لیلا چهل تنان؛ علی تهرانی فر؛ محمود شور؛ سید حسین نعمتی؛ سعید خسروی
چکیده
خودگشنی سبب بروز پدیده‌ای به نام پسروی خویش‌آمیزی در گیاهان دگرگشن شده که همین امر سبب کاهش قدرت جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه می‌شود، از طرفی پرایمینگ بذر با هورمون‌های گیاهی نظیر اسید جیبرلیک تکنیکی است که به طور بالقوه سبب بهبود جوانه‌زنی و رشد بعدی گیاه می‌شود. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی تاثیر غلظتهای مختلف اسید جیبرلیک ...
بیشتر
خودگشنی سبب بروز پدیده‌ای به نام پسروی خویش‌آمیزی در گیاهان دگرگشن شده که همین امر سبب کاهش قدرت جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه می‌شود، از طرفی پرایمینگ بذر با هورمون‌های گیاهی نظیر اسید جیبرلیک تکنیکی است که به طور بالقوه سبب بهبود جوانه‌زنی و رشد بعدی گیاه می‌شود. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی تاثیر غلظتهای مختلف اسید جیبرلیک بر بهبود جوانه‌زنی بذور، که از خودگشنی ارقام مختلف گل اطلسی بدست آمده‌اند، به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بود. تیمارها شامل چهار سطح اسید جیبرلیک (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌گرم در لیتر) و بذور حاصل از خودگشنی اطلسی ایرانی، Tango Blue، Tritunia Pink Morn و Tritunia White بود. نتایج نشان داد پرایمینگ بذور با اسید جیبرلیک به‌خصوص در غلظت 100 میلی‌گرم در لیتر با افزایش 6/56 و 1/57 درصدی فعالیت آنزیمهای آلفا و بتا آمیلاز سبب افزایش 8/54 درصدی محتوای قندهای محلول شد و با تامین انرژی سبب افزایش درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، متوسط زمان لازم برای جوانه‌زنی، شاخص بنیه گیاهچه، انرژی جوانه‌زنی و وزن تر و خشک ساقه‌چه و ریشه‌چه شد. همچنین در بین ارقام مختلف، بذور حاصل از خودگشنی اطلسی ایرانی با بیشترین درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی توانایی بیشتری نسبت به بذور سایر ارقام در حفظ قوه نامیه، درصد و سرعت جوانه‌زنی داشت.
هادی کلانتری؛ علی ایزدی دربندی؛ اردشیر قادری؛ سید احمد سادات نوری؛ محمدرضا لبافی؛ مریم اهوازی
چکیده
تیره نیامداران دارای خواب بذر هستند که یک سازگاری تکاملی است که از جوانه‌زدن بذر در شرایط نامساعد اکولوژیک جلوگیری کرده و اهمیت زیادی در حفظ گونه‌های گیاهی دارد. به‌منظور بررسی اثر عوامل مختلف مکانیکی، هورمونی و فیزیکی بر شکست خواب بذر تلخ‌بیان، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل اسیدجیبرلیک، ...
بیشتر
تیره نیامداران دارای خواب بذر هستند که یک سازگاری تکاملی است که از جوانه‌زدن بذر در شرایط نامساعد اکولوژیک جلوگیری کرده و اهمیت زیادی در حفظ گونه‌های گیاهی دارد. به‌منظور بررسی اثر عوامل مختلف مکانیکی، هورمونی و فیزیکی بر شکست خواب بذر تلخ‌بیان، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل اسیدجیبرلیک، اسیدسولفوریک، آبداغ و سرمای 4 درجه سلسیوس در دورههای زمانی مختلف بودند. نتایج نشان داد در مقایسه با جوانه‌زنی بسیارکم بذرهای تیمار نشده (0 تا 53 درصد)، کاربرد غلظت 75 درصد اسید سولفوریک به مدت 15 دقیقه، درصد جوانه‌زنی (5/95درصد) و رشد اولیه گیاهچه را بهبود داد. درصد جوانه‌زنی (93 درصد) در تیمار با آب داغ نسبت به نمونه شاهد (56 درصد)، معنی‌دار شد. تیمارهای آبداغ و اسید سولفوریک میتوانند خواب بذر را در تلخ‌بیان رفع کنند. با توجه به شکست خواب بذر تلخ‌بیان در تیمارهای مورد آزمایش، می‌توان نتیجه گرفت که خواب بذر تلخ‌بیان از نوع مکانیکی و مربوط به خواص فیزیکی پوسته بذر می باشد.
