فروغ فیروزکوهی؛ فاطمه نصیبی؛ بتول کرامت؛ هادی نوری؛ عفت السادات احمدی موسوی
چکیده
اثرات تخلیه سد دی الکتریک (DBD) تیمارهای پلاسمای هلیوم بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه گوار (Cyamopsis tetragonoloba) مورد بررسی قرار گرفت. بذرها با صفر، 44/1 و 68/0 وات پلاسمای سرد به مدت 60 ثانیه پیش تیمار شدند. آزمایش تنش شوری شامل سه سطح شوری کلرید سدیم ( صفر، 50 و 100 میلیمولار) بود. نتایج نشان داد که تیمارهای پلاسما تأثیر مثبتی بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه ...
بیشتر
اثرات تخلیه سد دی الکتریک (DBD) تیمارهای پلاسمای هلیوم بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه گوار (Cyamopsis tetragonoloba) مورد بررسی قرار گرفت. بذرها با صفر، 44/1 و 68/0 وات پلاسمای سرد به مدت 60 ثانیه پیش تیمار شدند. آزمایش تنش شوری شامل سه سطح شوری کلرید سدیم ( صفر، 50 و 100 میلیمولار) بود. نتایج نشان داد که تیمارهای پلاسما تأثیر مثبتی بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه (طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن خشک و تر اندام هوایی و ریشه چه) داشتند و تیمار 44/1 وات پلاسمای سرد یشترین اثر تحریکی را بر درصد جوانه زنی و رشد گیاهچه گوار داشت. همچنین، استفاده از تیمارهای پلاسمای هلیوم باعث افزایش قابل توجه کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها و پتاسیم (k+) در برگ های گیاه گوار شد. بنابراین تیمار با پلاسمای سرد می تواند به عنوان یک روش بهبود بخش برای افزایش جوانهزنی و بهبود رشد گیاهچه گوار در برابر آسیب های ناشی از تنش شوری مورد استفاده قرار گیرد.
سارا یاوری رامشه؛ فاطمه دهقان نیری
چکیده
در این پژوهش خصوصیات موفولوژیکی و بیوشیمایی 10 جدایه Pseudomonas fluorescens، تحمل به شوری و تاثیر جدایهها بر جوانهزنی و شاخصهای رشد گیاهچههای کنجد تحت تنش شوری بررسی شد. براساس نتایج تمام جدایهها گرم منفی و دارای تحرک مثبت و خاصیت فلورسنتی بودند. قدرت حلکنندگی فسفات در محیط جامد برای جدایههای P2، P3 و P9 بیشتر از سایر جدایهها بود. توانایی ...
بیشتر
در این پژوهش خصوصیات موفولوژیکی و بیوشیمایی 10 جدایه Pseudomonas fluorescens، تحمل به شوری و تاثیر جدایهها بر جوانهزنی و شاخصهای رشد گیاهچههای کنجد تحت تنش شوری بررسی شد. براساس نتایج تمام جدایهها گرم منفی و دارای تحرک مثبت و خاصیت فلورسنتی بودند. قدرت حلکنندگی فسفات در محیط جامد برای جدایههای P2، P3 و P9 بیشتر از سایر جدایهها بود. توانایی تولید سیدروفور برخی جدایهها بیشتر بود و جدایههای منتخب P1، P2، P3، P8 و P10 متحمل به شوری بودند. تاثیر جدایهها بر جوانهزنی کنجد در آزمایشی بصورت فاکتوریل شامل دو رقم کنجد، چهار سطح شوری و سه جدایه در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بررسی شد. براساس نتایج تأثیر باکتری، شوری، رقم و برهمکنش آنها بر درصد و سرعت جوانهزنی، شاخصهای جوانهزنی، ضریب آلومتریک و شاخص بنیه طولی و وزنی گیاهچه معنیدار بود. با اعمال تنش شوری، جوانهزنی و رشد گیاهچهها به طور معنیداری کاهش یافت ولی پیشتیمار دانههای کنجد با جدایههای متحمل به شوری موجب افزایش صفات مرتبط با جوانه-زنی و شاخصهای رشدی ارقام کنجد شد. تاثیر تلقیح با جدایه P9 بر همه صفات ازجمله میزان جوانهزنی بیشتر از سایر جدایهها بود، اگرچه این جدایه در ارزیابی اولیه اعمال تنش شوری به باکتریها مقاومت کمتری نسبت به تنش شوری از خود نشان داده بود. از اینرو جدایه P9 از پتانسیل بالایی برای افزایش تحمل به شوری کنجد تحت تنش شوری برخوردار است.
