سید محمدرضا احتشامی؛ زهرا امین دلدار؛ خداداد مصطفوی؛ محمد گلباشی؛ علی ایزدی دربندی؛ مهدی ضرابی
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 117-127
چکیده
افزایش تحمل به شوری در جو نیاز اساسی جهت پایداری تولید این محصول در مناطق شور محسوب میشود. به این منظور لزوم دسترسی به منابع جدید ژنتیکی تحمل به شوری و روشهای غربالگری سریع وکــارآمد، روشن میباشد. این پژوهش به منظور ارزیابی میزان تحمل به شوری هشت رقم جو در مراحل اولیه رشد و نمو اجرا گردید. بذرهای ارقام و لاین ها تحت شرایط بدون تنش شوری ...
بیشتر
افزایش تحمل به شوری در جو نیاز اساسی جهت پایداری تولید این محصول در مناطق شور محسوب میشود. به این منظور لزوم دسترسی به منابع جدید ژنتیکی تحمل به شوری و روشهای غربالگری سریع وکــارآمد، روشن میباشد. این پژوهش به منظور ارزیابی میزان تحمل به شوری هشت رقم جو در مراحل اولیه رشد و نمو اجرا گردید. بذرهای ارقام و لاین ها تحت شرایط بدون تنش شوری و تنش شوری (24 دسی زیمنس بر متر) در ظرف پتری و در چهار تکرار کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد که بین ارقام و شرایط کشت از نظر اغلب صفات مورد مطالعه تفاوت معنیداری وجود دارد که نشاندهنده وجود تنوع کافی بین ارقام میباشد و میتوان از این تنوع به عنوان زمینهای برای غربال ارقام و لاینهای مقاوم به شوری استفاده کرد. برآورد پارامترهای ژنتیکی نشان داد که تحت شرایط تنش شوری بین اکثر صفات ارزیابیشده، مقدار ضریب تغییرات ژنوتیپی کمتر از ضریب تغییرات فنوتیپی می باشد. در مورد درصد جوانه زنی با توجه به مقدار بالای ضریب تغییرات ژنوتیپی و وراثتپذیری آن در شرایط تنش شوری می توان بیان نمود که احتمال وجود ژنهای با فعالیت افزایشی برای بنیه بذر وجود دارد. تجزیه خوشهای با استفاده از روش وارد ( s’Ward (ارقام مورد مطالعه در هر دو شرایط را در سه گروه مجزا تقسیم بندی نمود. با توجه بهنتایج به دست آمده از این پژوهش، لاین 15-81-EB به عنوان متحمل به شوری و ارقام نرمال و نیمروز، ارقاممقاومبه شوری در مرحله جوانه زنی ورشد اولیه گیاهچه شناخته شدند.
غزاله صفاری؛ ایرج اله دادی؛ سید محمد جواد آروین؛ حمید ایران نژاد؛ غلامعلی اکبری؛ ابوذر نعمتی قاسم آبادی
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 185-192
چکیده
به منظور بررسی اثر تیمار بذر با تنظیم کننده های رشد متیل جاسمونات(MJ (و اسیدسالیسیلیک(SA (بر جوانهزنی و خصوصیات گیاهچه بذر کلزای رقم هایولا401 ،این تحقیق در آزمایشگاه و مزرعه بر پایه طرح کاملاً تصادفی و با چهار تکرار اجرا شد. سطوح اسیدسالیسیلیک(SA (و متیلجاسمونات(MJ (بهترتیب عبارت بودند از غلظتهای 0 ،05/0 ،1/0 ،5/0 ،1 و 5/1 میلی مولار و 0 ،1 ،3 ،5 ،10 ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تیمار بذر با تنظیم کننده های رشد متیل جاسمونات(MJ (و اسیدسالیسیلیک(SA (بر جوانهزنی و خصوصیات گیاهچه بذر کلزای رقم هایولا401 ،این تحقیق در آزمایشگاه و مزرعه بر پایه طرح کاملاً تصادفی و با چهار تکرار اجرا شد. سطوح اسیدسالیسیلیک(SA (و متیلجاسمونات(MJ (بهترتیب عبارت بودند از غلظتهای 0 ،05/0 ،1/0 ،5/0 ،1 و 5/1 میلی مولار و 0 ،1 ،3 ،5 ،10 و 12 میکرو مولار و اثر آنها در آزمایشگاه بر درصد جوانهزنی، تعداد