رضا طاهردوست؛ محمود دژم؛ مهدی مدن دوست؛ فرهاد مهاجری
چکیده
استفاده از گوگرد در مناطق خشک و نیمه خشک ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا بیشتر خاکها آهکی هستند. این پژوهش به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1401 در مزرعه تحقیقاتی در شهرستان فسا اجرا شد. فاکتور اصلی سه سطح آبیاری پس از 25، 50 و 75 درصد تخلیه رطوبتی خاک و فاکتور فرعی منابع کودی در هشت سطح ...
بیشتر
استفاده از گوگرد در مناطق خشک و نیمه خشک ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا بیشتر خاکها آهکی هستند. این پژوهش به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1401 در مزرعه تحقیقاتی در شهرستان فسا اجرا شد. فاکتور اصلی سه سطح آبیاری پس از 25، 50 و 75 درصد تخلیه رطوبتی خاک و فاکتور فرعی منابع کودی در هشت سطح (100 درصد گوگرد، 50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس، 50 درصد گوگرد+ مایکوریزا ، 50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا، تیوباسیلوس، مایکوریزا ، تیوباسیلوس+ مایکوریزا و شاهد) بود. نتایج نشان داد در آبیاری 75 درصد تخلیه رطوبتی، تلفیق50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا سبب کاهش 23 درصدی پایدری غشای بذر در مقایسه با شاهد شد. در سطح آبیاری 75 درصد تخلیه رطوبتی، تلفیق50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا و تلفیق 50 درصد گوگرد+ مایکوریزا سبب افزایش 31 درصدی فعالیت آلفا آمیلاز آندوسپرم بذر نسبت به شاهد شد. همچنین بیشترین درصد و سرعت جوانهزنی در تیمار 50 درصد گوگرد+ مایکوریزا+ تیوباسیلوس مشاهده شد. در آبیاری 75 درصد تخلیه رطوبتی، تلفیق 50 درصد گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا سبب افزایش 46 درصدی بنیه بذر شد. در مجموع با توجه به تأثیر مثبت تلفیق گوگرد+ تیوباسیلوس+ مایکوریزا در بهبود کیفیت بذرهای تولید شده از گیاه سیاه دانه می‌توان مصرف این ترکیبات را در شرایط تنش خشکی توصیه نمود.
ابوالقاسم حمیدی مقدم
چکیده
حنا (Lawsonia inermis L.) درختچه‌ای زینتی و دارویی، حاوی ماده موثره لاوسون بوده که در برخی از مناطق جنوب و جنوب شرق ایران کشت می‌شود. تنش شوری یکی از عمده‌ترین تنش‌های محیطی غیر زیستی است که تمام مراحل رشد و نمو گیاه را تحت تاثیر قرار میدهد. پلی‌آمین‌ها از جمله پوترسین می‌توانند نقش مهمی در رشد و نمو گیاه و پاسخ به تنش ایفا کنند. به منظور ...
بیشتر
حنا (Lawsonia inermis L.) درختچه‌ای زینتی و دارویی، حاوی ماده موثره لاوسون بوده که در برخی از مناطق جنوب و جنوب شرق ایران کشت می‌شود. تنش شوری یکی از عمده‌ترین تنش‌های محیطی غیر زیستی است که تمام مراحل رشد و نمو گیاه را تحت تاثیر قرار میدهد. پلی‌آمین‌ها از جمله پوترسین می‌توانند نقش مهمی در رشد و نمو گیاه و پاسخ به تنش ایفا کنند. به منظور بررسی تاثیر پوترسین و تنش شوری NaCl بر برخی از شاخص‌های جوانهزنی، یک آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در ژرمیناتور به مدت 11 روز اجرا شد. فاکتور اول سطوح پوترسین (صفر و 75/0 میلی‌مولار) و فاکتور دوم شامل چهار سطح تنش شوری (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان داد میان تیمارهای پوترسین اختلاف معنیداری در سطح شوری شاهد بر شاخص‌های جوانهزنی بذور حنا به غیر از شاخص بنیه بذر وجود ندارد. اگرچه برهمکنش پوترسین در شوری سبب کاهش آثار منفی تنش شوری 50 و 100 میلی‌مولار بر سرعت جوانهزنی شد، ولی سبب تشدید آثار منفی تنش شوری 150 میلی‌مولار بر درصد جوانهزنی، طول ریشهچه، طول ساقهچه، وزن گیاهچه، شاخص بنیه بذر و فعالیت آلفاآمیلاز در مقابسه با شاهد شد. نتایج نشان داد که جوانهزنی بذور حنا حساس به تنش شوری است و تنها قادر به تحمل سطوح پایین تنش شوری (50 میلی‌مولار) می‌باشند. با توجه به همبستگی مثبت و معنیداری بین فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز و درصد جوانهزنی (r=0.98)، می‌توان استنباط کرد که احتمالاً تغییر در فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز سبب کاهش درصد جوانهزنی شده است.
محمد رضا پهلوانی؛ محمدعلی علیزاده؛ محمدنبی ایلکائی؛ علی اشرف جعفری؛ سید اسماعیل سیدیان
چکیده
بومادران (Achillea) یکی از مهمترین جنسهای گیاهان دارویی است که کاربرد بسیاری در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی دارد. آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 1401 در محیط گلخانه در موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع انجام گرفت. دراین آزمایش بذر سه گونه بومادرانA.nobolis،A.millifolium و A.tenufolia به روش مصنوعی با اعمال دمای 40 درجه سانتیگراد ...
بیشتر
بومادران (Achillea) یکی از مهمترین جنسهای گیاهان دارویی است که کاربرد بسیاری در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی دارد. آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 1401 در محیط گلخانه در موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع انجام گرفت. دراین آزمایش بذر سه گونه بومادرانA.nobolis،A.millifolium و A.tenufolia به روش مصنوعی با اعمال دمای 40 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 100% (به مدت0، 48 ساعت، 72 ساعت)، پیری زودرس شدند پرایمینگ بذر شامل هیدروپرایمینگ (خیساندن به مدت 24 ساعت در آب مقطر)، اسید جیبرلیک , 250 و 500 پی پی ام بر روی بذرهای پیر شده و شاهد اعمال گردید. نتایج نشان داد که اثرات اصلی، متقابل گونه، پرایمینگ بذر و زوال بذر برای صفات درصد جوانه و سرعت سبز شدن، شاخص سبز شدن طول ساقچه،طول ریشهچه، طول گیاهچه، شاخص بنیه بذر، وزن تر خشک گیاهچه، نسبت طول ریشه به ساقه در سطح احتمال 1% معنی دار بود. مقایسه مرتبه اکثر صفات سبز شدن, گونه های A. nobolis و A.millifolium به ترتیب در مرتبه اول و دوم قرار گرفتند. ، بیشترین سرعت سبز شدن در تیمار هیدرو پرایمینگ به دست آمد. در هر سه گونه بیشترین میانگین صفات سبز شدن با هورمون جیبرلیک 250پی پی ام به دست آمد و تیمارهای هیدروپرایمینگ و اسیدجیبرلیک 500 پی پی ام در مرتبه بعدی قرار گرفتند. افزایش نسبت طول ریشه به ساقه بین تیمارهای زوال بذر با تیمار اسید جیبرلیک250پی پی ام نشان دهنده این است که این تیمار از طریق افزایش رشد ریشه موجب توسعه رشد گیاه شده است.
سید کیوان مرعشی؛ زهرا الباجی
چکیده
این تحقیق، بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد مطالعه، شامل تنش شوری بصورت آبیاری با آب معمولی (4/0) و با شوری 4 و 8 دسی‌زیمنس بر متر نمک NaCl و پرایمینگ بذر با پراکسید هیدروژن شامل عدم پیش تیمار و پرایمینگ بذر در محلول 25 و 50 میلی‌مولار بود. در این آزمایش، صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ...
