رادمان کریمی؛ فرشید قادری فر؛ آیدین حمیدی؛ محسن ملک؛ حمیدرضا صادقی پور؛ آسیه سیاهمرگویی
چکیده
این پژوهش به‌منظور بررسی اثر پوشش‌دار کردن بذرهای گندم رقم دیم قابوس با پلیمر سوپر جاذب مایع AB200-cدر شرایط تنش آبی در قالب طرح کاملاً تصادفی به‌صورت آزمایش فاکتوریل در دو آزمایش جداگانه انجام شد. فاکتورهای آزمایشیشامل پتانسیل‌های مختلف آب در سطوح ۰، ۳/۰-، ۶/۰-، ۹/۰- و و ۲/۱-مگاپاسکال و پوشش‌دهی بذرها با پلیمر سوپرجاذب در سطوح ۲/۰، ۵/۰، ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور بررسی اثر پوشش‌دار کردن بذرهای گندم رقم دیم قابوس با پلیمر سوپر جاذب مایع AB200-cدر شرایط تنش آبی در قالب طرح کاملاً تصادفی به‌صورت آزمایش فاکتوریل در دو آزمایش جداگانه انجام شد. فاکتورهای آزمایشیشامل پتانسیل‌های مختلف آب در سطوح ۰، ۳/۰-، ۶/۰-، ۹/۰- و و ۲/۱-مگاپاسکال و پوشش‌دهی بذرها با پلیمر سوپرجاذب در سطوح ۲/۰، ۵/۰، 7/0 و 2میلی‌لیتر پلیمر سوپرجاذب برای ۱۰۰ گرم بذر گندم به همراه شاهد نتایج نشان داد که پوشش‌دهی بذرها با پلیمر سوپرجاذب سبب افزایش درصد جوانه‌زنی بذرهای پوشش‌داده شده نسبت به بذرهای بدون تیمار در پتانسیل‌های ۹/۰- و ۲/۱- مگاپاسکال می‌شود. همچنین این تیمارها باعث افزایش سرعت رشد گیاهچه‌های بذرهای تیمار شده نسبت به شاهد شدند. تجزیه و تحلیل ضرایب مدل هیدروتایم نشان داد که پوشش‌دهی بذرها با پلیمر سوپرجاذب باعث منفی‌تر شدن پتانسیل پایه آب یا افزایش تحمل به تنش آبی در بذرهای گندم شد. به عبارت دیگر با کاربرد این پلیمر آستانه تحمل به تنش آبی در بذرهای گندم افزایش می‌یابد. همچنین غلظت و یا مقدارهای مختلف پلیمر سوپرجاذب استفاده شده در پوشش‌دهی بذر اثرات قابل‌توجهی بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گذاشت که نشان‌دهنده اهمیت استفاده از مقدار مناسب پلیمر سوپرجاذب در تیمار پوشش‌دهی بذر گندم است. طبق نتایج این پژوهش تیمار پوشش‌دهی بذرهای گندم با پلیمر سوپرجاذب را می‌توان تکنیک کارآمد بهبوددهنده بذر در نظر گرفت که می‌تواند اثرات منفی تنش آبی بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه در گندم را کاهش دهد.
سید عباس میرجلیلی
چکیده
اغلب گیاهان زینتی یکساله از طریق بذر تکثیر می‌شوند. بذر بعضی از این گیاهان به جهت سازگاری اکولوژیکی با شرایط محیطی دچار سختی در جوانه‌زنی هستند. به منظور بررسی تاثیر تیمارهای مختلف بر جوانه‌زنی بذرهای سه گیاه زینتی مریم گلی (Salvia grandiflora)، مینای چمنی (Bellis perennis) و گل مروارید(Alyssum maritimum) سه آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در4 تیمار ...