محمد پیچند؛ قاسمعلی دیانتی تیلکی؛ حسین مرادی؛ محمدعلی علیزاده
چکیده
تنش شوری یکی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان است که تقریباً بر تمام مراحل رشد و نمو اثر منفی داشته و با ایجاد مسمومیت یونی و اختلال در جذب آب باعث کاهش کیفیت و کمیت گیاهان میگردد. هالوپرایمینگ، خیساندن بذور در محلول نمک و یک تیمار قبل از کشت، باعث افزایش جوانهزنی و سبز شدن یکنواخت بذور تحت شرایط نامطلوب محیط زیستی میگردد. ...
بیشتر
تنش شوری یکی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان است که تقریباً بر تمام مراحل رشد و نمو اثر منفی داشته و با ایجاد مسمومیت یونی و اختلال در جذب آب باعث کاهش کیفیت و کمیت گیاهان میگردد. هالوپرایمینگ، خیساندن بذور در محلول نمک و یک تیمار قبل از کشت، باعث افزایش جوانهزنی و سبز شدن یکنواخت بذور تحت شرایط نامطلوب محیط زیستی میگردد. جهت مطالعه تأثیر هالوپرایمینگ بر خصوصیات جوانهزنی گیاه دارویی مریمگلی مصری تحت تنش شوری، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1400 اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اول هالوپرایمینگ با چهار سطح (0، 80، 150 و 250 میلیمولار) از محلول سدیمکلرید و فاکتور دوم شامل سطوح مختلف شوری (0، 50، 100، 200 و 300 میلیمولار سدیمکلرید) مورد بررسی قرار گرفت و صفات مرتبط با جوانهزنی شامل درصد و سرعت جوانهزنی، میانگین زمان جوانهزنی، طول ریشهچه و ساقهچه و شاخص بنیه ارزیابی شدند. نتایج نشان داد کاربرد پرایمینگ در همه خصوصیات جوانهزنی تأثیر مثبت داشت به گونهای که در تمام صفات رشدی اختلاف معنیداری ایجاد کرد. بالاترین درصد جوانهزنی بذرها (33/91) در تیمار پرایمینگ 80 میلیمولار و شرایط عدم تنش بهدست آمد. در این بررسی افزایش تنش شوری موجب کاهش قابل توجهی در درصد جوانهزنی بذور گردید و در شرایط تنش شوری، هالوپرایمینگ بذر اثرات تنش شوری را بهطور مؤثری کاهش داد و شرایط مطلوبتری برای بهبود جوانهزنی ایجاد نمود.
آرش مامدی؛ فرزاد شریف زاده؛ رضا معالی امیری
چکیده
در این تحقیق تغییرپذیری مولفههای جوانهزنی بذر کینوا (Chenopodium quinoa) به دما و تعیین دماهای کاردینال با آزمون جوانهزنی بذر در سطوح مختلف دمایی 1- تا 45 درجه سانتیگراد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مدل دندان-مانند نشان داد که دمای پایه و دمای سقف کینوا بهترتیب 04/3- و 45/45 درجه سانتیگراد و دمای بهینه از 20 تا 35 درجه سانتیگراد بودند. برای ...
