چکیده
دهمین سال چاپ نشریه علوم و فناوری بذر ایران را تبریک عرض می‌کنم. در راستای اهداف انجمن علمی بذر ایران و موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور، این نشریه در ده سال گذشته تلاش کرده است تا بتواند تحقیقات و یافته‌های جدید در زمینه علوم و فناوری بذر را در سطح ملی در اختیار صنعت بذر کشور قرار دهد. تحقیقات بنیادین و کاربردی در این نشریه ...
بیشتر
دهمین سال چاپ نشریه علوم و فناوری بذر ایران را تبریک عرض می‌کنم. در راستای اهداف انجمن علمی بذر ایران و موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کشور، این نشریه در ده سال گذشته تلاش کرده است تا بتواند تحقیقات و یافته‌های جدید در زمینه علوم و فناوری بذر را در سطح ملی در اختیار صنعت بذر کشور قرار دهد. تحقیقات بنیادین و کاربردی در این نشریه که حاصل فعالیتهای محققین مراکز پژوهشی، تحقیقاتی واجرایی کشور می‌باشد بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این مدت اعضای محترم هیئت تحریریه نشریه با تلاش خود سعی بر ارائه مقالههای بنیادی و کاربردی با کیفیت بالا را داشتهاند. اینجانب ضمن تشکر از تمام محققین کشور در بخشهای دانشگاهی و اجرایی که در این ده سال ما را در مسیر ارتقاء صنعت بذر کشور کمک کردهاند، امیدوارم که این همکاری با تلاش بیشتر در سالهای پیش رو همچنان ادامه داشته باشد.
مهرنوش جدیدی؛ مرجان دیانت؛ اسا ابراهیمی
چکیده
جایگزین کردن علف‌کش‌های بیولوژیکی به جای علف‌کش‌های شیمیایی نه تنها اثرات سوء زیست محیطی را نداشته بلکه دارای مزیت زیست تخریب‌پذیری نیز می‌باشد. در این پژوهش عصاره چاودار (Secale cereale L.) در پلیمر زیست‌سازگار کیتوزان/آلژینات کپسوله و اثرات آن به همراه عصاره نانو کپسوله نشده روی خرفه Portulaca oleracea L.))، سس(Cuscuta campestris Y.(dodder)) مورد بررسی قرار ...
بیشتر
جایگزین کردن علف‌کش‌های بیولوژیکی به جای علف‌کش‌های شیمیایی نه تنها اثرات سوء زیست محیطی را نداشته بلکه دارای مزیت زیست تخریب‌پذیری نیز می‌باشد. در این پژوهش عصاره چاودار (Secale cereale L.) در پلیمر زیست‌سازگار کیتوزان/آلژینات کپسوله و اثرات آن به همراه عصاره نانو کپسوله نشده روی خرفه Portulaca oleracea L.))، سس(Cuscuta campestris Y.(dodder)) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. عصاره حاصل از اندام هوایی و ریشه در غلظت های مختلف (0، 25/6 ، 5/12 ، 25، 50 و 100 درصد) بر صفات درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول و وزن تر ریشه‌چه و ساقه‌چه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ذرات نسبتاً کروی با سطح صاف و دربردارنده عصاره بودند که اندازه ذرات نمونه عصاره نانو شده ساقه و ریشه به ترتیب بین 113 تا 350 نانومتر و بین 4/71 تا 129 نانومتر بود. عصاره نانو شده اندام هوایی و ریشه با غلظت‌های 25، 50 و 100 درصد درصد جوانه‌زنی بذر سس را به صفر رساندند. بیشترین میزان جوانه‌زنی بذر خرفه مربوط به تیمار شاهد با میانگین 26/78 درصد بود که با سایر سطوح تیماری تفاوت معنی‌داری داشت. عصاره نانو اندام هوایی و ریشه با غلظت‌های 25، 50 و 100 درصد موجب بازداری کامل از جوانه‌زنی بذر گیاه خرفه شدند که با سایر سطوح تیماری تفاوت معنی‌داری داشتند. با افزایش غلظت عصاره چاودار درصد بازدارندگی صفات مورد بررسی افزایش یافت و نانو کپسوله کردن باعث افزایش اثر اللوپاتیک عصاره چاودار شد.
