بهمن احمدوند؛ سید امیر موسوی؛ سید عطا اله سیادت؛ رضا توکل افشاری؛ علی قاطعی
چکیده
هدف از اجرای این مطالعه بررسی ارتباط میان ویژگی‌های مورفومتریک بذر توده‌های مختلف گندم سیاه (Fagopyrum esculentum Möench) حاصل از تاریخ‌های کاشت متفاوت (7 شهریور:1، 22 شهریور:2، 6 مهرماه:3 و 21 مهرماه:4) با کیفیت جوانه‌زنی بذر آن تحت سطوح دمایی مختلف بوده است. برای هرکدم از توده‌های مورد بررسی آزمایش جداگانه‌ای با 11 سطح دمایی ( 4، 7، 10، 15، 20، 25، 30 ...
بیشتر
هدف از اجرای این مطالعه بررسی ارتباط میان ویژگی‌های مورفومتریک بذر توده‌های مختلف گندم سیاه (Fagopyrum esculentum Möench) حاصل از تاریخ‌های کاشت متفاوت (7 شهریور:1، 22 شهریور:2، 6 مهرماه:3 و 21 مهرماه:4) با کیفیت جوانه‌زنی بذر آن تحت سطوح دمایی مختلف بوده است. برای هرکدم از توده‌های مورد بررسی آزمایش جداگانه‌ای با 11 سطح دمایی ( 4، 7، 10، 15، 20، 25، 30 ، 35 ، 37 ، 40 و 45 درجه سلسیوس) به صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال 1401 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در سطح 1 درصد احتمال خطا دما اثر معنیداری بر سرعت جوانه‌زنی دارد. با توجه به آمارههای مدل و البته خطای استاندارد، مدل دوتکهای به عنوان مدل برتر انتخاب شد. بر این اساس دمای پایه، مطلوب و سقف با توجه به مدل برتر (دوتکهای) برای توده 1 به ترتیب 82/4 ، 24/34 و 82/44 درجه سلسیوس، در توده 2 به ترتیب 18/4، 82/33 و 46/44 درجه سلسیوس، در توده 3 به ترتیب 5، 64/34 و 87/43 درجه سلسیوس و در توده 4 به ترتیب 5، 69/31 و 27/44 درجه سلسیوس برآورد گردید. تعیین دماهای کاردینال میتواند به مدیریت کشت و کار در گیاهان زراعی کمک شایانی کند.
علی قاطعی؛ حمیده آزاد قوجه بیگلو؛ قاسم پرمون
چکیده
بهمنظور مطالعه خصوصیات جوانه‌زنی بذرهای گندم رقم چمران حاصله از پایههای مادری تیمار شده با سطوح مختلف نیتروژن و محلولپاشی سیتوکینین تحت تأثیر تنش گرمای انتهای فصل، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. تیمارهای آزمایشی ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه خصوصیات جوانه‌زنی بذرهای گندم رقم چمران حاصله از پایههای مادری تیمار شده با سطوح مختلف نیتروژن و محلولپاشی سیتوکینین تحت تأثیر تنش گرمای انتهای فصل، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد مقادیر صفر، 75، 150 و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و سه سطح محلولپاشی هورمون سیتوکینین (صفر، 50 و 100 میکرومولار) روی گیاه مادری که در دو تاریخ کشت (تاریخ کاشت بهینه و تاریخ کاشت با تأخیرکه جهت مواجه شدن گیاه با تنش گرمای انتهای فصل) بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده کود نیتروژن بر تمامی صفات به استثنای وزن خشک ساقهچه و ریشهچه، شاخص وزنی قدرت، کارایی و کسر ذخایر بذر و وزن هزار دانه، دارای اثر معنیدار بود؛ در حالی که اثر تاریخ کشت بر تمامی خصوصیات جوانه‌زنی (به استثنای وزن خشک ساقهچه) معنیدار بود. اثر محلولپاشی سطوح مختلف هورمون سیتوکینین بر گیاه