علوم و فناوری بذر ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

شرایط و ضوابط ارسال مقاله

راهنمای تنظیم مقاله

راهنمای استناددهی APA

فرم ها

بررسی اثر پیش‌تیمار بذر با اسید جیبرلیک و پیش‌سرمادهی بر خصوصیات جوانه‌زنی گونه‌های مریم گلی (Salvia)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

2 گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

3 عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

4 گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

5 عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چکیده

این پژوهش جهت ارزیابی پاسخ جوانه‌زنی بذور یازده گونه مریم گلی (Salvia sp.) نسبت به پرایمینگ با اسید جیبرلیک و پیش‌سرمادهی طی سال 1396 در مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع ایران به صورت اسپیلیت پلات و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای مورد استفاده شامل شاهد، 2 سطح از تیمار پرایمینگ با اسید جیبرلیک 500 میلی­گرم در لیتر (طی 24 و 48 ساعت) و 2 سطح از تیمار پیش‌سرمادهی در دمای 4 درجه سانتی­گراد (2 و 4 هفته) بود. درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه­چه، طول ساقه­چه و شاخص بنیه بذر به عنوان صفات فیزیولوژیکی گونه­های موردنظر مطالعه شدند. بر اساس نتایج حاصله، با پرایمینگ بذور به مدت 24 ساعت در اسید جیبرلیک، مقادیر کلیه صفات مورد بررسی از آنها نسبت به شاهد افزایش دارای معنی­داری بود؛ اما استفاده از این تیمار به مدت 48 ساعت سبب تغییر معنی­داری در صفات فوق نسبت به شاهد نگردید. از سوی دیگر، پیش‌سرمادهی بذور به مدت 2 هفته نیز سبب افزایش معنی­دار صفات فوق نسبت به شاهد شد؛ در حالی که صفات مذکور با اعمال تیمار پیش‌سرمادهی به مدت 4 هفته نسبت به شاهد، اختلاف معنی­داری به لحاظ آماری با یکدیگر پیدا نکردند. نتایج فوق­الذکر نشان می­دهند با وجود آن که خواب فیزیولوژیکی بذور از طریق القاء جوانه‌زنی با کمک اسید جیبرلیک به عنوان یک تنظیم­کننده رشد گیاهی می­تواند قابل شکست باشد، اما اثر سوزانندگی حاصل از تماس اسید با جنین بذور طی مدت زمان طولانی می­تواند خصوصیات جوانه‌زنی بذور را کاهش دهد. همچنین با وجود آن که پیش‌سرمادهی بذور به دلیل ایجاد تغییر در نسبتِ هورمون­های درونی و افزایش غلظت جیبرلین می­تواند سبب افزایش خصوصیات جوانه‌زنی بذور گردد، اما اگر بذور بیش از حد در معرض پیش‌سرمادهی قرار گیرند، جوانه‌زنی آنها به دلیل اثر منفی پیش‌سرمادهی بر فعالیت آنزیم­ها و متعاقباً کم شدن فعالیت­های متابولیسمی و بیوسنتزی مورد نیاز برای جوانه‌زنی، رخ نخواهد داد.

