نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 استادیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زراعت، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

4 دانشجوی دکتری رشته اکولوژی گیاهان زراعی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

پرایمینگ بذر یکی از روش های بسیار موثر در بهبود جوانه زنی و استقرار گیاهچه است. برای بررسی اثر اسمو و هیدرو پرایمینگ بر جوانه زنی شکل های مختلف گیاه همیشه بهار رقم پُر پر(Calendula officinalis L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل سه عامله در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 1393 اجرا شد. صفات مربوط به جوانه زنی شکل های مختلف بذور همیشه بهار شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر، طول ریشه چه و طول ساقه چه در شرایط تیمارهای آزمایش محاسبه بودند. نتایج نشان داد که بذر های هلالی شکل بیشترین درصد، سرعت و شاخص جوانه زنی را به ترتیب با مقادیر 51/75 درصد، 48/4 جوانه در روز و 97/18 در اسموپرایمینگ 6- بار از خود بروز دادند. علاوه بر این بررسی اثر اسمو و هیدروپرایمینگ نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی (56/75 درصد) در اسموپرایمینگ صفر و به مدت 8 ساعت هیدروپرایمینگ مشاهده شد. بیشترین سرعت جوانه زنی در تیمارهای هیدروپرایمینگ به ترتیب 8 و 16 ساعت با مقادیر 16/3 و 26/3 جوانه در روز بود. بیشترین شاخص جوانه زنی تیمارهای هیدروپرایمینگ نیز به ترتیب در 8 و 16 ساعت با مقادیر 22/12 و 75/11 ثبت شد. به طورکلی پرایمینگ می تواند در کاهش تاثیرات منفی عوامل مختلف در زمان جوانه زنی و پس از آن اثرگذار باشد. در مجموع نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از هیدرو و اسموپرایمینگ برای بذور هلالی شکل گیاه دارویی همیشه بهار بیشترین عملکرد جوانه زنی را به دنبال داشت.