روزهایی که50 درصد بذرها جوانه زدند (G50 (و طول ساقه چه و ریشهچه و در گلخانه درصد ظهور نهایی گیاهچه (FEP ،(تعداد روزهای ظهور50 درصد گیاهچهها (E50 ،(تعداد روزهای بین10 تا 90 درصد ظهور گیاهچهها(90-E10 ،(میزان کلروفیل گیاهچهها و تعداد گیاهچههای باقیمانده در پایان آزمایش(نسبت بقاء) تعیین شدند. نتایج آزمایش نشان داد متیلجاسمونات(MJ (و اسیدسالیسیلیک(SA (بهطور معنیداری موجب بهبود صفات درصد جوانه زنی، طول ریشهچه و ساقه چه بذر کلزا نسبت به شاهد شدند. همچنین کاربرد این دو ماده موجب افزایش میــزان کلروفیــل و بقــای گیاهچهجهــای کلــزا در مقایســه با شاهــد شــد و از بین غلظــتهـــای مختلف مــورد بررســـی اسیدسالیسیلیک(SA (غلظت1/0 میلیمولار و غلظت5 میکرومولار متیلجاسمــونات(MJ (مــوجـب بیشترین بهبــود خصوصیــات جوانهزنی شدند.
علی طویلی؛ حسین شکیب؛ سلمان زارع؛ رضا یاری
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 129-138
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی اثر دمای جوانهزنی و اندازه بذر بر برخی ویژگیهای جوانهزنی و رشد گیاهچه توت روباه Poterium( (sanguisorba بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گردید. تیمارها شـامل سـه اندازه بذر، درشت با وزن هزار بذر 36/13 گرم و قطر 6 میلیمتر، متوسط با وزن هزار بذر 43/6 گرم و قطر 5/4 میلیمتر، و ریز با وزن هزار ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی اثر دمای جوانهزنی و اندازه بذر بر برخی ویژگیهای جوانهزنی و رشد گیاهچه توت روباه Poterium( (sanguisorba بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گردید. تیمارها شـامل سـه اندازه بذر، درشت با وزن هزار بذر 36/13 گرم و قطر 6 میلیمتر، متوسط با وزن هزار بذر 43/6 گرم و قطر 5/4 میلیمتر، و ریز با وزن هزار بذر 19/2 گرم و قطر 3 میلیمتر و دو دمای جوانهزنی 20 و 25 درجه سانتیگراد بودند. شایان ذکر است که تفکیک بـذرها از نظـر انـدازه توسط روش چشمی صورت پذیرفت و دادههای مربوط به وزن هزار بذر با طرح کاملاً تصـادفی مـورد تجزیـه و تحلیـل ق ـــ رار گـــ رفت. ویژگیهای مورد مطالعه شامل درصد، متوسط زمان جوانه زنی و طول و شاخص بنیه گیاهچه بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل انـدازه بذر و دمای جوانهزنی اثر معنیدار بر ویژگیهــای مــورد بررسی داشت. به طوری که در دمای 20 درجه سانتیگراد با کوچکتـر شـدن اندازه بذر، سرعت و درصد جوانهزنی، طول گیاهچه و بنیه بذر کاهش یافته اند. با کوچکتر شـدن انـدازه ب ـــ ذر در دمـــ ای 25 درجـــ ه سانتیگراد، درصد جوانهزنی، بنیه و طول گیاهچه کاهش یافت ولی از نظر سرعت جوانهزنی بـین بـذر هـا ی بـا انـدازه درشـت و متوسـط اختلاف معنیداری مشاهده نشد. همچنین درصد جوانه زنی بذر در دو دمای 20 و 25 درجه سانتیگراد بهگونهای بود که درصد جوانهزنی بذرهای درشت در دمای 25 درجه سانتیگراد بیشتر از درصد جوانهزنی بذرها در دمای 20 درجه سانتیگراد بود. درحالیکه در بذرهای با اندازههای متوسط و ریز درصد جوانهزنی در دمای 20 درجه سانتیگراد بیشتر از درصد جوانهزنی در دمای 25 درجه ســانتیگـــراد بود و سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه بذر با افزایش اندازه بذر افزایش یافت.