کلیدواژه‌ها

مراجع
Abdollahi, J., M. Ebrahimi, H.A. Ramshini, A. Ashraf Jaafari, M. Eftekhari, Y. Siah Mansouri, and M.A. Sheikh Beig Goharrizi. 2012. Seed germination as the major conservation issue of endemic Iranian Salvia species. J. Med. Plants Res. 6(1): 37-46.
Aghilian, S., M. Khajeh-Hosseini, and S. Anvarkhah. 2014. Evaluation of seed dormancy in forty medicinal plant species. Int. J. Agric. Crop Sci. [Online] Available at www.ijagcs.com
Al-Khateeb S.A. 2006. Effect of salinity and temperature on germination, growth and ion relations of Panicum-turgidum Forssk. Bioresouraces Technol. 97: 292-298.
Arbabiyan, S., M. Moghanloo, and A. Majd. 2009. The effect of different treatments on seed dormancy of Astragalus fridae Rech. J. Biol. Sci. 2(7): 45-50.
Baskin, C.C., and J.M. Baskin. 1998. Seeds: Ecology, biogeography, and evolution of dormancy and germination. Academic Press, San Diego.
Bewley, J.D., and M. Blak. 1994. Seeds: physiology of development and germination. Second edition. Plenum press, New York.
Bischoff, A., B. Vonlanthen, T. Steinger, and H. Müller-Schärer. 2006. Seed provenance matters - effects on germination of four plant species used for ecological restoration on arable land. Basic Appl. Ecol. 7: 347-359.
Budvytyte, A. 2001. The effect of long-term storage conditions on seed germination in vegetables and medicinal plants. Biol. 2: 8-10.
Cendán, C., L. Sampedro, and R. Zas. 2013. The maternal environment determines the timing of germination in Pinus pinaster. Environ. Exp. Bot. 94: 66-72.
El-Keblawy, A., and A. Al-Rawa. 2005. Effects of salinity, temperature and light on germination of invasive Prosopis juliflora (Sw.) D.C. J. Arid Environ. 61: 555-565.
Finch-Savage, W.E., D. Gray, and G.M. Dickson. 1991. Germination responses of seven bedding plant species to environmental conditions and gibberellic acid. Seed Sci. Technol. 19: 487-494.
Fulbright, I.E., E.F. Redente, and A.M. Wilson. 1983. Germination requirements of green needlegrass (stipa viridula Trin.). J. Range Manage. 36: 390-394.
Gorai, M., W. Aloui, X. Yang, and M. Neffati. 2014. Toward understanding the ecological role of mucilage in seed germination of a desert shrub Henophyton deserti: interactive effects of temperature, salinity and osmotic stress. Plant Soil. 374: 727-738.
Hamasha, H., and I. Hensen. 2009. Seed germination of four Jorda-nian Stipa spp: differences in temperature regimes and seed provenances. Plant Spec. Biol. 24: 127-132.
Hashemi, A., and A. Estilai. 1994. Seed germination response of golden chia (Salvia columbariae Benth.) to low temperature and gibberellins. Ind. Crops Prod. 2: 107-109.
Huang, Z., X. Zhang, G. Zheng, and Y. Gutterman. 2003. Influence of light, temperature, salinity and storage on seed germination of Haloxylon ammodendron. J. Arid Environ. 55: 453-464.
Maraghni, M., M. Gorai, and M. Neffati. 2010. Seed germination at different temperatures and water stress levels, and seedling emergence from different depths of Ziziphuslotus. S. Afr. J. Bot. 76: 453-459.
Nadjafi, F., M. Bannayan, L. Tabrizi, and M. Rastgoo. 2006. Seed germination and dormancy breaking techniques for Ferula gummosa and Teucriym polium. J. Arid Environ. 64: 542-547.
Nasiri, M. 1984. Investigation of effective factors on dormancy, germination and development of seeds. Organization of Research Training and Coupling Agriculture Publication, Tehran, Iran. (In Persian)
Ronnenberg, K., K. Wesche, and I. Hensen. 2008. Germination ecology of Central Asian Stipa spp: differences among species, seed provenances, and the importance of field studies. Plant Ecol. 196: 269-280.
Sarmadnia, G.H. 1996. Seed technology. Mashhad university publication. 288p. (In Persian)
Shakeri-Almoshiri, M., M. Mianabadi, and R. Yazdanparast. 2009. Effects of different treatments on seed dormancy of Teacrium polium. Iran. J. Range. For. Plant Breed. Genet. Res. 17(1): 100-111 (In Persian).
علوم و فناوری بذر ایران
دوره 9، شماره 4 - شماره پیاپی 20
زمستان 1399
آذر 1399
صفحه 27-40
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار