نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان

2 دانشجوی دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران مربی پژوهش، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

3 4- دانشیار پژوهش، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

4 3- دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

چکیده

خلوص ژنتیکی یکی از مهمترین معیارهای کیفی مورد نیاز برای موفقیت در تولید بذر هیبرید ذرت می‌باشد. به منظور جلوگیری از کاهش عملکرد ناشی از وجود بذرهای حاصل از خودگشنی و دگرگشنی ناخواسته و یا اختلاط در بذر هیبرید، توسعه یک روش ساده، سریع و دقیق برای ارزیابی خلوص ژنتیکی از اهمیت زیادی برخوردار است. بر این اساس خلوص ژنتیکی شش رقم مهم تجاری ذرت ایرانی (KSC703، KSC704، KSC705، KSC706، کارون و مبین) با دو روش آزمون رشد مزرعه‌ای (GOT) و نشانگرهای مولکولی ارزیابی شد. نتایج GOT نشان داد کمترین و بیشترین میزان خلوص ژنتیکی به ترتیب به هیبریدهای مبین(9/67٪) و KSC704 ( 9/92٪) متعلق است. از میان 11 نشانگر ریزماهواره، شش جفت آغازگر به دلیل تولید باندهای چندشکلی واضح، بدون ابهام و قابل امتیازدهی بین والدین انتخاب شدند به طوری‌که قادر به شناسایی تمام هیبریدها از بذرهای خودگشن شده و خارج از تیپ بودند. با توجه به همبستگی بالای نتایج GOT و مولکولی می‌توان از نشانگرهای ریزماهواره به دلیل ساده بودن، دقت بیشتر و عدم تاثیر پذیری از محیط برای ارزیابی خلوص ژنتیکی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

Assareh, M.H. 2016. Analytical Report of Seed and Plant Certification and Registration Institute (SPCRI). Publication of Seed and Plant Certification and Registration Institute.
Blair, M.W., V. Hedetale, and S.R. McCouch. 2002. Fluorescent-labeled microsatellite plants useful for detecting allelic diversity in cultivated rice (Oryza sativa L.). Theor. Appl. Genet. 105(2-3): 449-457.
Bonow, S., E.V.R. Von Pinho, M.G.C. Vieira, and B. Vosman. 2009. Microsatellite markers in and around rice genes: Applications in variety identification and DUS testing. Crop Sci. 49: 880-886.
Choukan, R. 2012. Maize seed production. Publication of Agricultural Research and Education Organization of Tehran.
Daniel, I., J. Adetumbi, O. Oyelakin, S. Olakojo, M. Ajala, and S. Onagbesan. 2012. Application of SSR Markers for Genetic Purity Analysis of Parental Inbred Lines and Some Commercial Hybrid Maize (Zea mays L.). Am. J. Exp. Agric. 2: 597-606.
Dou, X.-Y., M. Yan, Y.-F. Xu, K. Hussain, Y.-Z. Liu, and F. Lin. 2012. Identification and purity testing of maize hybrids with one parent in common by ultrathin-layer isoelectric focusing of seed salt-soluble proteins. Turk J. Agric. For. 36: 267-273.
Food and Agricultore Organization of United Nations.2018. FAOSTAT. [Online] Awailable at http://www.fao.org/faostat.
Gunjaca J., I. Buhinicek, M. Jukic, H. Sarcevic, A. Vragolovic, Z. Kozic, A.Jambrovic, and I. Pejic. 2008. Discriminating maize inbred lines using molecular and DUS data. Euphytica. 161(1-2): 165-172.
Hipi, A., M. Surahman, and S. Ilyas. 2013. Seed Genetic Purity Assessment of Maize Hybrid Using Microsatellite Markers (SSR). Int. J. Appl. 3(5): 66-71.
Komori, T., and N. Nitta. 2004. A simple method to control the seed purity of japonica hybrid rice varieties using PCR-based markers. Plant Breed. 123: 549- 553.
Kwon, Y.S., J.M. Lee, G.B. Yi, S.I. Yi, K.M. Kim, E.H. Soh, K.M. Bae, E.K. Park, I.H. Song, and B.D. Kim. 2005. Use of SSR markers to complement tests of distinctiveness, uniformity, and stability (DUS) of pepper (Capsicum annuum L.) varieties. Mol. Cell. 19: 428-435.
Liu, L.W., X.L. Hou, Y.Q. Gong, Y.M. Zhang, K.R. Wang, and J.F. Zheng. 2004. Application of molecular marker in variety identification and purity testing in vegetable crops. Mol. Plant Breed. 2: 563–568.
Mao, C.X., S.S. Virmani, and I. Kumar. 1998. Technological innovations to lower the cost of hybrid rice seed production. Advances in hybrid rice technology. Int. Rice Res. Inst. (IRRI), Manila.
McDonald, M.B. 1998. Seed quality assessment. Seed Sci. Res. 8: 265-276.
Moorthy, K.K., P. Babu, M. Sreedhar, V.S.A.K. Sama, P.N. Kumar, S.M. Balachandran, and R.M. Sundaram. 2011. Identification of informative EST-SSR markers capable of distinguishing popular Indian rice varieties and their utilization in seed genetic purity assessments. Seed Sci. Technol. 39: 282–292.
Mulsanti, I.W. 2011. Identification and evaluation of genetic purity of hybrid rice seeds using microsatellite markers (Doctoral dissertation, Thesis).
Pendse, R., S. Malhotra, S. Pawar, and T. Krishna. 2001. Use of DNA markers for identifying inbreds and hybrid seeds in cotton (Gossypium hirsutum L.). Seed Sci. Technol. 29: 503–508
Rana, M., S. Singh, and K. Bhat. 2007. RAPD, STMS and ISSR markers for genetic diversity and hybrid seed purity testing in cotton. Seed Sci. Technol. 35: 709-721.
Rotondi, A., M. Magli, C. Ricciolini, and L. Baldoni. 2003. Morphological and molecular analyses for the characterization of a group of Italian olive cultivars. Euphytica. 132: 129-137.
Saghai-Maroof, M.A., K.M. Soliman, R.A. Jorgensen, and R.W.L. Allard. 1984. Ribosomal DNA spacer-length polymorphisms in barley: Mendelian inheritance, chromosomal location, and population dynamics. Proc. Natl. Acad. Sci. 81(24): 8014-8018.
Salgado, K.C.P.D.C., D.G.G.C. Vieira, É.V.D.R. Von Pinho, C.T. Guimarães, R.G. Von Pinho, and L.V.D. Souza. 2006. Genetic purity certificate in seeds of hybrid maize using molecular markers. Rev. Brasileira de Sementes, 28(1): 169-175.
Silvanacristae, S.M., J.F.M. Moistsai, M.A. Valls, A. Marcos, and C.R. Lopes. 2005. Genetic characterization of Brazilian annual Arachis species from selections Arachis and heteranthae using RAPD markers. Genet. Resour. Crop. Ev. 52(8): 1079-1086.
Singh, R.K., R.K. Sharma, A.K. Singh, V.P. Singh, N.K. Singh, S.P. Tiwari, and T. Mohapatra. 2004. Suitability of mapped sequence tagged microsatellite site markers for establishing distinctness, uniformity and stability in aromatic rice. Euphytica. 135: 135-143.
Sundaram, R., B. Naveenkumar, S. Biradar, S. Balachandran, B. Mishra, M. IlyasAhmed, B. Viraktamath, M. Ramesha, and N. Sarma. 2008. Identification of informative SSR markers capable of distinguishing hybrid rice parental lines and their utilization in seed purity assessment. Euphytica. 163: 1–10
Taixing, Y., G. Lequn, Z. Zhong, and G. Mingguang. 1998. Comparison between varietal purity and zymogram purity in maize. Chinese Sci. Bull. 43: 930-935.
Tanksley S.D, and S.R. McCouch. 1997.  Seed banks and molecular maps: Unlocking Genet. potential from the wild. Sci. 277: 1063 –1066
Tommasini, L., J. Batley, G.M. Arnold, R.J. Cooke, P. Donini, D. Lee, J.R. Law, C. Lowe, C. Moule, M. Trick, and K.J. Edwards. 2003. The development of multiplex simple sequence repeat (SSR) markers to complement distinctness, uniformity and stability testing of rape (Brassica napus L.) varieties. Theor. Appl. Genet. 106: 1091-1101.
UPOV (International Union for the Protection of new Varieties of Plants). 2009. Guidelines for the conduct of tests for Distinctness, Uniformity and Stability In maize. TG/2/7. Geneva, Switzerland.
UPOV-BMT, 2002. BMT/36/10 Progress report of the 36th session of the technical committee, the technical working parties and working group on biochemical and molecular techniques and DNA-profiling in particular, Geneva.
Wu, M., X. Jia, L. Tian, and B. Lv. 2010. Rapid and reliable purity identification of F1 hybrids of Maize (Zea may L.) using SSR markers. Maize Genomics and Genet. 1: 1-4
Zadoks, J.C., T.T. Chang, and C.F. Konzak. 1974. A decimal code for the growth stages of cereals. Weed Res.14 (6): 415-421.