کلیدواژه‌ها

Agrawal, R. L. 2004. Seed technology Oxford and IBH publishing Co. LTD., New Dehli.
Alizadeh, A. 2001. Soil-Water plant relationship Imam Reza University publishing Co., Mashhad, Iran. (In Persian)
Argerich, C.A., and K. J. Bradford. 1989. The effects of priming and ageing on seed vigour in tomato. J. Exp. Bot. 40:599-607.
Ashraf, M., and M. Foolad 2005. Pre-Sowing Seed Treatment-A Shotgun Approach to Improve Germination, Plant Growth, and Crop Yield Under Saline and Non‐Saline Conditions. Adv.
Agron.88:223-271.
Azzaz,  N., E. Hassan, and F. El-Emarey. 2007. Physiological, anatomical, and biochemical studies on pot marigold (Calendula officinalis L.) plants. Pp. 1727-1738. In Afr. Crop. Sci. Conf. Proc. 8th , 27-31 Oct. 2007. El-Minia, Egypt.
Basch, E., S. Bent, I. Foppa, S. Haskmi, D. Kroll, M. Mele, P. Szapary, C. Ulbricht, M. Vora, and S. Yong. 2006. Marigold (Calendula officinalis L.) An Evidence-Based Systematic Review by the Natural Standard Research Collaboration. J. Herbal Pharmacother. 6:135-159.
Baskin, J. M., and C. C. Baskin. 2004. A classification system for seed dormancy. Seed Sci. Res. 14:1-16.
Bayat, P., M. Ghobadi, M. E. Ghobadi, and G.  R. Mohammadi. 2016. Evaluation the Ability of Standard Germination Test to Predict Emergence and Establishment of Chickpea (Cicer arietinum L.) Seedlings in Field. Iranian J. Seed Sci. Thechnol. 5:27-38. (In Persian)
Bewley, J. D., and M. Black. 1982. Physiology and biochemistry of seeds in relation to germination. Pp 387. In vol 2: Viability, dormancy and environmental control Springer-Verlag, Berlin.
Bradford, K. J. 1986. Manipulation of seed water relations via osmotic priming to improve germination under stress conditions. Hort. Sci. 21(5): 1105-1112.
Bradford, K.J., J. J. Steiner, and S. E. Trawatha. 1990. Seed priming influence on germination and emergence of pepper seed lots. Crop Sci. 30:718-721.
Chojnowski, M., F. Corbineau, and D. Côme. 1997. Physiological and biochemical changes induced in sunflower seeds by osmopriming and subsequent drying, storage and aging. Seed Sci. Res. 7:323-332.
Datta, K.S., and J. Dayal. 1991. Studies on germination and early seedling growth of gram (Cicer arientinum L.) as affected by salinit. Pp 273-276. In K. K. Dhir, I. S. Dua and and K. S. Chark (Eds.), New Trends in Plant Physiology. Today and Tomorrow Printers & Publishers, New Delhi, India.
El-Keblawy, A. 1999. Hyper-variable seed heteromorphy in Egyptian Calendula micronatha Tineo et Guss: effects on Achene dormancy and progeny traits. Union Arab Biol. Cairo. 9:351-370.
Ghassemi-Golezani, K., A. A.Aliloo, M. Valizadeh, and M. Moghaddam. 2008. Effects of hydro and osmo-priming on seed germination and field emergence of lentil (Lens culinaris Medik.). Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca. 36: 29-33.
Harris, D., A. Joshi, P. Khan, P. Gothkar, and P. Sodhi. 1999. On-farm seed priming in semi-arid agriculture: development and evaluation in maize, rice and chickpea in India using participatory methods. Exp. Agric. 35:15-29.
Harris, D., A. Rashid, Miraj G., M. Arif, and H. Shah. 2007. ‘On-farm’seed priming with zinc sulphate solution—A cost-effective way to increase the maize yields of resource-poor farmers. Field Crops Res. 102:119-127.
Heydecker, W., and P. Coolbear. 1977. Seed treatments for improved performance-survey and attempted prognosis. Seed Sci. Technol. 5:3-425.
Hopper, N., J. Overholt, and J. Martin. 1979. Effect of cultivar, temperature and seed size on the germination and emergence of soya beans (Glycine max (L.) Merr.). Ann Bot 44:301-308.
Imbert, E. 2002. Ecological consequences and ontogeny of seed heteromorphism. Perspect. Plant Ecol. Evol. Syst. 5:13-36.
Kalvatchev, Z., R. Walder, and D. Garzaro. 1997. Anti-HIV activity of extracts from Calendula officinalis flowers. Biomed. Pharmacother. 51:176-180.
Kaya, M. D., G. Okçu, M. Atak, Y. Çıkılı, and Ö. Kolsarıcı. 2006. Seed treatments to overcome salt and drought stress during germination in sunflower (Helianthus annuus L.). Eur. J. Agron. 24:291-295.
Khajeh-Hosseim, M., A. A. Powell, and J. Bingham. 2003. The interaction between salinity stress and seed vigour during germination of soybean seeds. Seed Sci. Technol. 31:715-725.
Khan, M. A., and I. A. Ungar. 2001. Alleviation of salinity stress and the response to temperature in two seed morphs of Halopyrum mucronatum (Poaceae). Aust. J. Bot. 49:777-783.
Liu Y., H. W. Horst, S. P. Groot, and R. J. Bino. 1997. Amounts of nuclear DNA and internal morphology of gibberellin-and abscisic acid-deficient tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) seeds during maturation, imbibition and germination. Ann. Bot. 79:161-168.
Marini, R. P. 2003. Approaches to analyzing experiments with factorial arrangements of treatments plus other treatments. Hort. Sci. 38: 117-120.
Matilla, A., M. Gallardo, and M. I. Puga-Hermida. 2005. Structural, physiological and molecular aspects of heterogeneity in seeds: a review. Seed Sci. Res. 15:63-76.
Muley, B., S. Khadabadi, and N. Banarase. 2009. Phytochemical constituents and pharmacological activities of Calendula officinalis Linn (Asteraceae): a review. Trop. J. Pharm. Res. 8: 455-465.
Murungu, F., P. Nyamugafata, C. Chiduza, L. Clark, and W. Whalley. 2003. Effects of seed priming, aggregate size and soil matric potential on emergence of cotton (Gossypium hirsutum L.) and maize (Zea mays L.). Soil Till. Res.74:161-168.
Ruan S., Q. Xue, and K. Tylkowska 2002. Effects of priming on germination and health of rice (Oryza sativa L.) seeds. Seed sci. and technol. 30:451-458.
Samsamshariat, S. 2003. Production and reproduction of medicinal plants Mani press, Esfahan, Iran. pp. 420. (In Persian)
Scott, S. J., R. A. Jones, and W. A. Willams. 1984. Review of data analysis methods for seed germination. Crop Sci 24:1192-1199.
Shivankar, R., D. Deore, and N. Zode. 2003. Effect of pre-sowing seed treatment on establishment and seed yield of sunflower. J. Oilseeds Res. 20:299-300.
Singh, B.G. 1995. Effect of hydration-dehydration seed treatments on vigour and yield of sunflower. Indian J. Plant Physiol. 38:66-68.
Sivritepe, N., H. Sivritepe, and A. Eris. 2003. The effects of NaCl priming on salt tolerance in melon seedlings grown under saline conditions. Scientia Horticulturae. 97:229-237.
Sun, Y. Y., Y. J. Sun, M. T. Wang, X. Y. Li, X. Guo, R. Hu, and J. Ma. 2010. Effects of Seed
Priming on Germination and Seedling Growth Under Water Stress in Rice. Acta Agronomica Sinica. 36:1931-1940.
Tajbakhsh, M. 1996. Seed, identification, control and certification Ahrar press, Tabriz, Iran. (In Persian)
Vidal-Ollivier, E., R. Elias, F. Faure, A. Babadjamian, F. Crespin, G. Balansard, and G. Boudon. 1989. Flavonol glycosides from Calendula officinalis flowers. Planta Medica. 55:73-74.
Wang, L., Z. Huang, C. C. Baskin, J. M. Baskin, and M. Dong. 2008. Germination of Dimorphic Seeds of the Desert Annual Halophyte Suaeda aralocaspica (Chenopodiaceae), a C4 Plant without Kranz Anatomy. Ann. Bot. 102:757-769.
Wang, Y., J. Zhang, H. Liu, and X. Hu. 2004. Physiological and ecological responses of alfalfa and milkvetch seed to PEG priming. Acta. Ecol. Sin. 24:402-408.
Wei, Y., M. Dong, and Z. Y. Huang. 2007. Seed polymorphism, dormancy and germination of Salsola affinis (Chenopodiaceae), a dominant desert annual inhabiting the Junggar Basin of Xinjiang, China. Aust. J. Bot. 55:464-470.
Zhang, J. 1995. Differences in phenotypic plasticity between plants from dimorphic seeds of Cakile edentula. Oecologia. 102:353-360.