نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
2 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
3 دانشیار گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
4 استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
5 محقق ارشد و مسئول دفتر مرکز بین المللی تحقیقات ذرت و گندم در ایران، کرج، ایران
چکیده
بطور کلی دلایل مهم جایگزینی ارقام شامل مزیت عملکرد، بهبود کیفیت و جلوگیری از کاهش عملکرد ارقام در برابر تنشهای زنده و غیرزنده میباشند. اهداف پژوهش، تعیین میانگین وزنی عمر ارقام گندم و مقایسه آن با سایر کشورها، تعیین میزان اثر روند زمانی بر میانگین وزنی عمر ارقام و بررسی شاخصهای سودآوری برخی ارقام با منشاءهای مختلف میباشد. این مطالعه در سال 1395 برای ارقام کشت شده گندم در مناطق مختلف کشور طی سالهای 95-1383 بوده که اطلاعات آن از معاونت زراعت و موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال جمع آوری شد. متدولوژی تحقیق، استفاده از تحلیل رگرسیون خطی روند زمانی، معادلات شاخص وزنی عمر ارقام، ضریب همبستگی و شاخصهای سودآوری میباشد. طبق نتایج، میزان تاثیر روند زمانی بر میانگین عمر جایگزینی ارقام دارای منشا داخلی و بینالمللی مثبت و بترتیب 0.091 و 0.46 برآورد شده و بر اساس آماره t از لحاظ آماری معنیدار بود. شاخص سودآوری نسبت فایده به هزینه و نرخ بازده داخلی رقم گنبد با منشاء ملی به ترتیب 5.5 و 41.9% و برای رقم سیروان با منشاء بینالمللی به ترتیب 6.1 و 54.3% برآورد شد. نتیجه گیری کلی اینکه متغیر روند زمانی از فاکتورهای مهم تاثیرگذار بر میانگین وزنی عمر ارقام بوده و پیشنهاد میگردد برای تاثیرگذاری بیشتر ارقام بر درآمد کشاورزان طبق نتایج اقتصادی، انتخاب رقم مناسب با سودآوری بالا و تامین بموقع و به میزان کافی بذر ارقام اصلاح شده در طول عمر ارقام مد نظر قرار گیرد.
کلیدواژهها