بیشتر
در این تحقیق تغییرپذیری مولفههای جوانهزنی بذر کینوا (Chenopodium quinoa) به دما و تعیین دماهای کاردینال با آزمون جوانهزنی بذر در سطوح مختلف دمایی 1- تا 45 درجه سانتیگراد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مدل دندان-مانند نشان داد که دمای پایه و دمای سقف کینوا بهترتیب 04/3- و 45/45 درجه سانتیگراد و دمای بهینه از 20 تا 35 درجه سانتیگراد بودند. برای بررسی اثر تنش شوری و خشکی بر جوانهزنی در دمای مطلوب میانی 25 درجه سانتیگراد، بذور در معرض پتانسیلهای اسمزی صفر تا 28- بار قرار گرفتند که برای القای تنشها به ترتیب از مادههای سدیمکلرید (NaCl) و پلیاتیلنگلایکول (PEG) استفاده گردید. نتایج نشان داد که کاهش پتانسیل اسمزی تا 12- بار قادر به کاهش معنیداری مولفههای جوانهزنی نسبت به شرایط نرمال (بدون تنش) نداشت. اما با کاهش پتانسیل اسمزی به 18- و 24- بار درصد جوانهزنی به طور معنیداری کاهش یافت. به طوریکه در پتانسیل 24- بار تنش القایی-خشکی جوانهزنی به طور کامل متوقف گردید، اما 24% جوانهزنی در همان نقطه از پتانسیل اسمزی ناشی از تنش شوری مشاهده گردید. بنابراین، جوانهزنی بذرها تحت تنش القایی-شوری نسبت به تنش القایی-خشکی در همه سطوح پتانسیلهای اسمزی متحملتر بودند. به احتمال زیاد، به دلیل هالوفیت بودن کینوا، با جذب عناصر یونی نمک موجب منفیتر شدن پتانسیل درون سلولی شده که در نهایت منجر به مقاومت بیشتر به تنش شوری میگردد. بدینترتیب کینوا از پتانسیل زیادی برای کشت در بسیاری از مناطق از جمله استانهای دارای اقلیم خشکتر را دارا خواهد بود.
حدیث زراع منش؛ حمیدرضا عیسوند؛ ناصر اکبری؛ احمد اسماعیلی؛ محمد فیضیان
چکیده
به منظور کاهش اثرات شوری بر خصوصیات جوانه زنی و رشدی مرزه خوزستانی توسط اسید هیومیک، دو آزمایش انجام شد. آزمایش نخست در آزمایشگاه با پرایمینگ بذرها در غلظت های صفر ، 20، 40 و 60 میلی گرم بر لیتر اسید هیومیک (به ترتیب H1، H2، H3 و H4) و بررسی جوانه زنی آنها در شوری صفر، 50،25، 75 و 100 میلی مولار کلرید سدیم ( به ترتیب S1، S2، S3، S4 و S5) در پتری دیش انجام شد. ...
بیشتر
به منظور کاهش اثرات شوری بر خصوصیات جوانه زنی و رشدی مرزه خوزستانی توسط اسید هیومیک، دو آزمایش انجام شد. آزمایش نخست در آزمایشگاه با پرایمینگ بذرها در غلظت های صفر ، 20، 40 و 60 میلی گرم بر لیتر اسید هیومیک (به ترتیب H1، H2، H3 و H4) و بررسی جوانه زنی آنها در شوری صفر، 50،25، 75 و 100 میلی مولار کلرید سدیم ( به ترتیب S1، S2، S3، S4 و S5) در پتری دیش انجام شد. آزمایش دوم شامل کاربرد اسید هیومیک در پنج سطح صفر، 10، 20، 30و 40 میلی گرم در کیلوگرم خاک (به ترتیب H1، H2، H3 ، H4 و H5 ) و تنش شوری شامل شامل صفر، 50،25، 75 و 100 میلی مولار کلرید سدیم (به ترتیب S1، S2، S3، S4 و S5) بود. نتایج بخش آزمایشگاهی نشان داد که با افزایش شوری، درصد و سرعت جوانهزنی کاهش یافت. درحالیکه اسید هیومیک منجر به بهبود درصد و سرعت جوانهزنی شد. در آزمایش گلدانی نیز افزایش شوری منجر به کاهش معنیدار صفات رشدی گردید و کاربرد اسیدهیومیک منجر به بهبود این صفات شد. با افزایش شوری، نشت الکترولیت افزایش یافت ولی اسیدهیومیک آن را کاهش داد. نتایج مثبت کاربرد اسیدهیومیک در کاهش اثرات مضر شوری، علاوه بر آزمایشگاه (پرایمینگ) در گلدان (خاک کاربرد) نیز به اثبات رسید. بنابراین به طور کلی با توجه به نتایج مثبت این پژوهش مبنی بر بهبود شاخص های جوانه زنی و رشدی مرزه خوزستانی، میتوان کاربرد اسید هیومیک را جهت کاهش اثرات نامطلوب شوری توصیه کرد.