بیشتر
این تحقیق، بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد مطالعه، شامل تنش شوری بصورت آبیاری با آب معمولی (4/0) و با شوری 4 و 8 دسی‌زیمنس بر متر نمک NaCl و پرایمینگ بذر با پراکسید هیدروژن شامل عدم پیش تیمار و پرایمینگ بذر در محلول 25 و 50 میلی‌مولار بود. در این آزمایش، صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، ماده خشک ریشه چه، ماده خشک ساقه چه و شاخص بنیه بذر مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق اثر تنش شوری و پراکسید هیدروژن برکلیه صفات مورد بررسی معنیدار بود. اثر متقابل تنش شوری و پراکسید هیدروژن بر صفات مورد مطالعه بجز سرعت جوانه زنی معنیدار شد. بیشترین درصد جوانه زنی، طول و ماده خشک ریشه چه و ساقه چه و شاخص بنیه بذر در شرایط عدم وجود تنش (آب معمولی) و کاربرد 50 میلی‌مولار پراکسید هیدروژن و کمترین آنها در شرایط شوری 8 دسی‌زیمنس بر متر و عدم کاربرد پرکسید هیدروژن حاصل گردید. بیشترین سرعت جوانه زنی در شرایط کاربرد 50 میلی مولار پراکسید هیدروژن و عدم وجود شوری حاصل شد. بطورکلی نتایج نشان داد که کاربرد پراکسید هیدروژن در شرایط وجود تنش شوری از طریق بهبود مؤلفه‌های جوانه زنی مؤثر بود و این می‌تواند به عنوان یک راهکار در جهت استقرار بهتر و مناسب گیاهچه مد نظر قرار گیرد.
محبوبه بهرامی؛ محمدرحیم اوجی؛ فرهاد مهاجری؛ محمود دژم
چکیده
تنش شوری سبب کاهش کیفیت بذر گیاهان می‌شود، اما غلظت‌های مناسب سیلیسیم و نیکل می‌تواند سبب بهبود شاخص‌های جوانهزنی در بذرهای تولید شده گردد. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1398 در شهرستان حاجی آباد، هرمزگان، ایران انجام شد. عامل اول شامل چهار رقم گلرنگ صفه، محلی اصفهان، پدیده و گل‌مهر ...
بیشتر
تنش شوری سبب کاهش کیفیت بذر گیاهان می‌شود، اما غلظت‌های مناسب سیلیسیم و نیکل می‌تواند سبب بهبود شاخص‌های جوانهزنی در بذرهای تولید شده گردد. این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1398 در شهرستان حاجی آباد، هرمزگان، ایران انجام شد. عامل اول شامل چهار رقم گلرنگ صفه، محلی اصفهان، پدیده و گل‌مهر و عامل دوم هفت سطح محلولپاشی شامل شاهد و محلولپاشی نیکل با غلظت 100، 200 و 300 میلیگرم در لیتر و محلولپاشی سیلیسیم با غلظت 100، 150 و 200 میلیگرم در لیتر بود. نتایج نشان داد که محلولپاشی 100 میلیگرم در لیتر نیکل و 200 میلیگرم در لیتر سیلیسیم به ترتیب سبب افزایش 10 و 18 درصدی پتاسیم گردید. محلولپاشی 200 میلیگرم در لیتر سیلیسیم سبب افزایش 17 و 12 درصدی فعالیت آنزیم آلفا و بتا آمیلاز گردید. از سوی دیگر رقم گل‌مهر و پس از آن رقم صفه درصد و سرعت جوانهزنی و بنیه بذر بیشتری در بذرهای حاصل از گیاه مادری در شرایط تنش شوری نشان دادند، اما رقم پدیده دارای کمترین این صفات بود. محلولپاشی 200 میلیگرم در لیتر سیلیسیم در مقایسه با شاهد به ترتیب سبب افزایش 23 و 25 درصدی بنیه بذر در ارقام صفه و گل‌مهر شد، اما غلظت 300 میلیگرم در لیتر نیکل، سبب کاهش 24 و 19 درصدی در این ارقام شد. در مجموع نتایج این پژوهش تأثیر مثبت محلولپاشی غلظت‌های 150 و 200 میلیگرم در لیتر سیلیسیم را در بهبود کیفیت بذرهای ارقام مختلف گلرنگ تحت تنش شوری نشان داد.
علی مرادی؛ رویا بهبود
چکیده
با وجود صفات مطلوب کیفی ذرت شیرین، کشت این گیاه به‌جهت ضعف برخی ویژگی‌های جوانهزنی، بنیه ضعیف، چروکیده‌گی بذر و استقرار ضعیف گیاهچه در خاک محدود میباشد، استفاده از ترکیبات معدنی در پوشش‌دهی بذر می‌تواند شاخص‌های جوانهزنی، ویژگی‌های گیاهچه‌ای و فیزیکی بذر ذرت شیرین را بهبود دهد. برای بهبود کارایی بذر ذرت شیرین با استفاده ...
بیشتر
با وجود صفات مطلوب کیفی ذرت شیرین، کشت این گیاه به‌جهت ضعف برخی ویژگی‌های جوانهزنی، بنیه ضعیف، چروکیده‌گی بذر و استقرار ضعیف گیاهچه در خاک محدود میباشد، استفاده از ترکیبات معدنی در پوشش‌دهی بذر می‌تواند شاخص‌های جوانهزنی، ویژگی‌های گیاهچه‌ای و فیزیکی بذر ذرت شیرین را بهبود دهد. برای بهبود کارایی بذر ذرت شیرین با استفاده از پوشش‌دهی بذر، پژوهشی در آزمایشگاه فناوری بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال 1397 به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار 25 بذری اجرا شد. عامل اول شامل غلظت محلول‌های کیتوزان (صفر -اسید استیک 3/0 درصد، 5/0 و 75/0 درصد) ، عامل دوم صمغ عربی (صفر -آب مقطر و 4/0 درصد) و عامل سوم ترکیب پوششیV10K2.5P5 (ورمی‌کولیت (V) با نسبت وزنی 10 برابر وزن بذر، کائولن (K) با نسبت وزنی 5/2 برابر وزن بذر و پرلیت (P) با نسبت وزنی 5 برابر وزن بذر) و عدم وجود ترکیب پوششی بود. نتایج اثر برهمکنش صمغ عربی و ترکیب پوششی در سطح کیتوزان 5/0 درصد نشان داد که بیشترین شاخص طولی بنیه گیاهچه (24/183) مربوط به تیمار پوششی صمغ عربی 4/0 درصد و ترکیب پوششی V10K2.5P5 بود که با کمترین شاخص طولی بنیه گیاهچه (70/85) از تیمار پوششی صمغ عربی 4/0 درصد و عدم وجود ترکیب پوششی اختلاف معنی داری نشان داد. نتایج کلی آزمایش نشان داد که تیمار پوششی کیتوزان 5/0 درصد+ ترکیب پوششی V10K2.5P5+ صمغ عربی 4/0 درصد در مقایسه با دیگر تیمارهای آزمایش اثر بخشی بیشتری بر روی شاخص‌های جوانهزنی و ویژگی های بذر ذرت شیرین داشت.