بیشتر
اغلب گیاهان زینتی یکساله از طریق بذر تکثیر می‌شوند. بذر بعضی از این گیاهان به جهت سازگاری اکولوژیکی با شرایط محیطی دچار سختی در جوانه‌زنی هستند. به منظور بررسی تاثیر تیمارهای مختلف بر جوانه‌زنی بذرهای سه گیاه زینتی مریم گلی (Salvia grandiflora)، مینای چمنی (Bellis perennis) و گل مروارید(Alyssum maritimum) سه آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی در4 تیمار و4 تکرار انجام شد. این تیمارها شامل خیساندن در جیبرلیک اسید با غلظتهای 100، 500 و 1000 پی‌پی‌ام و سولفوریک اسید 50% در زمان‌های 5، 10 و 20 دقیقه و تیمار سرمادهی طی 3 هفته و در دماهای صفر تا 2، 4-3 و 6-5 درجه سلسیوس و تیمار شاهد بودند. مقایسه میانگین‌‌ها با روش دانکن و توسط نرم افزار SPSS انجام گرفت. نتایج نشان داد که تیمار جیبرلیک اسید با غلظت هزار پی‌پی‌ام بیشترین تاثیر در درصد و سرعت جوانه‌زنی گل مروارید داشت. تیمار سرمادهی تاثیر معنی‌داری روی جوانه‌زنی نداشت و تیمار سولفوریک اسید باعث کاهش معنی‌دار جوانه‌زنی گل مروارید شد. غلظتهای مختلف جیبرلیک اسید و سرمادهی تاثیر معنی‌داری روی جوانه‌زنی گل مینا چمنی نداشت و سولفوریک اسید کاهش معنی‌دار جوانه‌زنی را باعث شد. جیبرلیک اسید در غلظت 1000 پی‌پی‌ام افزایش جوانه‌زنی مریم گلی را سبب شد. بیشترین مقدار جوانه‌زنی در مریم گلی در تیمار جیبرلیک اسید به میزان 1000 پی‌پی‌ام(65/76 درصد) و درجه حرارت 2-0، و سولفوریک اسید در زمان 20 دقیقه مشاهده شد.
بیتا اسکویی؛ لیلا صادقی؛ کبری مسلم خانی؛ حدیث افشار؛ زهرا رادمنش
چکیده
خلوص‌ژنتیکی به عنوان یکی از ویژگی‌های مهم کیفیت محموله‌های بذری، در استانداردهای ملی کشورهای تولیدکننده -بذر برای دستیابی به خصوصیات مطلوب و پایدار ارقام زراعی مورد توجه واقع شده‌است. بر اساس استاندارد ملی بذر نخود، تعیین میزان سایر ارقام در نمونه بذری به عنوان یکی از آزمون‌های مهم کیفی بذر تلقی می‌شود که این ویژگی، با تأکید ...
بیشتر
خلوص‌ژنتیکی به عنوان یکی از ویژگی‌های مهم کیفیت محموله‌های بذری، در استانداردهای ملی کشورهای تولیدکننده -بذر برای دستیابی به خصوصیات مطلوب و پایدار ارقام زراعی مورد توجه واقع شده‌است. بر اساس استاندارد ملی بذر نخود، تعیین میزان سایر ارقام در نمونه بذری به عنوان یکی از آزمون‌های مهم کیفی بذر تلقی می‌شود که این ویژگی، با تأکید بر مشخصات ظاهری قابل تشخیص در آزمایشگاه بررسی می شود. تحقیق حاضر به بررسی ویژگی‌ها و تفاوت‌های ظاهری و ژنتیکی بذور خارج از تیپ بذرهای نخود پرداخته است. نتایج نشان داد بذرهایی که به عنوان خارج از تیپ در نظرگرفته شدند از نظر مورفولوژیکی حداقل در یکی از صفات اندازه‌گیری شده با شاهد اختلاف داشتند. این بذرها از نظر رنگ، شکل، میزان زبری سطح بذر و شیار روی بذر با بذر اصلی اختلاف داشتند و شاخص‌های منتخب در بذرهای نسل اول و دوم مشابه بود وتفاوت آنها با نمونه‌های بذر شاهد محرزگردید. نتایج آزمون مولکولی نیز مؤید نتایج بررسی‌های مورفولوژیک بود و نمونه‌هایی که از نظر مورفولوژیک در ارقام عادل، منصور، آرمان خارج از تیپ تشخیص داده شدند در مطالعات مولکولی با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره H3F09، H3C11 و H1A06، حداقل در یک جایگاه ریزماهواره و حداکثر در شش جایگاه با ارقام شاهد اختلاف نشان دادند.