حسین صادقی؛ مهران شرفی زاده؛ ویکتوریا عسکری
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 139-146
چکیده
به منظور بررسی اثر میزان رطوبت بذر در هنگام برداشت بر قابلیت جوانهزنی دو رقم کلزا، پژوهشـی در منطقـه دزفـول اجـرا گردیـد . بدین منظور نمونه بذرها از مزارع تولید بذر ارقام هایولا 401 و هـایولا 308 بـا رطوبـت هـای 35 ،25 ،15 و 10 درصـد در منطقـه دزفـول برداشت گردید و در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج با اجرای ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر میزان رطوبت بذر در هنگام برداشت بر قابلیت جوانهزنی دو رقم کلزا، پژوهشـی در منطقـه دزفـول اجـرا گردیـد . بدین منظور نمونه بذرها از مزارع تولید بذر ارقام هایولا 401 و هـایولا 308 بـا رطوبـت هـای 35 ،25 ،15 و 10 درصـد در منطقـه دزفـول برداشت گردید و در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج با اجرای آزمون جوانهزنی استاندارد شاخصهای درصد جوانهزنی اولیه و نهایی (قابلیت جوانهزنی) و سرعت جوانهزنی روزانه اندازهگیری شدند. دادههای حاصل با استفاده از آزمایش عاملی (فاکتوریل) 4×2 بر مبنای طرح پایه کاملاً تصادفی تجزیه مرکب گردید. نتـایج تجزیـه و تحلیـل آمـاری داده هـا مشـخص ساخت که جوانهزنی اولیه و نهایی تحت تأثیر اثر متقابل رقم × رطوبت هنگام برداشت × سال و سرعت جوانه زنی روزانه نیز تحت تأثیر اثر متقابل رقم × رطوبت هنگام برداشت قرار گرفتند. بالاترین درصد جوانهزنی اولیه و نهایی برای هر دو رقم در رطوبت 15 درصد بـ هدسـت آمد. همچنین میانگینهای بیشترین سرعت جوانهزنی روزانه نیز در رطوبت10 و 15 درصد حاصل شد و در یک گروه آماری قرارگرفتند. بین دو رقم نیز، درصد جوانهزنی اولیه و نهایی رقم هایولا 401 نسبت به هایولا 308 بیشتر بود. بهطورکلی باتوجه بـه نتـایج حاصـل از ایـن پژوهش مشخص گردید که کیفیت بذر و جنبه های مختلف آن تحت تأثیر شـرایط محـیط محـل اجـرای آزمـایش قـرار گرفتـه و درصـد جوانه زنی بذرهای حاصله با رطوبت 15 درصد بیشتر از سایر رطوبتها بود.
سمانه متقی؛ سید مجید نجفی نوری؛ امیرحسین شیرانی راد؛ آیدین حمیدی؛ فرشاد قوشچی
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 147-160
چکیده
جهت تعیین تأثیر کشت تأخیری گیاه مادری بر بنیه بذر برخی شاخص های مرتبط با جوانهزنی 10 رقـم کلـزا ی بهـاره، آزمـ ـایشی در سال های 85-84 انجام شد. در سال نخست که در مزرعه انجامگرفت، 10 رقم کلزای بهاره در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، در دو تاریخ 15 مهرماه (کشت به موقع) و 15 آبان ماه (کشت تأخیری) کشت شـدند و در بهـار سـال ...
