محبوبه محمدی؛ رضا توکل افشاری؛ محمدحسن راشد محصل؛ احسان نعمت الهی
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر پوشش بذر با عناصر ریزمغذی، تنظیمکنندهها و محرکهای رشد بر خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچه بذر چغندرقند، طراحی شد و در قالب طرح کاملأ تصادفی با چهار تکرار در سال 1400، در موسسه بذر و نهال رضوی تحت شرایط آزمایشگاهی و گلخانهای اجرا شد. تیمار-های این آزمایش، ترکیبات مختلف عناصر ریزمغذی، تنظیمکنندهها ...
بیشتر
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر پوشش بذر با عناصر ریزمغذی، تنظیمکنندهها و محرکهای رشد بر خصوصیات جوانهزنی و رشد گیاهچه بذر چغندرقند، طراحی شد و در قالب طرح کاملأ تصادفی با چهار تکرار در سال 1400، در موسسه بذر و نهال رضوی تحت شرایط آزمایشگاهی و گلخانهای اجرا شد. تیمار-های این آزمایش، ترکیبات مختلف عناصر ریزمغذی، تنظیمکنندهها و محرکهای رشد که شامل 29 تیمار به همراه یک تیمار شاهد (بدون پوشش) بودند. نتایج نشان داد درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی روزانه، ضریب سرعت جوانهزنی، طول ریشهچه و ساقهچه، وزن خشک ریشهچه و ساقهچه و شاخص طولی بنیه گیاهچه به طور معنیداری تحت تأثیر تیمارهای پوشش بذر قرار گرفت. به طور کلی، تیمار 21، شامل مواد عناصر ماکرو + عناصر میکرو + اسیدهیومیک + جیبرلیک اسید، با درصد جوانهزنی 97 درصد، شاخص طولی بنیه گیاهچه 87/13، ضریب آلومتریک 2232/0، به عنوان برترین تیمار، افزایش معنیداری نسبت به تیمار شاهد نشان داد. همچنین در بین تیمارهای مختلف پوشش بذر، تیمار 22 شامل عناصر میکرو + اسید-هیومیک + جیبرلیک اسید + کالوئن، با 95 درصد بیشترین درصد استقرار گیاهچه را به خود اختصاص داد. پوشش بذر با عناصر ریزمغذی، اسیدهیومیک و جیبرلیک اسید بیشترین تأثیر را در بهبود رشد و کیفیت گیاهچه و درصد جوانهزنی آن داشت.
بهمن احمدوند؛ سید امیر موسوی؛ سید عطا اله سیادت؛ رضا توکل افشاری؛ علی قاطعی
چکیده
هدف از اجرای این مطالعه بررسی ارتباط میان ویژگیهای مورفومتریک بذر تودههای مختلف گندم سیاه (Fagopyrum esculentum Möench) حاصل از تاریخهای کاشت متفاوت (7 شهریور:1، 22 شهریور:2، 6 مهرماه:3 و 21 مهرماه:4) با کیفیت جوانهزنی بذر آن تحت سطوح دمایی مختلف بوده است. برای هرکدم از تودههای مورد بررسی آزمایش جداگانهای با 11 سطح دمایی ( 4، 7، 10، 15، 20، 25، 30 ...
بیشتر
هدف از اجرای این مطالعه بررسی ارتباط میان ویژگیهای مورفومتریک بذر تودههای مختلف گندم سیاه (Fagopyrum esculentum Möench) حاصل از تاریخهای کاشت متفاوت (7 شهریور:1، 22 شهریور:2، 6 مهرماه:3 و 21 مهرماه:4) با کیفیت جوانهزنی بذر آن تحت سطوح دمایی مختلف بوده است. برای هرکدم از تودههای مورد بررسی آزمایش جداگانهای با 11 سطح دمایی ( 4، 7، 10، 15، 20، 25، 30 ، 35 ، 37 ، 40 و 45 درجه سلسیوس) به صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال 1401 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در سطح 1 درصد احتمال خطا دما اثر معنیداری بر سرعت جوانهزنی دارد. با توجه به آمارههای مدل و البته خطای استاندارد، مدل دوتکهای به عنوان مدل برتر انتخاب شد. بر این اساس دمای پایه، مطلوب و سقف با توجه به مدل برتر (دوتکهای) برای توده 1 به ترتیب 82/4 ، 24/34 و 82/44 درجه سلسیوس، در توده 2 به ترتیب 18/4، 82/33 و 46/44 درجه سلسیوس، در توده 3 به ترتیب 5، 64/34 و 87/43 درجه سلسیوس و در توده 4 به ترتیب 5، 69/31 و 27/44 درجه سلسیوس برآورد گردید. تعیین دماهای کاردینال میتواند به مدیریت کشت و کار در گیاهان زراعی کمک شایانی کند.
سحر رحمانی؛ رضا توکل افشاری؛ سرور خرّم دل؛ سید حسین نعمتی
چکیده
گیاه کاملینا( Camelina sativa) یا کتان کاذب، یک محصول دانه روغنی مهم از تیره Brassicaceae می باشد که این گیاه به علت کاربردهای صنعتی، بهداشتی و غذایی بسیار حائز اهمیت بوده و سطح زیر کشت این محصول رو به افزایش می باشد و از مهم ترین ویژگی های این گیاه می توان به نیاز اندک این گیاه به نهاده های ورودی و مقاومت بالا نسبت به تنش های زیستی و غیر زیستی می باشد. ...
