محمد پیچند؛ قاسمعلی دیانتی تیلکی؛ حسین مرادی؛ محمدعلی علیزاده
چکیده
تنش شوری یکی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان است که تقریباً بر تمام مراحل رشد و نمو اثر منفی داشته و با ایجاد مسمومیت یونی و اختلال در جذب آب باعث کاهش کیفیت و کمیت گیاهان می‌گردد. هالوپرایمینگ، خیساندن بذور در محلول نمک و یک تیمار قبل از کشت، باعث افزایش جوانه‌زنی و سبز شدن یکنواخت بذور تحت شرایط نامطلوب محیط زیستی می‌گردد. ...
بیشتر
تنش شوری یکی از مهمترین عوامل محدودکننده رشد گیاهان است که تقریباً بر تمام مراحل رشد و نمو اثر منفی داشته و با ایجاد مسمومیت یونی و اختلال در جذب آب باعث کاهش کیفیت و کمیت گیاهان می‌گردد. هالوپرایمینگ، خیساندن بذور در محلول نمک و یک تیمار قبل از کشت، باعث افزایش جوانه‌زنی و سبز شدن یکنواخت بذور تحت شرایط نامطلوب محیط زیستی می‌گردد. جهت مطالعه تأثیر هالوپرایمینگ بر خصوصیات جوانه‌زنی گیاه دارویی مریم‌گلی مصری تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1400 اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اول هالوپرایمینگ با چهار سطح (0، 80، 150 و 250 میلی‌مولار) از محلول سدیم‌کلرید و فاکتور دوم شامل سطوح مختلف شوری (0، 50، 100، 200 و 300 میلی‌مولار سدیم‌کلرید) مورد بررسی قرار گرفت و صفات مرتبط با جوانه‌زنی شامل درصد و سرعت جوانه‌زنی، میانگین زمان جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و شاخص بنیه ارزیابی شدند. نتایج نشان داد کاربرد پرایمینگ در همه خصوصیات جوانه‌زنی تأثیر مثبت داشت به گونه‌ای که در تمام صفات رشدی اختلاف معنی‌داری ایجاد کرد. بالاترین درصد جوانه‌زنی بذرها (33/91) در تیمار پرایمینگ 80 میلی‌مولار و شرایط عدم تنش به‌دست آمد. در این بررسی افزایش تنش شوری موجب کاهش قابل توجهی در درصد جوانه‌زنی بذور گردید و در شرایط تنش شوری، هالوپرایمینگ بذر اثرات تنش شوری را به‌طور مؤثری کاهش داد و شرایط مطلوب‌تری برای بهبود جوانه‌زنی ایجاد نمود.
مریم نجفیان فخرائی؛ قاسم توحیدلو؛ آیدین حمیدی؛ فرزاد پاکنژاد؛ مهدی رضائی
چکیده
به منظور ارزیابی خلوص ژنتیکی و اصالت سه رقم تجاری رایج پنبه (ورامین، خرداد و بختگان) با استفاده از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای ریزماهواره، بذور این ارقام به همراه لاین های خالص در مزرعه در قالب یک طرح دوساله‌ی بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار با دو روش آزمون رشد مزرعه‌ای (GOT) و نشانگرهای ریزماهواره آزمایش شد. نتایج آزمونGOT نشان داد که ...
بیشتر
به منظور ارزیابی خلوص ژنتیکی و اصالت سه رقم تجاری رایج پنبه (ورامین، خرداد و بختگان) با استفاده از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای ریزماهواره، بذور این ارقام به همراه لاین های خالص در مزرعه در قالب یک طرح دوساله‌ی بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار با دو روش آزمون رشد مزرعه‌ای (GOT) و نشانگرهای ریزماهواره آزمایش شد. نتایج آزمونGOT نشان داد که نمونه های خالص ارقام در ۷ صفت مورفولوژیک با نمونههای خارج از تیپ و غیرخالص تفاوت داشته و می‌توان از این صفات که تحت تاثیر محیط نمیباشند، به عنوان کلید شناسایی رقم مورد نظر استفاده کرد. در آزمایش ملکولی، از ۷ نشانگر ، ۳ جفت به دلیل قدرت تفکیک و تعداد آلل موثر (DPL431,DPL0513,CIR246) انتخاب شدند. با توجه به مشابه بودن نتایج دو روش GOT و نشانگرهای ریزماهواره و با توجه به گران بودن روش ملکولی، می‌توان از این روش به عنوان روش سریع، موردی و تکمیلی برای تعیین درصد خلوص ژنتیکی ارقام استفاده کرد.