بیشتر
جهت تعیین تأثیر کشت تأخیری گیاه مادری بر بنیه بذر برخی شاخص های مرتبط با جوانهزنی 10 رقـم کلـزا ی بهـاره، آزمـ ـایشی در سال های 85-84 انجام شد. در سال نخست که در مزرعه انجامگرفت، 10 رقم کلزای بهاره در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، در دو تاریخ 15 مهرماه (کشت به موقع) و 15 آبان ماه (کشت تأخیری) کشت شـدند و در بهـار سـال بعـد در زمـان رسیدگی برداشت شدند و سپس در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج با استفــاده از آزمـــ ون جوانه زنی استاندارد و آزمون هدایت الکتریکی، صفات مرتبط با بذرهای حاصله بـه صـورت آزمـایش فاکتوریـل در قالـب طـرح کـاملاً تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بذرهای حاصـل از دو تـاریخ کاشـت ازلحـاظ صـفات وزن هـزار بـ ذر، چگالی بذر، درصد جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی، طول ریشه اولیه، ساقه اولیه و گیاهچه، وزن خشک ریشـه اولیـه، سـاقه اولیـه و گیاهچه، شاخص بنیه گیاهچه و هدایت الکتریکی تفاوت معنی داری داشتند. همچنین تفاوت ارقام مورد بررسی از نظر صفات چگالی بذر، وزن خشک ساقه اولیه و گیاهچه، شاخص بنیه گیاهچه و هدایت الکتریکی معنیدار بود. بذرهای تولیدی تـاریخ کاشـت معمـول در اکثـر ارقام ازنظر درصد جوانه زنی، شاخص بنیه گیاهچه و سایر شاخصهای مهم بنیه بذر نسبت به بذرهای تولیدی تاریخ کاشت تأخیری برتری داشتند. در بین ارقام نیز بذرهای رقم Elite تولید شده در هر دو تاریخ کاشت با داشتن وزن هـــزار بــذر بالا و همچنـین توانسـت ازنظـر بسیاری از شاخصهای اندازهگیری شده نسبت به سایر رقم های مورد بررسی برتری در این تشخیصمشخص شد که صفت وزن هزاربذر میتواند به عنوان شاخصی جهت تعیین بنیه بذر استفاده گردد.
صمد مبصر؛ لیلا زارع؛ مهرناز مهرآور
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 161-171
چکیده
به منظور بررسی اهمیت و تعیین پراکنش بیماریهای مهم بذرزاد در بذرهای خودمصرفی گنـدم اسـتان گلسـتان، از بـذرهای در حـال کاشت مزارع شهرستان های مهم استان مانند کلاله، علی آباد، گنبد،گرگان، فاضل آباد و آق قـلا بـر اسـاس ضـوابط انجمـن بـین المللـی آزمون بذر(ISTA (نمونه برداری شد و به آزمایشگاه کنترل سلامت بذر و نهال مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی ...
بیشتر
به منظور بررسی اهمیت و تعیین پراکنش بیماریهای مهم بذرزاد در بذرهای خودمصرفی گنـدم اسـتان گلسـتان، از بـذرهای در حـال کاشت مزارع شهرستان های مهم استان مانند کلاله، علی آباد، گنبد،گرگان، فاضل آباد و آق قـلا بـر اسـاس ضـوابط انجمـن بـین المللـی آزمون بذر(ISTA (نمونه برداری شد و به آزمایشگاه کنترل سلامت بذر و نهال مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهـال کـرج منتقـل گردید. برای جداسازی عامل بیماری بلایت فوزاریومی سنبله از روش بلاتـر منجمـد و کشـت آگاراسـتفاده گردیـد . همچنـین بـه من ظـور جداسازی و تعیین نوع و میزان اسپورهای عامل از روش شستشو جهت تعیین نوع اسپورهای سیاهک پنهان و از روش آزمون جنین جهـت جداسازی و شناسایی اسپور سیاهک آشکار استفاده گردید. همچنین برای ردیابی عامل بیماری بلایت فوزاریـومی سـنبله، کلیـه نمونـه هـا و 37 ، 0/12 ، 69، 0/17، 47/55 ، 0/37، 37، 0/37، 66/19 ،0/09 ،45/55 حاصــله