بیشتر
گیاه کاملینا( Camelina sativa) یا کتان کاذب، یک محصول دانه روغنی مهم از تیره Brassicaceae می باشد که این گیاه به علت کاربردهای صنعتی، بهداشتی و غذایی بسیار حائز اهمیت بوده و سطح زیر کشت این محصول رو به افزایش می باشد و از مهم ترین ویژگی های این گیاه می توان به نیاز اندک این گیاه به نهاده های ورودی و مقاومت بالا نسبت به تنش های زیستی و غیر زیستی می باشد. در این طرح از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با استفاده از نرم افزارآماری SAS بذرهای دو رقم گیاه کاملینا( رقم سهیل و لاین69) از نظر تاثیر محلول پاشی ریزمغذی های آهن، روی، منگنز و تیمار ترکیبی و تیمار شاهد در زمان بلافاصله بعد از تشکیل بذرها و همچنین بعد از تشکیل تقریبا 50 درصد از بذرها محلول پاشی پایه مادری انجام شد و با در نظر گرفتن 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تصاویر تهییه شده از جنین های گیاه کاملینا ارزیابی و بررسی شده و نتایج آنالیز های تصویری با نتایج آزمون جوانه زنی مقایسه شد. نتایج این آزمایش نشان داد که بذر رقم لاین 69 که دارای حداقل طول لپه، حداقل طول محور جنینی و حداقل طول بذر و حداکثر عرض بذر را در تیمار ترکیبی بود، حداقل نسبت طول محور جنینی به طول بذر، حداقل نسبت طول لپه به طول بذر وحداقل نسبت طول به عرض بذررا دارد که کوچکتر بودن ابعاد بذر در رقم لاین 69 منجر به کاهش درصد و سرعت جوانه زنی شده است .
امیررضا اکبرفخرآبادی؛ رضا توکل افشاری؛ مجید تولیت ابوالحسنی
چکیده
بذرالبنج (.Hyoscyamus SPP) از تیره سیبزمینی و بدلیل وجود آلکالوئیدهایی مانند آتروپین، هیوسیامین و اسکوپولامین بر سیستم عصبی انسان موثر است، از بین گونه های یکساله و چند ساله این جنس 5 تای آنها از گونههای بومی مناطق مازندران، زنجان، همدان، دشتی و دیر میباشند. این تحقیق با هدف تعیین دماهای کاردینال و ارزیابی واکنش جوانه زنی پنج ...
بیشتر
بذرالبنج (.Hyoscyamus SPP) از تیره سیبزمینی و بدلیل وجود آلکالوئیدهایی مانند آتروپین، هیوسیامین و اسکوپولامین بر سیستم عصبی انسان موثر است، از بین گونه های یکساله و چند ساله این جنس 5 تای آنها از گونههای بومی مناطق مازندران، زنجان، همدان، دشتی و دیر میباشند. این تحقیق با هدف تعیین دماهای کاردینال و ارزیابی واکنش جوانه زنی پنج جمعیت بذرالبنج نسبت به دما و پتانسیل آب انجام گرفت. برای این منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی و با چهار تکرار صورت پذیرفت. تیمارهای آزمایشی شامل هشت سطح دما (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 درجه سانتیگراد) و شش سطح پتانسیل آب (صفر، 0/2-، 0/3-، 0/4-، 0/6- و 0/9- مگاپاسکال) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که با افزایش پتانسیل آب، درصد و سرعت جوانهزنی اکوتیپ ها کاهش یافت. برآورد دماهای کاردینال نشان داد که دمای پایه و دمای سقف پنج اکوتیپ مورد مطالعه یکسان و به ترتیب برابر 8 و حدود 40 درجه سانتیگراد بود. همچنین دمای مطلوب این اکوتیپها در دامنه 25-35 درجه سانتیگراد بود. اکوتیپ دشتی، دامنه دمای مطلوب گستردهتری داشت. بنا بر آمارههای R2 و RMSE، مدل دندان مانند، واکنش سرعت جوانهزنی اکوتیپهای مورد مطالعه به دما و پتانسیل آب را به خوبی توصیف میکند.
مریم زمانیان؛ رضا توکل افشاری؛ جعفر نباتی؛ علیرضا سیفی
چکیده
این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با دو عامل رقم (مودنا و اوکاپی) ، سطح پیری (صفر و 24 و 72 ساعت در دمای 40 درجه سانتیگراد و رطوبت اشباع) و چهار تکرار برای ارزیابی سرعت و درصد جوانهزنی (GP)، شاخص بنیه (SV)، هدایتالکتریکی (EC)، فعالیت کاتالاز(CAT)، آسکورباتپراکسیداز (APX)، گلوتاتیونردوکتاز (GR) و اس-نیتروزوتیول (SNO) ...
بیشتر
این مطالعه به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با دو عامل رقم (مودنا و اوکاپی) ، سطح پیری (صفر و 24 و 72 ساعت در دمای 40 درجه سانتیگراد و رطوبت اشباع) و چهار تکرار برای ارزیابی سرعت و درصد جوانهزنی (GP)، شاخص بنیه (SV)، هدایتالکتریکی (EC)، فعالیت کاتالاز(CAT)، آسکورباتپراکسیداز (APX)، گلوتاتیونردوکتاز (GR) و اس-نیتروزوتیول (SNO) در سال 1399-1398 در دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای پیری تسریع شده (AA) باعث کاهش معنیدار کلیه صفات (به جز EC) در بذرهای کلزا شدند. رقم مودنا در صفات جوانهزنی قویتر و رقم اوکاپی در فعالیتهای بیوشیمیایی برتر بود که این را میتوان با تفاوت ژنتیکی ارقام توجیه کرد. بر اساس نتایج، در تیمارهای 72 ساعت اکاپی نسبت به شاهد، 86% GP، 88% CAT، %89 APX و 36% SNOها کاهش یافته است. همچنین، همبستگی مثبتی بین SNOها و آنزیمهای آنتیاکسیدانی وجود داشت؛ به عنوان نتیجهگیری، نیتریک اکسید (NO)به طور غیرمستقیم و به وسیله SNOها بر آنزیمهای آنتی-اکسیدانی در بذرهای پیرشده کلزا تاثیرگذار است. پیری بذر با کاهش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی و NO و در نتیجه افزایش سرعت مرگومیر سلولها، فیزیولوژی سلول را هدف قرار میدهد.
