بهمن احمدوند؛ سید امیر موسوی؛ سید عطا اله سیادت؛ رضا توکل افشاری؛ علی قاطعی
چکیده
هدف از اجرای این مطالعه بررسی ارتباط میان ویژگیهای مورفومتریک بذر تودههای مختلف گندم سیاه (Fagopyrum esculentum Möench) حاصل از تاریخهای کاشت متفاوت (7 شهریور:1، 22 شهریور:2، 6 مهرماه:3 و 21 مهرماه:4) با کیفیت جوانهزنی بذر آن تحت سطوح دمایی مختلف بوده است. برای هرکدم از تودههای مورد بررسی آزمایش جداگانهای با 11 سطح دمایی ( 4، 7، 10، 15، 20، 25، 30 ...
بیشتر
هدف از اجرای این مطالعه بررسی ارتباط میان ویژگیهای مورفومتریک بذر تودههای مختلف گندم سیاه (Fagopyrum esculentum Möench) حاصل از تاریخهای کاشت متفاوت (7 شهریور:1، 22 شهریور:2، 6 مهرماه:3 و 21 مهرماه:4) با کیفیت جوانهزنی بذر آن تحت سطوح دمایی مختلف بوده است. برای هرکدم از تودههای مورد بررسی آزمایش جداگانهای با 11 سطح دمایی ( 4، 7، 10، 15، 20، 25، 30 ، 35 ، 37 ، 40 و 45 درجه سلسیوس) به صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال 1401 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در سطح 1 درصد احتمال خطا دما اثر معنیداری بر سرعت جوانهزنی دارد. با توجه به آمارههای مدل و البته خطای استاندارد، مدل دوتکهای به عنوان مدل برتر انتخاب شد. بر این اساس دمای پایه، مطلوب و سقف با توجه به مدل برتر (دوتکهای) برای توده 1 به ترتیب 82/4 ، 24/34 و 82/44 درجه سلسیوس، در توده 2 به ترتیب 18/4، 82/33 و 46/44 درجه سلسیوس، در توده 3 به ترتیب 5، 64/34 و 87/43 درجه سلسیوس و در توده 4 به ترتیب 5، 69/31 و 27/44 درجه سلسیوس برآورد گردید. تعیین دماهای کاردینال میتواند به مدیریت کشت و کار در گیاهان زراعی کمک شایانی کند.
عباس هاشمی؛ فرزاد شریف زاده؛ رضا معالی امیری؛ رضا توکل افشاری
چکیده
گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) از گیاهان مهم صنعتی است که در دسته گیاهان روغنی طبقهبندی می شود. دامنه تحمل گیاهان مختلف، نسبت به تنش کمبود آب متفاوت است و همچنین گیاهان دارای نیازهای دمایی و رطوبتی مختلفی میباشند و شناخت این نیازها میتواند به بقا و تکثیر آن ها کمک کند. هدف از این تحقیق ارزیابی پاسخ های دما رطوبتی و امکان پیش بینی قدرت سازگاری ...
بیشتر
گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) از گیاهان مهم صنعتی است که در دسته گیاهان روغنی طبقهبندی می شود. دامنه تحمل گیاهان مختلف، نسبت به تنش کمبود آب متفاوت است و همچنین گیاهان دارای نیازهای دمایی و رطوبتی مختلفی میباشند و شناخت این نیازها میتواند به بقا و تکثیر آن ها کمک کند. هدف از این تحقیق ارزیابی پاسخ های دما رطوبتی و امکان پیش بینی قدرت سازگاری گیاه گلرنگ تحت شرایط دمایی و رطوبتی مختلف میباشد. بدین منظور جوانهزنی بذر گلرنگ (رقم فرامان) در دماهای ثابت 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتیگراد درانکوباتور مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه از سه تابع دوتکهای، بتا و دندان مانند برای تعیین دماهای کاردینال گلرنگ استفاده شد. سپس به منظور بررسی واکنش جوانهزنی و رشد گیاهچه گلرنگ نسبت به سطوح مختلف تنش کمبود آب آزمایش دیگری با 6 سطح تنش کمبود آب، شامل 3-، 5-، 7-و 9- ، 10- بار و شاهد (پتانسیل 0) در دمای ثابت 20 درجه سانتیگراد انجام شد. بر اساس مدل های محاسبه شده، دمای پایه جوانهزنی گلرنگ در مدل های بتا، دندان مانند و دوتکه ای به ترتیب برابر 6/4، 1/4، 1/4 درجه سانتیگراد، دمای بهینه جوانهزنی نیز برابر با 02/22، 20 تا 3/24 و 5/22 درجه سانتیگراد و دمای بیشینه شامل 3/43، 3/50 و 3/50 درجه سانتیگراد بدست آمد.
سید جلال آذری؛ مهدی پارسا؛ احمد نظامی؛ رضا توکل افشاری؛ جعفر نباتی
چکیده
بهمنظور تعیین دماهای کاردینال در پرایمینگ مختلف بذر دو رقم عدس (رباط و کالپوش) دماهای ثابت 0، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجهسانتیگراد بهصورت آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارهای پرایمینگ شامل: شاهد (عدمپرایمینگ)، جیبرلیکاسید (C19H22O6) 100 میلیگرم در لیتر، نیتراتپتاسیم (KNO3) 500 میلیگرم در لیتر، ...