مهدی رزمخواه؛ علی مرادی؛ حجت اله لطیف منش؛ حمیدرضا بلوچی
چکیده
کاملینا (Camelina sativa) گیاهی روغنی یک‌ساله بوده و یکی از مهم‌ترین مشکلات زراعت آن برخورد مرحله جوانه‌زنی بذر و استقرار بذر با تنش خشکی می‌باشد. به همین دلیل استفاده از روش پرایمینگ بذر جهت سرعت بخشیدن به مرحله سبز شدن و استقرار بهویژه در شرایط تنش خشکی امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدف بررسی تأثیر پرایمینگ و زمان پرایمینگ بر جوانه‌زنی ...
بیشتر
کاملینا (Camelina sativa) گیاهی روغنی یک‌ساله بوده و یکی از مهم‌ترین مشکلات زراعت آن برخورد مرحله جوانه‌زنی بذر و استقرار بذر با تنش خشکی می‌باشد. به همین دلیل استفاده از روش پرایمینگ بذر جهت سرعت بخشیدن به مرحله سبز شدن و استقرار بهویژه در شرایط تنش خشکی امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدف بررسی تأثیر پرایمینگ و زمان پرایمینگ بر جوانه‌زنی و برخی صفات بیوشیمیایی کاملینا تحت تنش خشکی در آزمایشگاه زراعت و ژنتیک دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج طی سال‌های 1400 تا 1401 انجام گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. عامل اول پرایمینگ با عصاره ریشه گیاه چاودار رقم دانکو در 3 سطح (صفر، 40 و 60 درصد)، عامل دوم زمان‌های پرایمینگ در سه سطح (صفر، 6 و 12 ساعت) و عامل سوم شامل تنش خشکی در 3 سطح (صفر، 3- و 6- بار) بود. بر اساس نتایج به‌دست آمده مشاهده گردید که تنش خشکی شاخصهای بیوشیمیایی و جوانه‌زنی کاملینا را تحت تأثیر قرار داد و پیش تیمار با عصاره چاودار در غلظت 60 درصد به همراه پرایم در زمان 12 ساعت با بهبود برخی شاخصهای بیوشیمیایی و جوانه‌زنی توانستند با تأثیر بر سامانه دفاع آنتی‌اکسیدانی غیرآنزیمی گیاه باعث افزایش تحمل گیاهچه‌های کاملینا تحت تنش خشکی شوند. نتایج آزمایش نشان می‌دهد که به‌کار بردن عصاره چاودار رقم دانکو با غلظت 60 درصد در زمان 12 ساعت ضمن بهبود ویژگی‌های فیزیکی بذر به جوانه‌زنی در شرایط بهینه و تنش خشکی کمک می‌نماید.
رضا طاهردوست؛ محمود دژم؛ مهدی مدن دوست؛ فرهاد مهاجری
چکیده
استفاده از گوگرد در مناطق خشک و نیمه خشک ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا بیشتر خاکها آهکی هستند. این پژوهش به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1401 در مزرعه تحقیقاتی در شهرستان فسا اجرا شد. فاکتور اصلی سه سطح آبیاری پس از 25، 50 و 75 درصد تخلیه رطوبتی خاک و فاکتور فرعی منابع کودی در هشت سطح ...