الهام بحرآبادی؛ رضا توکل افشاری؛ مهدی نصیری محلاتی
چکیده
به منظور ارزیابی تاثیر دما، خشکی و پرایمینگ بر شاخصهای درصد و سرعت جوانهزنی بذر ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح آماری کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل سطوح دمایی (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 45 درجه سلسیوس)، پتانسیل خشکی (0/0، 4/0-، 8/0- و 2/1- مگاپاسکال) و اعمال پرایمینگ (شاهد، هیدروپرایمینگ، آبسیزیک اسید، جیبرلیک اسید ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تاثیر دما، خشکی و پرایمینگ بر شاخصهای درصد و سرعت جوانهزنی بذر ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح آماری کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارها شامل سطوح دمایی (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 45 درجه سلسیوس)، پتانسیل خشکی (0/0، 4/0-، 8/0- و 2/1- مگاپاسکال) و اعمال پرایمینگ (شاهد، هیدروپرایمینگ، آبسیزیک اسید، جیبرلیک اسید و سالیسیلیک اسید) بودند. بنا بر نتایج این پژوهش، افزایش دما و خشکی سبب کاهش پارامترهای درصد و سرعت جوانهزنی شد؛ به طوری که در پتانسیلهای کمتر از 8/0- مگاپاسکال در تمامی سطوح دما و خشکی، کاهش معناداری در شاخص های ذکر شده مشاهده گردید. در دمای 35 درجه سلسیوس، درصد جوانهزنی در شرایط بدون اعمال پرایمینگ از 94 به 36 درصد (خشکی2/1- مگاپاسکال) کاهش یافت. تحت این شرایط، تیمار جیبرلیک اسید سبب بهبود جوانهزنی شد. برای تعیین دماهای کاردینال ذرت از مدلهای رگرسیونی (دندان- مانند، دوتکهای و بتا) استفاده شد. طبق نتایج آزمایش، مدل دندان- مانند، به عنوان بهترین مدل ارزیابی شد و بر اساس آن، دمای پایه، مطلوب 1، مطلوب2 و حداکثر به ترتیب 51/9، 12/24، 35 و 6/44 درجه سلسیوس برآورد گردید. به منظور بررسی تاثیر دما و پتانسیل آب بر جوانهزنی بذر تحت شرایط خشکی از مدل رگرسیونی غیر خطی هیدروترمال تایم استفاده شد. با توجه به آن که افزایش مقدار انحراف معیار از دمای پایه نشان دهنده توانایی جوانهزنی بذر در پتانسیلهای متفاوت اسمزی است، هیدروپرایمینگ، جیبرلیک اسید و سالیسیلیک اسید سبب افزایش این مقدار نسبت به تیمار بدون پرایمینگ شدند.
عباس هاشمی؛ رضا توکل افشاری؛ لیلا تبریزی؛ شیوا باروتی
چکیده
خواص دارویی و تأثیر اسفرزه (plantago ovata ) بر مکانیسم های فعالیت بدن در بسیاری از مطالعات گزارش شده است، به طوری که بذر این گیاه در ردیف مفید ترین، موثرترین و بی ضررترین و در عین حال ملایمترین ملینهای گیاهی است. خشکی یکی از عوامل محدود کننده و خطری جدی برای تولید موفقیت آمیز محصولات زراعی میباشد. در مطالعهای آزمایشگاهی، به منظور ارزیابی ...
بیشتر
خواص دارویی و تأثیر اسفرزه (plantago ovata ) بر مکانیسم های فعالیت بدن در بسیاری از مطالعات گزارش شده است، به طوری که بذر این گیاه در ردیف مفید ترین، موثرترین و بی ضررترین و در عین حال ملایمترین ملینهای گیاهی است. خشکی یکی از عوامل محدود کننده و خطری جدی برای تولید موفقیت آمیز محصولات زراعی میباشد. در مطالعهای آزمایشگاهی، به منظور ارزیابی ویژگیهای جوانهزنی و سبز شدن اسفرزه در پاسخ به تنش خشکی در دماهای مختلف، آزمایشی در سال 1394 در آزمایشگاه بذر گروه زراعت دانشگاه تهران انجام گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا در آمد، تیمارها شامل هفت دما (5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجة سانتیگراد) بودند. در هر دما برای ایجاد تنش شوری در چهار سطح (صفر، 4-، 8- و 12- بار) از پلی اتیلن گلایکول 6000 استفاده شد. اعمال تنش خشکی در دماهای مختلف بر جوانهزنی بذرهای اسفرزه نشان داد که بذرها در دمای 20 درجه سانتیگراد بیشترین مقاومت به خشکی را داشتند. تحت تأثیر سطوح تنش خشکی در دماهای مختلف پارامترهای جوانهزنی، شامل درصد، سرعت و یکنواختی جوانهزنی، کاهش یافتند و هیچ گونه جوانه زنی در پتانسیل 12- مشاهده نشد. با افزایش دما، شرایط مناسبتری از لحاظ دمایی، برای جوانهزنی بذر ایجاد شد و باعث افزایش تحمل به تنش خشکی گردید. افزایش شدت تنش خشکی باعث شد که محدوده دمایی که بذر اسفرزه میتواند در آن جوانه زند، کاهش یابد.