رضا رضوانی؛ بهنام کامکار؛ زینب جباری بادخور
چکیده
جهت کاهش اثرات تنش شوری در صیفی‌جات از روش‌های متفاوتی مانند اصلاح کننده‌های آلی در مراحل مختلف رشدی محصول ازجمله جوانه‌زنی استفاده می‌شود. این پژوهش در سال 1402 به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر خیار با اسید هیومیک بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و پارامترهای رشدی گیاه تحت تنش شوری، در دو آزمایش (آزمایشگاه و گلخانه) به‌صورت فاکتوریل در ...
بیشتر
جهت کاهش اثرات تنش شوری در صیفی‌جات از روش‌های متفاوتی مانند اصلاح کننده‌های آلی در مراحل مختلف رشدی محصول ازجمله جوانه‌زنی استفاده می‌شود. این پژوهش در سال 1402 به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر خیار با اسید هیومیک بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و پارامترهای رشدی گیاه تحت تنش شوری، در دو آزمایش (آزمایشگاه و گلخانه) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل: تیمار اسید هیومیک در چهار سطح (0، 50 ، 100 و200 میلی‌گرم بر لیتر) و شوری در پنج سطح (0، 25 ، 50 ، 100 و 150 میلی‌مولار NaCl) بود. نتایج نشان داد که اسید هیومیک در تیمارهای تنش نسبت به شاهد، تأثیر مثبتی بر اکثر صفات جوانه‌زنی و رشدی خیار نظیر درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول گیاهچه، وزن خشک، شاخص بنیه بذر و کلروفیل کل a و b و کاروتنوئید داشت. بیشترین درصد جوانه‌زنی (87 درصد) و طول گیاهچه (66/12 سانتی‌متر) در تیمار 200 میلی‌مولار بر لیتر اسید هیومیک و در شرایط غیر شوری بدست آمد. اثر متقابل شوری و اسید هیومیک نشان داد؛ زمانی که غلظت اسید هیومیک به 100 میلی‌گرم بر لیتر به بالا رسید، اسید هیومیک توانست سبب کاهش اثرات منفی تنش شوری در صفت کلروفیل کل شود. بطور کلی می‌توان نتیجه گرفت که پرایمینگ بذور خیار با اسید هیومیک به عنوان یک راهکار ارزان و در دسترس می‌تواند راهکاری برای کاهش اثر تنش شوری در مناطق با آب و یا خاک شور باشد.
زهرا یعقوبیان؛ سیدحسین نعمتی؛ احسان نعمت الهی
چکیده
به منظور بررسی اثر پوشش بذر بر ویژگی‌های وابسته به جوانه‌زنی بذرهای کاهو در شرایط تنش خشکی، پژوهشی به شکل فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در سال 1401 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پوشش‌های بذر[:C1بدون پوشش (شاهد)، :C2پوشش بذر با جیبرلین+کائولن، :C3پوشش بذر با جیبرلین+هیومیک‌اسید+کائولن، :C4پوشش بذر با جیبرلین+عناصرریز مغذی+کائولن، ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر پوشش بذر بر ویژگی‌های وابسته به جوانه‌زنی بذرهای کاهو در شرایط تنش خشکی، پژوهشی به شکل فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در سال 1401 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل پوشش‌های بذر[:C1بدون پوشش (شاهد)، :C2پوشش بذر با جیبرلین+کائولن، :C3پوشش بذر با جیبرلین+هیومیک‌اسید+کائولن، :C4پوشش بذر با جیبرلین+عناصرریز مغذی+کائولن، :C5پوشش بذر با جیبرلین+عناصردرشت مغذی+کائولن، :C6پوشش بذر با هیومیک‌اسید+ عناصردرشت مغذی+عناصر ریز مغذی+کائولن