بیشتر
استفاده از گوگرد در مناطق خشک و نیمه خشک ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا بیشتر خاکها آهکی هستند. این پژوهش به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1401 در مزرعه تحقیقاتی در شهرستان فسا اجرا شد. فاکتور اصلی سه سطح آبیاری پس از 25، 50 و 75 درصد تخلیه رطوبتی خاک و فاکتور فرعی منابع کودی در هشت سطح (100 درصد گوگرد، 50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس، 50 درصد گوگرد+ مایکوریزا ، 50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا، تیوباسیلوس، مایکوریزا ، تیوباسیلوس+ مایکوریزا و شاهد) بود. نتایج نشان داد در آبیاری 75 درصد تخلیه رطوبتی، تلفیق50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا سبب کاهش 23 درصدی پایدری غشای بذر در مقایسه با شاهد شد. در سطح آبیاری 75 درصد تخلیه رطوبتی، تلفیق50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا و تلفیق 50 درصد گوگرد+ مایکوریزا سبب افزایش 31 درصدی فعالیت آلفا آمیلاز آندوسپرم بذر نسبت به شاهد شد. همچنین بیشترین درصد و سرعت جوانه‌زنی در تیمار 50 درصد گوگرد+ مایکوریزا+ تیوباسیلوس مشاهده شد. در آبیاری 75 درصد تخلیه رطوبتی، تلفیق 50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا سبب افزایش 46 درصدی بنیه بذر شد. در مجموع با توجه به تأثیر مثبت تلفیق گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا در بهبود کیفیت بذرهای تولید شده از گیاه سیاه دانه می‌توان مصرف این ترکیبات را در شرایط تنش خشکی توصیه نمود.
فائزه زعفریان؛ محمد مهدی میرزائی؛ شیوا طاهری
چکیده
به منظور بررسی تأثیر پیشتیمار بذر با کودهای آلی بر شاخصهای جوانه‌زنی و بنیه گیاهچه سه رقم سیاه‌دانه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در چهار تکرار ددر سال 1400 به اجرا درآمد. تیمارهای این آزمایش عامل رقم در سه سطح (ایرانی، هندی و سوری) و عامل پیشتیمار بذر در سه سطح کودهای آلی اسید هیومیک، بیوزینک و شاهد (بدون ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر پیشتیمار بذر با کودهای آلی بر شاخصهای جوانه‌زنی و بنیه گیاهچه سه رقم سیاه‌دانه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در چهار تکرار ددر سال 1400 به اجرا درآمد. تیمارهای این آزمایش عامل رقم در سه سطح (ایرانی، هندی و سوری) و عامل پیشتیمار بذر در سه سطح کودهای آلی اسید هیومیک، بیوزینک و شاهد (بدون پیشتیمار) بودند. صفات درصد و سرعت جوانه‌زنی، یکنواختی جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه، وزن تر و خشک ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاهچه، محتوای آب بافت، شاخص طولی بنیه بذر و ضریب آلومتریک اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد تیمارهای مورد مطالعه و اثر متقابل آنها بر اکثر صفات اندازه‌گیری شده تاثیر معنی‌داری داشتند. بیشینه وکمینه درصد جوانه‌زنی (به ترتیب 67/93 و 33/83 درصد) به ارقام ایرانی و هندی اختصاص یافت؛ درحالیکه بیشینه یکنواختی جوانه‌زنی (79/256) در رقم سوری پیشتیمار شده با اسید هیومیک و کمینه یکنواختی جوانه‌زنی (40/134) در رقم ایرانی بدون پیشتیمار و ایرانی پیشتیمار شده با بیوزینک حاصل شد. همچنین بیشترین طول گیاهچه و شاخص طولی بنیه بذر به ترتیب برای ارقام ایرانی پیشتیمار شده با اسید هیومیک (20/4 سانتی‌متر و 21/400) وکمترین آن در رقم سوری پیشتیمار شده با بیوزینک (42/1 سانتی‌متر و 01/113) ثبت شد. به‌طورکلی در مطالعه حاضر تأثیر پیشتیمار بذر با استفاده از کود آلی اسید هیومیک در بسیاری از شاخصهای جوانه‌زنی مثبت بود.
