نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مرتعداری دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکترای علوم مرتع دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکترای بیابان زدایی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

4 دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

5 دانشجوی دکترای علوم مرتع دانشگاه اصفهان

چکیده

به منظور بررسی اثرات آللوپاتیک اندام هوایی و زیرزمینی گونه درمنه کوهی (Artemisia aucheri) بر برخی خصوصیات جوانه زنی بذر و بنیه گیاهچه گونه فستوکــای پابلند (Festuca arundinaceae) بذرهای گونه درمنه کوهــی از مراتع طالقان در استــان البـرز جمع آوری و بعد از جداسازی اندام هوایی و زیرزمینی به مدت 72 ساعت در معرض نور مستقیم خورشید خشک و سپس آسیاب شد. پودر حاصل از اندام هوایی و زیرزمینی به مقدار 3، 6 و 9 گرم به صورت جداگانه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار با 900 گرم ماسه در داخل گلدان ها مخلوط شد و در هر گلدان 10 عدد بذر به عمق 3-2 سانتی متر از سطح، کشت شد و صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، متوسط زمان جوانه زنی، طول گیاهچه، تعداد برگ، وزن گیاهچه و بنیه بذر اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که بین ویژگی های اندازه گیری شده گونه فستوکای پابلند اختلاف معنی داری وجود داشت به-طوری که پودر اندام هوایی و ریشه گونه درمنه کوهی باعث کاهش درصد و سرعت ظهور گیاهچه، طول گیاهچه، تعداد برگ، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه گیاهچه و باعث افزایش متوسط زمان ظهور گیاهچه شده است. همچنین نتایج حاکی از آن بود که تأثیر آللوپاتیک پودر ریشه درمنه کوهی نسبت به پودر اندام هوایی آن بیشتر بود. صرف نظر از نوع ترکیبات اثرگذار درمنه کوهی، این گیاه بر ویژگی های جوانه زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه فستوکای پابلند تأثیر نامطلوب داشته و می تواند نتایج حاصل از کشت همزمان این دو گونه را دربرنامه های توسعه پوشش گیاهی تحت تأثیر قرار دهد. 

کلیدواژه‌ها

Chauhan, B.S., Gill, G., and Preston, C. 2006. Factors affecting seed germination of annual sowthistle
(Sonchus oleraceus) in southern Australia. Weed Sci. 54: 854-860. Duke, S.O., K.C. Vaughn, E.M. Croom and H.N. Elsholy. 1987. Artemisinin, a constituent of annual
wormwood (Artemisia annua). Groves, C.R. and J.E. Anderson. 1981. Allelopathic effects of Artemisia tridentata leaves on germination
and growth of two grass species. Am. Midl. Nat. 106: 73- 79. Halligan, J.P. 1976. Toxicity of Artemisia californica to four associated herb species. Am. Midl. Nat. 95:
406- 421. Heisey, R.M. and C.C. Delwiche. 1983. A survey of california plants for water- extractable and volatile
inhibitors. Bot. Gaz. 144: 382- 390. Hente, A., M. Jafari., H. Mirzayi., and Zare chahuki, M. A. 2001. Allelopathic effect of Atriplex
canescens on germination Artemisia. sieber. Iranian journal of Natural Resource. 57: 813-819. Lydon, J., J.R. Teasdale and P.K. Chen. 1997. Allelopathic activity of annual wormwood (Artemisia
annua) and the role of artemisinin. Weed Sci. 45: 807- 811.

Mighani, F. 2003. Allelopathy, concepts and aplications, Parto Vaghe Press. 256p. Qasem, J.R. 1992. Pigweed (Amaranthus spp) interference in transplanted tomato (Lycopersicom esculentum). Hort. Sci. 67:
421-427. (in Persian)
Moghadam, M.R., 1998. Rangeland and range management. University of Tehran pub., 470pp. (in Persian)
Moghimi, j. 2004. Introduce some important pasture species suitable for pasture development and reform in
Iran. Arun pub. 672pp. (in Persian)
Muller, C.H. 1969. Allelopathy as a factor in ecological process. Vegetation. 18:348-357. Nabeel, M. and Fawzia, M.R. 2006. Allelopathic effect of Artemisia sieberi on germination and seedling
growth of Anabasis setifera. Pakistan j. boil. Sci. 9:1795-1798. Razmjuie, D., A. Tavili., M. Jafari., A. Henteh., M. H. Assareh and S. A. Javadi., 2009. Comparing
allelophathic effect of Zataria multiflora on seed emergence and developmental properties of Stipa arabica
and Cymbopogon olivieri seedlings. Vol. 2, No 4 :435-447. Rezaei Nodehi, A. and Khangholi. S.2003. Allelopathic potential of Cardaria draba ,Brassica deflexa and
Brassica napus on germination and seedling growth of Mathiola incana and Amaranthus caudatus. Pajouhesh & Sazandegi No: 60 pp: 65-71. (in Persian)
Rice, E.L. 1984. Allelopathy. Orlando, FL Academic Press, 482p. Seigler, D.S., 1996. Chemistry and
mechanism of allelopathic interaction. Agron. J.88: 876-885. Rice, E.L. 1995. Biological weeds and plant diseases advance in applid allelopathy. The university of
Oklahoma Press, Norman. 439p. Samedani, B., and M.A. 2005. Baghestani comparison of allelopathic activity of different Artemisia
species on seed germination rate and seedling growth of Avena ludoviciana. Pajouhesh & Sazandegi No 68
pp: 69-74. Smith, A.E., and Martin, L.D. 1994. Allelopathic characteristics of three coolseason grass species in the
forage ecosystem. Agron. J. 86: 243-246. Tavili, A., M. Janat Rostami., and Ebrahimi Darche, Kh. 2008. Inhibitory effects of Artemisia sieberi on
germination properties of Salsola rigida. Iranian J. Range Desert Res1 6: 409-418.