نوید عباسی؛ حمیدرضا بلوچی؛ علیرضا یدوی؛ امین صالحی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر تنش کمبود آب و منابع کود نیتروژن بر خصوصیات جوانهزنی و بنیه بذرهای گندم رقم چمران آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی استان فارس اجرا شد. در این آزمایش ابتدا بذرهای گندم در سه سطح تنش کمبود آب (آبیاری کامل، تنش کمبود آب در مرحله شیری و تنش کمبود آب در مرحله خمیری) و چهار سطح منابع کود نیتروژن (کود اوره 100 درصد نیاز ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر تنش کمبود آب و منابع کود نیتروژن بر خصوصیات جوانهزنی و بنیه بذرهای گندم رقم چمران آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی استان فارس اجرا شد. در این آزمایش ابتدا بذرهای گندم در سه سطح تنش کمبود آب (آبیاری کامل، تنش کمبود آب در مرحله شیری و تنش کمبود آب در مرحله خمیری) و چهار سطح منابع کود نیتروژن (کود اوره 100 درصد نیاز گیاه، کود اوره 25 درصد به همراه نیتروکسین و نیتراژین، کود اوره 50 درصد به همراه نیتروکسین و نیتراژین، کود اوره 75 درصد به همراه نیتروکسین و نیتراژین) تولید شد. سپس کیفیت و بنیه بذرهای حاصل در دو آزمایش استاندارد جوانهزنی و پیری تسریع شده بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر تیمارهای آزمایش بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده به‌جز درصد جوانهزنی معنیدار بود. تنش آب و منابع کود نیتروکسین و نیترازین به همراه اوره 25 درصد در ابتدای زوال منجر به افزایش غلظت پروتئین (39/12 درصد) شد و اما کمترین میزان نشاسته (85/20 درصد) تحت اثر متقابل تیمار کود نیتروکسین و نیتراژین به همراه 75 درصد اوره در زمان 48 ساعت زوال مشاهده شد. همچنین تنش کمبود آب منجر به افزایش غلظت، قندهای محلول و کاهش میزان آنزیمهای آلفا آمیلاز دانه نیز شد. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از تیمارهای تلفیقی کود اوره و کودهای زیستی در شرایط تنش برای تغذیه گیاه مادری، منجر به تولید بذرهایی با قوه نامیه بالاتر و متحمل‌تر به زوال شد.
حسین رضا روحی؛ محمد حسن وفائی؛ مریم ثمن؛ علی رضا شاهبداغلو
چکیده
جوانهزنی بذر از بحرانی‌ترین مراحل چرخه زندگی گیاه بوده که به‌شدت تحت تاثیر تنش خشکی قرار می‌گیرد. در این راستا اثر اسید آسکوربیک در بهبود وضعیت جوانهزنی و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان بذرهای علف بره تحت تنش خشکی طی آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. بذرهای پیش‌تیمار نشده (شاهد) و پیش‌تیمار ...
بیشتر
جوانهزنی بذر از بحرانی‌ترین مراحل چرخه زندگی گیاه بوده که به‌شدت تحت تاثیر تنش خشکی قرار می‌گیرد. در این راستا اثر اسید آسکوربیک در بهبود وضعیت جوانهزنی و فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدان بذرهای علف بره تحت تنش خشکی طی آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. بذرهای پیش‌تیمار نشده (شاهد) و پیش‌تیمار شده با اسید آسکوربیک در غلظت‌های صفر (هیدروپرایمینگ)، 1 و 2 میلی‌مولار و سطوح خشکی صفر، 4/0-، 8/0- و 2/1- مگاپاسکال مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پیش‌تیمار بذرها با اسید آسکوربیک در سطوح مختلف خشکی موجب افزایش درصد جوانهزنی، بنیه بذر، طول ساقهچه، طول ریشهچه،کربوهیدرات‌های محلول، پروتئین‌های محلول و فعالیت آنزیمهای کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز و کاهش متوسط زمان جوانهزنی، هدایت الکتریکی و محتوای مالون دی‌آلدهید شد. در پتانسیل 2/1- مگاپاسکال، پیش‌تیمار بذر با غلظت-های 1 و 2 میلی‌مولار اسید آسکوربیک سبب افزایش شاخص بنیه بذر،کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌های محلول به‌ترتیب به-میزان 03/167، 26/22، 77/35 و 91/187، 61/22 ،20/30 درصد و همچنین افزایش فعالیت آنزیمهای کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز به‌ترتیب به میزان 85/11، 81/22، 25/12 و 83/13، 33/31 ، 93/9 درصد شد. بنابراین استفاده از اسید آسکوربیک در غلظت‌های 1 و 2 میلی‌مولار جهت کاهش اثرات منفی ناشی تنش خشکی قابل توصیه است.
علی حسینی پور؛ علیرضا یدوی؛ حمیدرضا بلوچی؛ علی مرادی
چکیده
جوانهزنی از حساس‌ترین مراحل زندگی گیاه میباشد که تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی از جمله دما و رطوبت قرار دارد.از آنجا که آزمون جوانهزنی استاندارد بذر به تنهایی نمی‌تواند توصیف دقیقی از سبز شدن گیاهچه در شرایط مزرعه باشد، از آزمون‌های بنیه بذر مانند آزمون پیری تسریع شده (زوال بذر) استفاده می‌گردد. در این پژوهش شاخص‌های جوانهزنی ...
بیشتر
جوانهزنی از حساس‌ترین مراحل زندگی گیاه میباشد که تحت تأثیر عوامل مختلف محیطی از جمله دما و رطوبت قرار دارد.از آنجا که آزمون جوانهزنی استاندارد بذر به تنهایی نمی‌تواند توصیف دقیقی از سبز شدن گیاهچه در شرایط مزرعه باشد، از آزمون‌های بنیه بذر مانند آزمون پیری تسریع شده (زوال بذر) استفاده می‌گردد. در این پژوهش شاخص‌های جوانهزنی و بیوشیمیایی بذر کتان روغنی رقم نرمن (Linum usitatissimum Var. Norman) در پتانسیل‌های رطوبتی صفر، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0-، 1- و 2/1- مگاپاسکال در دماهای 10، 15، 20، 25، 30 و 35 درجه سانتیگراد تحت شرایط پیری تسریع شده ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که شاخص‌های درصد و سرعت جوانهزنی و شاخص بنیه گیاهچه در بذرهای زوال یافته و بدون زوال به ترتیب با افزایش دما تا 20 و 25 درجه سانتیگراد روند افزایشی و سپس تا دمای 35 درجه سانتیگراد روند کاهشی داشتند و با کاهش پتانسیل آب و در شرایط زوال، پایین‌ترین حد خود را در هر دما نشان داد. میزان پروتئین محلول، فعالیت آنزیم کاتالاز و محتوی پرولین بذر نیز با کاهش پتانسیل آب و اعمال پیری تسریع شده در هر دما افزایش یافت. همچنین در حالی‌که با افزایش دما میزان پروتئین و فعالیت آنزیم کاتالاز بذر افزایش یافت؛ محتوی پرولین بذر روند کاهشی داشت. نتایج این پژوهش نشان داد گیاه کتان روغنی در ابتدای مسیر جوانهزنی در شرایط مساعد دمایی گیاهی متحمل به کم آبی و در شرایط بدون تنش اسمزی، گیاهی متحمل در برابر دماهای بالا و پایین میباشد.
عاطفه حسینی؛ امین صالحی؛ علی مرادی؛ یعقوب بهزادی
چکیده
بهمنظور بررسی شاخص‌های جوانهزنی بذرهای برداشت شده از گیاه مادری انیسون تحت تیمارهای مختلف کودی، آزمایشی به صورت طرح کاملا تصادفی با 17 تیمار و 4 تکرار در آزمایشگاه بذر دانشگاه یاسوج اجرا شد. تیمارهای آزمایشی مزرعه برای گیاه مادری شامل ورمی‌کمپوست در 3 سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار)، بارور یک (تثبیت-کننده زیستی نیتروژن)، بارور دو (حل ...
