نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

2 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، خوزستان، ایران

3 گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران

4 عضو هیأت علمی گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان.

چکیده

به منظور بررسی واکنش شاخص‌های جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه تریتیکاله به پرایمینگ هورمون اکسین تحت تنش شوری، پژوهشی به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال 1397 انجام شد. در این آزمایش، اثر دو عامل آزمایشی شامل 9 سطح پرایمینگ هورمون اکسین (شاهد عدم پرایم، 5 میکرومولار اکسین به‌مدت 3 ساعت، 10 میکرومولار اکسین به‌مدت 3 ساعت، 20 میکرومولار اکسین به‌مدت 3 ساعت، 40 میکرومولار اکسین به‌مدت 3 ساعت، 5 میکرومولار اکسین به‌مدت 6 ساعت، 10میکرومولار اکسین به‌مدت 6 ساعت، 20 میکرومولار اکسین به‌مدت 6 ساعت و 40 میکرومولار اکسین به‌مدت 6 ساعت) و شش سطح تنش شوری (صفر، 4، 8، 12، 16 و 20 دسی‌زیمنس بر متر) بود. تجزیه واریانس صفات اندازه‌گیری شده نشان داد که اثر پرایمینگ، تنش شوری و برهمکنش آنها بر تمام صفات اندازه‌گیری شده بجز صفت درصد جوانه‌زنی در سطح احتمال خطای یک درصد معنی دار شدند. مقایسه میانگین نشان داد که تنش شوری باعث کاهش صفات جوانه‌زنی بذر شد اما پرایمینگ با هورمون اکسین باعث تعدیل اثر منفی ناشی از تنش شوری و بهبود صفات مختلف جوانه‌زنی بذر تریتیکاله شد. همچنین در این آزمایش غلظت 20 میکرو‌مولار در مدت زمان 3 ساعت، بهترین غلظت پرایمینگ با هورمون اکسین بود.

