نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم باغبانی و فضای سبز دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد - ایران

2 گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد. ایران

3 گروه علوم باغبانی و مهندسی فضای سبز دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.

4 بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران.

چکیده

به دلیل استفاده از بذور چمن وارداتی و به طبع تحمیل هزینه های سنگین خرید بذر و سازگاری کم آنها با شرایط اقلیمی کشور، توجه به اکوتیپ‎های چمن بومی ایران حائز اهمیت است. یکی از دلایل توجه اندک به بذور بومی، عدم سبز شدن سریع و یکنواخت آنها خصوصا در شرایط تنش خشکی است. هدف پژوهش، بررسی پیش‏تیمار اسید سالیسیلیک (1/0، 5/0، 1 و 5/1 mM)، کلرید سدیم (15، 30 و 45ds/m ) و آب مقطر و مقایسه آن با شاهد (بدون پیش تیمار) روی بذر چمن فتان بلند بومی منطقه گزبرخوار اصفهان در شرایط تنش خشکی شدید، متوسط و خفیف بود. بدین منظور صفات درصد سبز‏ شدن، میانگین زمان سبز شدن، ارتفاع بخش هوایی، وزن خشک گیاه، محتوای آب نسبی برگ، نشت الکترولیت، میزان کلروفیل کل و میزان کاروتنوئید گیاهچه‎ها اندازه‏گیری شد. نتایج نشان داد پیش تیمار با اسید سالیسیلیک 5/0 mM در شرایط تنش متوسط سبب افزایش معنی‏دار میزان سبز شدن بذور (10/96%) و در شرایط تنش خفیف سبب کاهش زمان سبز شدن گیاهچه‏ها (70/3 روز) شد. اگر چه گیاهان تیمار ذکر شده در سایر صفات تفاوت معنی‎داری با تیمار شاهد نداشتند، نظر به اهمیت صفات میزان و زمان سبز شدن برای بذور بومی اصلاح نشده، می‎توان این پیش تیمار را برای بهبود صفات سبز شدن بذور فتان بلند گزبرخوار توصیه نمود.