شبنم رضایی؛ برات قبادیان؛ محمدتقی عبادی؛ حمیدرضا قمی
چکیده
به منظور بررسی اثر پلاسمای سرد بر شاخصه‌های جوانه‌زنی بذر کاملینا و رفع خواب بذور کرفس کوهی و گلپر، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل 3 توان 40، 60 و 80 وات پلاسمای سرد بودند که به مدت 2 دقیقه بر روی بذور اعمال شدند و نمونه تیمار نشده نیز به عنوان تیمار شاهد مورد ارزیابی قرار گرفت. صفات مورد مطالعه ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر پلاسمای سرد بر شاخصه‌های جوانه‌زنی بذر کاملینا و رفع خواب بذور کرفس کوهی و گلپر، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل 3 توان 40، 60 و 80 وات پلاسمای سرد بودند که به مدت 2 دقیقه بر روی بذور اعمال شدند و نمونه تیمار نشده نیز به عنوان تیمار شاهد مورد ارزیابی قرار گرفت. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از: درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه. نتایج نشان داد که تیمار پلاسمای سرد سبب افزایش معنی‌دار درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، و طول ریشه‌چه در مقایسه با تیمار شاهد گردید ولی نتوانست خواب بذور کرفس کوهی و گلپر را برطرف نماید. در رابطه با بذر کاملینا، تیمار پلاسمای سرد 80 وات سبب بهبود درصد جوانه‌زنی به میزان 6/10 درصد، سرعت جوانه‌زنی به میزان 35/2 بذر در روز و طول ریشه‌چه برابر با 6/3 سانتیمتر گردید، که افزایش قابل توجهی نسبت به شاهد و سایر تیمارها داشت. بر اساس نتایج به دست آمده برای بذور کرفس کوهی و گلپر، به رغم بهبود آبدوستی و ضد عفونی شدن بذور، پلاسمای سرد در شکستن خواب این بذور اثری نداشت.
حسین رضا روحی؛ محمد حسن وفائی؛ مریم ثمن؛ علی رضا شاهبداغلو
چکیده
جوانه‌زنی بذر از بحرانی‌ترین مراحل چرخه زندگی گیاه بوده که به‌شدت تحت تاثیر تنش خشکی قرار می‌گیرد. در این راستا اثر اسید آسکوربیک در بهبود وضعیت جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان بذرهای علف بره تحت تنش خشکی طی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. بذرهای پیش‌تیمار نشده (شاهد) و پیش‌تیمار ...
بیشتر
جوانه‌زنی بذر از بحرانی‌ترین مراحل چرخه زندگی گیاه بوده که به‌شدت تحت تاثیر تنش خشکی قرار می‌گیرد. در این راستا اثر اسید آسکوربیک در بهبود وضعیت جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان بذرهای علف بره تحت تنش خشکی طی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. بذرهای پیش‌تیمار نشده (شاهد) و پیش‌تیمار شده با اسید آسکوربیک در غلظت‌های صفر (هیدروپرایمینگ)، 1 و 2 میلی‌مولار و سطوح خشکی صفر، 4/0-، 8/0- و 2/1- مگاپاسکال مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پیش‌تیمار بذرها با اسید آسکوربیک در سطوح مختلف خشکی موجب افزایش درصد جوانه‌زنی، بنیه بذر، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه،کربوهیدرات‌های محلول، پروتئین‌های محلول و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز و کاهش متوسط زمان جوانه‌زنی، هدایت الکتریکی و محتوای مالون دی‌آلدهید شد. در پتانسیل 2/1- مگاپاسکال، پیش‌تیمار بذر با غلظت-های 1 و 2 میلی‌مولار اسید آسکوربیک سبب افزایش شاخص بنیه بذر،کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌های محلول به‌ترتیب به-میزان 03/167، 26/22، 77/35 و 91/187، 61/22 ،20/30 درصد و همچنین افزایش فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز به‌ترتیب به میزان 85/11، 81/22، 25/12 و 83/13، 33/31 ، 93/9 درصد شد. بنابراین استفاده از اسید آسکوربیک در غلظت‌های 1 و 2 میلی‌مولار جهت کاهش اثرات منفی ناشی تنش خشکی قابل توصیه است.
میعاد حاجی محمودی؛ عبدالمهدی بخشنده؛ سید امیر موسوی؛ سید عطا اله سیادت
چکیده
فرسودگی و تنش شوری از مهمترین چالش‌های تولید یک گیاهچه سالم محسوب می‌شوند. این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر فرسودگی بذر بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذرهای خردل وحشی تحت شرایط تنش شوری انجام پذیرفت. تیمارهای آزمایشی شامل پیری تسریع شد (صفر، 24، 48، 72 و 96 ساعت) و تنش شوری (صفر، 100، 200، 300، 400 و 500 میلی‌مولار) شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش ...