بیشتر
بهمنظور بررسی شاخص‌های جوانهزنی بذرهای برداشت شده از گیاه مادری انیسون تحت تیمارهای مختلف کودی، آزمایشی به صورت طرح کاملا تصادفی با 17 تیمار و 4 تکرار در آزمایشگاه بذر دانشگاه یاسوج اجرا شد. تیمارهای آزمایشی مزرعه برای گیاه مادری شامل ورمی‌کمپوست در 3 سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار)، بارور یک (تثبیت-کننده زیستی نیتروژن)، بارور دو (حل کننده فسفات)، بارور یک و دو، ورمی‌کمپوست 5/2 تن+ بارور1، ورمی‌کمپوست 5/2 تن+ بارور2، ورمی‌کمپوست 5/2 تن+ بارور1 و 2، ورمی‌کمپوست 5 تن+ بارور1، ورمی‌کمپوست 5 تن+ بارور2، ورمی‌کمپوست 5 تن+ بارور 1 و 2، ورمی‌کمپوست 5/7 تن+ بارور1، ورمی‌کمپوست 5/7 تن+ بارور2، ورمی-کمپوست 5/7 تن+ بارور 1 و 2، نانو کود زیستی و کود اوره بودند. صفات مورد اندازه‌گیری شامل پروتئین محلول بذر، آلفاآمیلاز، درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، بنیه طولی و بنیه وزنی بود. نتایج نشان داد که بیشترین درصد جوانهزنی (92 درصد) و سرعت جوانهزنی (07/2 عدد بذر در روز) در تیمار کود اوره بدست آمد. بیشترین شاخص بنیه گیاهچه (طولی) در تیمار تلفیقی استفاده از ورمی‌کمپوست 5/7 تن+ بارور یک و دو به مقدار (73/9) مشاهده شد که از لحاظ آماری اختلاف معنیداری با تیمار کود اوره (71/9) نداشت. بیشترین مقدار فعالیت آلفا آمیلاز در تیمار کود اوره و ورمی‌کمپوست 5/7 تن+ بارور یک و دو و کمترین آن در تیمار شاهد مشاهده شد.
محمود عطارزاده؛ حمیدرضا بلوچی؛ محسن موحدی دهنوی؛ امین صالحی؛ مجید رجایی
چکیده
بروز تنش خشکی روی گیاه مادری می‌تواند سبب کاهش جوانهزنی و رشد بذور گیاهان تحت این شرایط شود. از سوی دیگر استفاده از ترکیبات زیستی در تنش‌های محیطی سبب تولید بذور با قابلیت جوانهزنی بهتر می‌شود. این پژوهش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 انجام گردید. عامل اصلی شامل رژیم‌های مختلف ...
بیشتر
بروز تنش خشکی روی گیاه مادری می‌تواند سبب کاهش جوانهزنی و رشد بذور گیاهان تحت این شرایط شود. از سوی دیگر استفاده از ترکیبات زیستی در تنش‌های محیطی سبب تولید بذور با قابلیت جوانهزنی بهتر می‌شود. این پژوهش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1395 انجام گردید. عامل اصلی شامل رژیم‌های مختلف آبیاری در سه سطح آبیاری پس از 25، 50 و 75 درصد تخلیه رطوبتی خاک و عامل فرعی شامل تأمین نیاز فسفر در شش سطح 100 درصد نیاز فسفر به صورت شیمیایی از منبع سوپرفسفات تریپل، 50 درصد فسفر + قارچ مایکوریزا آربوسکولار، قارچ مایکوریزا آربوسکولار، 50 درصد فسفر + باکتری سودوموناس فلورسنس، باکتری سودوموناس فلورسنس و شاهد بدون کود فسفره بود. نتایج نشان داد که در رژیم آبیاری 75 درصد تخلیه رطوبتی، حداکثر جوانهزنی، بنیه بذر، طول ریشهچه، طول ساقهچه و وزن خشک گیاهچه در 50 درصد نیاز فسفر + مایکوریزا آربوسکولار بود. همچنین در سطح آبیاری پس از 50 و 75 درصد تخلیه رطوبتی، تیمار 50 درصد نیاز فسفر + مایکوریزا آربوسکولار توانست سبب افزایش سرعت جوانهزنی و بهبود یکنواختی جوانهزنی شود. هدایت الکتریکی بذرهای سرخارگل با افزایش تنش خشکی روند افزایشی را نشان داد. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که باکتری سودوموناس فلورسنس در این آزمایش در سطح پایینتر از قارچ مایکوریزا آربوسکولار توانست درصد و سرعت جوانهزنی و اثرات منفی ناشی از تنش خشکی را بهبود دهد.
معصومه حسینی مقدم؛ علی مرادی؛ امین صالحی؛ رسول رضایی
چکیده
یکی از مهمترین زمینه‌های تحقیقی در گیاهان دارویی، بررسی اثر تنش‌های محیطی تأثیرگذار بر میزان عملکرد کمی و کیفی این گیاهان و یافتن راه‌کارهای بهبود تحمل به این تنش‌ها است. بهمنظور بررسی تأثیر پیش تیمار با باکتری Pseudomonas fluorescens و قارچ Trichoderma harzianum بر برخی شاخص‌های جوانهزنی و رشدگیاهچه‌ای رازیانه تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت ...
بیشتر
یکی از مهمترین زمینه‌های تحقیقی در گیاهان دارویی، بررسی اثر تنش‌های محیطی تأثیرگذار بر میزان عملکرد کمی و کیفی این گیاهان و یافتن راه‌کارهای بهبود تحمل به این تنش‌ها است. بهمنظور بررسی تأثیر پیش تیمار با باکتری Pseudomonas fluorescens و قارچ Trichoderma harzianum بر برخی شاخص‌های جوانهزنی و رشدگیاهچه‌ای رازیانه تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تلقیح زیستی در 9 سطح (تلقیح با 4 سویه باکتری سودوموناس فلورسنت (PF2، PF16، CHA0 و PF56)، 4 سویه قارچ تریکودرما هارزیانوم (T13،T36، T39 و T43) و تیمار نشده (به عنوان شاهد)) و تنش خشکی در سه سطح (صفر، 3- و 6- بار) بود. شاخص‌های جوانهزنی و رشد گیاهچه ارزیابی شدند. نتایج نشان داد با کاهش پتانسیل اسمزی از صفر به 3- و 6- بار، جوانهزنی کاهش یافت. در سطح صفر بار بیشترین درصد جوانهزنی و طول ریشهچه و شاخص طولی بنیه گیاهچه از سویه باکتری -CHA0 و در هر سه سطح تنش، بیشترین میزان سرعت جوانهزنی، طول ساقهچه، وزن خشک گیاهچه و شاخص وزنی بنیه گیاهچه در بذور تیمار شده با سویه قارچ T39 به‌دست آمد. باکتری CHA0 توانست میزان رشد ریشهچه را به ترتیب در سطوح پتانسیل اسمزی صفر، 3- و 6- به ترتیب 46، 51 و 51 درصد نسبت به بذور تلقیح نشده افزایش دهد. با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان نتیجه‌گیری نمود که تیمارهای قارچی و باکتریایی موجب افزایش شاخص های جوانهزنی و گیاهچه‌ای رازیانه در شرایط بهینه و تنش میشوند.
لیلا یاری؛ شهلا هاشمی؛ عباس زارعیان
چکیده
یکی از عوامل عمده تولید پایین بذر، جوانه زنی ضعیف و از بین رفتن زود هنگام گیاهچه ها براثرآلودگی به قارچ‌های بذرزاد میباشد، چندین قارچ بذرزاد شامل گونه‌هایAlternaria ، Aspergillus،Penicillium و Fusarium به عنوان پاتوژن گیاهچه غلات گزارش شدهاند. در همین راستا تحقیقی در مؤسسه تحقیقات ثبت وگواهی بذر و نهال، بصورت فاکتوریل دو عاملی ( رقم ...
