نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه

2 استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به منظور تعیین رابطه بین متوسط زمان جوانه زنی و بنیه بذر در هیبریدها و لاین های ذرت، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقـات عـالی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در پاییز 1387 انجام گرفت. بدین منظور آزمایش جوانه زنی روی شش هیبریـد و لایـن ذرت شامل لاین اینبرد B73 و چند دورگ سینگلکـراس (SC700), (OSSK713) ,(KSC400) ,(SC704) ,(DC370 (بـا چهـار تکـرار شامل 25 بذر از هر رقم در هر تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی به روش بین کاغذ (BP (به مدت 8 روز و در دمـای روز 24 و شـب 19 درجه سانتیگراد اجرا و شمارش روزانه بذرهای جوانه زده انجام شد. نتایج نشان داد که هیبریدها و لایناینبرد ذرت دارای درصد جوانه- زنی بین 86 تا 96 درصد بودند که این اختلاف معنی دار نبود. همچنین هیبرید دابلکراس DC370 نسبت به بقیه هیبریدها و لایناینبرد به - طــور معنیداری کمترین تعداد گیاهچههای عادی (60 درصد) دارا بود و در بین هیبریدها و لاین اینبرد بیشترین طولگیاهچه مربوطبـه دورگ سینکل کراسOSSK713 با 7/20 سانتیمتر و کمترین آن مربوط به دورگ دابلکراس DC370 با 7/16 سـانتی متـر بـود . لایـن اینبرد B73 با متوسط زمان جوانه زنی(MGT (9/3 روز و بیشترین ضریب تغییرات (CV (طول گیاهچه نسبت به هیبریدها بهطور معنیدار دارای متوسط زمان جوانهزنی MGT بالاتری (بنیه ضعیف تر) بود. رابطه رگرسیونیمنفی ( 84/0 = -r ( بین درصد جوانهزنـی و متوسـط زمان جوانه زنی(MGT (وجود داشت و با افزایش متوسط زمان جوانه زنی(MGT (درصد جوانـه زنـی کـاهش یافـت . از طـرف دی گـر بـا افزایش متوسط زمان جوانهزنی(MGT ، (ضریب تغییرات(CV (طول گیاهچه نیز افزایش یافت، یعنی یکنواختی طول گیاهچه ها کـاهش یافت. همچنین وجود رابطه مثبت بین متوسط زمان جوانهزنی(MGT (و ضریب تغییرات (CV (طول گیاهچهها نشـان داد کـه هیبریـدها و لاین اینبرد دارای متوسط زمان جوانه زنی(MGT (بالاتر (جوانه زنی کندتر) از یکنواختی کمتری از نظر طول گیاهچه ها بودنـد . بنـابراین میتوان نتیجه گرفت که از متوسط زمان جوانه زنی(MGT (میتوان به عنوان شاخصی جهت ارزیابی بنیه بذر ذرت استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

Begnami, C. N. and A. L. Cortelazzo. 1996. Cellular alterations during accelerated aging of frenchbean
seeds. Seed Sci. Technol. 24: 295-303.
Esmailzadeh, G., S. Aharizadeh, F. Rahimzadeh Khooi and M. Yarnia. 2008. Influence of seed storages
on germination, seedling growth, yield and yield components of two maize hybrids. Proceeding of First
Iranian Congress in Seed Sciences and Technology. Gorgan, Iran. 358 p.
Ghasemi Golazani, K. 1994. The study of direct effect of seed deterioration on wheat yield and
development. Proceeding of 3th Iranian Soil Sciences Congress. Karaj, Iran. 1567 p.
Hatammi Moghaddam, Z. and F. Salahi. 2008. Consideration of seed quality from five of different
opinions. Proceeding of First Iranian Congress in Seed Sciences and Technology. Gorgan, Iran. 358 p.
Khajeh hosseini, M., A. Lomholt and S. Matthews. 2009. Mean germination time in the laboratory
estimates the relative vigour and field performance of commercial seed lots of maize (Zea mays L.). Seed Sci.
Technol. 37: 446-456
Larson, S. U., F. V. Poulsen., E. N. Eriksen and H. Pedersen .1998. The influence of seed vigour on field
performance and the evaluation of the applicability of the controlled deterioration vigour test in oilseed rape
(Brassica napus) and pea (Pisum sativum) . Seed Sci. Technol. 26:627-641
Matthews, S. and M. Khajeh Hosseini. 2006. Mean germination time as an indicator of emergence
performance in soil of seed lots of maize (Zea mays). Seed Sci. Technol. 34 : 339-347
Matthews, S. and M. Khajeh Hosseini. 2007. Length of the lag period of germination and metabolic repair
explain vigour differences in seed lots of maize (Zea mays). Seed Sci. Technol. 35 : 200-212
Moradi Dezfooli, P., F Sharifzadeh and A. Bankehsaz. 2008. Effect of seed hydropriming in inbred lines
seeds and different planting date of male parent on seed production SC704 . Proceeding of 10th Iranian
Congress of Crop Sciences. Karaj, Iran. 519 p.
Nagar, R. P., M. Dadlani and S. P. Sharama. 1998. Effect of hydropriming on field emergence and crop
growth of maize hybrids and liness. Seed. Rese. 26: 1-5
Navratil, R. J. and J. S. Burris. 1980. Predictive equations for maize inbred emergence. Crop Sci. 20 : 567-
571
Rad, N. and S. H. Mohammadi. 2008. Effect of low temperature on seed germination and seedling growth
in some maize inbred lines. Proceeding of 10th Iiranian Congress of Crop Sciences. Karaj, Iran. 519 p.
Shirin, M., M. R Enayat, S. A. Siyadat and G. H. Fathi. 2008. Evaluation of seed vigor in maize cv.
SC704 under field conditions in Ramin in Ahvaz. Proceeding of 10th Iranian Congress of Crop Sciences.
Karaj, Iran. 519 p.
TeKrony, D. M., D. B. Egli and D. A. Wickham. 1989a. Corn seed vigour effect on no – tillage field
performance, I. Field emergence. Crop Sci. 29:1523-1528.