بیشتر
فرسودگی و تنش شوری از مهمترین چالش‌های تولید یک گیاهچه سالم محسوب می‌شوند. این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر فرسودگی بذر بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذرهای خردل وحشی تحت شرایط تنش شوری انجام پذیرفت. تیمارهای آزمایشی شامل پیری تسریع شد (صفر، 24، 48، 72 و 96 ساعت) و تنش شوری (صفر، 100، 200، 300، 400 و 500 میلی‌مولار) شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش شوری و پیری تسریع شده معنی‌دار بود. با افزایش تنش شوری درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و قدرت بذرکاهش معنی‌داری یافت. پیری تسریع شده موجب کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز و میزان پروتئین بذر خردل شد. در بذرهای پیر نشده میزان پروتئین 3/1 واحد استاندارد در میلیگرم پروتئین بود که در اثر 96 ساعت پیری تسریع شده میزان پروتئین با کاهش 92 درصدی به 1/0 واحد استاندارد در میلیگرم پروتئین رسید. فعالیت کاتالاز در اثر پیری تسریع شده کاهش یافت، اما فعالیت آنزیم پراکسیداز در اثر پیری تسریع شده 60 درصد افزایش یافت. در بذرهای پیری تسریع شده یافته میزان فعالیت این آنزیم 04/0 واحد استاندارد در میلی-گرم پروتئین بر دقیقه بود که در اثر پیری تسریع شده 96 ساعت میزان پراکسیداز به 11/0 واحد استاندارد در میلیگرم پروتئین افزایش یافت. در مقدار اسیدهای چرب روغن بذر پس از پیری تسریع شده تغییراتی مشاهده شد. از بین همه‌ی ترکیبات درصد بهنیتک اسید (C22:0) و یوریسیک اسید (C22:1) در شرایط شاهد به ترتیب 656/0 و 534/38 درصد و در اثر پیری تسریع شده 72 ساعت به 751/0 و 186/40 درصد افزایش یافت.
الهام هراتی؛ سید غلامرضا موسوی؛ فاطمه نخعی؛ محمد جواد ثقه الاسلامی
چکیده
جوانه زنی بذر اولین و حساسترین مرحله نموی در چرخه زندگی گیاه و فرایند کلیدی در سبز شدن گیاهچه می باشد. از طرف دیگر یکی از موانع عمده تکثیر گیاهان دارویی در خارج از رویشگاه طبیعی محدودیت میزان جوانه زنی و خواب بذر می باشد. از اینرو به منظور یافتن بهترین تیمار پرایمینگ و دما جهت شکستن خواب و جوانه زنی بذر کک کش بیابانی آزمایشی به صورت فاکتوریل ...
بیشتر
جوانه زنی بذر اولین و حساسترین مرحله نموی در چرخه زندگی گیاه و فرایند کلیدی در سبز شدن گیاهچه می باشد. از طرف دیگر یکی از موانع عمده تکثیر گیاهان دارویی در خارج از رویشگاه طبیعی محدودیت میزان جوانه زنی و خواب بذر می باشد. از اینرو به منظور یافتن بهترین تیمار پرایمینگ و دما جهت شکستن خواب و جوانه زنی بذر کک کش بیابانی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و 2 عامل در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرچند در سال 1396 انجام شد. عامل اول روش شکست خواب بذر در 11 سطح شامل تیمار نیترات پتاسیم 2% در دو سطح زمانی 24 و 48 ساعت، اسید جیبرلیک (0، 250 و 500 میلی گرم بر لیتر) در دو سطح زمانی 24 و 48 ساعت و سرمادهی مرطوب به مدت (7، 14 و 21 روز) و عامل دوم دما در سه سطح (15، 20 و 25 درجه سلسیوس) بود. نتایج نشان داد بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی به ترتیب مربوط به پرایمینگ سرمادهی مرطوب 7 و 21 روز در دمای 25 درجه سلسیوس و بیشترین طول گیاهچه، طول ریشه چه، نسبت ریشه به ساقه، وزن تر و خشک گیاهچه، شاخص طولی بنیه بذر و شاخص وزنی بنیه بذر مربوط به سرمادهی مرطوب 21 روز و دمای 15 درجه سلسیوس بود. بنابراین سرمادهی مرطوب 21 روز و دما های 15 و 25 درجه سلسیوس بهترین تیمار و دما جهت شکستن خواب بذر و جوانه زنی بذر کک کش بیابانی مشخص شد.
