نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه لرستان

2 گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

3 گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان

4 بخش تحقیقات زراعی باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

چکیده

جوانه‌زنی و تولید گیاهچه نقش مهمی در تولید گیاهان زراعی دارند. این مرحله به شدت تحت تاثیر کیفیت بذر قرار می‌گیرد. در این آزمایش اثر پیش تیمار بذر با اسید جیبرلیک و براسینواستروئید در بذرهای زوال یافته گندم (Triticum aestivum. L) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار در در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پیری بذر (پیرنشده و پیرشده) و پیش تیمار بذر با اسید جیبرلیک و براسینواستروئید بود. از تیمارهای بدون پرایمینگ و هیدروپرایمینگ به عنوان شاهد استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل پیری تسریع شده در پرایمینگ بر درصد جوانه زنی، طول ساقه چه، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه، سرعت جوانه زنی، میانگین جوانه زنی روزانه و شاخص جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد و بر طول ریشه چه، سرعت جوانه زنی روزانه و ضریب سرعت جوانه زنی در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود ولی بر طول گیاهچه و میانگین زمان جوانه زنی معنی دار نبود. همچنین نتایج نشان داد که پیری تسریع شده به طور معنی داری پروتئین محلول گیاهچه را کاهش داده و در مقابل سبب افزایش معنی داری در محتوای مالون دی آلدهید، قند محلول و پرولین شد. در این پژوهش بهترین پیش تیمار برای بهبود ویژگی‌های جوانه زنی بذرهای پیر شده و پیر نشده گندم، استفاده از اسید جیبرلیک بود.

