نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
عضو هیئت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
به منظور ارزیابی اثرات زمان برداشت و توزیع عمودی قوزه بر برخی خصوصیات جوانه زنی و بنیه بذرها و ظهور گیاهچه های پنبه رقم
ساحل، تحقیقاتی آزمایشگاهی و مزرعه ای در طی سالهای 1390و 1391در استان گلستان انجام گرفت. ابتدا آزمایش مزرعه ای به صورت
فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار و 2فاکتور زمان برداشت)چین اول و چین دوم( و توزیع عمودی قوزه بر روی
ساقه اصلی )پایینی، میانی و انتهائی( اجراء گردید. آزمون های جوانه زنی و بنیه برای بذرهای حاصله انجام و در سال دوم تحقیق همین بذرها
جهت بررسی درصد ظهور گیاهچه در مزرعه، طول ریشه اصلی گیاهچه در مزرعه و شاخص بنیه گیاهچه در مزرعه بر پایه بلوکهای کامل
تصادفی اجرا گردیدند. نتایج تجزیه واریانس صفات مورد بررسی در تحقیق سال اول نشان داد که اثرات عوامـل زمـان برداشـت و توزیـع
عمودی قوزه تنها بر درصد جوانه زنی در بذرها اما اثر متقابل آن دو بر درصد بذرهای جوانهزده در آزمون پیری زودرس، هدایت الکتریکی
بذرها، درصد جوانه زنی بذرها در آزمون جوانه زنی در سرما، درصد جوانه زنی در آزمون جوانه زنی در گرما و درصد جوانه زنی در آزمون
جوانه زنی در گرما و سرما تأثیر معنی داری داشتند. مقایسه میانگین صفات مشخص ساخت که حجم و وزن حجمی بذرهای برداشت شده در
چین اول نسبت به چین دوم بیشتر و درصد جوانه زنی بذرهای چین اول و قوزههای واقع شده در قسمت میانی بوته ها بالاترین درصد جوانه
زنی را دارا بودند. ارزیابی آزمونهای بنیه بذر در تیمارهایاثر متقابل زمان برداشت × توزیع عمودی قوزه ها نشان داد که در آزمون پیری تسریع
شده بذرهای قوزههای پایینی و میانی دارای درصد جوانه زنی بهتری نسبت به بذرهای سایر تیمارها بودند. بررسی درصد ظهورگیاهچه در
مزرعه نشان داد که بذرهای قوزههای قسمت میانی دارای بالاترین درصد ظهورگیاهچه در مزرعه بودند اما از لحاظ طول ریشه اصلی گیاهچه
در مزرعه تفاوت معنی داری بین بوته های بذرهای حاصل از قوزههای پایینی و میانی وجود نداشت. بالاترین همبستگی بین درصد بذرهای
جوانه زده در مزرعه با نتایج آزمون جوانه زنی در سرما بدست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که بمنظور تولید بذرهای با کیفیت بالای جوانه
زنی و بنیه پنبه رقم ساحل می توان بذرهای چین اول و از قوزههای میانی برداشت کرد.
کلیدواژه‌ها
upland cotton cultivars. J. Food Agric. Environ. 5:116-121.
Bolek, Y. and M. Olakchi. 2007.Genetic variation among cotton (Gossypium hirsutum L.) cultivars for
seed-set efficiency. Turk. J. Agric. 31: 229-235.
Edmisten, K. 2013. Cotton seed quality and planting decision. Technical Report. p. 206. North Carolina
State University, U.S.A.
Freitas, R. A., D. C. F. S. Dias, P. R. Cecon, M. S. Reis, and L. A. S. Dias. 2002. Storability of cotton
seeds predicted by vigour tests. Seed Sci. Tech. 30: 403-410.
Ghajar, A. 2007. Investigating of planting date and vertical distribution of bolls on seed vigor of cotton (cv.
Sepid). Technical Report. p. 60. Iranian Cotton Res. Ins
Groves, F. E., and F. M. Bourland. 2010. Estimating seed surface area of cottonseed. The J. Cotton Sci. 14:
74-81.
Hall, R. D. and L. E. Wiesner. 1990. Relationship between seed tests and field performance of regar
meadow bromegrass. Crop Sci. 30: 967-970.
ISTA. 2003. ISTA working sheets on Tetrazolium testing. Vol 1. Pp.165 ISTA. 2009. International rules for seed testing, Supplement to Seed Sci. Tech. 27: 1-334.
Jenkins, J. N., J. C. McCarty, Jr, and W. L. Parrott. 1990. Fruiting efficiency in cotton: Boll size and boll
set percentage. Crop Sci. 30: 857-860.
Krzyzanowski, F. C., and J. C. Delouche. 2011. Germination of cotton seed in relation to temperature.
Revista Brasileira de Sementes. 33: 543-548.
Maqsood, S., A. Basra, K. Rehman, and S. Iqbal. 2000.Cotton seed deterioration: Assessment of some
physiological and biochemical aspects. I. J. of Agri. Biol. 3: 195-198.
Mozaffari, A. 2014. Cotton production in Iran. Annual Report of Iranian Cotton Producer’s Corporation.
Available on: http://tnews.ir
OGTR. 2013. The biology of cotton. http://www.ogtr.gov.au
Pettigrew, W. T. and M. K. Dowd. 2013. Interactions between irrigation regimes and varieties result in
altered cottonseed composition. The J. Cotton Sci. 16: 42-52.
Pettigrew, W. T. and W. R. Meredith. 2009.Seed quality and planting date effects on cotton lint yield,
yield components, and fiber quality. The J. Cotton Sci. 13: 37- 47.
Rahman, H., S. A. Malik, and M. Saleem. 2005. Inheritance of seed physical traits in upland cotton under
different temperature regimes. Spanish J. Agri. Res. 3: 225-231.
Ruan, Y. L. 2013. Boosting seed development as a new strategy to increase cotton fiber yield and quality. J.
Integr. Plant Biol. 55: 572-575.
Tuck, C. A., M. P. Bange, D. K. Y. Tan, and W. N. Stiller. 2010. Assessing cultivar cold tolerance using
germination chill protocols -preliminary studies. Aust. Cotton Res. 7: 18- 23.
USDA. 2014. Cotton world supply, use, and trade. Available at www.fas. usda.gov/cotton /current/
Wiggins, M. S., B. G. Leib., T. C. Mueller, and C. L. Main. 2013. Investigation of physiological growth,
fiber quality, yield, and yield stability of upland cotton varieties in differing environments. The J. Cotton Sci.
17:140-148.
Yeates, S. J., M. F. Kahl., A. J. Dougall, and W. J. Müller. 2013. The impact of variable, cold minimum
temperatures on boll retention, boll growth, and yield recovery of cotton. The J. Cotton Sci. 17: 89-101.
Zeng, L., and E. Bechere. 2012. Combining ability for neps, seed coat fragments, and motes in upland
cotton. The J. Cotton Sci. 16: 17-26.
)