نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هئیت علمی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

2 کارشناس مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

چکیده

به منظور بررسی اثر میزان رطوبت بذر در هنگام برداشت بر قابلیت جوانهزنی دو رقم کلزا، پژوهشـی در منطقـه دزفـول اجـرا گردیـد . بدین منظور نمونه بذرها از مزارع تولید بذر ارقام هایولا 401 و هـایولا 308 بـا رطوبـت هـای 35 ،25 ،15 و 10 درصـد در منطقـه دزفـول برداشت گردید و در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج با اجرای آزمون جوانهزنی استاندارد شاخصهای درصد جوانهزنی اولیه و نهایی (قابلیت جوانهزنی) و سرعت جوانهزنی روزانه اندازهگیری شدند. دادههای حاصل با استفاده از آزمایش عاملی (فاکتوریل) 4×2 بر مبنای طرح پایه کاملاً تصادفی تجزیه مرکب گردید. نتـایج تجزیـه و تحلیـل آمـاری داده هـا مشـخص ساخت که جوانهزنی اولیه و نهایی تحت تأثیر اثر متقابل رقم × رطوبت هنگام برداشت × سال و سرعت جوانه زنی روزانه نیز تحت تأثیر اثر متقابل رقم × رطوبت هنگام برداشت قرار گرفتند. بالاترین درصد جوانهزنی اولیه و نهایی برای هر دو رقم در رطوبت 15 درصد بـ هدسـت آمد. همچنین میانگینهای بیشترین سرعت جوانهزنی روزانه نیز در رطوبت10 و 15 درصد حاصل شد و در یک گروه آماری قرارگرفتند. بین دو رقم نیز، درصد جوانهزنی اولیه و نهایی رقم هایولا 401 نسبت به هایولا 308 بیشتر بود. بهطورکلی باتوجه بـه نتـایج حاصـل از ایـن پژوهش مشخص گردید که کیفیت بذر و جنبه های مختلف آن تحت تأثیر شـرایط محـیط محـل اجـرای آزمـایش قـرار گرفتـه و درصـد جوانه زنی بذرهای حاصله با رطوبت 15 درصد بیشتر از سایر رطوبتها بود.

کلیدواژه‌ها

Agrawal, R. L. 1980. Seed Technology. Oxford & IBH Publishing Co., New Delhi.
Anonymous. 1993. Handbook for seedling evaluation. International Seed Testing Association (ISTA),
Zurich, Switzerland.
Anonymous. 2012. International rules for seed testing. International Seed Testing Association (ISTA), Seed
Sci. Technol. 27, Supplement.
Bewely, J. D. and M Black. 1983. Physiology and biochemistry of seed, in relation to germination. Vol.I,
Development, germination and groth. Springer Verlage, Berlin.
Elias, S. G. and L. O Copeland. 2001. Physiological and harvest maturity of canola in relation to seed
quality, Agron. J. 93: 1054-1058.
Galanopoulou, S. M. Fallcinelli and F . Lorenztii. 1996. General agronomic aspect of seed production. In:
Seed Science and Technology. By: Van Gastle, A.J.G., Pagnotta, M.A. and Proceddu E. (Ed.). ICARDA,
Aleppo, Syria, Pp. 175-187.
Gurusamy, C. and C. P Thiagarajan. 1998. The pattern of seed development and maturation in cauliflower
(Brassica oleracea L.). Phyton, 38: 259-268.
 
Gurusamy, C. 1999. Effect of stage of harvesting on seed yield and quality of cauliflower (Brassica
oleracea L.). Seed Sci. Technol. 27:927-936.
Hamidi, A. 2005. Effect of harvesting time and drying temperature and duration on seed viability, vigour and
some other related traits of two oilseed Rape (Brassica napus L.) cultivars. Seed and Plant. 20(4): 511-527.
Harrington, J. F. 1972. Seed storage and longevity. By: Kozlowski, I.T.(ed.) In: Seed Biology, Vol. 3,
Academic press. New York and London, Pp. 145-245.
Hunter, E. A., C. A Glasbey and R. E. L. Naylor. 1984. The analysis of data from germination tests. J.
Agric. Sci. Cambridge, 102: 207-213.
Mcdonald, M. B. and L Copeland. 1997. Seed production, principle and practices. Chapman and Hall,
USA.
Mendham, N. J., J Russell and N. K Jaroz. 1991. Response to sowing time of three contrasting Australian
cultivars of oil-seed rape (Brassica napus L.). J. Agric. Sci. Cambridge, 114: 275-283.
Safari, S. 2005. Effect of harvesting time on seed viability, vigour and some other related traits of three
Oilseed Rape (Brassica napus L.) cultivars in Shahr-e-Kord. final report of research project. Seed and Plant
Improvement Institute. Page.23.
Ward, K., R Scrath., H Davn. and P. B. E Mc Vetiy. 1992. Effect of germination and environmental on
seed chlorophyll degration during ripening in four cultivars oil-seed rape (Brassica napus L.). Can. J. Plant
Sci. 27: 643-649.
Zak, W. 1995. Optimum technology parameters of two-stage harvesting of rape. Zeszyty-ProblemowePostepow-Nauk-Roliczych.
427: 45-50.