بیشتر
یکی از عوامل عمده تولید پایین بذر، جوانه زنی ضعیف و از بین رفتن زود هنگام گیاهچه ها براثرآلودگی به قارچ‌های بذرزاد میباشد، چندین قارچ بذرزاد شامل گونه‌هایAlternaria ، Aspergillus،Penicillium و Fusarium به عنوان پاتوژن گیاهچه غلات گزارش شدهاند. در همین راستا تحقیقی در مؤسسه تحقیقات ثبت وگواهی بذر و نهال، بصورت فاکتوریل دو عاملی ( رقم و دمای نگهداری بذر) با طرح پایه کاملاً تصادفی اجرا گردید. باتوجه به نتایج به دست آمده، اثرات متقابل دمای نگهداری بذرها در انبار x رقم، بعد از سه ماه انبارداری بر وضعیت گسترش قارچ‌های بذرزاد درشرایط انبار معنیدار بود، بطوریکه روند تغییرات گسترش قارچ‌ها متفاوت بود. بذرهایی که دردمای متناوب30-20 درجه سانتیگراد (16 ساعت20 درجه سانتیگراد و 8 ساعت30 درجه سانتیگراد) نگه داری شده بودند، درصدآلودگی به قارچ‌های انباریPenicillium spp. و Aspergilau flavusدرآنها کاهش یافت. به علاوه نگهداری بذرها دردمای متناوب 30-20 درجه سانتیگراد موجب کاهش درصد آلودگی به قارچ Fusarium spp. درارقام یوسف، نصرت و پروداکتیو گردید، در حالی که درصد آلودگی به قارچ Alternaria alternata دربذرهای انبارشده دردمای متناوب 30-20 در مقایسه با دمای نگهداری20 درجه سانتیگراد، افزایش یافت که این افزایش بیشتر در دو رقم صحرا و پروداکتیو قابل توجه بود. بذرهای نگهداری شده در دمای متناوب 30-20 درجه سانتیگراد ازشاخص بنیه بیشتری برخوردار بودند، درصد تولید گیاهچه‌های عادی درآنها افزایش یافت، که این روند تغییرات نیز بین ارقام موردآزمایش متفاوت بود، بطوریکه ارقام صحرا، پروداکتیو در مقایسه با سایر ارقام از نظر تولید درصد گیاهچه عادی برتری نشان دادند. با کاهش درصد آلودگی بذرها به قارچ‌های بذرزاد بویژه Aspergilau flavus، Penicillium spp. و Fusarium spp. درصد جوانهزنی نهایی، تولید گیاهچه‌های عادی و بنیه بذرافزایش یافت. بطورکلی نگهداری بذرها دردمای متناوب30-20 درجه سانتیگراد جهت جلوگیری ازگسترش قارچ‌های بذرزاد انباری Aspergilau flavus و Penicillium spp. و قارچ بذرزاد مزرعه ای بویژه Fusarium spp. و کاهش بنیه بذر، برای ارقام مورد مطالعه قابل توصیه است.
محمدرضا نعمتی خویی؛ علی عباسی سورکی؛ سینا فلاح
چکیده
به منظور تعیین بهترین روش افزایش کارایی جوانهزنی و رشد اولیه گیاهچه گیاه دارویی گل راعی (Hypericum perforatum L.) آزمایشی در دو مرحله در دانشگاه شهرکرد انجام شد. ابتدا آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار درآزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل پیش تیمار بذر با پلی ...
بیشتر
به منظور تعیین بهترین روش افزایش کارایی جوانهزنی و رشد اولیه گیاهچه گیاه دارویی گل راعی (Hypericum perforatum L.) آزمایشی در دو مرحله در دانشگاه شهرکرد انجام شد. ابتدا آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار درآزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل پیش تیمار بذر با پلی اتیلن گلایکول 6000 در پنج سطح (صفر، 3-، 6-، 9- و 12- بار)به عنوان فاکتور اول و کاربرد هورمون جیبرلین در چهار سطح (صفر، 500، 1000 و 1500 پی‌پی‌ام) به عنوان فاکتور دوم بودند. نتایج نشان داد تیمار PEG -12 bar + GA 1000 ppm با میانگین 91.5 درصد بالاترین درصد جوانهزنی را به خود اختصاص داد که با تیمارهای PEG -9 bar + GA 1500 ppm و PEG -9 bar + GA 1000 ppm به ترتیب با میانگین 88.5 و 88 درصد جوانهزنی تفاوت معنی داری نداشت. درحالی‌که بذرهای شاهد با میانگین 5/53 پایین‌ترین درصد جوانهزنی را داشتند. تیمار PEG -9 bar + GA 1000 ppm دارای بیشترین طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، بنیه بذر یک و دو بود و میزان این پارامترها را به ترتیب به اندازه 1.19، 1.3، 1.96 و 2.14 برابر نسبت به شاهد افزایش داد . آزمایش دوم در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد انجام شد. تیمارهای استفاده شده در این آزمایش شامل بهترین تیمارهای آزمایش اول به همراه شاهد بودند. بررسی نتایج گلخانه‌ای نشان داد تیمار PEG -12 bar + GA 1000 ppm با میانگین 82 درصد بالاترین درصد سبز شدن را به خود اختصاص داد که نسبت به شاهد با میانگین 41.33 درصد عملکرد بهتری داشت. لذا پیشنهاد می‌شود به منظور بهینه سازی و افزایش کارایی جوانهزنی بذر گیاه دارویی گل راعی از پیش‌تیمار PEG -12 bar + GA 1000 ppm و PEG -9 bar + GA 1000 ppm استفاده گردد.
محمد حسین شریعتمدازی؛ مهدی پارسا؛ احمد نظامی؛ محمد کافی
چکیده
به منظور ارزشیابی تاثیر هیدروپرایمینگ بر جوانه زنی و شاخصه های رشدی ارقام نخود در شرایط تنش خشکی دو آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول تاثیر هیدروپرایمینگ بر خصوصیات جوانه زنی دو رقم نخود در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش دوم در گلخانه انجام شد. در این بخش پرایمینگ بذرها مانند آزمایش اول انجام شد ولی گیاهان تحت تیمارهای ...
بیشتر
به منظور ارزشیابی تاثیر هیدروپرایمینگ بر جوانه زنی و شاخصه های رشدی ارقام نخود در شرایط تنش خشکی دو آزمایش جداگانه انجام شد. در آزمایش اول تاثیر هیدروپرایمینگ بر خصوصیات جوانه زنی دو رقم نخود در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش دوم در گلخانه انجام شد. در این بخش پرایمینگ بذرها مانند آزمایش اول انجام شد ولی گیاهان تحت تیمارهای خشکی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افزایش مدت خیساندن بذور در آب از شاهد به 24 ساعت، توانست درصد جوانه زنی را 8 درصد و سرعت جوانه زنی را 25 درصد افزایش دهد. پرایمینگ بذور سبب افزایش طول ریشه چه و ساقه چه در هر دو رقم شد ولی رقم MCC510 دارای طول ریشه چه و ساقه چه بالاتری نسبت به رقم ILC 6266 بود. همچنین با افزایش مدت زمان هیدروپرایمینگ به 24 ساعت در رقم ILC 6266 و MCC 510 شاخص بنیه طولی بذر به ترتیب 41 و 52 درصد نسبت به شاهد افزایش داشت. بر اساس نتایج آزمایش گلخانه ای هیدروپرایمینگ تا حدودی توانست اثرات مخرب تنش خشکی را کاهش دهد بطوریکه هیدروپرایمینگ 24 ساعت در رقم MCC 510 توانست درصد سبز شدن را به 100 درصد برساند. شاخص بنیه طولی گیاهچه در دو رقم نخود تا تنش خشکی 50 درصد ظرفیت زراعی متفاوت بودند ولی پس از آن با افزایش تنش خشکی این صفت در هر دو رقم کاهش یافت. در رابطه با شاخص بنیه وزنی گیاهچه نیز افزایش تنش خشکی در هر دو رقم سبب کاهش معنی دار آن در تمامی سطوح هیدروپرایمینگ شد.
هادی غلامی؛ مهدی پارسا؛ محمد خواجه حسینی؛ حمید رضا خزاعی
چکیده
بهمنظور تعیین اثرات محلولپاشی اوره و عناصر ریزمغذی در دوره رشدی گیاه مادری بر جوانه زنی، بنیه و سبز شدن بذور تولیدی نخود (رقم کابلی) آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کاملاً تصادفی با 12 تیمار در سه تکرار طی سال زراعی 93-92 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از محلولپاشی با ...
