احمدرضا نجفی؛ اصغر استاجی؛ مهدی قاسمی
چکیده
درصد و سرعت جوانه‌زنی بذرها یکی از عوامل دستیابی به عملکرد بالا در کشاورزی است ولی تحت تاثیر تنش‌های محیطی کاهش می‌یابد. پیش تیمار بذرها یکی از روش‌های افزایش قدرت و سرعت جوانه‌زنی بذرها برای مقابله با تنش شوری است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر پیش تیمار بذر با عصاره گیاه نعناع فلفلی (5/0، 1 و 2 درصد) و عصاره جلبک دریایی (05/0، 1 و 2 ...
بیشتر
درصد و سرعت جوانه‌زنی بذرها یکی از عوامل دستیابی به عملکرد بالا در کشاورزی است ولی تحت تاثیر تنش‌های محیطی کاهش می‌یابد. پیش تیمار بذرها یکی از روش‌های افزایش قدرت و سرعت جوانه‌زنی بذرها برای مقابله با تنش شوری است. هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر پیش تیمار بذر با عصاره گیاه نعناع فلفلی (5/0، 1 و 2 درصد) و عصاره جلبک دریایی (05/0، 1 و 2 درصد) به همراه شاهد بر شاخص‌های رشدی و بیوشیمیایی گیاهچه گیاه دارویی آویشن دنایی در شرایط تنش شوری (0، 50، 100، 150 میلی‌مولار کلرید سدیم) بود. این آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد پیش‌تیمار عصاره جلبک دریایی و نعناع فلفلی باعث افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی و همچنین تعداد بذر جوانه زده در شرایط عدم تنش شوری شده بود. در صفات رشدی گیاهچه هر چند در شرایط عدم تنش شوری شرایط بهتر بود ولی پیش تیمار بذرها نسبت به شرایط کنترل اثرات تنش شوری را بطور معنی‌داری کاهش داد. بالاترین میزان کلروفیل کل در شرایط عدم تنش شوری در بذور تیمار شده با عصاره جلبک دریایی 2 درصد بود. بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز و آنزیم پلی فنل اکسیداز به ترتیب در شرایط تنش شوری 100 و 150 میلی مولار و در بذور تیمار شده با عصاره جلبک دریایی 1 و 2 درصد، بود. بطور مشخص تنش شوری موجب کاهش شاخص‌های رشدی شده بود ولی پیش‌تیمار عصاره جلبک دریایی باعث بهبود شرایط شده بود.
اعظم خالقی؛ علیرضا دادخواه؛ رضا رضوانی
چکیده
این تحقیق در سال 1401 به‌منظور توانایی دگرآسیبی گیاه درمنه (Artemisia aucheri L.) بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد گیاه زراعی کلزا و علف هرز ناخنک در دو بخش (آزمایشگاه و گلخانه) به‌ترتیب در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی شیروان – دانشگاه بجنورد در سال 1401 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش ...
بیشتر
این تحقیق در سال 1401 به‌منظور توانایی دگرآسیبی گیاه درمنه (Artemisia aucheri L.) بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد گیاه زراعی کلزا و علف هرز ناخنک در دو بخش (آزمایشگاه و گلخانه) به‌ترتیب در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی شیروان – دانشگاه بجنورد در سال 1401 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل عصاره‌های آبی درمنه در غلظت‌های 5، 10 و 15 درصد وزن خشک ریشه، 5، 10 و 15 درصد وزن خشک اندام هوایی (ساقه و برگ) و شاهد (آب مقطر) بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره‌ها، صفات جوانه‌زنی، رشدی وهمچنین محتوای کلروفیل کل هر دو گیاه مورد بررسی بطور معنی‌داری کاهش یافت. بالاترین و پایین‌ترین میزان بازدارندگی بین غلظت‌ها و اندام‌ها، به ترتیب در تیمار عصاره 15 درصد ریشه و عصاره 5 درصد اندام هوایی مشاهده شد. عصاره 15 درصد ریشه درمنه، جوانه زنی در کلزا و ناخنک را بترتیب 1/37 درصد و 5/48 درصد نسبت به شاهد کاهش داد. با افزایش غلظت عصاره ریشه از صفر به 15 درصد در کلزا، طول ساقه 3/30 درصد و در ناخنک 3/56 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. بطور کلی، غلظت‌های مختلف عصاره درمنه، تأثیر بازدارندگی بیشتری بر صفات مورد بررسی در علف هرز ناخنک نسبت به گیاه کلزا داشت و عصاره ریشه درمنه نسبت به اندام هوایی، توانایی بیشتری در بازدارندگی جوانه‌زنی و رشد بذور گیاهان داشت و می‌توان عصاره آبی 15 درصد ریشه درمنه را برای کاهش رشد علف هرز ناخنک پیشنهاد نمود.
