نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد/ گروه زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، البرز، ایران.

2 دانشیار پژوهش/موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، کرج، ایران.

3 دانشیار/ گروه زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج، البرز، ایران.

چکیده

به ­منظور بررسی اثر شکل ­های مختلف بذر­های ذرت هیبرید سینگل­ کراس 704 دارای درصد جوانه ­زنی اولیه متفاوت بر بنیه و ظهورگیاهچه در مزرعه، این پژوهش در سال 1391 درآزمایشگاه تجزیه کیفی بذر و مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج اجرا گردید. در آزمایشگاه بنیه بذرهای پهن، متوسط و گرد دارای درصد جوانه­ زنی اولیه 88، 90، و 92 درصد با پنج آزمون بنیه شامل سرعت خروج رادیکل(ریشه ­چه)، هدایت الکتریکی، خرده­ آجر(هیلتر)، سرما و پیری تسریع ­شده بررسی گردید و درصد جوانه ­زنی پس از 66 و 144 ساعت در آزمون سرعت خروج رادیکل، درصد ظهور گیاهچه عادی در آزمون خرده آجر، قابلیت هدایت الکتریکی، درصد جوانه­ زنی نهایی و گیاهچه ­­های عادی، طول و وزن خشک گیاهچه، شاخص ­های طولی و وزنی گیاهچه تعیین شدند. همچنین در مزرعه درصد، سرعت ظهور و سرعت ظهور تجمعی گیاهچه و شاخص­های طولی و وزنی بنیه گیاهچه اندازه ­گیری شدند. نتایج نشان داد بذرهای پهن و دارای درصد جوانه ­زنی اولیه 92درصد در مقایسه با سایر شکل ­ها و درصدهای جوانه ­زنی اولیه بررسی شده، از شاخص­های مرتبط با قابلیت جوانه­ زنی و بنیه بذر بالاتری برخوردار بودند. باوجود عدم اثر معنی ­دار درصد جوانه ­زنی اولیه متفاوت و شکل­ های مختلف بذر بر شاخص­ های مرتبط با ظهور گیاهچه در مزرعه، به علت همبستگی معنی ­دار بین درصد خروج رادیکل پس از 144 ساعت در آزمون سرعت خروج رادیکل و درصد ظهور گیاهچه و سرعت ظهورتجمعی گیاهچه در مزرعه، به ­طور مؤثری می­ توان از این آزمون در پیش ­بینی ظهور و استقرار گیاهچه در مزرعه استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