بیشتر
بهمنظور تعیین اثرات محلولپاشی اوره و عناصر ریزمغذی در دوره رشدی گیاه مادری بر جوانه زنی، بنیه و سبز شدن بذور تولیدی نخود (رقم کابلی) آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کاملاً تصادفی با 12 تیمار در سه تکرار طی سال زراعی 93-92 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از محلولپاشی با شش سطح: شاهد (محلولپاشی با آب)؛ محلولپاشی اوره (2 %)؛ محلولپاشی اوره (2 %) + سولفات روی (2 در هزار)؛ محلولپاشی اوره (2 %)+ سولفات آهن (3 در هزار اوره (2 %)+ سولفات روی (2 در هزار) و آهن (3 در هزار)؛ اوره + محلولپاشی با کود کامل (3 در هزار حاوی عناصر ریزمغذی 500 قسمت در میلیون) و محلولپاشی با دو سطح، یک مرحله ای (در آغاز گلدهی) و دو مرحله ای (یکی در آغاز گلدهی و یکی در مرحله دانهبندی) که در مجموع 12 تیمار را شامل گردید. نتایج نشان داد تأثیر تیمارهای محلولپاشی بر درصد جوانهزنی معنیدار نشد ولی بیشترین سرعت جوانهزنی به ترتیب از تیمارهای دو بار محلولپاشی اوره+ روی+ آهن و تیمار اوره+کودکامل در مرحله گلدهی و دانهبندی به دست آمد. بیشترین طول ریشهچه، ساقهچه و گیاهچه و وزن خشک گیاهچه را تیمار دو مرحله محلولپاشی اوره+ روی+ آهن در آغاز گلدهی و دانهبندی مشاهده شد که در سطح 1 % معنیدار بود. تیمار دو مرحله محلولپاشی اوره+روی+آهن بیشترین تاثیر را بر میزان بنیه بذر داشت.
پروین بیات؛ مختار قبادی؛ محمد اقبال قبادی؛ غلامرضا محمدی
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 27-38
چکیده
به منظور بررسی قابلیت آزمون جوانه زنیاستاندارد برای پیش بینی ظاهر شدن و استقرار گیاهچه بذر نخود در مزرعه، آزمایشی در دو مرحله بر روی 13 توده بذر نخود در آزمایشگاه و مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه در سال زراعی 1391 انجام شد. در آزمایشگاه سیزده توده بذر نخود متعلق به هفت رقم در قالب طرح کامل تصادفی در 4 ...
بیشتر
به منظور بررسی قابلیت آزمون جوانه زنیاستاندارد برای پیش بینی ظاهر شدن و استقرار گیاهچه بذر نخود در مزرعه، آزمایشی در دو مرحله بر روی 13 توده بذر نخود در آزمایشگاه و مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه در سال زراعی 1391 انجام شد. در آزمایشگاه سیزده توده بذر نخود متعلق به هفت رقم در قالب طرح کامل تصادفی در 4 تکرار به از روش انجمن بین المللی آزمون بذر (ISTA) تحت آزمون جوانه زنی استاندارد قرار گرفتند. در این آزمون شاخص‌های مرتبط با بنیه بذر و گیاهچه اندازه‌گیری شدند. در مزرعه با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار فاکتورهای درصد و سرعت ظاهر شدن گیاهچه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها در آزمایشگاه نشان داد که توده‌های بذر از نظر صفت های درصد جوانهزنی نهایی، درصد گیاهچه قوی، درصد گیاهچه غیرعادی، درصد بذر جوانه‌نزده، متوسط زمان جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، شاخص جوانهزنی بذر و شاخص بنیه گیاهچه تفاوت معنی دار داشتند. مقایسه میانگین داده‌ها در آزمایشگاه و مزرعه نشان داد توده‌های بذر جدید نسبت به توده‌های بذر قدیمی از خصوصیات جوانهزنی بالاتری برخوردار بودند. بررسی نتایج همبستگی بین صفات اندازه گیری شده در آزمون جوانهزنی استاندارد با مزرعه نشان داد درصد و سرعت ظاهر شدن گیاهچه در مزرعه بیشترین همبستگی را با درصد جوانهزنی نهایی، درصد گیاهچه قوی و شاخص بنیه گیاهچه داشتند. بنابراین این آزمون از قابلیت بالایی برای پیش بینی درصد و سرعت ظاهرشدن گیاهچه در مزرعه برخوردار می باشد.
هادی خزاعی
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 39-50
چکیده
به منظور بررسی خصوصیات بذری ارقام گندم تخلیه شده در فصای باز از خرداد ماه 1386 آزمایشی به مدت یک سال در مراکز خرید و فرآوری بذر مستقر در مشهد، تربت جام و تربت حیدریه، مطالعه ای با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. اولین عامل ارقام گندم فلات، چمران، کاسکوژن و دومین عامل مدت قرار گرفتن ...
بیشتر
به منظور بررسی خصوصیات بذری ارقام گندم تخلیه شده در فصای باز از خرداد ماه 1386 آزمایشی به مدت یک سال در مراکز خرید و فرآوری بذر مستقر در مشهد، تربت جام و تربت حیدریه، مطالعه ای با استفاده از یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. اولین عامل ارقام گندم فلات، چمران، کاسکوژن و دومین عامل مدت قرار گرفتن توده های بذر قبل از بوجاری در انبارهای روباز در چهار سطح صفر، 15، 30 و 45 روز بودند. صفات مورد بررسی شامل درصد رطوبت، وزن هکتولیتر و درصد ضایعات بذر بوجاری، قوه نامیه، شاخص بنیه گیاهچه و سرعت جوانه زنی بودند. قبل از اندازه گیری قوه نامیه، شاخص بنیه گیاهچه و سرعت جوانه زنی آزمون پیری تسریع شده روی نمونه ها اعمال شد. نتایج تجزیه مرکب در مکان داده ها نشان داد اثر رقم فقط در صفات رطوبت بذر و شاخص بنیه گیاهچه و اثر مدت قرار گرفتن توده های بذر در انبارهای روباز به جز برای وزن هکتولیتر بر سایر صفات دارای تاثیر معنی دار بودند. تحت تاثیر شرایط انبارهای روباز در حد فاصل زمان خرید تا 45 روز پس از آن، ضایعات بوجاری 1/9 درصد افزایش یافت و مقدار رطوبت بذر 5/11 درصد، قوه نامیه قبل آزمون 4/89 درصد و بعد از آزمون 10/26 درصد، شاخص بنیه گیاهچه 314/41 واحد و سرعت جوانه زنی 0/036 واحد کاهش نشان دادند. در مجموع رقم چمران در مقایسه با ارقام کاسکوژن و فلات از تحمل کمتری در برابر شرایط انبارهای روباز برخوردار بود.
سید محمد سیدی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ محمد خواجه حسینی؛ حمید شاهنده
دوره 5، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 93-105
چکیده
این آزمایش در سال 92-1391 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. منابع اصلاح کننده خاک آهکی (شامل 10 تن ورمی کمپوست در هکتار (V) + باکتری تیوباسیلوس (T)، 20 تن گوگرد در هکتار V+S+T ، T+(S) و شاهد) به عنوان عامل اول و سطوح کاربرد فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار از منبع فسفات ...
بیشتر
این آزمایش در سال 92-1391 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. منابع اصلاح کننده خاک آهکی (شامل 10 تن ورمی کمپوست در هکتار (V) + باکتری تیوباسیلوس (T)، 20 تن گوگرد در هکتار V+S+T ، T+(S) و شاهد) به عنوان عامل اول و سطوح کاربرد فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار از منبع فسفات دی آمونیوم) عامل دوم این آزمایش بودند. بر اساس تجزیه شیمیایی بذرهای سیاهدانه، کاربرد V+S+T در مقایسه با شاهد بیشترین تاثیر را در افزایش معنی دار درصد پروتئین خام، اسانس و روغن سیاهدانه داشت. طبق نتایج آزمایش، کاربرد V+T، S+T و V+S+T در مقایسه با شاهد، نقش معنیداری در کاهش معنیدار اسید لینولنیک (به ترتیب تا 53، 42 و 63 درصد) داشت. در بین منابع اصلاح کننده خاک، بیشترین درصد اسید لینولئیک سیس، به طور معنی دار در نتیجه کاربرد تیمار V+S+T مشاهده شد. در بین اسیدهای چرب تشکیل دهنده روغن سیاهدانه، اسید لینولنیک دارای بالاترین ارتباط منفی با بنیه بذر بود (**0/69= R2). طبق نتایج آزمایش می توان کاربرد ورمی کمپوست به ویژه همراه با مصرف گوگرد را جهت بهبود کیفیت روغن بذر سیاهدانه توصیه نمود.