محبوبه محمدی؛ رضا توکل افشاری؛ محمدحسن راشد محصل؛ احسان نعمت الهی
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر پوشش بذر با عناصر ریزمغذی، تنظیم‌کننده‌ها و محرک‌های رشد بر خصوصیات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه بذر چغندرقند، طراحی شد و در قالب طرح کاملأ تصادفی با چهار تکرار در سال 1400، در موسسه بذر و نهال رضوی تحت شرایط آزمایشگاهی و گلخانه‌ای اجرا شد. تیمار-های این آزمایش، ترکیبات مختلف عناصر ریزمغذی، تنظیم‌کننده‌ها ...
بیشتر
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر پوشش بذر با عناصر ریزمغذی، تنظیم‌کننده‌ها و محرک‌های رشد بر خصوصیات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه بذر چغندرقند، طراحی شد و در قالب طرح کاملأ تصادفی با چهار تکرار در سال 1400، در موسسه بذر و نهال رضوی تحت شرایط آزمایشگاهی و گلخانه‌ای اجرا شد. تیمار-های این آزمایش، ترکیبات مختلف عناصر ریزمغذی، تنظیم‌کننده‌ها و محرک‌های رشد که شامل 29 تیمار به همراه یک تیمار شاهد (بدون پوشش) بودند. نتایج نشان داد درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی روزانه، ضریب سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه و شاخص طولی بنیه گیاهچه به طور معنی‌داری تحت تأثیر تیمارهای پوشش بذر قرار گرفت. به طور کلی، تیمار 21، شامل مواد عناصر ماکرو + عناصر میکرو + اسیدهیومیک + جیبرلیک اسید، با درصد جوانه‌زنی 97 درصد، شاخص طولی بنیه گیاهچه 87/13، ضریب آلومتریک 2232/0، به عنوان برترین تیمار، افزایش معنی‌داری نسبت به تیمار شاهد نشان داد. همچنین در بین تیمارهای مختلف پوشش بذر، تیمار 22 شامل عناصر میکرو + اسید-هیومیک + جیبرلیک اسید + کالوئن، با 95 درصد بیشترین درصد استقرار گیاهچه را به خود اختصاص داد. پوشش بذر با عناصر ریزمغذی، اسیدهیومیک و جیبرلیک اسید بیشترین تأثیر را در بهبود رشد و کیفیت گیاهچه و درصد جوانه‌زنی آن داشت.
الهام فغانی؛ شهرام نوروزیه
چکیده
بذور برداشت شده از اقلیم های مختلف در فرآیند کرک زدایی در کارخانه، بنیه بذری و درصد ظهور متفاوتی در مزرعه داشتند. لذا این تحقیق با هدف بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی ومکانیکی بذور کرک زدایی شده در کارخانه انجام شد. این طرح به صورت بلوک کامل تصادفی اجرا شد.بلوک ها ارقام برداشت شده از استان های مختلف بودند. در نهایت صفاتی از جمله درصد بذور ...
بیشتر
بذور برداشت شده از اقلیم های مختلف در فرآیند کرک زدایی در کارخانه، بنیه بذری و درصد ظهور متفاوتی در مزرعه داشتند. لذا این تحقیق با هدف بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی ومکانیکی بذور کرک زدایی شده در کارخانه انجام شد. این طرح به صورت بلوک کامل تصادفی اجرا شد.بلوک ها ارقام برداشت شده از استان های مختلف بودند. در نهایت صفاتی از جمله درصد بذور بالغ و نارس، وزن پوسته و آندوسپرم دانه، نشت یونی، خراشیدگی بذر، چگالی و حجم بذر و نیروی شکست بذر، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که درصد بذور نابالغ در رقم گلستان در اقلیم خشک-گرم و رقم خرداد در اقلیم خشک-سرد بیشترین بود. بیشترین درصد بذور خراشیده در رقم گلستان در اقلیم خشک-معتدل و کمترین درصد بذور خراشیده در ارقام گلستان در استان فارس، رقم کاشمر در اقلیم خشک-سرد و رقم لطیف در اقلیم خشک-معتدل مشاهده شد. بیشترین درصد بذور سالم که بلوغ فیزیولوژیک شان کامل بود در رقم لطیف در اقلیم خشک-معتدل با 8/98 درصد مشاهده شد. در حالی‌که رقم گلستان در اقلیم خشک-گرم کمترین درصد وزن بذور بالغ را داشتند. بیشترین , ;و کمترین نیروی شکست را رقم خورشید به میزان 75/83 نیوتن و رقم گلستان اقلیم گرم-خشک به میزان 9/47 نیوتن را به خود اختصاص داده اند. به طور کلی، بررسی نیروی شکست، خراشیدگی بذور، بذور شکسته و بذور نابالغ، وزن صد دانه و اندازه بذر در رقم گلستان دو اقلیم خشک-معتدل و خشک-گرم نشان داد که بذر گلستان تولید شده در اقلیم خشک-معتدل نسبت به اقلیم خشک-گرم مقاوم‍تر بودند.
علی شایان فر؛ صمد مبصر؛ بیتا اسکویی؛ لیلا زارع
چکیده
انبارداری بذرهای کاملینا رقم سهیل در راستای شبیه‌سازی شرایط پس از برداشت تا کشت در سال زراعی آتی ارزیابی شد. هفت نمونه بذر کاملینا از مناطق شیروان، فسا، مرودشت، کرمانشاه، همدان، سبزوار و ایلام تهیه و به مدت شش ماه در دو شرایط انبارداری با دماهای کنترل شده 10 و 25 درجه سلسیوس قرار گرفتند و به‌صورت ماهیانه از شرایط انبارداری خارج شدند ...