Abbasian, A., J. Moemeni, M. Rahmani, B. Oskoii, A. Hamidi, and M. Sedghi. 2012. Comparison of different hybrid maize seed size with smaller sieve size in standard germination cold, accelerated ageing and electrical conductivity tests. Techol. J. Eng. Appl. Sci.12:99.
Abdul-Baki, A. A., and J.D. Anderson. 1973.Viguor determination in soybean by multiple criteria. Crop Sci. 13: 630-633.
Anonymous, 2013a. FAO statistical yearbook, world food and agriculture Food and Agriculture Organization of the United Nations. Rome, Italy.
Anonymous, 2013b. Hand book for seedling evaluation (3rd.Ed.). International Seed Testing Association (ISTA), Zurich , Switzerland.
Anonymous, 2015a. Agriculture statistics, first volume-horticultural and field crops, 2013-14 crop year. Information and Communication Technology Center of Ministry of Jihad-e-Agriculture. (In Persian)
Anonymous, 2015b. International rules for seed testing. International seed testing association (ISTA), Zurich, Switzerland.
Dehghanshoar, M., A. Hamidi, and S. Mobasser. 2005. Handbook of vigour test methods (3rd .ed).International Seed Testing Association (ISTA).Hampton, J. G. and TeKrony, D.M.1995. (Translation), Ministry of Jihad-e-Agriculture. (In Persian)
Elias, S. G., L.O. Copeland, M.B. McDonald, and R.Z. Baalbaki, 2012. Seed Testing. Michigan State University Press, East Lansing.
Ghorbani, M., A. Soltani, and S. Amiri. 2008. The effect of salinity and seed size on response of wheat germination and seedling growth. J. Agric. Sci. Natur. Resour. Vol. 14(6): 44-52.
Hamidi, A., J. Rezazadeh, and V. Asgari. 2005. Study on relationship of hybrid maize (Zea mays L .Cv. Single Cross 704) field seedling emergence and some related laboratorial measured traits. Seed Plant.Vol.21, No. 2:213-239.
Hampton, J.G., R.J. Brounton, G.M. Pemberton, and J.S. Rowarth. 2004. Temperature and time variable for accelerated aging vigour testing of pea (Pisum sativum L.) seed. Seed Sci. Technol, 32: 261-264.
Hojjat. S.S. 2011. Effects of seed size on germination and seedling growth of some Lentil genotypes (Lens culinaris Medik). Int. J. Agric. Crop. Sci. 3(1):1-5.
Hosseini, F. 1387. Evaluation Effect of deterioration seed on germination, establishment and yeild at  enviromental condition  of  5 canola cultivar at Ahvaz. M.sc Thesis is of Agriculture and Natural Resours of  Ahvaz University. pp: 258.
Khaje-Hosseini, M., A.A.  Powell, and I.J. Bingham. 2003.The Comparison between salinity stress and seed vigor during germination of soybean seeds. Seed Sci. Technol. 31:715-721.
Khaje-Hosseini. M., A.A. Powell, and I.J. Bingham. 2009.The comparison between salinity stress and seed vigor during germination of soybean seeds. Seed Sci. Technol. 31:715-721.
Krishnan, P., S. Nagarajan, and A.V. Moharir. 2004. Thermodynamic characterization of seed deterioration during storage under accelerated aging conditions. Biosyst. Eng. 89, 425-433.
Marcos-Filho, J. 2015. Seed vigor testing: an overview of the past, present and future perspective. Sci. Agric. 72(4):363-374.
 Martin, B.A., O.S. Smith, and M.O. Neil. 1988. Relationships between laboratory germination tests and field emergence of maize inbreds. Crop Sci., 28: 801-805.
Matthews, S., M.H. Wagner, A. Ratzenboeck, M. Khajeh-Hosseini, E. Casarini, R. ElKhadem, M. El Yakhlifi, and A.A. Powell. 2012. Evaluation of early counts of radicle emergence during germination as a repeatable and reproducible vigor test for maize. ISTA Method Validation Reports.
McDonald, M.B. 1999. Seed deterioration: physiology, repair and assessment. Seed Sci. Technol. 27: 177–237.
McDonough, C.M., C.D. Floyd, R.D. Waniska, and L.W. Rooney. 2004. Effect of accelerated aging on maize, sorghum and sorghum meal. J. Cereal Sci. 39(3): 351- 361.
Milošević, M., M. Vujaković, and Đ. Karagić. 2010. Vigour tests as indicators of seed viability. Genetika, 42(1): 103-118.
Padma, V. 2006.The concept, evolution and current status of seed vigour tests. p. 555-566. In K. Vanangmudi, K. Natarajan, R. Umarani, N. Natarajan, A. Bharathi and T. Saravanan. (Eds.) Advances in seed science and technology. I: Recent trends in seed technology and management. Agrobios, India.
Ramamoorthy, K. 2006. Importance of vigour tests in seed quality. Pp: 543-553. In: K. Vanangmudi, K. Natarajan, R. Umarani, N. Natarajan, A. Bharathi and T. Saravanan. (Eds.) Advances in seed science and technology. I: Recent trends in seed technology and management. Agrobios, India.
Ranal M.A., and D.G. de Santana. 2006. How and why to measure the germination process? Revista Brasil.    Botanicue. 29(1):1-11.
Sadeghi, H., F. Khazaei, S. Sheidaei, and L. Yari. 2011. Effect of deed size on seed germination behavior of safflower (Carthamus tinctorius L.). ARPN J. Agric. Biol. Sci. 6(4): 5-8.
Santipracha, W., Q. Santipracha, and V. Wongvarodom. 1997. Hybrid corn seed quality and accelerated aging. Seed Sci. Technol. 25: 203- 208.
Shaban, M. 2013. Study on some aspects of seed viability and vigor. Int. J. Adv. Biol. Biomed. Res. 1(12): 1692-1697.
Shah, F.S., C.E. Watson, and E.R. Cabrera. 2002. Seed Vigor Testing of Subtropical Corn Hybrids. Mississippi Agricultural & Forestry Experiment Station Research Report, 23(2): 1-5.
Soltani, A.S., E. Galeshi, H. Zeinali, and N. Latifi. 2006. Germination, seed reserve utizeilation and seedling growth of chickpea as affected by salinity and seed size. Seed Sci. Tecnol. 30(1): 12-18.
Soltani, E., B.  Kamkar, S. Galeshi, and F. Akram Ghaderi. 2008. The effect of seed deterioration on seed reserves depletion and heterotrophic seedling growth of wheat. J. Agric. Sci. Nat. Res. Vol.15(1).
Verma, S. S., U. Verma, and R.P.S. Tomer. 2003. Studies on seed quality parameters in deterioration seeds in Brassica (Brassica campestris) and mustard (Brassica juncea) stored under ambient conditions. Seed Sci. Technol. 31: 389-396.