نتــایج . گرفتنــد قــرار پی میکروســکو بررســی مــورد 0/0درصد فراوانی آلودگی به ترتیب به عامل بیماری بلایت فوزاریومی سنبله و سیاهک آشکار گندم به ترتیب در علی آباد، گنبد، کلاله، گرگان، آق قلا و فاضل آباد را نشان داد. در ادامه با استفاده از تخمین همبستگی برای بررسی اثر متغیر بیماری با عملیات زراعی و شـرایط کشت با بهره گیری از نتایج پرسشنامه ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد کاشت گندم بعداز ذرت سبب افزایش بلایت فوزاریومی شده، مصرف کودهای نیتروژن نیز آن را شدت بخشیده و مصرف کودهای عناصر ریزمغذی توانایی مقابله با بیماری را بیشتر می کند. ارقام کاشته شده گندم تفاوتی را از نظر شدت بیماری بلایت سنبله نشان ندادند . بذرهای مناطق کلاله و گنبد با 37/0 درصد آلودگی به سیاهک آشکار، بیشتر از سایر مناطق بوده و در این بین منطقه فاضلآباد آلودگی به این بیماری را به علت استفاده از بذر سالم نشان نداد.همچنین در این استان هیچ گونه آلودگی به سیاهکهای پنهان در نمونه ها مشاهده نگردید.
معصومه عباسی خالکی؛ مهدی معمری؛ علی طویلی؛ محمد علی زارع چاهوکی
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 173-183
چکیده
آللوپاتی به اثر متقابل گیاهان بر روی یکدیگر با رهاسازی مواد شیمیایی در محیط رشد اطلاق می شود. در این مطالعه اثر آللوپاتیک عصاره ریشه و اندام هوایی سیاه تاغ (ammodenderon Haloxylon (در محیط آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار بر سرعت و درصد جوانهزنی بذر، طول ریشهچه، طول ساقهچه، وزن تر و وزن خشک گیاهچه بذرهای گااوبو صحرایی ( Agropyron desertorum ...
بیشتر
آللوپاتی به اثر متقابل گیاهان بر روی یکدیگر با رهاسازی مواد شیمیایی در محیط رشد اطلاق می شود. در این مطالعه اثر آللوپاتیک عصاره ریشه و اندام هوایی سیاه تاغ (ammodenderon Haloxylon (در محیط آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار بر سرعت و درصد جوانهزنی بذر، طول ریشهچه، طول ساقهچه، وزن تر و وزن خشک گیاهچه بذرهای گااوبو صحرایی ( Agropyron desertorum (مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل غلظتهای مختلف عصاره اندام هوایی و ریشه سیاه تاغ با 7 سطح 0 ، 10 ،15 ،25 ،50 ،75 و 100 درصد هر یک بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره اندام هوایی و زیرزمینی سیاهتاغ در همه غلظتها، مانع جوانه زنی بذرهای گونه گااوبو صحرایی (desertorum Agropyron (شد. همچنین نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت عصاره، اثر بازدارندگی آن بیشتر شده و میانگین خصوصیات مورد بررسی کاهش یافت. بهعلاوه اثر بازدارندگی اندام هوایی سیاه تاغ بر جوانه زنی و خصوصیات گیاهچه گااوبو صحرایی (desertorum Agropyron (نسبت به ریشه این گیاه بیشتر بود. بهطور کلی بر اساس نتایج این تحقیق، در مراتعی که گونه سیاه تاغ به منظور اصلاح خاک و یا کنترل فرسایش بادی در آن کاشته شده است، از گونه گااوبو صحرایی (desertorum Agropyron (جهت علوفه کاری استفاده نگردد زیرا این گونه تحت تأثیر مواد بازدارنده ی رشد که توسط اندام هــوایی سیاه تاغ آزاد میگردد، قرار گرفته و تولید مطلوب و مقرون به صرفه ای نخواهد داشت. بنابراین توصیه می شود که تحقیقات مشابه بر روی گونههای دیگر برای کاشت همراه با سیاه تاغ انجام شود.
