نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، گروه زراعت، تاکستان، ایران.

2 استاد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

3 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، گروه زراعت، تاکستان، ایران

چکیده

این تحقیق طی سال‌های 94-1393 و 95-1394 در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان به صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تاریخ کاشت گیاه مادری به عنوان عامل اصلی در 3 سطح: D1: 15/7/93 و 15/7/94 ، D2: 30/7/93 و 30/7/94، D3: 15/8/93 و 15/8/94 بود و 10 رقم گیاه مادری شامل: Opera، Karaj3، KR4، GAo96 × Zarfam (1)(2)، Okapi × GAo96 (2)(5)، Orient × Modena (2)(4)، Orient × Modena (5)(4)، Okapi × GAo96 (2)(2) ، Okapi × GAo96 (5)(2)، GAo96 × Zarfam (5)(1) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. صفات مورد بررسی شامل: درصد جوانه‌زنی، مدت زمان لازم برای جوانه‌زنی، جوانه‌زنی روزانه، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه، طول ساقه‌چه و وزن خشک گیاهچه بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده تاریخ کاشت و رقم و اثرمتقابل آنها بر کلیه صفات مذکور معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین‌های اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر درصد جوانه‌زنی در سطح 5 درصد نشان داد که در هر سه تاریخ کاشت، ارقام و لاین‌های Opera، Okapi x GA096 (5)(2) و GA096 x Zarfam (5)(1) بیشترین درصد جوانه‌زنی را داشتند. به طور کلی نتایج نشان داد که تأخیر در کاشت، باعث کاهش درصد جوانه‌زنی شد. نتایج نشان داد که ارقام و لاین‌هایی که بالاترین درصد جوانه‌زنی را داشتند، بیشترین طول ریشه‌چه و ساقه‌چه را نیز دارا بودند.

کلیدواژه‌ها

Abhari, A., S. Ghalesi, N. Latifi, and M. Kalateh. 2007. Effect of final drought stress on seed vigor of Triticum aestivum genotypes. J. Agric Sci Nat. Res. 14: 81-92.
Afzal, I., N. Aslam, F. Mahmood, A. Hameed, S. Irfan, and G. Ahmad. 2004. Enhancement of germination and emergence of canola seeds by different priming techniques. Caderno de Pesquisa Ser. Biology Santa Cruz doSul. 16(1): 19-34.
Agarwal, R.L. 2003. Seed technology. Pub. CO.PVT.LTD. New Delhi, India.
Anonymous. 2012. International rules for seed testing. International Seed Testing Association (ISTA). Zurich, Switzerland.
Bamdad, S. 2009. Determination of planting date and less irrigation stress effects on seed vigor of five canola cultivars (Brassica napus) and their effects on quantity and quality of seed oil content.M.Sc. Thesis University of Tehran. Aboureihan College. (In Persian).
Basra, S. M. A., N. Ahmad, M. M. Khan, N. Iqbal, and M. A. Cheema. 2003. Assessment of cotton seed deterioration during accelerated aging. Seed Sci. Technol. 31: 531-540.
Ehteshami MR, A. Tehrani Aref, and B. Samadi. 2012. Effect of planting date on yield physiology of different rapeseed (Brassica napus L.) cultivars in Varamin region, Iran. J. Plant Process and Function. 1(1): 71-87.
Elias, S.G., A. Garary, L.Schweitzer, and S. Hanning. 2006. Seed quality testing of native species. Native Plants J. 7(1): 15-19.
Emam, Y. 2004. Cereals cultivation. Shiraz university publication, Shiraz, Iran.
Endalibi, B., A. Zangani, and A. Hag Nazari. 2005. Effect of drought stress on germination indices of 6 rapeseed cultivars. Iranian J. Agric. Sci. 36 (2):457-463 (In Persian, with English Abstract)
Foti, S., S. L. Cosentino, C. Patane, and G. M. D. Agosta. 2002. Effects of osmoconditioning upon seed germination of sorghum (Sorghum bicolor L.) under low temperatures. Seed Sci. Technol. 30: 521-533.
Ghassemi-Golezani K, H. Salehian, F. Rahimzadeh Khoyi, and M. Moghaddam. 1996a. Effect of seed vigour on seedling emergence and grain yield of wheat in the field. J. Agric. Sci. Nat. Res. 3:48-55.
Ghadami, N. 2010. Cultivation and breeding of canola. Agricultural Propagation and Education Publications. (In Persian).
Ghorbani, M. H., A. Soltani, and S. Amiri. 2007. The effect of salinity and seed size on germination and seedling growth of wheat. J. Agric. Sci. Nat. Res. 14: 44-52.
Hampton, J.G., and D.M. Tekrony. 1995. Handbook of vigor test methods. ISTA, Zurich Swirztland.
Hosseini, 2008. Effect of seed deterioration on establishment and yield of 5 canola cultivars under Ahvaz climate. Master thesis of Ahwaz Agricultural and Natural Resources University.
Kimber, D. S and D. I. McGregor. 1995. Brassica oilseeds: production and utilization. CAB International, Wallingford, Oxon.
Rebetzke, G. J., and R. A. Richards. 1999. Genetic improvement of early vigor in wheat. Aust. J. Agric. Res. 50: 291-301.
Robertson, M.J., J.F. Holland, and R. Bambach. 2004. Response of canola and Indian mustard to sowing date in the grain belt of north-eastern Australia. Aust. Exp. J. Agric. 44: 43-52.
Sadeghi, M., M. Esfahani, A.Momeni, M. Rabie, and H. Jahandideh. 2008. Effects of harvesting time on germination indices and early growth of seedling in four canola cultivars, J. Agric. Sci. Nat. Res. 15 (3): 65-74.
Soltani A., E. Zeinali, S. Galeshi, and N. Latifi. 2001. Genetic variation for and interrelationships among seed vigor traits in wheat from the Caspian Sea Coast of Iran. Seed Sci. Technol. 29: 653-662.