نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال-کرج – ایران

2 سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال-کرج – ایران

3 1- عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

به منظور تعیین شرایط آزمون جوانه‌زنی استاندارد بذر خاکشیر (Descurainia sophia)، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار طراحی و اجرا گردید. بذرهای خاکشیر در سه تیمار نیترات پتاسیم (2 گرم در هزار میلی‌لیتر آب مقطر)، سرمادهی مرطوب (7 روز در دمای 7 تا 10 درجه سانتی‌گراد) و غوطه‌وری (24 ساعت در آب مقطر)، و دو بستر کشت سلولزی روی کاغذی و بین کاغذی و همچنین بستر کشت ماسه، و در شش دمای 10، 15، 20، 25، 20-30 و 35 درجه سانتی‌گراد در ژرمیناتور به مدت 14 روز قرار گرفتند و شاخص‌های جوانه‌زنی ارزیابی گردید. پس از مقایسه سه تیمار نیترات پتاسیم، سرمادهی مرطوب و غوطه‌وری با شاهد، بالاترین سرعت جوانه‌زنی در تیمار سرمادهی مرطوب در دمای 15 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. کمترین مقدار شاخص‌های جوانه‌زنی و بالاترین درصد بذرهای مرده در دو دمای 25 و 35 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. بهترین تیمار در راستای ارتقای جوانه‌زنی و بنیه گیاهچه خاکشیر استفاده از محلول نیترات پتاسیم و بهترین دما برای حصول حداکثر جوانه‌زنی، دماهای 10 و 15 درجه سانتی‌گراد بود. بسترهای روی و بین کاغذی نیز جوانه‌زنی بالاتری را نسبت به ماسه حاصل کردند. در مجموع پیشنهاد می‌گردد تیمار نیترات پتاسیم در دمای 10 درجه سانتی‌گراد در دو بستر روی و بین کاغذی و تیمار نیترات پتاسیم در دمای 15 درجه سانتی‌گراد در بستر ماسه، بهترین شرایط برای ارزیابی جوانه‌زنی استاندارد بذرهای خاکشیر است، زیرا بالاترین درصد جوانه‌زنی نهایی، گیاهچه عادی و بنیه وزنی گیاهچه، و پایین‌ترین درصد بذرهای مرده را حاصل می-نمایند.