ساره قمی؛ علی طویلی
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 193-202
چکیده
برهمکنش آللوپاتی بین گیاهان میتواند روی مراحل مختلف زندگی آنها اثرگذار باشد. در این مطالعه اثر آللوپاتی عصاره اندام زیرزمینی و هوایی و گل مریم گلی کبیر (.L sclarea Salvia (در محیط آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار بر سرعت و درصد جوانهزنی بذر، طول ریشهچه، طول ساقهچه، وزن تر و وزن خشک گیاهچه بذرهای گونهای علف پشمکی( Bromus tomentellus ...
بیشتر
برهمکنش آللوپاتی بین گیاهان میتواند روی مراحل مختلف زندگی آنها اثرگذار باشد. در این مطالعه اثر آللوپاتی عصاره اندام زیرزمینی و هوایی و گل مریم گلی کبیر (.L sclarea Salvia (در محیط آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار بر سرعت و درصد جوانهزنی بذر، طول ریشهچه، طول ساقهچه، وزن تر و وزن خشک گیاهچه بذرهای گونهای علف پشمکی( Bromus tomentellus (مورد بررسی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل غلظتهای 0 ،5 ،25 ،50 ،و 100 درصد عصاره اندام هوایی، زیرزمینی و گل مریم گلی کبیر بودند. نتایج نشان داد که اثر عصاره اندام هوایی بر درصد و سرعت جوانهزنی، رشد ریشهچه، ساقهچه و وزن خشک و اثر اندام زیرزمینی روی همه خصوصیات رشدی مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. همچنین نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش غلظت عصاره، اثر بازدارندگی آن بیشتر شده و میانگین خصوصیات مورد بررسی کاهش یافت. به علاوه اثر بازدارندگی اندام زیرزمینی مریم گلی کبیر بر جوانهزنی و خصوصیات گیاهچه این گونه علف پشمکی نسبت به اندام هوایی این گیاه بیشتر بود.
حسن فیضی؛ محمد خواجه حسینی
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 203-221
چکیده
به منظور تعیین رابطه بین متوسط زمان جوانه زنی و بنیه بذر در هیبریدها و لاین های ذرت، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقـات عـالی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در پاییز 1387 انجام گرفت. بدین منظور آزمایش جوانه زنی روی شش هیبریـد و لایـن ذرت شامل لاین اینبرد B73 و چند دورگ سینگلکـراس (SC700), (OSSK713) ,(KSC400) ,(SC704) ,(DC370 (بـا چهـار تکـرار شامل 25 بذر از ...
بیشتر
به منظور تعیین رابطه بین متوسط زمان جوانه زنی و بنیه بذر در هیبریدها و لاین های ذرت، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقـات عـالی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در پاییز 1387 انجام گرفت. بدین منظور آزمایش جوانه زنی روی شش هیبریـد و لایـن ذرت شامل لاین اینبرد B73 و چند دورگ سینگلکـراس (SC700), (OSSK713) ,(KSC400) ,(SC704) ,(DC370 (بـا چهـار تکـرار شامل 25 بذر از هر رقم در هر تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی به روش بین کاغذ (BP (به مدت 8 روز و در دمـای روز 24 و شـب 19 درجه سانتیگراد اجرا و شمارش روزانه بذرهای جوانه زده انجام شد. نتایج نشان داد که هیبریدها و لایناینبرد ذرت دارای درصد جوانه- زنی بین 86 تا 96 درصد بودند که این اختلاف معنی دار نبود. همچنین هیبرید دابلکراس DC370 نسبت به بقیه هیبریدها