نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه زیست شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 مدرس مدعو گروه زیست شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی زیست شناسی عمومی دانشگاه پیام نور، واحد بشرویه

چکیده

 گیاه مورد ( Myrtus communis L.) از گیاهان داروئی بسیار مهم در طب سنتی، داروسازی و صنایع آرایشی است. این گیاه به صورت درختچه‌ای همیشه سبز در زمینهای شیب دار و مناطق آبخیز به راحتی قابل کشت بوده و از فرسایش خاک جلوگیری می نماید. بذور گیاه مورد دارای زائدهای به نام الایوزوم می باشند که در محل سفت تخمک پس از لقاح قرار می‌گیرد. درصد و سرعت جوانه زنی بذر این گیاه در شرایط طبیعی بسیار پائین است. بنابراین به منظور ارزیابی اثر تیمار های مکانیکی و شیمیایی در شکستن خواب و بهبود جوانه زنی بذر گیاه مورد، آزمایشی با شش تیمار (شاهد، خراش دهی، اسید سولفوریک 90% ، الکل 96% ، نیترات پتاسیم6 % و آب اکسیژنه 2% هر یک به مدت 10 دقیقه) در دانشگاه پیام نور بشرویه انجام شد. نتایج نشان دادند که اثر تیمارهای مختلف بر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، توان رویشی بذر، انرژی جوانه زنی در سطح احتمال 1% معنی دار است. خراش‌دهی مکانیکی و اسید سولفوریک منجر به افزایش معنی دار (5%> P) شاخص های مختلف اندازه گیری شده به جزء شاخص جوانه زنی نسبت به تیمار شاهد شدند. می توان گفت که خواب بذر مورد از نوع خواب اولیه و از گونه القایی می باشد که این خواب به طور عمده مربوط به خواص فیزیکی پوسته بذر می باشد. 

کلیدواژه‌ها

 
Abdul-baki, A. A., and J. D.Anderson. 1970.  Viability and leaching of sugars from germinating barely. Crop Sci. 10: 31-34.
Akhondi, M., K.  Makarian, and S. Shabani. 2011. Morphological study on pharmaceutical characters of Myrtus communis L. The first conf. of pharmaceutical plants.  Agricultural Univ. Mazandaran.
Bewley, J.D. 1997. Seed Germination and Dormancy. The Plant Cell.  9:1055-1066.
Ciccarelli D., A.C. Andreucci, A.M. Pagni., and F. Garbari. 2004. The role of the elaiosome in the germination of seed of Myrtus communis L. (Myrtaceae) seeds. Atti Soc. Tosc. Sci. Nat., 111:143-146.
Fazli, M., M. Akbarinia, M. Tabari, and H. Yousefzade. 2012. Effects of sulfuric acid on some morphological and physiological characters of Gleditshia caspica Desf. The second conferences of seed technology. Islamic Azad Univ., Mashhad.
Finkelstein, R., W. Reeves, T. Ariizumi, and C. Steber. 2008. Molecular Aspects of Seed Dormancy. Annu. Rev. Plant Biol. 59:387-415.
Gupta,V. 2003. Seed germination and dormancy breaking techniques for indigenous medicinal and aromatic plants. J. Medic. & Aromatic Plants Sci.  25: 402-407.
Hakim, M.A., A.S Juraimi., M. Begum., M. M. Hanafi, M.R. Ismail, and A. Selamat. 2010. Effect of salt stress on germination and early seedling growth of rice (Oryza sativa L.). Afr. J. Biotechnol. 9(13):1911-1918.
Kulkarni, M.G., R.A. Street, and Staden J.V. 2007. Germination and seedling growth requirements for propagation of Diosscorea dregeana (Kunth) Dur. and Schinz-A tuberous medicinal plant. S. Afr. J. Bot. 33: 131-137.
Makkizade, M., R. Farhoudi, H.A. Naghdibadi, and A. Mahdizade. 2006. Determination of the best treatment for increasing germination of  Rubia tinctorum L.,  Echinacea angustifolia D.C. and Myrtus communis L. Aromatic and pharmaceutical plants of Iran. 22(2): 105-116.
Panwar, P. and S.D. Bhardwaj. 2005. Handbook of practical forestry. Agrobios (INDIA).
Razegi, F., and R. Tavakol-Afshari. 2010. Study of drought stress on acidic and basic phosphatases present in embryonic axis at early stage of germination of wheat. Agric. Sci. 241(2): 385-393.
Roohi, A., M. Tajbakhsh, A. Bernosi, M.R. Saeedi, and P. Nikzad. 2011. Study on effects of different pre-treatments on seed germination and seedlings of Cicer arietinum L. Agron. 90
Sarmadnia, G. 1375. Seed technology. Jihad Univ. Publ., Mashhad.
Sartavi, K., and F. Gholamian. 2004. Medicinal plants of Bushehr province. Iranian J. Medic. & Aromatic Plants Res.  20 (2): 213-227.
Shanmugavalli, M., P.R. Renganayaki, and C. Menaka. 2007. Seed dormancy and germination improvement treatments in fodder sorghum. SAT J. | ejournal.icrisat.org. [Online] Available at http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.527.9695 &rep=rep1&type=pdf.
Tang. D. S., M. Hamayun, Y. Ko, Y. Zhang., S. Kang, and I. Lee. 2008. Role of red light, temperature, stratification and nitrogen in breaking seed dormancy of Chenopodium album L. J. Crop Sci. Biotechnol., 11(3): 199-204.
Tavili, A., and M. Saberi. 1388. Study on effects of pre-treatments on seed germination and growth of seedlings of Artemisia Sieberi Boiss. Natl. resources of Iran. 62(4): 515-525.
Varier, A., K. Vari, and M. Dadlani. 2010. The subcellular basis of seed priming. Curr. Sci. 99 (4): 25-32.
Verma, S.S., U. Verma, and R.P.S. Tomer. 2003. Studies on seed quality parameters in deterioration seeds in Brassica (Brassica campestris). Seed Sci. and technol. 31, 389-398.
Zargari, A. 1995. Pharmaceutical plants. vol. 2. Tehran. Univ. Publ.