کلیدواژه‌ها

Abdel-Baki, G. K., M. Shaddad, D. Mostafa, and A-S. Rafat. 2018. The effect of seed presoaking with KNO3 on seed germination, proline, protein pattern, ß-amylase and mineral composition of two faba bean cultivars treated with NaCl. Egypt. J. Bot. 58: 445–461.
Abu-Rayyan, A., M.W. Akash, and G. Gianquinto. 2012. Onion seed germination as affected by temperature and light. Int. J. Veg. Sci. 18(1): 49-63.
Adam, N. R., D. A. Dierig, T. A. Coffelt, M. J. Wintermeyer, B. E. Mackey, and G. W. Wall. 2007. Cardinal temperatures for germination and early growth of two Lesquerella species. Ind. Crops. Prod. 25: 24-33.
Aghilian S., M. Khajeh-Hosseini, and S. Anvarkhah. 2014. Evaluation of seed dormancy in forty medicinal plant species. Intl. J. Agric. Crop Sci. 10: 760-768.
Aihua, L., J. Shunyuan, Y. Guang, L. Ying, G. Na, C. Tong, K. Liping, and H. Luqi. 2018. Molecular mechanism of seed dormancy release induced by fluridone compared with cold stratification in Notopterygium incisum. BMC Plant Biol. 18: 1-16.
Ali, M. M., Javed, T., Mauro, R. P., Shabbir, R., Afzal, I., and A. F. Yousef. 2020. Effect of seed priming with potassium nitrate on the performance of tomato. Agriculture. 10(11): 1–10.
Association of Official Seed Analysis AOSA. 1983. Seed Vigor Testing Handbook. Contribution No. 32 to the handbook on Seed Testing. 1st Ed., AOSA, East Lansing, Michigan, U.S.
Bahmani, M., P. Tajeddini, B. Ezatpour, M. Rafieian-Kopaei, N. Naghdi, and M. Asadi-Samani. 2016. Ethenobothanical study of medicinal plants against parasites detected in Shiraz, southern part of Iran. Der Pharm. Lett. 8: 153–160.
Bekker, N.P., N.T. Ulchenko, and A.I. Glushenkova. 2005. Lipids from Descurainia Sophia seeds. Chem. Nat. Compd. 41: 346–347.
Bewley, J.D., and M. Black. 2012. Physiology and biochemistry of seeds in relation to germination: volume 2: viability, dormancy, and environmental control. Springer Science and Business Media, Berlin, Heidelberg, Germany.
Bianco, J., S. Lassechere, and C. Bulard. 1984. Gibberellins in dormant embryos of Pyrus malus L. CV. Golden delicious. J. Plant Phys. 116: 185-188.
Davazdah Emami, S., and E. Shahmansouri. 2005. The effect of Cold on seed germination of several species of medicinal, Articles Summary 2nd Cong. Med. Plants, Univ. Shahed. 26 and 27 Jan. 2005, Tehran, Iran.(In Persian)
Ebrahimi Mohammad Abadi, N., and S-H. Kaboli. 2020. Effect of different times and kno3 concentrations on silybum marianum seedling enhancement. J. Med. Plants. By-prod. 1: 51-58.
Finch-Savage, W.E., and G. Leubner-Metzger. 2006. Seed dormancy and the control of germination. New Phytol. 171: 501-523.
Ghaderi-Far, F., and A. Soltani. 2014. Seed testing and control. Publications University of Mashhad. 200 pp.
Ghorbani, A. 2005. Studies on pharmaceutical ethnobotany in the region of Turkmen Sahra, north of Iran (part 1): General results. J. Ethnopharm. 102: 58-68.
Hedge, I. and K. H. Rechinger. 1968. Cruciferae (57). In Rechinger, K.H. (Ed.), Flora Iranica, Graz. 36 Tafeln. 372 S. gr8vo. Broschiert.
Iloh, A.C., G. Omatta, G.H. Ogbadu, and P.C. Onyenekwe. 2014. Effects of elevated temperature on seed germination and seedling growth on three cereal crops in Nigeria. Sci. Res. Essays. 9: 806–813.
ISTA, 2022. International Rules for Seed Testing. International Seed Testing Associations. Wallisellen, Switzerland.
Jaganathan, G.K., S.E. Dalrymple, and H.W. Pritchard. 2020. Seed survival at low temperatures: a potential selecting factor influencing community level changes in high altitudes under climate change. Crit. Rev. Plant Sci. 39(6): 479-492.
Karimmojeni, H., A. Taab, B. Rashidi, and A-H. Bazrafshan. 2014. Dormancy breaking and seed germination of the annual weeds Thlaspi arvense, Descurainia sophia and Malcolmia Africana (Brassicaceae). J. Plant Prot. Res.54. 2: 179-187.
Khan, M., Y. Xiao, B. Yu, N. Wang, A. Rasul, F. Yi, L. Yang, H. Yang, and T. MA. 2012. Artabotryside A, a constituent from Descurainia Sophia (L.) induces cell death in U87 glioma cells through apoptosis and cell cycle arrest at G2/M phase. J. Med. Plant Res. 6: 3754-3765.