کلیدواژه‌ها

Agrawal, O.P. 2004. A general formulation and solution scheme for fractional optimal control problems. Nonlinear Dyn. 38: 323-337.
Artola, A.G., G.D. Carrillo-Castaneda, and L.Santos. 2003. Hydropriming: a Strategy to increase Lotus corniculatus L. seed vigor. Seed Sci. Technol. 31: 455-463.
Ashraf, M. and P. Harris. 2004. Potential biochemical indicators of salinity tolerance in plants. Plant Sci. 166: 3-16.
Bailly, C., R. Bogatek-Leszczynska, D. Come, and F. Corbineau. 2002. Changes in activities of antioxidant enzymes and lipoxygenase during growth of sunflower seedlings from seeds of different vigour. Seed Sci. Res. 12: 47-55.
Bates, L.S., R.P. Walderd, and I.D. Teare. 1973. Rapid determination of free proline for water stress studies. Plant and Soil. 39: 205–208.
Bewley, J.D., K. Bradford., H. Hilhorst, and H. Nonogaki. 2013. Seeds: physiology of development, germination and dormancy. New York, NY, USA: Springer.
Bradford, M.M. 1976. A rapid and sensitive method for the quantitation of microgram quantities of protein utilizing the principles of protein-dye binding. Annu. Rev. Biochem. 72: 248–254.
Bradford, K.J. 1995. Water relations in seed germination. Seed Dev. Germination. 1: 351-396.
Dashtmian, F., P. Hosseini. M.K., and M. Esfahani. 2014. Improving rice seedling physiological and biochemical processes under low temperature by seed priming with salicylic. International J. Plant. Animal. Environ. Sci. 4: 565–572.
Delouche, J.C, and C.C. Baskin. 1973. Accelerated ageing technique for predicting relative storability of seed lots. Seed Sci. Technol. 1: 427-452.
De Vos, C., H. Schat, M. De Waal, R.Vooijs, and W. Ernst. 1991. Increased to copper-induced damage of the root plasma membrane in copper tolerant Silene cucubalus. Plant Physiol. 82:523-528.
Dubois, M., K.A. Gilles, J.K. Hamilton, P. Rebers, and F. Smith. 1956. Colorimetric method for determination of sugars and related substances. Anal. Chem. 28: 350-356.
Eisvand, H.R., R. Tavakkol-Afshari, F. Sharifzadeh, H. Maddah Arefi, and S. Hesamzadeh Hejazi. 2010. Effects of hormonal priming and drought stress on activity and isozyme profiles of antioxidant enzymes in deteriorated seed of tall wheatgrass (Agropyron elongatum Host). Seed. Sci. Technol. 38: 280-297.
Eisvand, H.R., S. Moori, A. Ismaili, and S. Sasani. 2016. Effects of late-season drought stress on physiology of wheat seed deterioration: changes in antioxidant enzymes and compounds. Seed Sci. Technol. 44(2): 1-15.
Ellis, R., and E. Roberts. 1981. The quantification of ageing and survival in orthodox seeds. Seed. Sci. Technol. 9: 373-409.
Farooq, M., M. Irfan, T. Aziz, I. Ahmad, and S.A. Cheema. 2013. Seed priming with ascorbic acid improves drought resistance of wheat. J. Agron. Crop. Sci.199: 12–22.
Goel, A., A.K. Goel, and I.S. Sheoran. 2003. Changes in oxidative stress enzymes during artificial aging in Cotton (Gossypium hirsutum L.) seeds. Plant Physiol. 160:1093-1100.
Hamid, M., M.Y. Ashraf, and M. Arashad. 2008. Influence of salicylic acid seed priming on growth and some biochemical attributes in wheat grown under saline conditions. Pak. J. Bot. 40(1): 361-367.
Hoogenboom, G., and C.M. Peterson. 1987. Shoot growth rate of soybean as affected by drought stress. Agron. J. 79(4): 598-607.
Hsu, C.C., C.L. Chen, J.J. Chen, and J.M. Sung. 2003. Accelerated aging enhanced lipid peroxidation in bitter gourd seeds and effects of priming and hot water soaking treatments. Sci. Hort. 98: 201-212.
Hussian, I., R. Ahmad, M. Farooq, and A. Wahid. 2013. Seed priming improves the performance of poor quality wheat seed. Int. J. Agric. Biol. 15: 1343–1348.
Ikic, I., M.  Maricevic, S. Tomasovic, J. Gunjaca., Z. Satovic, and H.Sarcevic. 2012. The effect of germination temperature on seed dormancy in Croatian-grown winter wheats. Euphytica, 188: 25-34.
Ishimaru, K., N. Kobayashi, K. Ono, M. Yano, and R. Ohsugi. 2001. Are contents of rubisco, soluble protein and nitrogen in flag leaves of rice controlled by the same genetics? J. Exp. Bot. 52: 1827-1833.
ISTA. 2013. International Rules for Seed Testing (Bassersdorf, Zurich).
Khan, M.B., M.A. Gurchani, M. Hussain, S. Freed, and K. Mahmood. 2011. Wheat seed enhancement by vitamin and hormonal priming. Pak. J. Bot. 43: 1495-1499.
Kotowski, F. 1926. Temperature relation to germination of vegetable seed. Proc. Am. Soc. Hortic. Sci. 23: 179–184.
Kuznetsov, V.V, and N.I. Shevyakova. 1999. Proline under stress: Biological role, metabolism and regulation. Rus. J. Plant. Physiol. 46: 274-287.
McDonald, M.B. 1999. Seed deterioration: physiology, repair and assessment. Seed Sci. Technol. 27: 177-237.
Nasri, N., R. Kaddour, H. Mahmoudi, O. Baatour, N. Bouraoui, and M. Lachaâl. 2011. The effect of osmopriming on germination, seedling growth and phosphatase activities of lettuce under saline condition. Afr. J. Biotechnol. 10, 14366–14372.
Nawaz, A., M. Amjad, M.M. Jahangir, S.M. Khan, H. Cui, and J. Hu. 2012. Induction of salt tolerance in tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) seeds through sand priming. Aust. J. Crop Sci. 6: 1199–1203.
Parmoon, Gh., A. Ebadi, S. Jahanbakhsh, and M. Davari. 2014. Effect of seed priming by salicylic acid on the physiological and biochemical traits of aging milk thistle (Silybum marianum) seeds. Electrical J. Crop. Prod. 7(4): 223-234.
Qi, F.G., H., Wang, and X. Liu. 2010. Effect of MeJA on Contents of endogenous hormones in wheat seedling under cold stress. Plant Physiol. Commun. 46: 1155- 1158.
Rouhollah, A. 2013. Drought stress tolerance of barley (Hordeum vulgare L.) affected by priming with PEG. Int. J. Farm. Allied Sci. 2 (20): 803–808.
Saglam, S., S. Day, G. Kaya, and A. Gürbüz. 2010. Hydropriming increases germination of lentil (Lens culinaris Medik.) under water stress. Not. Sci. Biolog. 2 (2): 103–106.
Shao, H.B., L.Y. Chu, M.A. Shao, C. Abdul Jaleel, and M. Hong-Mei. 2008. Higher plant antioxidants and redox signaling under environmental stresses. Com. Ren. Biol. 331: 433-441.
Sharma, I., J.R. Bhardwaand, and P.K. Pati. 2015. Exogenous application of 28-homobrassinolide modulates the dynamics of salt and pesticides induced stress responses in a neliterice variety PusaBasmati-1. J. Plant Growth Regul. 34: 509–518.
Stephanie, E.B., V.P. Svoboda. A.T. Paul, and W.V.I. Marc. 2005. Controlled drought affects morphology and anatomy of Salvia solendens. Hort. Society. 130(5): 775-781.
Tilebeni, H., and A. Golpayegani. 2011. Effect of seed ageing on physiological and biochemical changes in rice seed (Oryza sativa L.). Int. J. Agric. Sci. 1: 138-143.
Verma, S., U. Verma, and R. Tomer. 2003. Studies on seed quality parameters in deteriorating seeds in Brassica (Brassica campestris). Seed Sci. Technol. 31: 389-396.
Xie,L., C. YangandX. Wang. 2011. Brassinosteroids can regulate cellulose biosynthesis by controlling the expression of CESA genesin Arabidopsis. J. Exp. Bot. 62: 495–506.
Yuan-Yuan, S., S. Yong-Jian, W. Ming-Tian, L. Xu-Yi, G. Xiang, H. Rong, and M. Jun. 2010. Effects of seed priming on germination and seedling growth under water stress in rice. Acta Agron. Sci. 36 (11): 1931–1940.
Zeng, Y., J. Yu, J. Cang, L. Liu, Y. Mu, J. Wang, and D. Zhang. 2011. Detection of sugar accumulation and expression levels of correlative key enzymes in winter wheat (Triticum aestivum) at low temperatures. Biosci. Biotechnol. Biochem. 75: 681-687.