ملیحه صادقی زاده؛ عارفه موحدی؛ پگاه پهلوانی؛ راضیه آزادی؛ محمود اسلامی؛ هادی سالک معراجی
چکیده
جوانه‌زنی بذر از حساس‌ترین مراحل زندگی گیاهان است. شوری از مهمترین تنش‌های غیرزیستی در گیاهان بوده که جوانه‌زنی بسیاری از گیاهان را با مشکل مواجه می‌سازد. به‌منظور بررسی تأثیر پیش‌تیمار کردن بذر ریحان (رقم Genovese) با اسید آمینه بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر در شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار ...
بیشتر
جوانه‌زنی بذر از حساس‌ترین مراحل زندگی گیاهان است. شوری از مهمترین تنش‌های غیرزیستی در گیاهان بوده که جوانه‌زنی بسیاری از گیاهان را با مشکل مواجه می‌سازد. به‌منظور بررسی تأثیر پیش‌تیمار کردن بذر ریحان (رقم Genovese) با اسید آمینه بر خصوصیات جوانه‌زنی بذر در شرایط تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی و گیاهان دارویی دانشکده فنی و حرفه‌ای دختران دکتر شریعتی استان تهران اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف شوری (0، 3، 6 و 9 دسی‌زیمنس بر متر) و پیش‌تیمار بذور با اسید آمینه (اِل-سیستئین) در سه غلظت 0، 100 و 200 میکرومولار بود. تنش شوری بر تمام صفات مورد اندازه‌گیری اثر معنی‌دار و کاهشی داشت. پیش‌تیمار کردن بذور با اسید آمینه بر همه صفات مورد بررسی به غیر از ضریب آلومتری، اثر معنی‌داری داشت و سبب کاهش اثرات تنش شوری گردید. درصد جوانه‌زنی تا شوری 3 دسی‌زیمنس بر متر کاهش معنی‌داری نداشت اما در شوری 6 و 9 دسی‌زیمنس بر متر به ترتیب به میزان 8 و 41 درصد نسبت به تیمار شاهدکاهش یافت. اسید آمینه غلظت 100 میکرومولار تا شوری 6 دسی-زیمنس سبب افزایش سرعت جوانه‌زنی بذور گردید اما در شوری 9 دسی‌زیمنس تأثیرگذار نبود. پیش‌تیمار بذر با اسید آمینه 200 میکرومولار بالاترین طول ریشه‌چه (2/28 میلی‌متر) را دارا بود که نسبت به تیمار شاهد به میزان 19 درصد افزایش داشت..
ماهرخ بلندی؛ پریسا شیخ زاده مصدق؛ سعید خماری؛ ناصر زارع؛ جابر شریفی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر مراحل مختلف رسیدگی بذر در زمان برداشت، بر شاخص‌های سبز شدن، خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکردی گاوزبان اروپایی، از بذرهای پایة مادری استفاده شد و آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمار آزمایشی مراحل مختلف رسیدگی بذرهای بوته‌های مادری در زمان برداشت بود که در سه ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر مراحل مختلف رسیدگی بذر در زمان برداشت، بر شاخص‌های سبز شدن، خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکردی گاوزبان اروپایی، از بذرهای پایة مادری استفاده شد و آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. تیمار آزمایشی مراحل مختلف رسیدگی بذرهای بوته‌های مادری در زمان برداشت بود که در سه زمان (23، 32 و 38 روز بعد از گلدهی) از بوته‌های مادری برداشت شدند. نتایج نشان داد، اثر مراحل رسیدگی در زمان برداشت بذر از بوته‌های مادری بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده (شاخص‌های سبز شدن، رنگیزه‌های فتوسنتزی کلروفیل، متابولیت‌های ثانویه، عملکرد و اجزای عملکرد دانه) معنی‌دار بود. بذرهای حاصل از مرحله دوم برداشت بذر (32 روز بعد از گلدهی)، به‌دلیل رسیدگی مطلوب، با افزایش درصد و سرعت سبز شدن، بهبود رشد و استقرار سریع بوته‌ها، افزایش میزان رنگیزهای فتوسنتزی کلروفیل و تشکیل تراکم مطلوب بوته در مزرعه، نسبت به دو توده بذرهای حاصل از مراحل اول و سوم برداشت بذر، بیشترین تأثیر را در افزایش عملکرد گل، عملکرد دانه، وزن هزار دانه و سایر اجزای عملکرد دانه داشت. بیشترین میزان فنل و فلاونوئید در زمان کاشت بذرهای با زمان برداشت 38 روز بعد از گلدهی مشاهده شد که با توده بذرهای حاصل از مرحله اول برداشت بذر اختلاف معنی‌دار نشان نداد. کاشت بذرهای نارس با زمان برداشت 23 روز بعد از گلدهی، بیشترین میزان آنتوسیانین را در برگ گاوزبان اروپایی نشان داد.