رضا کمائی؛ محمد کافی؛ رضا توکل افشاری؛ سعید ملک زاده؛ جعفر نباتی
چکیده
به منظور شناسایی خصوصیات جوانهزنی تودههای مختلف بذر پیاز ، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه بیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 اجرا شد. تیمارهای مورد مطالعه 29 توده بومی بذر پیاز مناطق مختلف ایران و دو رقم اصلاح شده به عنوان شاهد بود. نتایج نشان داد شاخصهای طول ریشهچه، طول ساقهچه، ...
بیشتر
به منظور شناسایی خصوصیات جوانهزنی تودههای مختلف بذر پیاز ، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه بیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 اجرا شد. تیمارهای مورد مطالعه 29 توده بومی بذر پیاز مناطق مختلف ایران و دو رقم اصلاح شده به عنوان شاهد بود. نتایج نشان داد شاخصهای طول ریشهچه، طول ساقهچه، وزن ریشهچه، وزن ساقهچه، درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، شاخص بنیه 1، شاخص بنیه 2، متوسط زمان جوانهزنی و هدایت الکتریکی در تودههای مختلف بذر تفاوت معنیداری نشان دادند. همچنین نتایج خوشهبندی تودهها، بر اساس خصوصیات ظاهری نشان داد در میان 4 خوشه، خوشهای که شامل 9 توده (هرسین، کوار، آذرشهر، بناب، یاسوج، قروه، سفید کاشان، سفید نیشابور و قولی قصه) بود دارای خصوصیات ظاهری بهتری از نظر وزن هزاردانه (میانگین 54/4 گرم)، طول دانه (میانگین 08/3میلیمتر) و قطر دانه (9/1 میلیمتر) بودند. همچنین بر اساس خصوصیات جوانهزنی، از میان شش خوشه تقسیمبندی شده، تودههای بذر مناطق یاسوج، سفید کاشان، زرد درچه، ترکیه، طارم، سفید نیشابور و قروه دارای خصوصیات جوانهزنی بهتری بودند. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت از میان خصوصیات ظاهری و جوانهزنی، تودههای یاسوج، سفید کاشان و سفید نیشابور دارای کیفیت مطلوبتری از نظر وزن هزاردانه، طول دانه، قطر دانه، درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی و هدایت الکتریکی بودند که میتوان به عنوان تودههای برتر جهت برنامههای اصلاحی معرفی گردند.
محبوبه حاجی عباسی؛ رضا توکل افشاری*؛ علیرضا عباسی؛ رضا کمائی
چکیده
سویا از مهمترین گیاهان دانه روغنی جهان است که از مشکلات تولید آن کاهش قوه نامیه و بنیه بذر طی مدت نگهداری و پیش از کشت میباشد. به منظور تعیین اثر اتیلن و اسید سالیسیلیک بر بهبود بذر زوال یافته سویا، طی این تحقیق بذور سویا در معرض پیری تسریع شده به مدت صفر، 6 ، 10 روز و پیری طبیعی به مدت 6 ماه قرار گرفتند. بذور پس از پیری با اسید سالیسیلیک ...
بیشتر
سویا از مهمترین گیاهان دانه روغنی جهان است که از مشکلات تولید آن کاهش قوه نامیه و بنیه بذر طی مدت نگهداری و پیش از کشت میباشد. به منظور تعیین اثر اتیلن و اسید سالیسیلیک بر بهبود بذر زوال یافته سویا، طی این تحقیق بذور سویا در معرض پیری تسریع شده به مدت صفر، 6 ، 10 روز و پیری طبیعی به مدت 6 ماه قرار گرفتند. بذور پس از پیری با اسید سالیسیلیک با غلظت 50 میکرو مولار و ACC (پیش ماده اتیلن) با غلظت 10 میکرو مولار به مدت 6 ساعت در دمای 25 درجه سانتیگراد تیمار شدند. همچنین دستهای بذور پس از آزمون پیری تسریع شده و طبیعی بدون هیچ تیماری به عنوان شاهد (بذر خشک) استفاده شدند. درصد جوانهزنی، هدایت الکتریکی و همچنین بیان ژنهای AMY1 ، BMY1 در بذور خشک و همچنین طی 6 و 12 ساعت تحت اثر آب، اسید سالیسیلیک و ACC به روش qRT- PCR مورد بررسی قرار گرفت. با افزایش پیری درصد جوانهزنی کاهش و هدایت الکتریکی افزایش یافت. بیشترین میزان جوانهزنی در بذور خشک غیر پیر (95 درصد) بدست آمد. از طرفی ACC و اسید سالیسیلیک نتوانستند جوانهزنی بذور 10 روز پیری را از صفر درصد تغییر دهند. همچنین بیشترین میزان هدایت الکتریکی (µScm-1gr-1 53) در تیمار پیری تسریع شده 10 روز و هورمون SA بدست آمد. بیان ژن AMY1 و BMY1 با افزایش سطوح پیری افزایش یافت. هورمون اسید سالیسیلیک و ACC اثرات متفاوتی را بر صفات اندازهگیری شده داشتند. در بذور غیر پیر اسید سالیسیلیک سبب کاهش بیان AMY1 شد که نشان میدهد اسید سالیسیلیک در بذور غیر پیر همانند عامل تنشزا عمل میکند. میزان بیان ژن AMY1در بذر صفر روز پیر بهمیزان 1/8 بود که این میزان در بذر 10 روز پیری 3/3 بود. در مجموع میتوان گفت پیری سبب اختلال در صفات فیزیولوژیکی (مانند هدایت الکتریکی) بذر میگردد و اسید سالیسیلیک و اتیلن نمیتوانند سبب بهبود زوال بذر سویا شوند.