کلیدواژه‌ها

Agarawal, S., R.K .Sairam, G.C. Srivasta, and R.C. Meena. 2005. Changes inantioxidant enzymes activity and oxidativestress by abscisic acid and salicylic acid inwheat genotypes. Biol. Plantarum. 49:541-550.
Ahakpaz, D. 2000. Karyotype analysis indigenous populations Festuca arundinacea. Master thesis, Faculty of Agriculture, Isfahan University of Technology.
Ahmadpoor, S., and H. Baloochi. 2012. Priming effect on antioxidant enzymes and lipid peroxidation of cell membranes under salinity and drought stress in Nigella sativa L. seedling. Electronic J. Crop. Prod. 5 (4): 63-85.
Badek, B., B.V. Duijn, and M. Grzesik. 2006. Effect of water supply methods and seed moisture content on germination of China aster and tomato seeds. Journal of Agronomy. 24: 45-51.
Barrs, H.D., and P.E. Weaterley, 1962. A re-examination of the relative turgidity techniques for the estimating water deficit in leaves. Aust. J. Biol. Sci. 15: 413-428.
Cantliffe, D.J. 1991. Benzyladenine in the priming solution reduces thermodormancy of lettuce seeds. J. Hortic. Technol. 1: 95–97.
Daneshmand, F., M. Arvin, B., Keramat, and N. Momeni. 2012. Effect of salinity and salicylic acid on seed germination and plant growth parameters of maize (Zea mays L.) in field conditions. Plant Process and Function (In Persian). 1 (1): 56-70.
De Villiers, A.J., M.W. Van Rooyrn, and H.A. Can Deventer, 1994. Germination of threenamaqualand pioneer species, as influenced by salinity, temperature and light. Seed Sci. Technol.22: 427-433.
Dianati Tailaki, Q., B. Shakarami, M. Tabari, and B. Behtari, 2012. The effect of NaCl priming on germination and seedling growth of Festuca ovina L. under salt stress. J. Iranian Range Desert Res. (In Persian). 18 (3): 452- 462.
Dolat Abadian, A., A. Modarres sanavi, and F. Etemadi, 2008. Effects of salicylic acid priming on seed germination of wheat (Triticum aestivum L.) under salt stress. Iranian J. Biol. (In Persian). 21 (4): 692- 702.
Ghassemi, G., and B. Esmaeilpour, 2008. The effect of salt priming on the performance of differentially matured cucumber (Cucumis sativus) seeds. J.  Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj Napoca. 36: 67-70.
Gurusinghe, S. H., Z. Cheng, and K.J. Bradford, 1999. Cell cycle activity during seed priming is not essential for germination advancement in tomato. J. Exp. Bot. 50: 101-106.
Hayat, S., and A. Ahmad, 2007. Salicylic acid: a plant hormone. Brazilian J. Plant Physiol. 18: 137- 145.
Hosseini, H., and M. Nasiri mahallati. 2006. Effect of seed priming on germination genotypes of lentil (Lens culinaris Medik.). J. Iran Agron. Res. (In Persian). 4 (1): 35- 45.
Inzé, D., and M. Van Montagu. 1995. Oxidative stress in plants. Curr. Opin. Biotechnol. 6(2), 153-158.
Katergi, N., J.W. Van Horn, A. Hamdy, F. Karan, and M. Mastrovtilli, 1994. Effect of salinity on emergence and on water stress early seedling growth of sunflower and maize. Agric. Water Manage. 26: 81-91.
Khorramdel, S., P. Rezvani Moghaddam, A. Amin Ghafuri, and Shabahang, J. 2012. Effect of priming with salicylic acid and water stress on germination characteristics of Nigella sativa L. J. Iran Agron. Res. (In Persian). 10 (4): 709-725.
Lichtenthaler, H.K. 1987. Chlorophyll fluorescence signatures of leaves during the autumnal chlorophyll breakdown. J. Plant Physiol. 131(1-2): 101-110.
Lutts, S., J.M. Kinet, and J. Bouharmont, 1996. NaCl-induced senescence in leaves of rice (Oryza sativa L.) cultivars differing in salinity resistance. Ann. Bot. 8: 389-398.
Mazaheri Tirani, M. And Kh. Manoochehri Kalantari. 2006. Investigation of three factors, salicylic acid, ethylene and drought strss, and their interaction on canola seed germination. (Brassica napus L) Iranian J. Biol. (In Persian). 9: 408-418.
McCue, P., Z. Zheng, J.l. Pinkham, and K. Shetty. 2000. A modle for enhanced pea seedling vigour following low pH and salicylic acid treatments.Process Biochem. 35: 603-613.
McDonald, M.B. 1998. Seed quality assessment. Seed Sci. Res. 8: 265-275.
Mohammadi, M., H. Fahimi, and A. Majd. 2009. Effect of gibberellic acid, salicylic acid on germination rate of lentil (Lens culinaris L.). Journal of Biology, Islamic Azad University, Garmsar. (In Persian). 4 (44): 34- 44.
Moradi, R., and P. Rezvani Moghaddam. 2010. Effect of seed priming by salicylic acid under salt stress on germination and seedling growth characteristics of fennel (Foeniculum vulgare Mill). J. Agron. Res. 8 (3): 489- 500.
Mozaffarian, V. 2002. Treasure of genetic reserves of Iran. Payam Monthly inquiry. Iranian Genet. Soc. (6).
Nun, N. B., D. Plakhine, D.M. Joel, and A.M. Mayer. 2003. Changes in the activity of the alternative oxidase in Orobanche seeds during conditioning and their possible physiological function. Phytochemistry. 64(1): 235-241.
Omidi, H., A. Soroushzade, A. Salehi, and F. Qezeli. 2005. Evaluation of pretreatment osmopriming on canola seed germination. Agric. Sci. Technol. 19 (2): 1-10.
Pakmehr, A., M. Rastgoo, F. Shekari, J. Saba, and A. Zangani. 2011. The influence of seed priming with salicylic acid on some morpho-physiological characteristics and yield under water stress cowpea (Vigna unguiculata L.). J. Agron. Res. 9 (4): 606-614.
Parks and green spaces organization of Mashhad Municipality [Online]. Available at https://parks.mashhad.ir, (accessed 2016)
Perez-Garcia, F., J.M. Pita, M.E. Gonzalez-Benito, and J.M. Iriondo. 1995. Effects of light, temperature and seed priming on germination of celery seeds (Apium graveolens L.). Seed Sci. Technol. 23: 377-383.
Rohollahi, I., N. A. Khoshkholghsima, T. Yamada, M. Kafi, Y. Hoshino, A. Liaghat, and A.A. Jafari, 2015. Evaluation of seedling emergence and relative DNA content under dry soil conditions of wild Festuca arundinacea populations collected in Iran. Grassl. Sci. 61(1): 6-14.
Sandor, D., M. Istvan, P. Judit, C. Agota, T. Réka, and M. Marta. 2006. Effects of drought on photosynthetic parameters and heat stability of PSII in wheat and in Aegilops species originating from dry habitats Acta Biologica Szegediensis 50(1-2): 11-17 [Online]. Available at http: //www.sci.u szeged.hu/ABS.
Shakarami B., Q. Dianati Tailaki, , M. Tabari, and B. Behtari. 2010. The effect of priming treatments on salinity tolerance Festuca ovina L and Festuca arundinacea Schreb. Seeds. The germination and early growth. Two Quarterly scientific and research genetics and breeding of pasture and forest plant research of Iran (In Persian). 18 (2): 318- 328
Shakirova, F.M., A.R. Sakhabutdinova, M.V. Bozrutkova,  R.A. Fatkhutdinova, and D.R. Fatkhutdinova. 2003. Changes in thehormonal status of wheat seedlings inducedby salicylic acid and salinity. Plant Sci.164: 317-322.
Soltani, A., F. Akram Qaderi, and H. Memar. 2007. Effect of priming on germination and seedling growth of cotton seeds under drought stress. J. Agric. Sci. Nat. Res., Special Agronomy and Plant Breeding (In Persian). 14: 9-16.
Sung, F.J.M., and Y.H. Chang. 1993. Biochemical activities associated with priming of sweetcorn seeds to improve vigor. Seed Sci. Technol. 21: 97-105