و :C7پوشش بذر با جیبرلین+ هیومیک‌اسید+ عناصردرشت مغذی+ ریز مغذی+کائولن ] ،تحت شرایط تنش خشکی [بدون تنش (شاهد)، 4/0˗ ، 8/0˗ مگاپاسکال ] مورد ارزیابی قرار گرفت. در شرایط تنش 8/0- مگاپاسگال فقط تیمارهای C2(16 درصد) و C3(8 درصد) جوانه‌زنی داشتند. در تنش 4/0- مگاپاسکال تیمارهای C1, C2, C3 به ترتیب در صفات درصد جوانه‌زنی (50/88، 75/61 و 50/27 ) سرعت جوانه‌زنی (46/6، 91/3 و 25/2) و شاخص بنیه بذر (28/130، 32/93 و 02/44) تفاوت معنی‌داری با یکدیگر و همچنین با شرایط بدون تنش (شاهد) داشتند؛ به طوری که بذر C1 (شاهد) در شرایط تنش خشکی 5/72 درصد و بذر C3، 5/11 درصد کاهش جوانه‌زنی را نسبت به شرایط بدون تنش داشت. پوشش C3 سبب بهبود صفت میانگین مدت زمان جوانه‌زنی نسبت به پوشش C1 (07/3) شد. نتایج آزمایش نشان داد که تنش خشکی با ایجاد محدودیت در جذب آب یک عامل محدود‌کننده در جوانه‌زنی بذر کاهو است و انجام برخی تیمارها مانند پوشش جیبرلین+کائولن و جیبرلین+کائولن+ هیومیک‌اسید سبب بهبود صفات مرتبط با جوانه‌زنی بذر کاهو می-شود.
پروین صالحی شانجانی؛ حمیده جوادی؛ لیلا رسول زاده؛ لیلا فلاح حسینی؛ آرش مامدی
چکیده
برای بررسی دمای کاردینال جوانه‌زنی سه گونه دارویی پونه‌سا Nepata haussknechtii، N. pogonosperma و N. glomerulosa subsp. staffina و تعیین شرایط دمایی و زمانی مناسب کاشت آنها، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در سال 1402 در آزمایشگاه تحقیقات تکنواوژی بذر بانک ژن منابع طبیعی ایران اجرا شد. سه مدل رگرسیونی غیرخطی شامل دندان‌مانند، دوتکه‌ای و بتا، ...
بیشتر
برای بررسی دمای کاردینال جوانه‌زنی سه گونه دارویی پونه‌سا Nepata haussknechtii، N. pogonosperma و N. glomerulosa subsp. staffina و تعیین شرایط دمایی و زمانی مناسب کاشت آنها، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در سال 1402 در آزمایشگاه تحقیقات تکنواوژی بذر بانک ژن منابع طبیعی ایران اجرا شد. سه مدل رگرسیونی غیرخطی شامل دندان‌مانند، دوتکه‌ای و بتا، در هشت سطح دمایی (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی گراد) برای توصیف پاسخ سرعت جوانه‌زنی بذر سه گونه پونه‌سا به دما مورد ارزیابی قرار گرفتند. از شاخص‌های آماری مانند ریشه نتایج تجزیه واریانس (RMSE) و ضریب تبیین (R2) برای مقایسه مدل‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد در گونه N. haussknechtii مدل دندان-مانند با دمای پایه 01/9، دمای مطلوب تحتانی 20، دمای مطلوب فوقانی 25 و دمای سقف 21/36 درجه سانتی‌گراد و مقادیر R2 و RMSE به ترتیب 94/0 و 11/0؛ در گونه N. pogonosperma مدل دو تکه‌ای با دمای پایه 9 ، دمای مطلوب 23 و دمای سقف 14/36 درجه سانتی‌گراد و میزان R2 و RMSE به ترتیب 95/0 و 31/0 ؛ و در گونه N. glomerulosa subsp. staffina مدل بتا با دمای پایه 84/9، دمای مطلوب 95/24 دمای سقف 37 درجه سانتی‌گراد و R2 و RMSE به ترتیب 99/0 و 03/0 از اطمینان بیشتری برخوردار بودند. نتایج این آزمایش نشان داد در گونه‌های مختلف پونه‌سا مورد مطالعه به علت سرعت رشد اولیه مشابه، دارای اوج جوانه‌زنی مشابهی هستند.