کلیدواژه‌ها

Abdoli, M., M. Saeidi, M. Azhand, S. Jalali-Honarmand, E. Esfandiari, and F. Shekari. 2013. The effects of different levels of salinity and indole-3-acetic acid (IAA) on early growth and germination of wheat seedling. Stress Physiol. Biochem. 9: 329-338.
Abdul-Baki, A.A., and J.D. Anderson. 1973. Vigor determination in soybean by multiple criteria. Crop Sci. 13: 630-633.
Akbari, G., S.A. Sanavy, and S. Yousefzadeh. 2007. Effect of auxin and salt stress (NaCl) on seed germination of wheat cultivars (Triticum aestivum L.). Pakistan Biol. Sci. 10: 2557-2561.
Alipoor-Geravand, S., H. Omidi, and Kh. Ahmadi. 2016. Evaluation the effect of priming with indol acetic acid on germination taraits of Lepidium sativum under salinity stress. Seed Res. 6: 1-10.
Almansouri, M., J.M. Kinet, and S. Lutis. 2007. Effect of salt and osmotic stresses on germination in durum wheat (Triticum durum Desf.). Plant and Soil. 231: 243-254.
Bradford, K.J. 1986. Manipulation of seed water relations via osmotic priming to improve germination under stress conditions. Hortic. Sci. 21: 1105-1112.
Egamberdieva, D. 2008. Alleviation of salt stress by plant growth regulators and IAA producing bacteria in wheat. Acta Physiol. Plant. 31: 861-864.
Ellis, R.H., and E.H. Roberts. 1981. The quantification of ageing and survival in orthodox seeds. Seed Sci. Technol. 9: 373-409.
Eslami, S.V., M.A. Behdani, and S. Ali. 2008. Effect of salinity on germination characteristics and early seedling growth of canola cultivars (Brassica napus L.). Environ. Stress. Agric. Sci. 1: 39-46.
FAO. 2022. FAOSTAT [Online]. Available at https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL.
Ghorbani-Javid, M., A. Sorooshzadeh, F. Moradi, S.A.M. Modarres-Sanavy, and I. Allahdadi. 2011. The role of phytohormones in alleviating salt stress in crop plants. Aust. Crop Sci. 5: 726-734.
Jahanmir, R.S., R. Tavakkol-Afshari, and K. Postini. 2019. The effects of plant hormones on improvement natural and artificial aging wheat under salt stress. Iranian seed Sci. Technol. 8: 87-100.
Kaymakanova, M. 2009. Effect of salinity on germination and seed physiology in Bean (Phaseolus vulgaris L.). Biotechnol. Biotechnol. Equip. 23: 326-329.
Lopez M.L., J.R. Peralta-Videa, T. Benitez, and J.L. Gardea-Torresdey. 2005. Enhancement of lead uptake by alfalfa (Medicago sativa) using EDTA and a plant growth promoter. Chemosphere. 61: 595-598.
Maguire, J.D. 1962. Speed of germination- Aid in selection and evaluation for seedling emergence and vigor. Crop Sci. 2: 176-177.
Masoudi-Khorasani, F., H. Besharatand, and H. Mahmoodzadeh. 2014. Involvement of auxin in the responses of wheat germination to salt stress. Iranian Plant Physiol. 5: 1195-1201.
Mohamadi, S., N. Khosh-Kholgh-Sima, E. Majidi, Gh. Noormohamadi, and A. Saeidi. 2007. Study the effect of NaCl and Ca on dry matter production, water relations, mineral and organic componds reservation in two susceptible and tolerant wheat genotypes. Agric. Sci. 17: 53-64.
Momeni, A. 2010. Geographical distribution and salinity levels of Iran's soil resources. Soil Res. 24: 203-215.
Munns, R., and R.A. James. 2003. Screening methods for salt tolerance: A case study with tetraploid wheat. Plant Soil. 253: 239-250.
Naba'ee, M., P. Roshandel, and A. Mohammad-Khani. 2013. The effects of plant growth regulators on breaking seed dormancy in Silybum marianum L. Cell Tissue. 4: 45-54.
Pagter, M., C. Bragato, and H. Brix. 2005. Tolerance and physiological responses of Phragmites australis to water deficit. Aquat. Bot. 81: 285-299.
Panuccio, M.R., S.E. Jacobsen, S.S. Akhtar, and A. Muscolo. 2014. Effect of saline water on seed germination and early seedling growth of the halophyte quinoa. AoB Plant. 6: 47-56.
Popko, J., R. Hansch, R.R. Mendel, A. Polle, and T. Teichmann. 2010. The role of abscisic acid and auxin in the response of poplar to abiotic stress. Plant Biol. 12: 242-258.
Saeidi, M., M. Abdoli, M. Azhand, S. Jalali-Honarmand, E. Esfandiari, and F. Shekari. 2014. The effect of water deficiency stress and foliar application of indole acetic acid at different stages of grain growth on grain yield and germination traits of produced seeds in bread wheat cultivars. Iranian Seed Sci. Technol. 3: 173-187.
Safari, K., Y. Sohrabi, A. Siosemardeh, and Sh. Sasani. 2018. Effect of seed priming on some morphophysiological characteristics of three wheat cultivars under laboratory and greenhouse conditions. Wheat Res. 1: 53-68.
Sarami, R., H. Omidi, and A. Bostani. 2016. The effect of auxin and cytokinin on some morpho-physiological and germination characteristics of stevia (Stevia rebaudiana bertoni) seeds. Iranian seed Res. 3: 57-70.
Scott, S., R. Jones, and W. Williams. 1984. Review of data analysis methods for seed germination. Crop Sci. 24: 1192-1199.
Shamsi-Mahmood-Abadi. 2007. Ecophysiologic evaluation of hulled barley genotypes to salinity stress. PhD thesis of Agronomy. Azad University- Science and Research branch. (In Persian, with English Abstract)
Siadat, S.A., A. Modhej, and M. Esfahani. 2013. Cereals. Jahad Daneshgahi Mashhad Press, Mashhad, Iran. (In Persian)
Turhan, H., and C. Ayaz. 2004. Effect of salinity on seedling emergence and growth of sunflower (Helianthus annuus L.) cultivars. Int. Agric. Biol. 6: 149-152.
Van-Hulten, M., M. Pelser, L.C. Van-Loon, C.M. Pieterse, and J. Ton. 2006. Costs and benefits of priming for defense in Arabidopsis. Natl. Acad. Sci. 103: 5602-5607.
Zhu, J.K. 2001. Plant salt tolerance. Trend Plant Sci. 6: 66-72.