لیلا تبریزی؛ علیرضا کوچکی
دوره 4، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 81-96
چکیده
بهمنظور بررسی عملکرد و خصوصیات کیفی بذر گیاه دارویی همیشه بهار (.L officinalis Calendula (تحت شرایط تغذیه ارگانیک، بذور حاصل از کاربرد نهادههای آلی مختلف (دو سطح بسترکشت کود گاوی (به میزان 20 تن در هکتار و بدون مصرف کود دامی) و چهار سطح مایه تلقیح باکتریهای تثبیتکنندة نیتروژن (chroococcum Azotobacter/brasilense Azospirillum ،(حلکنندة فسفات نامحلول (fluorescens Pseudomonas ،(مخلوط ...
بیشتر
بهمنظور بررسی عملکرد و خصوصیات کیفی بذر گیاه دارویی همیشه بهار (.L officinalis Calendula (تحت شرایط تغذیه ارگانیک، بذور حاصل از کاربرد نهادههای آلی مختلف (دو سطح بسترکشت کود گاوی (به میزان 20 تن در هکتار و بدون مصرف کود دامی) و چهار سطح مایه تلقیح باکتریهای تثبیتکنندة نیتروژن (chroococcum Azotobacter/brasilense Azospirillum ،(حلکنندة فسفات نامحلول (fluorescens Pseudomonas ،(مخلوط باکتریهای تثبیتکنندة نیتروژن وحلکنندة فسفات و عدم کاربرد باکتری) در یک آزمایش مزرعهای، بر اساس آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه گیاهان دارویی گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در دو سال 1389 و 1390 ارزیابی شدند. عملکرد بذر و وزن هزار دانه، ابعاد بذر و خصوصیات کیفی جوانهزنی بذر شامل درصد، سرعت، یکنواختی و زمان رسیدن به 95 درصد جوانهزنی بذر، طول و وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه بذر ارزیابی شدند. بر اساس نتایج موجود، اثر متقابل بستر کود دامی و باکتریهای محرک رشد گیاه بهطور معنی داری بیشترین وزن هزار دانه و عملکرد بذر را در طی دو سال آزمایش بهدنبال داشت. تقریبا کلیه صفات مرتبط با ابعاد بذر در هر دو سال تحت تاثیر استفاده از کود دامی در بستر کشت و همچنین تلقیح با باکتریهای محرک رشد قرار گرفتند. استفاده از کود دامی، اثر معنی داری بر درصد جوانه زنی، طول گیاهچه و شاخص بنیه بذر (طی هر دو سال) داشت و همچنین کاربرد باکتریهای محرک رشد، درصد جوانهزنی، طول گیاهچه و شاخص بنیه بذر (طی هر دو سال) و یکنواختی و زمان رسیدن به 95 درصد جوانهزنی و وزن خشک گیاهچه (سال اول) را بهطور معنی داری تحت تاثیر قرار دادند. در مجموع، استفاده از بستر کود دامی و همچنین کاربرد باکتریهای محرک رشد نسبت به عدم کاربرد آنها، بیشترین میزان صفات مورد اندازه گیری را بههمراه داشت.
آرش محمدزاده؛ حسن مجیدی دیزج؛ ناصر مجنون حسینی؛ مریم غفاری؛ محمد مددی زاده؛ مسعود سجادیان؛ احسان خدا رضایی
دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 1-13
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش خشکیو کود نیتروژن بر بنیهبذر حاصل از گیاه مادری لوبیا قرمز، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در شرایط مزرعه انجام گرفت. تیمارهای تنش خشکی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری نرمال به عنوان بدون تنش (60 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر)، تنش خفیف (90 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) و تنش شدید (120 میلی متر تبخیر از تشتک ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تنش خشکیو کود نیتروژن بر بنیهبذر حاصل از گیاه مادری لوبیا قرمز، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در شرایط مزرعه انجام گرفت. تیمارهای تنش خشکی به عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری نرمال به عنوان بدون تنش (60 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر)، تنش خفیف (90 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) و تنش شدید (120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) بودند. کود نیتروژن در چهار سطح صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و دو ژنوتیپ لوبیا قرمز شامل رقم اختر و لاین D81083نیز به عنوان عامل فرعی به صورت فاکتوریل در نظر گرفته شدند. پس از برداشت بذرها در مرحله رسیدگی کامل، کیفیت بذر با استفاده از آزمون‌های جوانهزنی استاندارد و هدایت الکتریکی مورد ارزیابی قرار گرفت. این آزمون‌ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گرفت. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی بر روی گیاه مادری سبب کاهش صفاتی نظیر درصد گیاهچه‌های طبیعی، طول و وزن خشک ریشهچه و ساقهچه، و بنیه گیاهچه حاصل از بذور گیاه مادری گردید. نیتروژن نیز سبب افزایش میزان هدایت الکتریکی بذر، طول ریشهچه، طول ساقهچه و شاخص طولی بنیه گیاهچه گردید. لاین D81083نیز نسبت به رقم اختر در شرایط بدون تنش از نظر صفات جوانه‌زنیبرتری داشت اما در سطح تنش شدید تفاوت معنیداری بین این ژنوتیپ‌ها مشاهده نشد.
سید محمد سیدی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ محمد خواجه حسینی؛ حمید شاهنده
دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 27-38
چکیده
به منظور ارزیابی برخی جنبههای فیزیولوژیک بذر سیاهدانه در واکنش به فراهمی فسفر در خاک آهکی، آزمایشی در سال 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. منابع اصلاح کننده خاک آهکی (شامل ورمی کمپوست (V( + باکتری تیوباسیلوس(T ،(گوگرد (S + (T ،T+S+V و شاهد) در کنار سطوح فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار از منبع فسفات دی آمونیوم) به صورت فاکتوریل ...
بیشتر
به منظور ارزیابی برخی جنبههای فیزیولوژیک بذر سیاهدانه در واکنش به فراهمی فسفر در خاک آهکی، آزمایشی در سال 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. منابع اصلاح کننده خاک آهکی (شامل ورمی کمپوست (V( + باکتری تیوباسیلوس(T ،(گوگرد (S + (T ،T+S+V و شاهد) در کنار سطوح فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار از منبع فسفات دی آمونیوم) به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به ترتیب عامل اول و دوم آزمایش در نظر گرفته شدند. جهت ارزیابی بنیه بذر در واکنش به تغذیه فسفر در بوته مادری از آزمون REاستفاده شد که طبق نتایج این آزمون، درصد جوانهزنی در روز چهارم به عنوان ارزیابی بنیه بذر سیاهدانه تعیین شد. نتایج نشان داد که کاربرد منابع اصلاح کننده خاک (T+V ،T+S و T+S+V ،(مقدار فسفر در پوسته، درصد فسفر پوسته به کل فسفر بذر و متوسط زمان جوانهزنی را به طور معنیدار کاهش داد. کاربرد T+S+V در مقایسه با شاهد منجر به کاهش مقدارفسفردرپوسته و متوسط زمان جوانهزنی به ترتیب تا 18 ،10 درصد شد. از سویی دیگر، کاربرد تیمارهای ذکر شده منجر به افزایش معنیدار وزن هزار دانه، بنیه بذر، مقدار فسفر در جنین و در بذر شد. بین وزن هزار دانه و غلظت فسفر در پوسته بذر نیز ارتباط منفی وجود داشت R =0/66**) 2 ). به نظر میرسد که در شرایط محدودیت فسفر خاک، گیاه مادری از طریق تخصیص بیشتر فسفر به پوسته، ترجیح میدهد به جای افزایش بنیه، بذرهایی با دوام بالاتر تولید کند.