بیشتر
انبارداری بذرهای کاملینا رقم سهیل در راستای شبیه‌سازی شرایط پس از برداشت تا کشت در سال زراعی آتی ارزیابی شد. هفت نمونه بذر کاملینا از مناطق شیروان، فسا، مرودشت، کرمانشاه، همدان، سبزوار و ایلام تهیه و به مدت شش ماه در دو شرایط انبارداری با دماهای کنترل شده 10 و 25 درجه سلسیوس قرار گرفتند و به‌صورت ماهیانه از شرایط انبارداری خارج شدند و شاخص‌های مختلف جوانه‌زنی و بنیه بذرها ارزیابی گردید. رطوبت بذرها در کل تیمارهای انبارداری به بیش از 10 درصد نرسید. در کل نمونه‌ها، درصد جوانه‌زنی و گیاهچه طبیعی پس از شش ماه انبارداری بالاتر از 94 درصد بود. در بین کل نمونه‌ها از لحاظ شاخص وزنی بنیه گیاهچه، تنها نمونه سبزوار تفاوت معنی داری را نشان داد. تأثیر سه فاکتور نمونه بذری، دما و مدت زمان انبارداری بر شاخص‌های مختلف سرعت جوانه‌زنی معنی‌دار بود. پاسخ فیزیولوژیک بذرها از نظر سرعت جوانه‌زنی نسبت به دمای 10 و 25 درجه سلسیوس تا ماه چهارم در اکثر نمونه‌ها مشابه بود و به ترتیب از ماه چهارم در دمای 25 و از ماه پنجم در دمای 10 درجه سلسیوس روند کاهشی را نشان داد و در ماه ششم به کمترین مقدار رسید. در بین نمونه‌ها، دو نمونه همدان و کرمانشاه از سرعت جوانه‌زنی بالاتری برخوردار بودند. در مجموع بذرهای کاملینا پتانسیل انبارداری بالایی داشتند، زیرا پس از شش ماه انبارداری، درصد جوانه‌زنی بالایی ثبت گردید و کاشت بذرها پس از مدت زمان 4 ماه انبارداری، در شرایط مزرعه کاهش سرعت جوانه‌زنی را در پی خواهد داشت.
ابوالفضل خدادادی؛ ریحانه عموآقایی
چکیده
بذرهای کنگر وحشی به دلیل پوشش به شدت لیگنینی شده حاصل از کاپیتول ثانویه، نمی‌توانند به آسانی جوانه بزنند. در این مطالعه، سه آزمایش جداگانه، برای بررسی اثر خراشدهی شیمیایی (تیمار با آب، هیپوکلریت سدیم، پراکسید هیدروژن، اسید کلریدریک، اسید سولفوریک و اسید استیک20 درصد به مدت 20، 40 و 60 دقیقه)، خراشدهی مکانیکی (شاهد، 5 و 10 دقیقه ...
بیشتر
بذرهای کنگر وحشی به دلیل پوشش به شدت لیگنینی شده حاصل از کاپیتول ثانویه، نمی‌توانند به آسانی جوانه بزنند. در این مطالعه، سه آزمایش جداگانه، برای بررسی اثر خراشدهی شیمیایی (تیمار با آب، هیپوکلریت سدیم، پراکسید هیدروژن، اسید کلریدریک، اسید سولفوریک و اسید استیک20 درصد به مدت 20، 40 و 60 دقیقه)، خراشدهی مکانیکی (شاهد، 5 و 10 دقیقه سنباده‌زنی، تیغ و اسکالپل) و شوک‌های دمایی (کاربرد منفرد یا ترکیبی 60 دقیقه فروبردن در آب جوش و 1، 2 و 3 روز فریز کردن بذر) بر جوانه‌زنی بذرهای توده چلگرد انجام شد. نتایج نشان داد بدون خراشدهی، جوانه‌زنی بذرها بسیار کم بود امّا همه روش‌های خراشدهی مکانیکی، در حد معنی‌داری جوانه‌زنی را افزایش دادند. در بین تیمارهای خراشدهی شیمیایی، بیشترین جوانه‌زنی با تیمار 20 دقیقه فرو بردن در اسید کلریدریک (76/54 درصد) به‌دست آمد اما رشد دانه‌رست مطلوب نبود. تیمار ترکیبی60 دقیقه خیساندن در آب جوش و سپس 3 روز فریز بذر، بهتر از شوک دمایی منفرد بود و شاخص‌های جوانه‌زنی، طول دانه‌رست و بنیه را افزایش داد. درکل نتایج نشان داد بهترین شیوه برای شکست خواب فیزیکی بذرهای کنگر وحشی، خراشدهی با اسکالپل بود که بیشترین درصد جوانه‌زنی (46/58)، عدد پیک (5/3)، میانگین جوانه‌زنی روزانه (2/3 عدد در روز) و ارزش جوانه‌زنی (53/11) را ایجاد کرد.