نسرین تیموری؛ مختار قبادی؛ دانیال کهریزی
چکیده
زراعت دانه روغنی کاملینا قابلیت فراوانی برای قرار گرفتن در الگوی کشت دیمزارهای ایران را دارد. در زراعت دیم، مرحله جوانه زنی و استقرار بذر معمولاً با خشکی مواجه است. هدف این تحقیق، بررسی اهمیت کاربرد غلظت‌های مختلف سیلیکون بر ویژگی های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه کاملینا در شرایط تنش خشکی است. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه ...
بیشتر
زراعت دانه روغنی کاملینا قابلیت فراوانی برای قرار گرفتن در الگوی کشت دیمزارهای ایران را دارد. در زراعت دیم، مرحله جوانه زنی و استقرار بذر معمولاً با خشکی مواجه است. هدف این تحقیق، بررسی اهمیت کاربرد غلظت‌های مختلف سیلیکون بر ویژگی های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه کاملینا در شرایط تنش خشکی است. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بذر دانشگاه رازی اجرا شد. فاکتورها شامل دو ژنوتیپ کاملینا (رقم سهیل و لاین-84)، چهار سطح تنش خشکی (صفر، 3-، 6-، 9- بار با استفاده از پلی‌اتیلن‌گلیکول 6000) و پنج سطح سیلیکون (صفر، 2، 4، 6 و 8 میلی مولار با استفاده از سیلیکات سدیم) بودند. بر اساس نتایج، افزایش تنش خشکی سبب کاهش ویژگی های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه گردید. اما با استفاده از سیلیکون، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، شاخص‌های طولی و وزنی بنیه گیاهچه و ضریب آلومتریک وزن خشک ساقه‌چه به ریشه‌چه افزایش یافتند. برای افزایش صفات اندازه‌گیری شده، غلظت‌های سیلیکون 6 و 8 میلی مولار بهتر از سایر غلظت‌ها عمل کردند. به طور کلی، سیلیکون با ارتقاء خصوصیات جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه در شرایط تنش، در تخفیف اثر تنش خشکی در مرحله رشد گیاهچه ای کاملینا مؤثر بود. بنابراین، به نظر می رسد سیلیکون عامل موثری در این گونه بررسی ها و بررسی قابلیت استفاده از آن در تکنولوژی بذر کاملینا و پوشش دار کردن بذر برای مناطق دیم داشته باشد.
سکینه اسفندیاری؛ علیرضا دادخواه؛ رضا رضوانی
چکیده
این پژوهش به‌منظور مطالعه تأثیر عصاره آبی اندام‌های مختلف قیچ (Zygophyllum eurypterum L.) بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه گندم و علف هرز تلخه اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل عصاره‌های آبی قیچ در غلظت‌های 5، 10 و %15ریشه ، 5، 10 و %15 اندام‌هوایی (ساقه و برگ) و شاهد (آب مقطر) بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره‌ها، صفات رشدی و کلروفیل کل هر ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور مطالعه تأثیر عصاره آبی اندام‌های مختلف قیچ (Zygophyllum eurypterum L.) بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه گندم و علف هرز تلخه اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل عصاره‌های آبی قیچ در غلظت‌های 5، 10 و %15ریشه ، 5، 10 و %15 اندام‌هوایی (ساقه و برگ) و شاهد (آب مقطر) بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره‌ها، صفات رشدی و کلروفیل کل هر دو گیاه مورد بررسی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. نتایج نشان داد که بالاترین و پایین‌ترین میزان بازدارندگی بین غلظت‌ها و اندام‌های مورد بررسی به‌ترتیب مرتبط با عصاره %15 اندام هوایی و عصاره %5 ریشه بود. فعالیت آنتی‌اکسیدانی گندم و علف هرز تلخه با افزایش سطح عصاره‌ی ریشه و اندام هوایی قیچ افزایش یافتند. نتایج نشان داد بالاترین سطح عصاره اندام‌هوایی قیچ در گندم، %12/77 سرعت جوانه‌زنی را نسبت به شاهد کاهش داد. اما جوانه‌زنی بذور تلخه، در سطح‌های 10 و 15 درصد اندام‌هوایی کاملاً متوقف شد و به صفر رسید. با افزایش غلظت عصاره اندام هوایی از صفر به %15 در تلخه، طول ریشه %2/49 و در گندم %9/52 نسبت به شاهد کاهش پیدا کرد. بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدان در سطح %15 اندام‌هوایی در هر دو گیاه مشاهده شد که در این بین تلخه با %32/70 دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی بیشتری بود. اکثر صفات بررسی شده در علف‌هرز تلخه نظیر درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه، حساسیت بیشتری به اثرات دگرآسیبی قیچ نسبت به گندم داشت و می‌توان عصاره آبی %15 اندام هوایی قیچ را برای کاهش رشد علف هرز تلخه پیشنهاد نمود.