بیشتر
بهمنظور تعیین دماهای کاردینال در پرایمینگ مختلف بذر دو رقم عدس (رباط و کالپوش) دماهای ثابت 0، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجهسانتیگراد بهصورت آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارهای پرایمینگ شامل: شاهد (عدمپرایمینگ)، جیبرلیکاسید (C19H22O6) 100 میلیگرم در لیتر، نیتراتپتاسیم (KNO3) 500 میلیگرم در لیتر، سولفاتروی (ZnSO4) 100 میلیگرم در لیتر، محلول آبنوش بذر دایان چهار میلیلیتر در لیتر و هیدروپرایمینگ بودند. درصد جوانهزنی تجمعی و نرخ 50 درصد جوانهزنی و نمودارهای دماهای کاردینال جوانهزنی بذور براساس سه مدل رگرسیونی دوتکهای، چندجملهای درجهدوم و دندانهای ترسیم شد. نتایج نشان داد که درصد جوانهزنی تجمعی و نرخ 50 درصد جوانهزنی تحت تاثیر معنیدار پرایمینگ، رقم، زمان پرایمینگ، پرایمینگ در رقم و پرایمینگ در زمان قرار گرفت. بیشترین درصد جوانهزنی تجمعی در برهمکنش رقم رباط در دمای 10 درجهسانتیگراد حاصل شد. بیشترین نرخ 50 درصد جوانهزنی در برهمکنش رقم کالپوش و جیبرلیکاسید بهدست آمد. در بین مدلها، مدل دندانهای از ضریب همبستگی بالاتری در تیمارهای پرایمینگ برخوردار بود. طبق این مدل دمای پایه، دمای مطلوب تحتانی، مطلوب فوقانی و بیشینه برای رقم رباط به ترتیب 46/0، 82/23، 50/30 و 98/36 و برای رقم کالپوش 44/1، 46/23، 30/30 و 87/36 درجهسانتیگراد بود. بهطورکلی میتوان عنوان کرد که رقم رباط نسبت به رقم کالپوش سرمادوستتر و از دمای پایهی پایینتر و رقم رباط از بنیه بذر بالاتر برخوردار است. درنهایت ترکیبهای مختلف پرایمینگ توانستند دماهای کاردینال هر دو رقم را کاهش داده و باعث افزایش توانایی جوانهزنی آنها در دماهای پایینتر شوند.
محمدشاهین دانشمندی؛ رضا توکل افشاری؛ رضا صدرآبادی حقیقی
چکیده
در این پژوهش خصوصیات بیولوژیک بذر گیاه دارویی بالنگو در واکنش به دما ارزیابی شد. برای کمیسازی جوانهزنی و تعیین دمای کاردینال از چهار مدل رگرسیونی دندان مانند، دوتکهای، مدل بتا و چند جملهای درجهدوم و برای توصیف تابع برتر از ضرایب رگرسیونی (a و b)، ضریب تبیین چندگانه (R2)، ضریب همبستگی (r) و سطح معنیداری ...
بیشتر
در این پژوهش خصوصیات بیولوژیک بذر گیاه دارویی بالنگو در واکنش به دما ارزیابی شد. برای کمیسازی جوانهزنی و تعیین دمای کاردینال از چهار مدل رگرسیونی دندان مانند، دوتکهای، مدل بتا و چند جملهای درجهدوم و برای توصیف تابع برتر از ضرایب رگرسیونی (a و b)، ضریب تبیین چندگانه (R2)، ضریب همبستگی (r) و سطح معنیداری توابع بین زمان(ساعت) جوانهزنی مشاهده شده و زمان(ساعت) جوانهزنی پیش بینی شده استفاده شد. نتایج نشان داد جوانهزنی بالنگو در دامنه دمایی 5 تا 25 درجه سانتیگراد امکانپذیر است. بالاترین درصد جوانهزنی در شرایط آزمایشگاه در دمای 20 درجه به وقوع پیوست (5/98 درصد). بیشترین رشد گیاهچه و کمترین زمان تا ظهور ساقهچه نیز در همین دما رخ داد (به ترتیب 03/60 میلی متر و 58 ساعت). براساس نتایج برازش مدلهای رگرسیونی غیرخطی، واکنش جوانهزنی نسبت به دما توسط مدل دو تکهای بهتر از سه مدل دیگر توصیف شد، لذا برای کمّی سازی پارمترهای بیولوژیک و ظهور گیاهچه بالنگو میتوان از این تابع استفاده کرد. با استفاده از این مدل، دمای کمینه، بهینه و دمای بیشینه جوانهزنی بذر بالنگو به ترتیب در دمای 1، 6/22 و 30 درجه سانتیگراد تعیین گردید. دستاوردهای این پژوهش نشان داد بالنگو یک گیاه سرما پسند بوده و جوانهزنی آن در دامنه دمایی 20 تا 6/22 درجه سانتی گراد نتایج مطلوب را در پی خواهد داشت. در این پژوهش معادلاتی جهت بررسی همزمان جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه در واحد زمان ارائه شد که با عنوان «ارزش جوانهزنی (GV)» معرفی گردید.
