نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

2 موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان،ایران

چکیده

بذور برداشت شده از اقلیم های مختلف در فرآیند کرک زدایی در کارخانه، بنیه بذری و درصد ظهور متفاوتی در مزرعه داشتند. لذا این تحقیق با هدف بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی ومکانیکی بذور کرک زدایی شده در کارخانه انجام شد. این طرح به صورت بلوک کامل تصادفی اجرا شد.بلوک ها ارقام برداشت شده از استان های مختلف بودند. در نهایت صفاتی از جمله درصد بذور بالغ و نارس، وزن پوسته و آندوسپرم دانه، نشت یونی، خراشیدگی بذر، چگالی و حجم بذر و نیروی شکست بذر، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که درصد بذور نابالغ در رقم گلستان در اقلیم خشک-گرم و رقم خرداد در اقلیم خشک-سرد بیشترین بود. بیشترین درصد بذور خراشیده در رقم گلستان در اقلیم خشک-معتدل و کمترین درصد بذور خراشیده در ارقام گلستان در استان فارس، رقم کاشمر در اقلیم خشک-سرد و رقم لطیف در اقلیم خشک-معتدل مشاهده شد. بیشترین درصد بذور سالم که بلوغ فیزیولوژیک شان کامل بود در رقم لطیف در اقلیم خشک-معتدل با 8/98 درصد مشاهده شد. در حالی‌که رقم گلستان در اقلیم خشک-گرم کمترین درصد وزن بذور بالغ را داشتند. بیشترین , ;و کمترین نیروی شکست را رقم خورشید به میزان 75/83 نیوتن و رقم گلستان اقلیم گرم-خشک به میزان 9/47 نیوتن را به خود اختصاص داده اند. به طور کلی، بررسی نیروی شکست، خراشیدگی بذور، بذور شکسته و بذور نابالغ، وزن صد دانه و اندازه بذر در رقم گلستان دو اقلیم خشک-معتدل و خشک-گرم نشان داد که بذر گلستان تولید شده در اقلیم خشک-معتدل نسبت به اقلیم خشک-گرم مقاوم‍تر بودند.

کلیدواژه‌ها

Basu, S., & Groot, S. P. C. (2023). Seed vigor and invigoration. In M. Dadlani & D. K. Yadava (Eds.), Seed Science and Technology (pp. 67–89). Springer. https://doi.org/10.1007/978-981-19-5888-5_4
Demidchik, V., Straltsova, D., Medvedev, S. S., Pozhvanov, G. A., Sokolik, A., & Yurin, V. (2014). Stress-induced electrolyte leakage: The role of K+-permeable channels and involvement in programmed cell death and metabolic adjustment. Journal of Experimental Botany, 65(5), 1259–1270. https://doi.org/10.1093/jxb/eru004
Finch-Savage, W. E., & Bassel, G. W. (2016). Seed vigor and crop establishment: Extending performance beyond adaptation. Journal of Experimental Botany, 67, 567–591. https://doi.org/10.1093/jxb/erv490
Hamidi, A., Mirghasemi, S. J., Mehravar, M., Asgari, V., & Hasani, M. (2017). Effect of ginning and delinting on Sahel cotton (Gossypium hirsutum L.) cultivar seed germination and seedling vigor. Iranian Journal of Seed Science and Research, 3(4), 67–79. [In Persian]
Khazaei, J. (2009). Influence of impact velocity and moisture content on mechanical damages of white kidney beans under loadings. Cercetări Agronomice în Moldova, 42(1), 137–148.
Macmichael, B. L., & Quisenberry, J. E. (1991). Genetic variation for root–shoot relationships among cotton germplasm. Environmental and Experimental Botany, 31, 461–470. https://doi.org/10.1016/0098-8472(91)90045-P
Mullenix, M. K., Stewart Jr., R. L., Jacobs, J. L., & Davis, D. L. (2022). Invited review: Using whole cottonseed and cotton harvest residue in southeastern US beef cattle diets: Quality, intake, and changes in feed characteristics. Applied Animal Science, 38, 447–455. https://doi.org/10.15232/aas.2022-02301
Nieves, M. C., Talavera-Prieto, A., Ferreira, G. M., Alberto-Portugal, A., & Egas, P. (2018). Density of cottonseed oil and biodiesel. Journal of Chemical & Engineering Data, 63(9), 3438–3448. https://doi.org/10.1021/acs.jced.8b00313
Nowrouzieh, S., & Faghani, E. (2022). Evaluation and optimization of a new method of cotton seed fluffing (Final report). Country Cotton Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization. [In Persian]
Nowrouzieh, S., Rezaei-Asl, A., & Kiyani, S. (2011). Determining some physical characteristics of cotton seeds. Journal of Seed Science and Technology, 1, 6–13. [In Persian]
Oliveira, M., Matthews, S., & Powell, A. A. (1984). The role of split seed coats in determining seed vigor in commercial seed lots of soybean as measured by the electrical conductivity test. Seed Science and Technology, 12, 659–668.
Powell, A. A. (1985). Impaired membrane integrity—a fundamental cause of seed quality differences in peas. In M. C. Hebblethwaite & T. C. K. Dawkins (Eds.), The pea crop (pp. 383–395). Butterworths.
Savari, R., Azadbakht, M., Nowrouzieh, S., & Motevali, A. (2017). Assessing the effect of delinting on the physical and mechanical properties of Latif cotton seed cultivar. In Proceedings of the 10th National Congress on Biosystem Engineering (Agricultural Machinery) and Mechanization. Mashhad, Iran. [In Persian]
Schulze, D. H., Hopper, N. W., Gannaway, J. R., & Jividen, G. M. (1996). Laboratory tests used to screen for chilling tolerance in cotton genotypes. In Proceedings of the Beltwide Cotton Conference (pp. 1240–1243). Nashville, TN, USA.
Snider, J., Collins, G. D., Whitaker, J., Chapman, K. D., & Horn, P. (2016). The impact of seed size and chemical composition on seedling vigor, yield, and fiber quality of cotton in five production environments. Field Crop Research, 193, 186–195. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2016.05.002