بهزاد قلی پور؛ افشین مظفری؛ عباس ملکی؛ محمد میرزای حیدری؛ فرزاد بابایی
چکیده
تیمارهای آزمایشی شامل فاکتور ژنوتیپ (شامل 15 نمونه چغندر وحشی از استانهای خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان و دو نمونه زراعی چغندرقند حساس و مقاوم به تنش) و فاکتورهای شوری (غلظتهای صفر، 50، 100، 200 و 400 میلی مولار) و خشکی (5 سطح صفر، 3-، 6-، 9- و 12- بار) بود. یافتهها نشان داد اثر تیمارهای شوری و خشکی روی درصد جوانه زنی، طول ریشهچه ...
بیشتر
تیمارهای آزمایشی شامل فاکتور ژنوتیپ (شامل 15 نمونه چغندر وحشی از استانهای خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان و دو نمونه زراعی چغندرقند حساس و مقاوم به تنش) و فاکتورهای شوری (غلظتهای صفر، 50، 100، 200 و 400 میلی مولار) و خشکی (5 سطح صفر، 3-، 6-، 9- و 12- بار) بود. یافتهها نشان داد اثر تیمارهای شوری و خشکی روی درصد جوانه زنی، طول ریشهچه و ساقهچه، وزن ریشهچه و ساقهچه معنیدار بود و در هر دو آزمایش با افزایش شدت تنش از مقادیر صفات درصد جوانه زنی، طول ریشهچه و ساقهچه، وزن ریشهچه و ساقهچه کاسته شد. در هر دو آزمایش درصد جوانهزنی از بقیه صفات کمتر و صفت وزن ساقهچه از بقیه صفات بیشتر تحت تاثیر تنش قرار گرفتند. همچنین در هر دو آزمایش رشد ریشهچه نسبت به ساقهچه کمتر تحت تاثیر تنش قرار گرفت. در هر دو آزمایش درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقهچه، وزن ریشهچه و وزن ساقهچه، بین ژنوتیپهای مورد بررسی اختلاف معنیدار وجود داشت. در شرایط تنش شوری و خشکی به ترتیب حداقل 5 و 7 ژنوتیپ چغندر وحشی از استانهای ایلام، کرمانشاه، خوزستان و آذربایجان شناسایی شدند که از لحاظ خصوصیات جوانهزنی و رشد اولیه نسبت به ارقام زراعی چغندرقند مقاوم به این تنشها بهتر بودند. نتایج نشان داد چغندرهای وحشی از تنوع و پتانسیل مقاومتی بالایی در برابر تنشهای شوری و خشکی در زمان جوانهزنی و مراحل اولیه رشد برخوردار میباشند و میتوان از این گیاهان برای تولید چغندرهای قند مقاومتر به تنشهای شوری و خشکی بهره جست.
رزیتا کبیری؛ مهدی نقی زاده
دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 61-72
چکیده
ارزیابی تحمل به شوری گیاهان دارویی به منظور کشت در مناطق شور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. سالیسیلیک اسید یک تنظیم کننده رشد است که نقش آن در ایجاد تحمل گیاهان به تنش های محیطی از جمله تنش شوری مورد بررسی قرار گرفته است. برای مطالعه اثر این ماده بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاه دارویی سیاهدانه (sativa Nigella (تحت شرایط تنش شوری، آزمایشی بصورت ...