شیوا باروتی؛ رضا توکل افشاری؛ ناصر مجنون حسینی؛ عباس هاشمی
چکیده
به منظور تعیین دمای ویژه بذرهای گیاه دارویی شاهدانه (Cannabis sativa)، تاثیر درجه حرارتهای مختلف بر جوانهزنی ، ، در یک مطالعه آزمایشگاهی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی واکنش جوانهزنی در دماهای ثابت3، 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتیگراد انجام شد. بذرهای جوانه زده هر روز شمارش شده و سپس سرعت جوانهزنی ...
بیشتر
به منظور تعیین دمای ویژه بذرهای گیاه دارویی شاهدانه (Cannabis sativa)، تاثیر درجه حرارتهای مختلف بر جوانهزنی ، ، در یک مطالعه آزمایشگاهی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی واکنش جوانهزنی در دماهای ثابت3، 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتیگراد انجام شد. بذرهای جوانه زده هر روز شمارش شده و سپس سرعت جوانهزنی و درصد جوانهزنی محاسبه و نمودار دماهای ویژه جوانهزنی بذر شاهدانه بر اساس سه مدل رگرسیونی دوتکهای، بتا و دندان مانند ترسیم شد. نتایج نشان داد که با افزایش دما از 3 تا 25 درجه سانتیگراد سرعت جوانهزنی بذرها به طور معنی داری افزایش یافت، در حالی که اختلاف معنی داری در سرعت جوانهزنی دماهای 25 تا 40 درجه سانتیگراد مشاهده نشد. همچنین با افزایش دما به بیش از 25 درجه سانتیگراد، درصد جوانهزنی کاهش یافت. در میان مدلهای محاسبه شده، مدل دندان مانند دقت بالاتری را در تعیین دماهای ویژه جوانهزنی بذر شاهدانه داشت، که بر اساس آن دمای پایه، بهینه و بیشینه جوانهزنی بذر شاهدانه به ترتیب برابر 1، 39.3-26 و 48 درجه سانتیگراد محاسبه شد.
رضا دیهیم فرد؛ شهرام نظری؛ یاسین قرآنی
چکیده
به منظور ارزیابی برخی مدلهای رگرسیونی غیرخطی برای تخمین دماهای کاردینال جوانهزنی بذر علف هرز مهاجم ارشته خطایی(Lepyrodiclis holosteoides)، پژوهشی در آزمایشگاه تنوع زیستی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی اجرا شد. در این آزمایش بذور تحت تأثیر هشت تیمار دمایی (صفر، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتیگراد) و پتانسیل رطوبت ( 0، 0.2-، 0.4-، 0.6- و 0.8- ...
بیشتر
به منظور ارزیابی برخی مدلهای رگرسیونی غیرخطی برای تخمین دماهای کاردینال جوانهزنی بذر علف هرز مهاجم ارشته خطایی(Lepyrodiclis holosteoides)، پژوهشی در آزمایشگاه تنوع زیستی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی اجرا شد. در این آزمایش بذور تحت تأثیر هشت تیمار دمایی (صفر، 5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتیگراد) و پتانسیل رطوبت ( 0، 0.2-، 0.4-، 0.6- و 0.8- بار) در چهار تکرار قرار گرفتند و درصد و سرعت جوانهزنی بذور محاسبه شدند. برای بررسی و پیشبینی سرعت جوانهزنی نسبت به دما از مدلهای دندان مانند، دو تکهای و بتا 4 و 5 پارامتری استفاده گردید. به منظور ارزیابی و تعیین نکویی برازش مدلهای مختلف جوانهزنی از برآوردگرهای آماری شامل ریشه دوم میانگین مربعات خطا (RMSE)، شاخص آکائیک (AIC) و ضریب تبیین (R2) استفاده شد. بالاترین درصد جوانهزنی در دمای 20 درجه سانتیگراد با 72 درصد بدست آمد. نتایج نشان داد که مدلهای 4 و 5 پارامتره بتا در مقایسه با دیگر مدلها، توانست توصیف بهتری را از واکنش سرعت جوانهزنی ارشته خطایی نسبت به دما ارائه کنند که دلیل آن R2 بالاتر (برای هر دو مدل 0.99) و AIC (73.16- و 73.27-) و RMSE (0.0092 و 0.0091) پایینتر در این مدلها بود. بطور کلی دماهای پایه، بهینه و حداکثر ارشته خطایی به ترتیب 4.29، 19.76 و 37.55 درجه سانتیگراد با مدل 4 پارامتره بتا و 4.22، 19.72 و 37.83 درجه سانتیگراد با مدل 5 پارامتره بتا تخمین زده شد. یافته های به دست آمده این تحقیق میتواند در پیشبینی جوانهزنی ارشته خطایی در شرایط دمایی مختلف استفاده شود.