مجید عبدلی؛ محسن سعیدی؛ ماندانا آژند؛ سعید جلالی-هنرمند
دوره 3، شماره 2 ، مهر 1393، ، صفحه 173-187
چکیده
تنظیم کننده های رشد گیاهی از مهمترین عوامل موثر در شکلگیری عملکرد دانه محسوب میشوند. با این وجود نقشهای فیزیولوژیک آنها به طور کامل شناسایی نشده است. از طرف دیگر تنش خشکی از عوامل اصلی کاهش تولید محصولات زراعی است و علاوه بر افت عملکرد بر خصوصیات جوانهزنی نیز تاثیر میگذارد. به همین منظور، آزمایشی در دو بخش مزرعهای ...
بیشتر
تنظیم کننده های رشد گیاهی از مهمترین عوامل موثر در شکلگیری عملکرد دانه محسوب میشوند. با این وجود نقشهای فیزیولوژیک آنها به طور کامل شناسایی نشده است. از طرف دیگر تنش خشکی از عوامل اصلی کاهش تولید محصولات زراعی است و علاوه بر افت عملکرد بر خصوصیات جوانهزنی نیز تاثیر میگذارد. به همین منظور، آزمایشی در دو بخش مزرعهای و آزمایشگاهی در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه طی سالهای 89-1388 و 90-1389 در قالب اسپلیت پلات-فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. آبیاری در دو سطح شامل بدون تنش و تنش کمآبی (قطع آبیاری پس از گردهافشانی تا رسیدگی فیزیولوژیکی) به عنوان کرت اصلی مد نظر قرار گرفت و ترکیب ارقام گندم پیشتاز و مرودشت، 336 و DN-11همراه با تیمارهای محلولپاشی ایندول استیک اسید (با غلظت 50 میکرومولار) در سه سطح شامل شاهد، اوایل مرحله تقسیم سلولی(گردهافشانی) و پرشدن دانه (14 روز پس از گردهافشانی) درکرتهای فرعی قرار گرفتند. در شرایط بدون تنش عملکرد دانه رقم مرودشت بیشتر از دیگر ارقام بود. کاهش شدید عملکرد دانه در این رقم طی تنش کمآبی نشان داد که حساسیت این رقم نسبت به تنش کمآبی بیشتر از سایر ارقام است و کمترین کاهش عملکرد دانه طی تنش رطوبتی مربوط به رقمDN-11بود. محلولپاشی ایندول استیک اسید در ابتدای تقسیم سلولی دانههای در حال رشد، موجب افزایش معنیدار عملکرد دانه شد که در این شرایط بیشترین افزایش عملکرد دانه در رقم مرودشت دیده شد. ولی اعمال این تیمار در مرحله پرشدن دانه چنین اثری نداشت. بذور بدست آمده از مزرعه در آزمایشگاه از نظر خصوصیات جوانهزنی مورد بررسی قرار گرفتند و نتایج نشان داد که طول ریشهچه و درصد جوانهزنی تحت تاثیر تنش کمآبی قرار نگرفتند و به غیر از پارامترهای نسبت ساقهچه به ریشهچه و سرعت جوانهزنی که طی تنش افزایش یافتند بقیه پارامترهای کاهش چشمگیری نشان دادند. مقایسه میانگین اثر محلولپاشی ایندول استیک اسید مخصوصاً در ابتدای پرشدن دانه بیانگر اثر معنیدار آن بر خصوصیات جوانهزنی بود به طوریکه سبب افزایش صفات جوانهزنی گردید. با توجه به نتایج به دست آمده احتمالاً اکسین با تاثیرگذاری بر کیفیت بذور تولید شده و نه افزایش کمیت (وزن دانه) موجب اثرات مثبت بر خصوصیات جوانهزنی شده است.
مهرناز مهرآور؛ آرین ساطعی؛ آیدین حمیدی؛ محمدرضا احمدی؛ معصومه صالحی
دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1393، ، صفحه 17-30
چکیده
به منظور بررسی تاثیر پیری تسریع شده بر فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت و پراکسیداسیون لپید دو رقم سویا، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی بصورت فاکتوریل با 5 زمان پیری (3 ،6 ،9 و 12 روز پیری و بذور پیر نشده) و دو رقم (سحر و کتول) در آزمایشگاه تجزیه بذر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان در سال 1391 انجام شد. در این آزمایش پیری تسریع شده ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر پیری تسریع شده بر فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت و پراکسیداسیون لپید دو رقم سویا، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی بصورت فاکتوریل با 5 زمان پیری (3 ،6 ،9 و 12 روز پیری و بذور پیر نشده) و دو رقم (سحر و کتول) در آزمایشگاه تجزیه بذر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان در سال 1391 انجام شد. در این آزمایش پیری تسریع شده با نگهداری بذور در دمای 40 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 100 درصد انجام گرفت. آزمون قوه نامیه، هدایت الکتریکی، پراکسیداسیون لپید و اندازه گیری فعالیت آنزیمهای سوپراکسید دیسموتاز، پلی فنل اکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز در بذور پیر شده و نشده انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش زمان پیری فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانت بجز پراکسیداز کاهش یافت که نتیجه آن افزایش پراکسیداسیون لپید و افزایش هدایت الکتریکی مواد نشت یافته از بذربوده و مجموع این عوامل موجب کاهش شدید قوه نامیه بذور گردید. در بین صفات اندازه گیری شده هدایت الکتریکی بیشترین همبستگی را با قوه نامیه (861/0 (-داشت و صفتی مناسب جهت ارزیابی سریع قوه نامیه بذور پیر شده است. نتایج همچنین نشان داد که رقم کتول بردباری بیشتری به پیری تسریع شده نسبت به رقم سحرداشت
سعیده ملکی فراهانی
دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1393، ، صفحه 41-52
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی اثر تنش خشکی و تغذیه گیاه مادری بر بنیه بذرهای حاصل ارقام مختلف نخود و جوانهزنـی آن ها تحت تنش خشکی اعمال شده با محلول 8/0 -مگاپاسکال پلی اتیلن گلیکولPEG انجام شد. تیمارهای مزرعه شامل الگوی آبیاری در چهار سطح آبیاری کامل ( شاهد)، قطع آب در مراحل گل دهی، غلاف دهی وگل دهی تا برداشت و محلول پاشی با مواد طبیعی در سه سطح ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی اثر تنش خشکی و تغذیه گیاه مادری بر بنیه بذرهای حاصل ارقام مختلف نخود و جوانهزنـی آن ها تحت تنش خشکی اعمال شده با محلول 8/0 -مگاپاسکال پلی اتیلن گلیکولPEG انجام شد. تیمارهای مزرعه شامل الگوی آبیاری در چهار سطح آبیاری کامل ( شاهد)، قطع آب در مراحل گل دهی، غلاف دهی وگل دهی تا برداشت و محلول پاشی با مواد طبیعی در سه سطح محلول پاشی با آب مقطر (شاهد)، اسید هیومیک و عصاره جلبک دریایی با سه رقم نخود هاشم، 482-ILC و میامی (محلی) بود. آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که بذرهای تنش دیده درشتتر از بذرهای شاهد بودند و درصد جوانه زنی و میانگین مدت جوانهزنی بیشتری در شرایط نرمال و تنش خشکی از خود نشان دادند. محلول پاشی با مواد طبیعی نتوانست اثرات منفی تنش خشکی را کاهش داده به طوری که درصد جوانهزنی ، میانگین مدت جوانهزنی ، طول ساقه چه و ریشه چه در این بذرها افزایش نیافت. به طور کلی تنش خشکی بر پایه مادری بر تحمل به خشکی ارقام نخود مؤثر بود و در بین ارقام مطالعه شده رقم میامی (محلی) بهتر از سایر ارقام بود. نتایج نشان داد که با تغییر در محیط پایه مادری می توان جوانهزنی در شرایط تنش زا را افزایش داد.