و لایناینبرد به - طــور معنیداری کمترین تعداد گیاهچههای عادی (60 درصد) دارا بود و در بین هیبریدها و لاین اینبرد بیشترین طولگیاهچه مربوطبـه دورگ سینکل کراسOSSK713 با 7/20 سانتیمتر و کمترین آن مربوط به دورگ دابلکراس DC370 با 7/16 سـانتی متـر بـود . لایـن اینبرد B73 با متوسط زمان جوانه زنی(MGT (9/3 روز و بیشترین ضریب تغییرات (CV (طول گیاهچه نسبت به هیبریدها بهطور معنیدار دارای متوسط زمان جوانهزنی MGT بالاتری (بنیه ضعیف تر) بود. رابطه رگرسیونیمنفی ( 84/0 = -r ( بین درصد جوانهزنـی و متوسـط زمان جوانه زنی(MGT (وجود داشت و با افزایش متوسط زمان جوانه زنی(MGT (درصد جوانـه زنـی کـاهش یافـت . از طـرف دی گـر بـا افزایش متوسط زمان جوانهزنی(MGT ، (ضریب تغییرات(CV (طول گیاهچه نیز افزایش یافت، یعنی یکنواختی طول گیاهچه ها کـاهش یافت. همچنین وجود رابطه مثبت بین متوسط زمان جوانهزنی(MGT (و ضریب تغییرات (CV (طول گیاهچهها نشـان داد کـه هیبریـدها و لاین اینبرد دارای متوسط زمان جوانه زنی(MGT (بالاتر (جوانه زنی کندتر) از یکنواختی کمتری از نظر طول گیاهچه ها بودنـد . بنـابراین میتوان نتیجه گرفت که از متوسط زمان جوانه زنی(MGT (میتوان به عنوان شاخصی جهت ارزیابی بنیه بذر ذرت استفاده نمود.
مهدی پناهی؛ غلامعلی اکبری؛ جواد روستاخیز؛ محمد گلباشی
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، صفحه 212-222
چکیده
تنش شوری به عنوان عامل محدود کننده عملکرد، نقش مهمی در کاهش تولید گیاهان زراعی در جهان دارد، بنابراین دستیابی به ژنوتیپ های مقاوم ضروری می باشد. در این آزمایش میزان مقاومت به تنش شوری و اثرآن بر جوانه زنی ورشد اولیه گیاهچه 10 ژنوتیپ 5 در)} اصفهان محلی رقم (Kouse و KM47 ،KM44 ،KM36 ،KM13 ،KM20 ،KM12 ،KM8 ،KM4 KM5 , شامل {گلرنگ سطح مختلف تنش شوری {0)آب مقطر)، 3/0 ...
بیشتر
تنش شوری به عنوان عامل محدود کننده عملکرد، نقش مهمی در کاهش تولید گیاهان زراعی در جهان دارد، بنابراین دستیابی به ژنوتیپ های مقاوم ضروری می باشد. در این آزمایش میزان مقاومت به تنش شوری و اثرآن بر جوانه زنی ورشد اولیه گیاهچه 10 ژنوتیپ 5 در)} اصفهان محلی رقم (Kouse و KM47 ،KM44 ،KM36 ،KM13 ،KM20 ،KM12 ،KM8 ،KM4 KM5 , شامل {گلرنگ سطح مختلف تنش شوری {0)آب مقطر)، 3/0 ، -5/0 ،-1 -و 5/1 -مگاپاسکال} با استفاده از کلرید سدیم مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور ژنوتیپ و تنش شوری و در 4 تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان دانشگاه تهران اجرا شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بین ژنوتیپ ها، سطوح مختلف تنش شوری و اثرمتقابل آنها اختلاف بسیار معنی داری وجود دارد. براساس مدل لجستیک برازش داده شده، غلظتی از نمک که برای ممانعت 50 درصدی بنیه بذر لازماست سطح شوری 8/0 -مگاپاسکال می باشد. تجزیه خوشه ای با استفاده ازروش s’Ward ارقام مورد مطالعه را در سه گروه مجزا تقسیم بندی نمود. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش ارقام KM5 ،KM12 ،KM36 ،KM20 جزو ارقام متحمل به شوری ورقم محلی اصفهان (کوسه) جزو ارقام مقاوم به شوری درمرحله جوانه زنی ورشد اولیه گیاهچه شناخته شدند.