سید اسماعیل موسوی؛ حشمت امیدی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر بیوپرایمینگ بر شاخص‌های جوانه‌زنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار کلرید سدیم) و هشت سطح تیمار بیوپرایمینگ (عدم تلقیح، تلقیح با قارچ Trichoderma harzianum، تلقیح ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر بیوپرایمینگ بر شاخص‌های جوانه‌زنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار کلرید سدیم) و هشت سطح تیمار بیوپرایمینگ (عدم تلقیح، تلقیح با قارچ Trichoderma harzianum، تلقیح با کود زیستی ازتوبارور1، تلقیح با کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با قارچ و کود زیستی ازتوبارور1، تلقیح با قارچ و کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با کود زیستی ازتوبارور1 و کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با تلفیقی از قارچ و هر دو کود زیستی) بودند. اثر متقابل بیوپرایمینگ و شوری بر فعالیت آنزیم‌های آنتی-اکسیدانت و شاخص‌های رشدی و جوانه‌زنی به غیر از شاخص وزنی بنیه بذر و وزن خشک گیاهچه معنی-دار بود. تیمار کود زیستی فسفاته بیشترین تأثیر مثبت بر درصد جوانه‌زنی با افزایش شوری را داشت. در تیمار تلفیق قارچ با کود زیستی فسفاته با افزایش شوری ضریب جوانه‌زنی کاهش کمتری یافت. سطوح پایین شوری بر شاخص‌های رشدی تأثیر مثبت داشت و باعث افزایش این شاخص‌ها گردید. وزن خشک با افزایش سطح شوری کاهش یافت و در تیمار قارچ بیشترین مقدار را دارا بود. با افزایش شوری میزان آنتی‌اکسیدانت‌ها افزایش یافت و استفاده از تیمارهای بیوپرایمینگ میزان این آنزیم‌ها را نسبت به تیمار شاهد بیشتر افزایش داد که نشان از مؤثر بودن این تیمارها در تعدیل اثر شوری به وسیله افزایش آنزیم می‌باشد. استفاده از میکروارگانیسم‌ها با افزایش بیشتر آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت نسبت به شاهد سبب کاهش اثرات منفی تنش شوری شد.
کیوان ملکی؛ نادر صالحی؛ الیاس سلطانی؛ مصطفی اویسی
چکیده
هدف از این پژوهش کمی‌سازی تأثیر خفتگی ثانویه بر سبزشدن کلزا با استفاده از مدل چاپمن-ریچاردز تحت شرایط مزرعه‌ای بود. این آزمایش با استفاده از 20 ژنوتیپ کلزای تحت شرایط مزرعه‌ای انجام شد. جهت القای خفتگی ثانویه، روش استاندارد هاهنهایم مورد استفاده قرار گرفت. آزمایش سبزشدن شدن نیز و با استفاده از یک طرح فاکتوریل در قالب بلوک‌های کاملا ...
بیشتر
هدف از این پژوهش کمی‌سازی تأثیر خفتگی ثانویه بر سبزشدن کلزا با استفاده از مدل چاپمن-ریچاردز تحت شرایط مزرعه‌ای بود. این آزمایش با استفاده از 20 ژنوتیپ کلزای تحت شرایط مزرعه‌ای انجام شد. جهت القای خفتگی ثانویه، روش استاندارد هاهنهایم مورد استفاده قرار گرفت. آزمایش سبزشدن شدن نیز و با استفاده از یک طرح فاکتوریل در قالب بلوک‌های کاملا تصادفی در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران با 4 تکرار و به مدت 122 روز انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد هردو عامل ژنوتیپ و تنش خشکی بر درصد و سرعت سبزشدن گیاهچه‌های کلزا تحت شرایط مزرعه مؤثر بودند. با این‌حال پتانسیل القای خفتگی ثانویه در بین ژنوتیپ‌ها متفاوت بود و در ژنوتیپهای کرج2، اچ50 و اس ال ام046 سرعت سبزشدن پیش از القاء خقتگی ثانویه 407/0، 143/0 و 355/0 (بر روز) بود که پس از القای خفتگی به ترتیب به 411/0، 289/0 و 364/0 (بر روز) افزایش پیدا کرد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین درصد سبزشدن در شرایط عدم وجود خفتگی ثانویه مربوط به ژنوتیپ احمدی بود، ولی این ژنوتیپ با سایر ژنوتیپ‌ها (هایولا، مغان، اس‌ال‌ام046، آرجی‌اس، اپرا و کرج1) تفاوت معنی‌داری نداشت و هنگامی که خفتگی ثانویه به بذور القاء شد نیز ژنوتیپ احمدی بیشترین درصد سبزشدن را داشت و کمترین درصد سبزشدن پس از القاء خفتگی نیز مربوط به ژنوتیپ طلایه بود.