Khosravi-Pour, B., A. Siahpoosh, and Z. Mohammadi-Karbalaei. 2015. The importance of cultivating medicinal plants and producing their products in agriculture. 1st National Conference on Herbs and Herbal Medicine. Tehran. 27 May 2015, Tehran, Iran. (In Persian)
Kim, S.Y., K.M. Warpeha, and S.C. Huber. 2019. The brassinosteroid receptor kinase, BRI1, plays a role in seed germination and the release of dormancy by cold stratification. J. Plant Physiol. 241: 1-8.
Kumar, A., R. Kumar, S. Singh, S. Sharma, S. Singh, and S. Kumar. 2020. Evaluation of Ferula Assa-Foetida accessions for germination parameters under cold stratification to overcome seed dormancy and effect of media mixtures on seedling growth. Research Square. https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-112608/v1.
Lamichhane, J.R., P. Debaeke, C. Steinberg, M.P. You, M.J. Barbetti, and J.N. Aubertot. 2018. Abiotic and biotic factors affecting crop seed germination and seedling emergence: a conceptual framework. Plant and soil. 432(1): 1-28.
Li, W., X. Liu, M. A. Khan, Y. Kamiya, and S. Yamaghuchi. 2005. Hormonal and environmental regulation of seed germination in flixweed (Descurainia sophia). Plant Growth Regul. 45: 199–207.
Mebratu, A. 2022. Potassium Nitrate Priming Effect on the Germination of Tomato (Lycopersicum esculentum. Mill) cvs. “Mersa” and “Tekeze-1”. Int. J. Agron. https://doi.org/10.1155/2022/4970107
Moaaz Ali, M., T. Javed, R. Paolo Mauro, R. Shabbir, I. Afzal, and A. Fathy Yousef. 2020. Effect of seed priming with potassium nitrate on the performance of tomato. Agriculture. 10(11): 3-10.
Mohammadi, G.R. 2009. The effect of seed priming on plant traits of late-spring seeded soybean (Glycine max L.). Am. Eurasian J. Agric. Environ. Sci. 5: 322–326.
Nie, Y., S. Fengxue, C. Kailun, T. Jiang, S. Juan, and H. Yan, 2021. Determination of optimum germination temperature and dormancy breaking method for seeds of wild herb. Res. J. Seed Sci.14: 27-38.
Nkomo, M., and L. Kambizi 2009. Effects of pre-chilling and temperature on seed germination of Corchorus olitorius L. (Tiliaceae) (Jew’s Mallow), a wild leafy vegetable. Afr. J. Biotechnol. 8(6): 1078-1081.
Orchard T. 1977. Estimating the parameters of plant seedling emergence. Seed Sci. Technol. 5: 61-69.
Piramila, B.H.M., A.L. Prabha, V. Nandagopalan, and A.L. Stanley. 2011. Effect of heat treatment on germination, seedling growth and some biochemical parameters of dry seeds of black gram. Int. J. Pharm. Phytopharm. Res. 1: 194–202.
Plazek, A., F. Dubert, P. Kopec, M. Dziurka, A. Kalandyk, J. Pastuszak, and B. Wolko. 2018. Seed hydropriming and smoke water significantly improve low-temperature germination of Lupinus angustifolius L. Int. J. Mol. Sci. 19(992): 2-18.
Sharifi, H., A. Nemati, and M. Gardakaneh. 2017. Breaking seed dormancy and improve germination of four medicinal species of apiaceae by gibberellic acid and prechilling treatments. Iran. J. Seed Sci. Res. 4: 27-38. In Persian with English Abstract.
Sharma, S., V. Singh, H. Tanwar, V.S. Mor, M. Kumar, R.C. Punia, M.S. Dalal, M. Khan, S. Sangwan, and A. Bhuker, A. 2022. Impact of High Temperature on Germination, Seedling Growth and Enzymatic Activity of Wheat Agriculture. 12: 1-19.
Shayanfar, A., F. Ghaderi-Far, R. Behmaram, A. Soltani, and H. R. Sadeghipour. 2020. Impacts of fire cues on germination of Brassica napus L. seeds with high and low secondary dormancy. Plant Biol. 22(4): 647-654.
Tabrizi, L., M. Nasiri Mahallati, and A. Kochaki. 2004. Investigation on the cardinal temperature for germination of Plantago ovata and Plantago psyllium. Iran. J. Field Crops Res. 2: 143-151. In Persian with English Abstract.
Vance, C. P. 2001. Symbiotic nitrogen fixation and phosphorus acquisition: Plant nutrition in a world of declining renewable resources. Plant Physiol. 127: 390–397.
Vercellino, R.B., C.E. Pandolfo, A. Cerrota, M. Cantamutto, and A. Presotto. 2019. The roles of light and pericarp on seed dormancy and germination in feral Raphanus sativus (Brassicaceae). Weed Res. 59(5): 396-406.
Zardari, S., F. GhaderiFar, H. R. Sadeghipour, E. Zeinali, E. Soltani, and C.C. Baskin. 2019. Deep and intermediate complex morphophysiological dormancy in seeds of Ferula gummosa (Apiaceae). Plant Species Biol. 34: 85-94.