مادری، تنها بر درصد و یکنواختی جوانه‌زنی، زمان لازم برای 90 درصد جوانه‌زنی، شاخص طولی قدرت و تحرک ذخایر بذر و وزن هزار دانه اثر معنیدار نشان داد. نتایج اثرات متقابل نشان داد که تیمار مصرف نیتروژن در تاریخ کشت دیر هنگام (تنش) بیشترین سرعت جوانه‌زنی (0/30 جوانه در روز) را داشت. بیشترین تحرک (1/6 میلیگرم در میلیگرم) و شاخص قدرت بذر (17/19) از تیمار سطوح بالای نیتروژن و سیتوکینین حاصل شد. اثرات سهگانه کود نیتروژن، هورمون سیتوکینین و تاریخ کاشت نیز نشان داد، بیشترین درصد جوانه‌زنی (100 درصد) گندم در تاریخ کشت توصیه شده و سطوح بالای سیتوکینین و نیتروژن و کمترین مقدار آن (66 درصد) از تاریخ کاشت دیر هنگام (تنش)، 150 کیلوگرم نیتروژن و عدم کاربرد سیتوکینین به دست آمد. به طور کلی هورمون سیتوکینین مقاومت به تنش گرمای انتهای فصل گندم و درصد جوانه‌زنی بذر تولیدی را افزایش داد.
سدابه جهانبخش؛ قاسم پرمون؛ حمیده آزادقوجه بیگلو؛ علی قاطعی
چکیده
به منظور مطالعه تأثیر تنش شوری و خشکی بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه و برازش مدل هیدروتایم و آستانه تحمل به شوری دو گونه مختلف ریحان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی در دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1394 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو گونه ریحان ، نمک‌های مختلف و پتانسیل‌های مختلف (0، 3-، 6- و 9-) بود. نتایج خروجی مدل نشان ...
بیشتر
به منظور مطالعه تأثیر تنش شوری و خشکی بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه و برازش مدل هیدروتایم و آستانه تحمل به شوری دو گونه مختلف ریحان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی در دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1394 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل دو گونه ریحان ، نمک‌های مختلف و پتانسیل‌های مختلف (0، 3-، 6- و 9-) بود. نتایج خروجی مدل نشان داد که سرعت جوانه‌زنی در شرایط تنش خشکی در گیاه ریحان قرمز (32/37 = θH) نسبت به ریحان بنفش (20/106 = θHبیشتر و یکنواختی جوانه‌زنی برای ریحان بنفش ( نسبت به ریحان قرمز (44/1 =σψb) کمتر بود. از نظر مقاومت به خشکی ( ریحان قرمز نسبت به ریحان بنفش بیشتر بود. آستانه تحمل به شوری در مرحله جوانه‌زنی نشان داد، در ریحان بنفش در تیمارهای NaCl، K2SO4 و NaCl+K2SO4 به ترتیب دارای استانه تحمل 59/0-، 13/0- و 87/0- بار و در ریحان قرمز در تیمارهای فوق به ترتیب برابر با 31/0-، 25/0 - و 88/2 - بار بود. تنش شوری و خشکی موجب کاهش در رشد گیاهچه و شاخص قدرت بذر شد. بیشترین و کمترین میزان استفاده از ذخایر در مورد ریحان بنفش به ترتیب از نمک NaCl و استفاده همزمان از NaCl+K2SO4 مشاهده شد. این در حالی است که بیشترین میزان استفاده از ذخایر در مورد ریحان قرمز از نمک K2SO4 و کمترین مقدار از کاربرد NaC1 به‌دست آمد. بالاترین شاخص وزنی قدرت ریحان بنفش از پتانسیل اسمزی صفر مشاهده شد. کمترین شاخص وزنی ریحان بنفش نیز از پتانسیل 9- مانیتول حادت شد.