زهرا محدث اردبیلی؛ حسین عباسپور؛ رضا توکل افشاری؛ سید محسن نبوی کلات
چکیده
بهمنظور مطالعه اثر پیری تسریع شده و پرایمینگ بذر با اسید جیبرلیک بر خصوصیات جوانهزنی، پر اکسیداسیون لیپیدها، پروتئین محلول، فنل کل و هدایت الکتریکی بذر گندم (رقم پیشتاز) یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1395 انجام شد. عوامل آزمایش ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه اثر پیری تسریع شده و پرایمینگ بذر با اسید جیبرلیک بر خصوصیات جوانهزنی، پر اکسیداسیون لیپیدها، پروتئین محلول، فنل کل و هدایت الکتریکی بذر گندم (رقم پیشتاز) یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1395 انجام شد. عوامل آزمایش شامل پیری بذرتحت شرایط دمای 40 درجه سانتی گرادو 100% رطوبت در سه سطح [زوال کم (4 روز)، زوال متوسط (6 روز) و زوال زیاد (7 روز)] و پرایمینگ بذر با اسید جیبرلیک در 4 سطح (0، 25، 50 و 100 پیپی-ام) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر پیری بذر، پرایمینگ با اسید جیبرلیک و اثر متقابل دو عامل بر تمامی صفات اندازهگیری شده معنیدار بود. بر اساس نتایج مقایسه میانگین صفات با افزایش مدتزمان پیری درصد و سرعت جوانهزنی، پروتئین محلول و فنل کل کاهش یافت؛ اما میزان مالوندیآلدئید و هدایت الکتریکی به علت آسیب وارده به غشای سلولی با افزایش سطوح پیری افزایش یافت. بررسی اثرات متقابل دو عامل نشان داد که پرایمینگ با اسید جیبرلیک اثرات منفی پیری بذر بر تمامی صفات اندازهگیری شده را کاهش میدهد.
وحید امیری منفرد؛ رضا توکل افشاری
چکیده
در بسیاری از مطالعات خواص دارویی و تأثیر انیسون بر ساز و کارهای فعالیت بدن به اثبات رسیده است. . تنش شوری از تنش های غیر زنده مهم است که اثرات زیانباری بر جوانه زنی بذرها دارد. به منظور بررسی تأثیر دما بر جوانهزنی گیاه انیسون تحت تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل با شش سطح دما ( 5، 10، 15، 20، 25، 30) بر حسب درجه سانتی گراد و هفت سطح تنش شوری ...
بیشتر
در بسیاری از مطالعات خواص دارویی و تأثیر انیسون بر ساز و کارهای فعالیت بدن به اثبات رسیده است. . تنش شوری از تنش های غیر زنده مهم است که اثرات زیانباری بر جوانه زنی بذرها دارد. به منظور بررسی تأثیر دما بر جوانهزنی گیاه انیسون تحت تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل با شش سطح دما ( 5، 10، 15، 20، 25، 30) بر حسب درجه سانتی گراد و هفت سطح تنش شوری شامل (صفر، 2-، 4-،6-، 8-،10-، 12 - بار) از کلرید سدیم انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی ، زمان تا 50 درصد جوانهزنی و زمان تا 90 درصد جوانهزنی بهطور معنیداری تحت تاثیر شوری، دما و اثر متقابل آنها قرار گرفت. افزایش سطوح شوری به طور معنیداری باعث کاهش همه صفات مورد مطالعه شد. در دمای کمتر از دمای 10 درجه سانتیگراد (5 درجه سانتی گراد)، درصد جوانهزنی به طور معنیداری پایین بود. با توجه به اینکه مشکل شوری در مناطقی است که مشکل دمای بالا هم دارند بر اساس نتایج بدست آمده مشخص شد که بذر انیسون به شوری و گرما حساس می باشد.
راضیه سادات جهانمیر؛ رضا توکل افشاری؛ کاظم پوستینی
چکیده
زوال یا پیری به عنوان یکی از عوامل کاهش دهنده بنیه و محدودکنندهی جوانهزنی بذر میباشد. انبارداری نامناسب در محلهای ذخیرهسازی مخصوصا بانکهای ژن میتواند سبب تسریع فرایند پیری در انواع بذور شود. در این مطالعه به منظور بهبود اثرات نامطلوب حاصل از زوال بذر، تاثیر تیمار هورمونی با اسیدجیبرلیک، سیتوکنین، اکسین و اسید سالیسیلیک ...