بیشتر
ارزیابی تحمل به شوری گیاهان دارویی به منظور کشت در مناطق شور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. سالیسیلیک اسید یک تنظیم کننده رشد است که نقش آن در ایجاد تحمل گیاهان به تنش های محیطی از جمله تنش شوری مورد بررسی قرار گرفته است. برای مطالعه اثر این ماده بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاه دارویی سیاهدانه (sativa Nigella (تحت شرایط تنش شوری، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 15 تیمار و 3 تکرار انجام گرفت. تیمار های آزمایشی شامل غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید (0 ،25/0 ،5/0 ،75/0 و 1 میلی مولار) و شوری (0 ،50 و 100 میلی مولار) بودند. بذرهای سیاهدانه، به مدت 24 ساعت در غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید پیش تیمار شدند، سپس به منظور انجام آزمون جوانه زنی به پتری دیش های حاوی 10 میلی لیتر NaCl با غلظت های ذکر شده منتقل شدند. نتایج بدست آمده از آزمایش نشان داد، با افزایش تنش شوری، درصد و سرعت جوانه زنی، وزن خشک گیاهچه، شاخص بنیه بذر، طول ریشه چه، وزن تر و خشک ریشه چه، طول اندام هوایی و وزن تر و خشک اندام هوایی در سیاهدانه بطور معنی داری کاهش یافت. پیش تیمار بذر با سالیسیلیک اسید موجب افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش شوری گردید. سالیسیلیک اسید موجب افزایش درصد و سرعت جوانه زنی و در نهایت موجب افزایش وزن تر و خشک گیاهچه های سیاهدانه تحت شرایط تنش گردید. بنظر می رسد غلظت های بالاتر سالیسیلیک اسید (5/0 تا 1 میلی مولار) سبب افزایش کلیه صفات مذکور در شرایط کنترل و تنش می گردند.
سید محمدرضا احتشامی؛ زهرا امین دلدار؛ خداداد مصطفوی؛ محمد گلباشی؛ علی ایزدی دربندی؛ مهدی ضرابی
دوره 1، شماره 2 ، مهر 1391، ، صفحه 117-127
چکیده
افزایش تحمل به شوری در جو نیاز اساسی جهت پایداری تولید این محصول در مناطق شور محسوب میشود. به این منظور لزوم دسترسی به منابع جدید ژنتیکی تحمل به شوری و روشهای غربالگری سریع وکــارآمد، روشن میباشد. این پژوهش به منظور ارزیابی میزان تحمل به شوری هشت رقم جو در مراحل اولیه رشد و نمو اجرا گردید. بذرهای ارقام و لاین ها تحت شرایط بدون تنش شوری ...
بیشتر
افزایش تحمل به شوری در جو نیاز اساسی جهت پایداری تولید این محصول در مناطق شور محسوب میشود. به این منظور لزوم دسترسی به منابع جدید ژنتیکی تحمل به شوری و روشهای غربالگری سریع وکــارآمد، روشن میباشد. این پژوهش به منظور ارزیابی میزان تحمل به شوری هشت رقم جو در مراحل اولیه رشد و نمو اجرا گردید. بذرهای ارقام و لاین ها تحت شرایط بدون تنش شوری و تنش شوری (24 دسی زیمنس بر متر) در ظرف پتری و در چهار تکرار کشت شدند. نتایج تجزیه واریانس دادهها نشان داد که بین ارقام و شرایط کشت از نظر اغلب صفات مورد مطالعه تفاوت معنیداری وجود دارد که نشاندهنده وجود تنوع کافی بین ارقام میباشد و میتوان از این تنوع به عنوان زمینهای برای غربال ارقام و لاینهای مقاوم به شوری استفاده کرد. برآورد پارامترهای ژنتیکی نشان داد که تحت شرایط تنش شوری بین اکثر صفات ارزیابیشده، مقدار ضریب تغییرات ژنوتیپی کمتر از ضریب تغییرات فنوتیپی می باشد. در مورد درصد جوانه زنی با توجه به مقدار بالای ضریب تغییرات ژنوتیپی و وراثتپذیری آن در شرایط تنش شوری می توان بیان نمود که احتمال وجود ژنهای با فعالیت افزایشی برای بنیه بذر وجود دارد. تجزیه خوشهای با استفاده از روش وارد ( s’Ward (ارقام مورد مطالعه در هر دو شرایط را در سه گروه مجزا تقسیم بندی نمود. با توجه بهنتایج به دست آمده از این پژوهش، لاین 15-81-EB به عنوان متحمل به شوری و ارقام نرمال و نیمروز، ارقاممقاومبه شوری در مرحله جوانه زنی ورشد اولیه گیاهچه شناخته شدند.