سلیم فرزانه؛ شهرام خدادادی؛ سعید خماری؛ مرتضی برمکی
چکیده
< p>این تحقیق به منظور بررسی تاثیر روکش بذر با ترکیبات عناصرکممصرف، محرکها و تنظیمکنندههای رشد بر سبزشدن، استقرار بوته و مراحل اولیه رشد چغندرقند در سال 1397 در دانشگاه محقق اردبیلی تحت شرایط گلخانه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مورد اجرا درآمد. فاکتورهای ...
بیشتر
< p>این تحقیق به منظور بررسی تاثیر روکش بذر با ترکیبات عناصرکممصرف، محرکها و تنظیمکنندههای رشد بر سبزشدن، استقرار بوته و مراحل اولیه رشد چغندرقند در سال 1397 در دانشگاه محقق اردبیلی تحت شرایط گلخانه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مورد اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل شستشوی بذر (شستشو و عدم شستشو)، رقم (شکوفا و پارس) و ترکیبات مختلف عناصرکممصرف، محرکهای رشد و هورمونها که شامل 5 تیمار به همراه یک تیمار شاهد (بدون روکش) بودند. مقایسه میانگین دادههای حاصل از آزمایش مشخص کرد در بین بذر هیبریدهای منوژرم چغندرقند، هیبرید پارس از نظر درصد استقرار نسبت به شکوفا برتر بود. نتایج این تحقیق نشان داد که روکشدار کردن بذر بعد از شستشوی آن موجب افزایش کارایی تیمارهای روکشدارکردن بذر چغندرقند شد. در بین تیمارهای مختلف روکش بذر تیمارهای 1 ([روی+منگنز+بور به ترتیب 9، 5/16 و 5/8 گرم در کیلوگرم بذر + اسید جیبرلیک+ اتیلن+ اسید سالسیک به ترتیب 2/1، 2 و 35/0 میلیلیتر در کیلوگرم بذر]) و تیمار 2 ([روی+منگنز+بور به ترتیب 9، 5/16 و 5/8 گرم در کیلوگرم بذر + اسید آمینه + هیومیک اسید + عصاره جلبک به ترتیب 8، 12 و 12 گرم در کیلوگرم بذر]) بیشترین تاثیر را در تسریع سبزشدن و بهبود رشد گیاهچه داشت و در این تیمارها حداکثر شاخص کلروفیل و عملکرد کوانتومی فتوسیستمII مشاهده گردید.
فاطمه السادات سخایی؛ زهرا موحدی؛ مهدی قبولی؛ احسان محسنی فرد
چکیده
تنش فلزات سنگین یکی از مهمترین عوامل محدود کنندة رشد و عملکرد گیاهان در بسیاری از مناطق دنیا است. قارچ Piriformospora indica به عنوان یک قارچ اندوفیت شبه میکوریزی باعث تحریک رشد بسیاری از گونه‌های گیاهی گردیده و همچنین مقاومت به تنش‌های زیستی و غیرزیستی را افزایش می‌دهد. در این پژوهش، اثر تلفیقی قارچ اندوفیت P. indica (شاهد، اسپور و میسلیوم) و ...