بیشتر
زوال یا پیری به عنوان یکی از عوامل کاهش دهنده بنیه و محدودکنندهی جوانهزنی بذر میباشد. انبارداری نامناسب در محلهای ذخیرهسازی مخصوصا بانکهای ژن میتواند سبب تسریع فرایند پیری در انواع بذور شود. در این مطالعه به منظور بهبود اثرات نامطلوب حاصل از زوال بذر، تاثیر تیمار هورمونی با اسیدجیبرلیک، سیتوکنین، اکسین و اسید سالیسیلیک در غلظتهای صفر، 50، 100 و 150 میکرولیتر بر کیفیت بذرهای زوال یافته طبیعی و مصنوعی گندم به صورت آزمایشگاهی در آزمایشگاه های بذر پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1395 مورد بررسی قرار گرفت. پس از تیمار هورمونی، جوانه زنی بذرها تحت شرایط تنش شوری در سه سطح صفر، 4- و 8- بار بررسی شد. نتایج نشان داد بذور طبیعی پیر شده در تمام صفات مشاده شده میانگین بالاتری را داشتند.در میان هورمونهای گیاهی هورمون سیتوکنین در صفات درصد و سرعت جوانهزنی و شاخص جوانهزنی بیشتری را نشان داد. غلظتهای هورمونی نسبت به تیمار شاهد (آب مقطر) در تمام صفات بهتر عمل کرده و سبب افزایش تحمل تنش شوری شده است. تنش شوری توانست تمام صفات به جز متوسط زمان جوانهزنی را تحت تاثیر قرار دهد.
ایمان نعمتی؛ محمد صدقی؛ قاسم حسینی سالکده؛ رضا توکل افشاری؛ محمدرضا نقوی
چکیده
گیاه توق خاردار (Xanthium strumarium L.) گیاهی هرز با ارزش دارویی بالا است که به دلیل وجود خواب عمیق فقط در یکی از دو بذر درون یک کپسول این گیاه، برای مطالعات خواب بذر بسیار مورد علاقه پژوهشگران است. با این وجود، نبود اطلاعات ژنومیک در این گیاه، سبب شده است که دانستهها در مورد آن در سطح بسیار پایینی باشد. در این تحقیق، ترانسکریپتوم بذرهای کوچک ...
بیشتر
گیاه توق خاردار (Xanthium strumarium L.) گیاهی هرز با ارزش دارویی بالا است که به دلیل وجود خواب عمیق فقط در یکی از دو بذر درون یک کپسول این گیاه، برای مطالعات خواب بذر بسیار مورد علاقه پژوهشگران است. با این وجود، نبود اطلاعات ژنومیک در این گیاه، سبب شده است که دانستهها در مورد آن در سطح بسیار پایینی باشد. در این تحقیق، ترانسکریپتوم بذرهای کوچک و بزرگ این گیاه در طول دوره نمو با استفاده از پلتفرم Illumina، با هدف شناسایی و بررسی عملکردی رونوشتهای با بیان متفاوت میان دو بذر، توالییابی شد. توالیهای شناسایی شده بین دو بذر با یکدیگر مقایسه شدند و رونوشتهای با بیان متفاوت بین دو بذر مورد تفسیر عملکردی قرار گرفتند. در این پژوهش تعداد 191192 توالی ژن با میانگین طول 69/989 جفتباز شناسایی شد. آنالیزهای تشابه توالی و تفسیر عملکردی این توالیها برعلیه پایگاه داده nr، آنالیز GO و KEGG انجام شد. ژنهای با بیان متفاوت، از نظر top hits، بیشترین تشابه را با آفتابگردان زراعی (41/83 درصد) داشتند. آنالیز GO سبب شناسایی 615 تفسیر عملکردی در 36 گروه شد. فراوانترین GO یافت شده در دسته فرایند بیولوژیک، فرایندهای بیوسنتزی بود. نتایج این تحقیق فرایندهای بیوسنتزی و متابولیک بیشتر را در بذر بزرگ نسبت به بذر کوچکتر و نقش تنظیمی کلیدی رونویسی را در دوره نمو بذر نشان داد.
وحید امیری منفرد؛ رضا توکل افشاری؛ آرش مامدی
چکیده
پیش بینی قابلیت حیات بذر برای تولیدکنندگان بذر مهم است و پیش بینی آن در انبار به درک روابط کمی بین زوال بذر، رطوبت بذر و دمای انبار بستگی دارد .به منظور بررسی اثر دما، محتوی رطوبت بذر و زمان بر روی زوال بذرهای انیسون و همچنین کمی سازی این اثر و تعیین ضرایب حیات، این بررسی در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی دانشگاه تهران به صورت فاکتوریل ...
بیشتر
پیش بینی قابلیت حیات بذر برای تولیدکنندگان بذر مهم است و پیش بینی آن در انبار به درک روابط کمی بین زوال بذر، رطوبت بذر و دمای انبار بستگی دارد .به منظور بررسی اثر دما، محتوی رطوبت بذر و زمان بر روی زوال بذرهای انیسون و همچنین کمی سازی این اثر و تعیین ضرایب حیات، این بررسی در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی دانشگاه تهران به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. دما در4 سطح (5، 15، 25 و 35 درجه سانتیگراد)، محتوی رطوبت بذر در 4 سطح (5، 9، 13 و 17 درصد) و شش زمان (یک، دو، سه، چهار، پنج و شش ماه) به عنوان فاکتورهای این آزمایش بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر دما در رطوبت بذر در زمان برای شاخص های جوانه زنی در سطح یک درصد معنی دار بود. با افزایش دما و رطوبت انبارکردن با گذشت زمان شاخص های جوانه زنی کاهش یافت. ضرایب حیات نیز بعد از شش ماه انبارکردن این مطلب را نشان داد که منحنی های بقا می توانند با یک مبدأ واحد رسم شوند. همچنین نتایج نشان دادند که با افزایش رطوبت در هر دما، به ویژه در دماهای بالاتر ، میزان کاهش طول عمر با افزایش رطوبت، بیشتر می شود. با استفاده از معادله قابلیت حیات ضرایب KE (21/4)، CW (66/1-)، CH (038/0) و CQ (00039/0-) محاسبه شد.