فروغ فیروزکوهی؛ فاطمه نصیبی؛ بتول کرامت؛ هادی نوری؛ عفت السادات احمدی موسوی
چکیده
اثرات تخلیه سد دی الکتریک (DBD) تیمارهای پلاسمای هلیوم بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه گوار (Cyamopsis tetragonoloba) مورد بررسی قرار گرفت. بذرها با صفر، 44/1 و 68/0 وات پلاسمای سرد به مدت 60 ثانیه پیش تیمار شدند. آزمایش تنش شوری شامل سه سطح شوری کلرید سدیم ( صفر، 50 و 100 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان داد که تیمارهای پلاسما تأثیر مثبتی بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه ...
بیشتر
اثرات تخلیه سد دی الکتریک (DBD) تیمارهای پلاسمای هلیوم بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه گوار (Cyamopsis tetragonoloba) مورد بررسی قرار گرفت. بذرها با صفر، 44/1 و 68/0 وات پلاسمای سرد به مدت 60 ثانیه پیش تیمار شدند. آزمایش تنش شوری شامل سه سطح شوری کلرید سدیم ( صفر، 50 و 100 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان داد که تیمارهای پلاسما تأثیر مثبتی بر جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه (طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن خشک و تر اندام هوایی و ریشه چه) داشتند و تیمار 44/1 وات پلاسمای سرد یشترین اثر تحریکی را بر درصد جوانه زنی و رشد گیاهچه گوار داشت. همچنین، استفاده از تیمارهای پلاسمای هلیوم باعث افزایش قابل توجه کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها و پتاسیم (k+) در برگ های گیاه گوار شد. بنابراین تیمار با پلاسمای سرد می تواند به عنوان یک روش بهبود بخش برای افزایش جوانه‌زنی و بهبود رشد گیاهچه گوار در برابر آسیب های ناشی از تنش شوری مورد استفاده قرار گیرد.
بیتا اسکویی؛ لیلا صادقی؛ کبری مسلم خانی؛ حدیث افشار؛ زهرا رادمنش
چکیده
خلوص‌ژنتیکی به عنوان یکی از ویژگی‌های مهم کیفیت محموله‌های بذری، در استانداردهای ملی کشورهای تولیدکننده -بذر برای دستیابی به خصوصیات مطلوب و پایدار ارقام زراعی مورد توجه واقع شده‌است. بر اساس استاندارد ملی بذر نخود، تعیین میزان سایر ارقام در نمونه بذری به عنوان یکی از آزمون‌های مهم کیفی بذر تلقی می‌شود که این ویژگی، با تأکید ...
بیشتر
خلوص‌ژنتیکی به عنوان یکی از ویژگی‌های مهم کیفیت محموله‌های بذری، در استانداردهای ملی کشورهای تولیدکننده -بذر برای دستیابی به خصوصیات مطلوب و پایدار ارقام زراعی مورد توجه واقع شده‌است. بر اساس استاندارد ملی بذر نخود، تعیین میزان سایر ارقام در نمونه بذری به عنوان یکی از آزمون‌های مهم کیفی بذر تلقی می‌شود که این ویژگی، با تأکید بر مشخصات ظاهری قابل تشخیص در آزمایشگاه بررسی می شود. تحقیق حاضر به بررسی ویژگی‌ها و تفاوت‌های ظاهری و ژنتیکی بذور خارج از تیپ بذرهای نخود پرداخته است. نتایج نشان داد بذرهایی که به عنوان خارج از تیپ در نظرگرفته شدند از نظر مورفولوژیکی حداقل در یکی از صفات اندازه‌گیری شده با شاهد اختلاف داشتند. این بذرها از نظر رنگ، شکل، میزان زبری سطح بذر و شیار روی بذر با بذر اصلی اختلاف داشتند و شاخصهای منتخب در بذرهای نسل اول و دوم مشابه بود وتفاوت آنها با نمونه‌های بذر شاهد محرزگردید. نتایج آزمون مولکولی نیز مؤید نتایج بررسی‌های مورفولوژیک بود و نمونه‌هایی که از نظر مورفولوژیک در ارقام عادل، منصور، آرمان خارج از تیپ تشخیص داده شدند در مطالعات مولکولی با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره H3F09، H3C11 و H1A06، حداقل در یک جایگاه ریزماهواره و حداکثر در شش جایگاه با ارقام شاهد اختلاف نشان دادند.
)