بیشتر
تنش فلزات سنگین یکی از مهمترین عوامل محدود کنندة رشد و عملکرد گیاهان در بسیاری از مناطق دنیا است. قارچ Piriformospora indica به عنوان یک قارچ اندوفیت شبه میکوریزی باعث تحریک رشد بسیاری از گونه‌های گیاهی گردیده و همچنین مقاومت به تنش‌های زیستی و غیرزیستی را افزایش می‌دهد. در این پژوهش، اثر تلفیقی قارچ اندوفیت P. indica (شاهد، اسپور و میسلیوم) و نیترات کادمیوم (شاهد، 10، 20 و 30 میلیگرم در لیتر) بر جوانه‌زنی گیاه شنبلیله و نیز اثر تلفیقی قارچ اندوفیت P. indica (شاهد، اسپور و میسلیوم) و نیترات کادمیوم بر صفات فیزیومورفولوژیک گیاه شنبلیله در گلدان (شاهد، 10، 20 و 30 میلیگرم در لیتر) به صورت دو آزمایش جداگانه به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار بررسی شده است. در آزمایش اثر تلفیقی قارچ اندوفیت P. indica و نیترات کادمیوم نتایج این تحقیق نشان داد که کادمیم ممکن است به گیاهان اجازه جوانه زدن را بدهد، اما افزایش غلظت آن سبب اختلال در برخی شاخص‌های جوانه‌زنی بذر شنبلیله گردید. همچنین نتایج اثر تلفیقی قارچ اندوفیت P. indica و نیترات کادمیوم در کشت گلدانی درمجموع نشان داد که تنش کادمیوم باعث کاهش میانگین اکثر صفات مورفولوژیک اندازه‌گیری شده و افزایش اکثر آنزیم‌های مورد مطالعه گردید. همچنین گیاهان تلقیح شده با قارچ در مقایسه با گیاهان شاهد از رشد و عملکرد بیشتری در شرایط تنش برخودار بودند که این موضوع بر نقش مؤثر این قارچ در بهبود خصوصیات گیاه شنبلیله تحت شرایط تنش فلزات سنگین دلالت داشت.
محبوبه حاجی عباسی؛ رضا توکل افشاری*؛ علیرضا عباسی؛ رضا کمائی
چکیده
سویا از مهمترین گیاهان دانه روغنی جهان است که از مشکلات تولید آن کاهش قوه نامیه و بنیه بذر طی مدت نگهداری و پیش از کشت می‌باشد. به منظور تعیین اثر اتیلن و اسید سالیسیلیک بر بهبود بذر زوال یافته سویا، طی این تحقیق بذور سویا در معرض پیری تسریع شده به مدت صفر، 6 ، 10 روز و پیری طبیعی به مدت 6 ماه قرار گرفتند. بذور پس از پیری با اسید سالیسیلیک ...
بیشتر
سویا از مهمترین گیاهان دانه روغنی جهان است که از مشکلات تولید آن کاهش قوه نامیه و بنیه بذر طی مدت نگهداری و پیش از کشت می‌باشد. به منظور تعیین اثر اتیلن و اسید سالیسیلیک بر بهبود بذر زوال یافته سویا، طی این تحقیق بذور سویا در معرض پیری تسریع شده به مدت صفر، 6 ، 10 روز و پیری طبیعی به مدت 6 ماه قرار گرفتند. بذور پس از پیری با اسید سالیسیلیک با غلظت 50 میکرو مولار و ACC (پیش ماده اتیلن) با غلظت 10 میکرو مولار به مدت 6 ساعت در دمای 25 درجه سانتی‌گراد تیمار شدند. همچنین دسته‌ای بذور پس از آزمون پیری تسریع شده و طبیعی بدون هیچ تیماری به عنوان شاهد (بذر خشک) استفاده شدند. درصد جوانه‌زنی، هدایت الکتریکی و همچنین بیان ژن‌های AMY1 ، BMY1 در بذور خشک و همچنین طی 6 و 12 ساعت تحت اثر آب، اسید سالیسیلیک و ACC به روش qRT- PCR مورد بررسی قرار گرفت. با افزایش پیری درصد جوانه‌زنی کاهش و هدایت الکتریکی افزایش یافت. بیشترین میزان جوانه‌زنی در بذور خشک غیر پیر (95 درصد) بدست آمد. از طرفی ACC و اسید سالیسیلیک نتوانستند جوانه‌زنی بذور 10 روز پیری را از صفر درصد تغییر دهند. همچنین بیشترین میزان هدایت الکتریکی (µScm-1gr-1 53) در تیمار پیری تسریع شده 10 روز و هورمون SA بدست آمد. بیان ژن AMY1 و BMY1 با افزایش سطوح پیری افزایش یافت. هورمون اسید سالیسیلیک و ACC اثرات متفاوتی را بر صفات اندازه‌گیری شده داشتند. در بذور غیر پیر اسید سالیسیلیک سبب کاهش بیان AMY1 شد که نشان می‌دهد اسید سالیسیلیک در بذور غیر پیر همانند عامل تنش‌زا عمل می‌کند. میزان بیان ژن AMY1در بذر صفر روز پیر به‌میزان 1/8 بود که این میزان در بذر 10 روز پیری 3/3 بود. در مجموع می‌توان گفت پیری سبب اختلال در صفات فیزیولوژیکی (مانند هدایت الکتریکی) بذر می‌گردد و اسید سالیسیلیک و اتیلن نمی‌توانند سبب بهبود زوال بذر سویا شوند.