عباس هاشمی؛ رضا توکل افشاری؛ لیلا تبریزی؛ شیوا باروتی
چکیده
پیش بینی قابلیت حیات بذر برای تولیدکنندگان بذر مهم است و پیش بینی آن در انبار به درک روابط کمی بین زوال بذر، رطوبت بذر و دمای انبار بستگی دارد .به منظور بررسی اثر دما، محتوی رطوبت بذر و زمان بر روی زوال بذرهای اسفرزه و همچنین کمی سازی این اثر و تعیین ضرایب حیات، این بررسی در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی دانشگاه تهران به صورت فاکتوریل ...
بیشتر
پیش بینی قابلیت حیات بذر برای تولیدکنندگان بذر مهم است و پیش بینی آن در انبار به درک روابط کمی بین زوال بذر، رطوبت بذر و دمای انبار بستگی دارد .به منظور بررسی اثر دما، محتوی رطوبت بذر و زمان بر روی زوال بذرهای اسفرزه و همچنین کمی سازی این اثر و تعیین ضرایب حیات، این بررسی در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی دانشگاه تهران به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. دما در4 سطح (5، 15، 25 و 35درجه سانتیگراد)، محتوی رطوبت بذر در 4 سطح (5، 9، 13 و 17 درصد) و شش زمان (یک، دو، سه، چهار، پنج و شش ماه) به عنوان فاکتورهای این آزمایش بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر دما در رطوبت بذر در زمان برای شاخص های جوانه زنی در سطح یک درصد معنی دار بود. با افزایش دما و رطوبت انبارداری با گذشت زمان شاخص های جوانه زنی کاهش یافت. ضرایب حیات نیز بعد از شش ماه انبارداری با استفاده از معادله قابلیت حیات بذرمحاسبه گردید. ضرایب KE (99/3)، CW (52/1-)، CH (042/0) و CQ (00183/0-) محاسبه شد.
محمدشاهین دانشمندی؛ رضا توکل افشاری؛ رضا صدرآبادی حقیقی
چکیده
در این پژوهش خصوصیات بیولوژیک بذر گیاه دارویی بالنگو در واکنش به دما ارزیابی شد. برای کمیسازی جوانهزنی و تعیین دمای کاردینال از چهار مدل رگرسیونی دندان مانند، دوتکهای، مدل بتا و چند جملهای درجهدوم و برای توصیف تابع برتر از ضرایب رگرسیونی (a و b)، ضریب تبیین چندگانه (R2)، ضریب همبستگی (r) و سطح معنیداری ...
بیشتر
در این پژوهش خصوصیات بیولوژیک بذر گیاه دارویی بالنگو در واکنش به دما ارزیابی شد. برای کمیسازی جوانهزنی و تعیین دمای کاردینال از چهار مدل رگرسیونی دندان مانند، دوتکهای، مدل بتا و چند جملهای درجهدوم و برای توصیف تابع برتر از ضرایب رگرسیونی (a و b)، ضریب تبیین چندگانه (R2)، ضریب همبستگی (r) و سطح معنیداری توابع بین زمان(ساعت) جوانهزنی مشاهده شده و زمان(ساعت) جوانهزنی پیش بینی شده استفاده شد. نتایج نشان داد جوانهزنی بالنگو در دامنه دمایی 5 تا 25 درجه سانتیگراد امکانپذیر است. بالاترین درصد جوانهزنی در شرایط آزمایشگاه در دمای 20 درجه به وقوع پیوست (5/98 درصد). بیشترین رشد گیاهچه و کمترین زمان تا ظهور ساقهچه نیز در همین دما رخ داد (به ترتیب 03/60 میلی متر و 58 ساعت). براساس نتایج برازش مدلهای رگرسیونی غیرخطی، واکنش جوانهزنی نسبت به دما توسط مدل دو تکهای بهتر از سه مدل دیگر توصیف شد، لذا برای کمّی سازی پارمترهای بیولوژیک و ظهور گیاهچه بالنگو میتوان از این تابع استفاده کرد. با استفاده از این مدل، دمای کمینه، بهینه و دمای بیشینه جوانهزنی بذر بالنگو به ترتیب در دمای 1، 6/22 و 30 درجه سانتیگراد تعیین گردید. دستاوردهای این پژوهش نشان داد بالنگو یک گیاه سرما پسند بوده و جوانهزنی آن در دامنه دمایی 20 تا 6/22 درجه سانتی گراد نتایج مطلوب را در پی خواهد داشت. در این پژوهش معادلاتی جهت بررسی همزمان جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه در واحد زمان ارائه شد که با عنوان «ارزش جوانهزنی (GV)» معرفی گردید.
شیوا باروتی؛ رضا توکل افشاری؛ ناصر مجنون حسینی؛ عباس هاشمی
چکیده
به منظور تعیین دمای ویژه بذرهای گیاه دارویی شاهدانه (Cannabis sativa)، تاثیر درجه حرارتهای مختلف بر جوانهزنی ، ، در یک مطالعه آزمایشگاهی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی واکنش جوانهزنی در دماهای ثابت3، 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتیگراد انجام شد. بذرهای جوانه زده هر روز شمارش شده و سپس سرعت جوانهزنی ...
