767.
Jenkins, J.A. 1948. The origin of the cultivated tomato. Econ. Bot. 2: 379–392.
Kouam, E.B., J.R . Dongmo1, and J.F. Djeugap. 2018. Exploring morphological variation intomato (Solanum lycopersicum): A combined study of disease resistance,genetic divergence and association of characters. Agricultura Tropica etSubtropica. 51: 71–82. DOI:10.2478/ats-2018-0008.
Lin, T., et al. 2014. Genomic analyses provide insights into the history of tomato breeding. Nat. Genet. 46: 1220–1226. DOI: 10.1038/ng.3117.
Lopez, M.R., J.F.H.Santiaguillo, A.Lomeli Pena, J.A.S. Guevas, and J. Sahagun-Castollanos. 1994. Evaluations of 60 accessions of husk tomato in Chapingo, Mexico. Revista-Chapingo. Serie-Horticultura. 1:131-134.
Maria, L.L.G., J.G. Óscar, J.L.G. Juan, H.C. Paola, and E.O.V. Carlos. 2014. Qualityparameters and bioactive compounds of red tomatoes (Solanum lycopersicum L.)cv Roma VF at different postharvest conditions. J. Food Res. 3: 8–18. DOI:10.5539/jfr.v3n5p8.
Nowicki, M., E.U. Kozik, and M.R. Foolad. 2013. Late blight of tomato. Pp. 241–265. In R. Varshney, R. Tuberosa (Eds.). Translational Genomics for Crop Breeding. John Wiley &Sons Ltd., New York, U.S.
Parthasarathy, V.A., and C. Aswath. 2002. Genetic diversity among tomato genotypes. Indian J. Hortic 59: 162–166.
Patwary, M.M.A., M.M.Rahman, S.Ahmad, M.A.K. Miah, and H. Barua. 2013. Study ofheterosis in heat tolerant tomato (Solanum lycopersicum L.) during summer.Bangladesh J. Agril. Res. 38: 531–544. DOI:10.3329/BJAR.V38I3.16980.
Peralta, I.E., D.M. Spooner, and S. Knapp. 2008. Taxonomy of wild tomatoes and theirrelatives (Solanum sect. Lycopersicoides, sect. Juglandifolia, sect. Lycopersicon; Solanaceae). Am. Soc. Plant Taxonomists. Syst. Bot. Monogr. 84:1-186. DOI:10.2307/25027972.
Rahman, M.A., M.S. Ahmad, Q.N. Khan, and M.A.I. Abdullah-Al-Mahbub. 2003. Genetic Analysis on Yield and its Component Traits of Tomato (Lycopersiconesculentum Mill.). The Agriculturists 1: 21–26.
Rick, C.M., R.W. Zobel, and J.F. Fobes.1974. Four peroxidase loci in red-fruited tomatospecies: genetics and geographic distribution. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 71: 835–839. DOI: 10.1073/pnas.71.3.835.
Sacco, A.,V., et al. 2015.Exploring a tomato landraces collection for fruit-related traits by the aid of ahigh-throughput genomic platform. PLoS One 10. e0137139. DOI:10.1371/journal.pone.0137139.
Salim, M.M.R., M.H. Rashid, M.M. Hossain, and M. Zakaria, .2020. Morphological characterization of tomato (Solanum lycopersicum L.)genotypes. J. Saudi Soc. Agric. Sci. 19: 233–240. DOI:10.1016/j.jssas.2018.11.001.
Shafiei Ajpesha, R. 2000. Evaluation of quantitative and qualitative traits of New Tomato Cultivars. Project of Ministryof Jihad-e-Agriculture, Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran. (In Persian)
Terzopoulos, P., and P. Bebeli. 2010. Phenotypic diversity in Greek tomato (Solanum Lycopersicum L.) landraces. Sci. Hortic. 126: 138–144.DOI:10.1016/j.scienta.2010.06.022.
UPOV. 2019. Test guidelines.[Online] Available at http://www.upov.int/en/publications/tg-rom/tg_index.htm.
Vishwanath, K., P.S. Rajendra, H.M. Pallavi, and K.P.R. Prasanna. 2014. Characterization of tomato cultivars based on morphological traits. Ann. Plant Sci. 3: 854–862.
Yesmin, L., M.S. Islam, M.M. Rahman, M.N. Uddin, and S. Ahmad. 2014. Inbred andhybrid seed production potentiality of tomato (Lycopersicon esculentum)genotypes and their yield performance during summer. Bangladesh J. Agril.Res. 39: 13–21. DOI:10.3329/bjar.v39i1.20057.
Yazdi Samadi,B., A.Rezaei, and M.Valei zada. 2006. Statistical Designs in agricultural research.Tehran University Press, Tehran, Iran. (In Persian)