بیشتر
به منظور تعیین دمای ویژه بذرهای گیاه دارویی شاهدانه (Cannabis sativa)، تاثیر درجه حرارتهای مختلف بر جوانهزنی ، ، در یک مطالعه آزمایشگاهی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی واکنش جوانهزنی در دماهای ثابت3، 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتیگراد انجام شد. بذرهای جوانه زده هر روز شمارش شده و سپس سرعت جوانهزنی و درصد جوانهزنی محاسبه و نمودار دماهای ویژه جوانهزنی بذر شاهدانه بر اساس سه مدل رگرسیونی دوتکهای، بتا و دندان مانند ترسیم شد. نتایج نشان داد که با افزایش دما از 3 تا 25 درجه سانتیگراد سرعت جوانهزنی بذرها به طور معنی داری افزایش یافت، در حالی که اختلاف معنی داری در سرعت جوانهزنی دماهای 25 تا 40 درجه سانتیگراد مشاهده نشد. همچنین با افزایش دما به بیش از 25 درجه سانتیگراد، درصد جوانهزنی کاهش یافت. در میان مدلهای محاسبه شده، مدل دندان مانند دقت بالاتری را در تعیین دماهای ویژه جوانهزنی بذر شاهدانه داشت، که بر اساس آن دمای پایه، بهینه و بیشینه جوانهزنی بذر شاهدانه به ترتیب برابر 1، 39.3-26 و 48 درجه سانتیگراد محاسبه شد.
آرش مامدی؛ رضا توکل افشاری
چکیده
کینوا (Chenepodium quinoa) یک محصول شبه غلهای با پتانسیل کشت بالا در ایران است. کینوا گیاهی است که به دلیل ارزش غذایی بسیار بالای دانه، توسط سازمان خوار و بار جهانی با شیر خشک مقایسه شده است. این تحقیق به منظور ارزیابی خواب بذر و مقاومت به جوانهزنی قبل از برداشت سه رقم کینوا انجام گرفت. سه رقم کینوا در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی ...
بیشتر
کینوا (Chenepodium quinoa) یک محصول شبه غلهای با پتانسیل کشت بالا در ایران است. کینوا گیاهی است که به دلیل ارزش غذایی بسیار بالای دانه، توسط سازمان خوار و بار جهانی با شیر خشک مقایسه شده است. این تحقیق به منظور ارزیابی خواب بذر و مقاومت به جوانهزنی قبل از برداشت سه رقم کینوا انجام گرفت. سه رقم کینوا در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تهران کشت گردید و صفات فنولوژیکی ثبت شد. دو آزمون خواب بذر و جوانهزنی روی خوشه به روش کلارک در شرایط حرارتی 15 و 25 درجه سانتیگراد در آزمایشگاه بذر دانشگاه تهران انجام شدند. نتایج این آزمایش تنوع معنیداری را بین رقمها در ارتباط با صفات زمان رسیدگی کامل، خواب بذر و میران جوانهزنی روی خوشه نشان داد. نتایج نشان داد که دو رقم Titicaca و Santamaria به ترتیب کمترین و بیشترین نمره جوانهزنی روی خوشه داشتند. نتنایج نشان داد که گیاه کینوا در مناطقی که ریسک جوانهزنی قبل از برداشت زیاد است، قابلیت کشت بالایی دارد.
وحید امیری منفرد؛ عباس هاشمی؛ آرش مامدی؛ رضا توکل افشاری
چکیده
هدف از این تحقیق کمیسازی پاسخ سرعت جوانهزنی بذر خشخاش به دما و برآورد دماهای کاردینال برای جوانهزنی این گیاه بود. چهار مدل رگرسیونی غیرخطی [چند جملهای درجه دو، دندان مانند و بتا] در هفت سطح دمایی (3، 5، 10، 15، 20، 25و 30 درجه سانتیگراد) برای توصیف پاسخ سرعت جوانهزنی بذر خشخاش به دما مورد ارزیابی قرار گرفتند. از شاخصهای مختلف ...
بیشتر
هدف از این تحقیق کمیسازی پاسخ سرعت جوانهزنی بذر خشخاش به دما و برآورد دماهای کاردینال برای جوانهزنی این گیاه بود. چهار مدل رگرسیونی غیرخطی [چند جملهای درجه دو، دندان مانند و بتا] در هفت سطح دمایی (3، 5، 10، 15، 20، 25و 30 درجه سانتیگراد) برای توصیف پاسخ سرعت جوانهزنی بذر خشخاش به دما مورد ارزیابی قرار گرفتند. از شاخصهای مختلف آماری مانند، ریشه میانگین مربعات (RMSE) و ضریب تبیین (R2) برای مقایسه مدلها استفاده شد. نتایج نشان داد پارامترهای برآورد شده که با استفاده از مدل دندان-مانند به دست آمده بودند از اطمینان بیشتری نسبت به سایر مدلها برخوردار بودند. (RMSE=0.00035, R2=0.87). بر این اساس دمای پایه 3، دمای مطلوب تحتانی 7، دمای مطلوب فوقانی 20 و دمای سقف 31 درجه سانتی گراد برآورد شد. دﻣﺎﻫﺎی ﻛﺎردﻳﻨﺎل ﺑﻪ ﻣﺪلﻫﺎی ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ داﺷﺖ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﺪل دندان-مانند ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺪلها برآورد بهتری از دﻣﺎﻫﺎی ﻛﺎردﻳﻨﺎل بذر خشخاش داﺷﺖ. ویژگیهای جوانهزنی شامل درصد و سرعت جوانهزنی به طور معنیداری تحت تاثیر دمای جوانهزنی قرار گرفتند. بیشترین درصد جوانهزنی (72 درصد) و بیشترین سرعت جوانهزنی (86/0) به ترتیب در دماهای 10 و 15 درجه سانتیگراد مشاهده شد.
